Giáo án Đại số 9 tuần 12 Trường THCS xã Hiệp Tùng

Tuần: 12
Tiết : 23
	Ngày soạn: 29 / 10/ 2013
Ngày dạy: / 11 / 2013
§3. ĐỒ THỊ HÀM SỐ y = ax + b ( a 0)
I. Mục tiêu : Sau khi học xong bài này học sinh khả năng :	
- Kiến thức : Nêu được : Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là một đường thẳng luôn luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, song song với đường thẳng y = ax (a 0) nếu b 0 hoặc trùng với đường thẳng y = ax (a 0) nếu b = 0.
- Kỹ năng : Vẽ được đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) bằng cách xác định 2 điểm thuộc đồ thị.
 - Thái độ : Hình thành tính cẩn thận, chính xác, thái độ yêu thích môn học.
II. Chuẩn bị của GV và HS :
1.GV: GA,SGK,bảng phụ, thước thẳng.
2.HS: SGK,vở ghi, học bài cũ.
 III.Phương pháp : Vấn đáp gợi mở, giải quyết vấn đề, vấn đáp, thuyết trình, …
IV. TiÕn tr×nh giờ dạy- Giáo dục : 
Ổn định lớp: ( 1p)
Kiểm tra bài cũ: (6p)
	Giáo viên
Học sinh
HS1: Nêu tính chất đồ thị hàm số y = ax + b (a 0).
HS2: Vẽ đồ thị hàm số y = 2x.
GV nhận xét, ghi điểm.
HS1 nêu tính chất như SGK.
HS2: lên bảng vẽ đồ thị hàm số.
HS khác nhận xét.
 3.Giảng bài mới: ( 27p)
ĐVĐ : Tiết này chúng ta sẽ tìm hiểu về đồ thị của hàm số bậc nhất .
Hoạt động của thầy - trò 
Nội dung 
Hoạt động 1: (12p)
GV yêu cầu HS nghiên cứu đề và giải ?1
HS giải ?1/sgk.	
Lớp nhận xét.
GV hoàn chỉnh lại.
GV: Có nhận xét gì về vị trí của A và A’, B và B’, C và C’?
GV: Các tứ giác AA’B’B, BB’C’C ? (là hình gì ? Vì sao ?)
GV: Các tứ giác AA’B’B, BB’C’C là hình bình hành.
GV : A, B, C thẳng hàng thì A’, B’, C’ thế nào ? Vì sao ?
HS trả lời.
HS làm bài tập ?2/sgk
GV: Từ bảng giá trị ở ?2. ta rút ra được điều gì ?
GV hoàn chỉnh như SGK.
GV:Đồ thị hàm số y = 2x có tính chất gì? 
GV: Từ đó, các em có nhận xét gì về đồ thị hàm số y = 2x + 3. ?
HS nâng lên trường hợp tổng quát.
Gợi mở: 
GV: Đồ thị hàm số y = ax + b cắt trục tung tại điểm nào ?
GV: Đồ thị hàm số y = ax + y có quan hệ gì với đường thẳng y= ax ( a 0) ?
GV trình bày chú ý như SGK.
1. Đồ thị hàm số y = ax + b (b0 )
?1/sgk
?2/sgk. 
Đồ thị hàm số y = 2x + 3 là một đường thẳng song song với đường thẳng y = 2x và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3.
* Tổng quát: SGK.
* Chú ý: SGK.
Hoạt động 2: (15p)
GV: Hãy nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b ?
GV Gợi mở: ta đã biết đồ thị hàm số y = ax là một đường thẳng. Vậy muốn vẽ đường thẳng ta cần gì ? Cần biết mấy điểm ?
HS dựa vào SGK trả lời.
2. Cách vẽ đồ thị hàm số y =ax + b (a 0)
Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a 0): SGK.
4. Củng cố. (10p)
 GV: Đồ thị hàm số y = 2x -3 cắt trục tung, trục hoành tại các điểm nào ? cách tìm ?
HS tìm. GV hoàn chỉnh lại.
GV: Đồ thị hàm số y = - 2x + 3 cắt trục tung, trục hoành tại các điểm nào? Cách tìm?
HS giải.
GV hoàn chỉnh lại
HS vẽ đồ thị 2 hàm số.
Lớp nhận xét.
GV hoàn chỉnh lại.
Từ bài giải ?3. GV cho HS biết thêm :
Đồ thị hàm số y = ax + b là đường thẳng đi lên khi 
a > 0 ( hàm số đồng biến), là đường thẳng đi xuống khi a < 0 (hàm số nghịch biến ).
?3/sgk. Giải:
a. y = 2x -3.
 x = 0 y = -3. ta được A(0;-3)
 y = 0 y = 1,5. ta được B(1,5; 0)
Đồ thị hàm số y = 2x -3 là đường thẳng AB .
b. y = - 2x + 3.
 x = 0 y = 3. ta được C(0 ; 3)
 y = 0 y = 1,5. ta được B(1,5; 0)
Đồ thị hàm số y = - 2x +3 là đường thẳng BC 
.
5. Hướng dẫn HS : (1p)
-Bài tập về nhà 15 à 19 / sgk
-GV hướng dẫn bài 17, 19.
-Chuẩn bị tiết sau luyện tập.
V. Rót kinh nghiÖm :
Tuần: 12
Tiết : 24
Ngày soạn: 29 / 10/ 2013
Ngày dạy: / 11 / 2013
LUYỆN TẬP
I.Môc tiêu: Sau khi học xong bài này học sinh khả năng :	
-Kiến thức : Nêu được cách vẽ đồ thị hàm số, tính được hệ số a, b.Vận dụng được kiến thức vào giải bài tập.
-Kỹ năng: Vẽ được đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0). Vận dụng được các kiến thức đã học để làm các bài tập về tìm các hệ số a, b, tìm chu vi, diện tích của một tam giác trong mặt phẳng tọa độ xOy.
 -Thái độ: Hình thành thái độ làm việc cẩn thận, chính xác, tư duy linh hoạt.
II.ChuÈn bÞ của GV và HS :
1.GV: GA, SGK, thước thẳng, compa, bảng phụ …
2.HS : Lµm bµi tËp ë nhµ, dcht, SGK, vở ghi.
III.Phương pháp : Vấn đáp gợi mở, giải quyết vấn đề, vấn đáp, thuyết trình, nhóm…
IV. TiÕn tr×nh giờ dạy- Giáo dục :
 1. Ổn định lớp: (1 p)
 2. KiÓm tra bài cũ: (3p)
	Giáo viên	
Học sinh
Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a 0)
GV nhận xét, ghi điểm.
HS nêu như SGK -51
3.Giảng bài mới (40p)
ĐVĐ: Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu đồ thị của hàm số , tiết này chúng ta sẽ vận dụng kiến thức để làm một số bài tập. 
Hoạt động của thầy - trò 
Nội dung 
Hoạt động 1: (10p)
GV yêu cầu HS thực hiện bài tập 15.
GV gọi 2 HS lên bảng thực hiện:
HS1: vẽ đồ thị hai hàm số y = 2x ; 2x + 5.
HS 2: Vẽ đồ thị hai hàm số x ; x + 5
GV theo dõi lớp thực hiện.
GV yêu cầu HS đứng tại chỗ trình bày câu b; GV ghi bảng.
HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
Bài 15: Giải.
a. Đồ thị hàm số y = 2x là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0 ; 0) và M(1 ; 2).
Đồ thị hàm số y = 2x + 5 là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0 ; 5) và M(-2,5 ; 0).
Đồ thị hàm số y = x là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0 ; 0) và M(1 ; ).
Đồ thị hàm số y = x + 5 là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0;5) và M(7,5;0).
O
C
A
b. Ta có: AB // OC ( vì 2 đường thẳng y = 2x + 5 và y = 2x song song với nhau).Tương tự OA // BC.
Suy ra : Tứ giác OABC là hình bình hành.
Hoạt động 2 (10p)
GV yêu cầu 2HS lên bảng thực hiện.
GV chuẩn bị giấy kẻ ô vuông để học sinh vẽ đồ thị.
2 HS lên bảng thực hiện.
GV yêu cầu HS nhận xét, GV chốt lại kết quả đúng.
Bài 16. Giải.
a. Đồ thị hàm số y = x là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0 ; 0 ) và M (1 ; 1).
Đồ thị hàm số y = 2x + 2 là đường thẳng đi qua 2 điểm O(0; 0) và M (-1; 0).
b. Hoành độ điểm A là nghiệm của phương trình 2x + 2 = x 
 x = -2
Hoạt động 3 (10p)
Bài 17/sgk HS giải bài 17 theo sinh hoạt nhóm.
Chia lớp làm 4 nhóm. Mỗi nhóm 1 bảng phụ. Đại diện nhóm giải bài trên bảng phụ.
GV đặt câu hỏi gợi mở cho các nhóm hoạt động.
b. Điểm C là giao điểm của hai đường thẳng y = x + 1 và y = - x + 3. Như vậy, tọa độ điểm C có tính chất gì ?
(Tọa độ C thỏa mãn y = x+1 và y = - x + 3).
Nêu cách tính hoành độ điểm C.
HS trả lời và thực hiện .
c. Muốn tính chu vi ABC ta cần tính gì ?
Làm thế nào để tính AC ?
Kẻ CH AB tại H.
HS tiếp tục giải hoàn thành bài 17.
GV chọn 1 bài giải treo lên để lớp nhận xét.
GV giải thích và hoàn chỉnh từng bước.
Bài 17/sgk
Đồ thị hàm số y = x + 1 là đường thẳng đi qua 2 điểm D (0; 1) và A (-1 ; 0).
Tương tự đồ thị hàm số y = -x + 3 là đường thẳng đi qua 2 điểm E (0; 3) và B(3 ; 0)
b. Tọa độ điểm C là nghiệm của phương trình 
 x + 1 = - x + 3
 2x = 2 
 x = 1
Thay x =1 vào
 y = x + 1 ta được y = 2.	
Vậy C( 1 ; 2 ), A( -1 ; 0) , B ( 3 ; 0)
c. Kẻ CH AB tại H.
ACH vuông tại H 
 AC =
Tương tự BC = 
Gọi P là chu vi tam giác ABC ta có: 
P = AB + AC + BC = 4 + + 
 = 4 + 
SABC = ½ . AB. CH = ½ . 4. 2 = 4(cm2)
Hoạt động 4: (10p)
Bài 18/sgk
HS nêu hướng giải bài 18 a.
GV gợi mở: hàm số y = 3x + b có giá trị là 11 có nghĩa là gì ?
(có nghĩa là y = 11).
HS tham gia giải.
Lớp nhận xét.
b. HS nêu hướng giải.
GV gợi mở: Đồ thị hàm số y = ax + 5 đi qua điểm A( -1 ; 3) nghĩa là tọa độ điểm A có tính chất gì ? thỏa mãn điều gì ? hệ thức nào ?
HS giải.
Lớp nhận xét.
HS hoàn chỉnh lại.
Bài 18/sgk
a. Thay x =4 và y = 11 vào y = 3x + b được 11 = 3.4 + b 11 – 12 = b 
 b = -1.
Hàm số là y = 3x -1.
x = 0 y = -1 ta được điểm A (0 ; -1)
y = 0 x = ta được điểm B ( ; 0)
b. Thay x = -1 ; y = 3 vào y = ax + 5 ta được:
 3 = - a + 5 a = 5 -3 = 2.
Ta có hàm số y = 2x + 5.
x = 0 y = 5 ta được điểm ( 0 ; 5).
y = 0 x= ta được điểm D (; 0)
4. Củng cố: GV củng cố từng phần.
5. Hướng dẫn HS: (1p)
-Xem lại các dạng bài tập đã giải.
-HS nghiên cứu trước bài 4. Giải trước ?1, ?2.
V. Rót kinh nghiÖm :
Hiệp Tùng, ngày....tháng...năm 2013
Tổ trưởng
Đỗ Ngọc Hải