Giáo án Âm nhạc Lớp 9 - Tiết 9 đến 18 - Năm học 2005-2006
Tiết 11
- ÔN TẬP BÀI HÁT : NỐI VÒNG TAY LỚN
- ÔN TẬP TẬP ĐỌC NHẠC : TĐN SỐ 3
- ÂM NHẠC THƯỜNG THỨC : NHẠC SĨ NGUYỄN VĂN TÝ VÀ BÀI HÁT
MẸ YÊU CON
Ngày soạn: tháng năm 2006
Ngày dạy : tháng năm 2006
I) MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
- HS thuộc lời ca, thể hiện tính hành khúc bài Nối vòng tay lớn. Trình bày theo hình thức song ca, tốp ca
- HS đọc đúng giai điệu, hát lời bài TĐN số 3 – Lá xanh
- HS được giới thiệu và tìm hiểu về Nguyễn Văn Tý, một nhạc sĩ có nhiều đóng góp cho nền âm nhạc Việt Nam.
II) CHUẨN BỊ
Giáo viên : Phương pháp : thuyết trình
- Phương tiện : Đàn, băng nhạc một số ca khúc của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý
Học sinh : Học bài ở nhà, đủ đồ dùng học tập
III/ Tiến trình lên lớp
1/ ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số
2/ Kiểm tra: ? học sinh lên bảng tập đọc bài tập số 3
3/ Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
GV ghi bảng
GV đệm đàn
GV điều khiển
GV yêu cầu
GV hướng dẫn
GV kiểm tra
GV ghi bảng
GV trình bày
GV đệm đàn
GV đệm đàn
GV đàn giai điệu và chỉ định HS thực hiện
GV yêu cầu
GV kiểm tra
GV ghi nội dung
GV yêu cầu
GV chỉ định
GV tóm lược
GV điều khiển
GV giới thiệu
a. Ôn tập bài hát : Nối vòng tay lớn
- GV đệm đàn để HS trình bày hoàn
chỉnh bài Nối vòng tay lớn. GV nhận
xét về những chỗ cần sửa, hướng dẫn các em hát cho đúng tốc độ, sắc thái.
- HS nghe, nhận biết tiết tấu sau đây ở câu hát nào :
Tiết tấu trên ở câu hát : Mắt đất bao la, anh em ta về.
HS nào nhận ra tiết tấu của câu hát, GV mời em đó hát cả đoạn a, Rừng núi dang tay nối trọn một vòng Việt Nam.
- GV yêu cầu HS hát thuộc lời bài Nối vòng tay lớn kết hợp gõ đệm với 2 âm sắc
- Sử dụng cách hát đối đáp, hoà giọng và lĩnh xướng :
+ Tốp ca nam : Rừng núi .sơn hà
+ Tốp ca nữ : Mặt đất .Việt Nam
+ Cả lớp hát hoà giọng : Cờ nối gió .trên môi
+ Lĩnh xướng : Từ Bắc vô Nam .núi đồi
+ Cả lớp hát hoà giọng : Vượt thác tử sinh thêm hai lần nữa.
+ Kết : Nhắc lại câu Biển xanh .tử sinh thêm hai lần nữa.
- HS tập trình bày theo hình thức song ca, tốp ca để kiểm tra.
b. Ôn tập đọc nhạc : TĐN số 3 – Lá Xanh
- GV đàn và đọc nhạc cả bài, HS nghe để tự điều chỉnh đọc nhạc cho đúng
TĐN hát lời bài Lá Xanh với tốc độ hơi chậm, hơi nhanh, vừa phải.
TĐN hát lời kết hợp gõ đệm theo phách, nhịp hoặc gõ với hai âm sắc.
Nhận biết từng câu và đọc nhạc : GV đàn ba nốt nhạc đầu tiên của mỗi câu, không theo thứ tự trong bài TĐN. HS nghe, cho biết là câu số mấy, đọc nhạc và hát lời cả câu : ví dụ :
- GV yêu cầu nhóm HS ngồi cùng bàn hoặc ngồi gần nhau tập bài TĐN Lá Xanh, để trình bày, kiểm tra.
- Kiểm tra đọc nhạc và hát lời
c.Âm nhạc thường thức : Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý và bài hát Mẹ Yêu Con
- Đọc mục âm nhạc thường thức giới thiệu
về nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý và tóm tắt những ý chính vào vở ghi bài ( 5 phút )
- Hãy trình bày phần đã ghi được.
+ Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý sinh năm 1925, quê ở Hà Nội.Ông đã sãng tác được số lượng ca khúc khá lớn với những tác phẩm nổi bật như : Dư âm, Mẹ yêu con, Tấm áo chiến sĩ mè vá năm xưa, .
+ Cống hiến nổi bật của nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý cho âm nhạc nước nhà là những ca khúc để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả với nét giai điệu trữ tình, đậm màu sắc dân tộc, cùng lời ca trau truốt, tinh tế .
+ Nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý đi và sống rất nhiều nơi trên khắp đất nước. Ông cũng đã sáng tác được nhiều ca khúc rất đặc trưng, gắn bó với từng địa phương như bài Chim hót trên đồng đay gắn với vùng Hưng Yên, Bài ca năm tấn gắn với Thái Bình, Tấm áo chiến sĩ mẹ vá năm xưa với tỉnh Hà Bắc, và những bài như Một khúc tâm tình người Hà Tĩnh, Dáng đứng bến tre
+ Vì những đóng góp cho nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đã được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ Thuật, đây là giải
thưởng cao quý dành cho những người sáng tác nghệ thuật.
Nghe băng bài hát Mẹ yêu con, bài hát được viết từ năm 1956
GV trình bày một số đoạn trích để giới thiệu thêm về sáng tác của nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý
HS ghi bài
HS trình bày
HS nghe, nhận biết và hát đoạn a
HS hát và gõ đệm
HS thực hiện
HS lên kiểm tra
HS ghi bài
HS theo dõi và nhẩm theo
HS đọc với 3 tốc độ
HS đọc và gõ đệm
HS nghe, nhận biết rồi đọc nhạc, hát lời
HS tập theo nhóm
HS lên kiểm tra
HS thực hiện
HS trình bày
HS theo dõi, ghi bổ xung những ý còn thiếu
HS nghe và nhẩm theo
HS theo dõi
ghe, nhận biết và hát đoạn a HS hát và gõ đệm HS thực hiện HS lên kiểm tra HS ghi bài HS theo dõi và nhẩm theo HS đọc với 3 tốc độ HS đọc và gõ đệm HS nghe, nhận biết rồi đọc nhạc, hát lời HS tập theo nhóm HS lên kiểm tra HS thực hiện HS trình bày HS theo dõi, ghi bổ xung những ý còn thiếu HS nghe và nhẩm theo HS theo dõi 4/ Củng Cố: Giáo viên : Cho học sinh nghe bài hát mẹ yêu con của Nguyễn Văn Tý 5/ Hướng dẫn: - Học sinh về nhà làm bài tập xem trước bài mới `IV) Rút kinh nghiệm qua bài dạy . Khánh Hội, Ngày . tháng 01 năm 2006 Xác nhận BGH Yên ninh, ngàythángnăm 2005 Tiết 11 - học hát : bài lý kéo chài Dân ca Nam Bộ I) Mục đích, yêu cầu - HS biết thêm một bài dân ca Nam bộ qua việc hát đúng lời ca, giai điệu bài hát Lý kéo chài - HS tập trình bày bài hát qua một vài cách hát tập thể như hát hoà giọng, hát lĩnh xướng - Qua nội dung của bài hát, giáo dục HS yêu mến các làn điệu dân ca và tinh thần lạc quan trong lao động, trong cuộc sống. Giáo dục các em ý thức trân trọng và bảo vệ bản sắc văn hoá âm nhạc, dân tộc. II) Chuẩn bị của Giáo Viên - Tập trình bày một số bài Lí có trong sách âm nhạc lớp 6, 8 như Lí con sáo, Lí dĩa bánh bò - Phương tiện : Đàn, bảng phụ chép III) Những hoạt động dạy học chủ yếu Hoạt động của GV Nội dung Hoạt động của HS GV ghi bảng GV đặt vấn đề GV hỏi GV điều khiển GV thuyết trình GV điều khiển GV quy định GV hướng dẫn GV chỉ định GV hướng dẫn GV lĩnh xướng GV điều khiển GV đệm đàn GV yêu cầu 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ 3. Giảng bài mới a.Học hát : Bài Lí kéo chài - Giới thiệu về bài hát : trong chương trình âm nhạc, các em đã học mốt số bài Lí của miền quê Nam Bộ . Lí là những bài dân ca ngắn gọn, giản dị, thường được hình thành từ những câu thơ lục bát. Những bài đã học như Lí cây bông, Lí con sáo ( Được đặt lời mới là Vui bước trên đường xa ), Lí dĩa bánh bò. Em nào có thể trình bày bài Lí con sáo hoặc bài Lí dĩa bánh bò ? ( HS hoặc GV trình bày hai bài trên ) - Hôm nay chúng ta sẽ học thêm một bài Lí của miền quê Nam Bộ, bài Lí kéo chài. Đất nước Việt Nam với bờ biển dài hàng ngàn Km, dọc theo bờ biển có bao người dân sống bằng nghề đánh cá. Kéo chài là một trong những hạot động của những người đánh cá, đó là công việc nặng nhọc vất vả, song với lòng yêu đời, lạc quan, họ vẫn cất cao tiếng hát ca ngợi thiên nhiên, yêu con người và yêu lao động. - Nghe GV trình bày bài hát - Học hát : ( dịch giọng -5 ) Tập hát bài Lí kéo chài có thể chia thành hai câu hát : Kéo lên thuyền.hò ơi Biển khơi thân thiếthò ơi GV dùng nhạc cụ đàn giai điệu từng câu hát, hướng dẫn HS cách lắng nghe và hát hoà với tiếng đàn. Những tiếng hát kuyến, GV có thể hát mẫu hoặc chỉ định HS có năng khiếu làm mẫu cho các bạn. - GV chỉ định 1 - 2 HS trình bày bài Lí kéo chài. - GV sửa cho các em chỗ sai, nếu có. - Tập hát lĩnh xướng - GV lĩnh xướng, HS hát câu hò - Phần trong ngoặc đơn. GV chỉ định HS lĩnh xướng, các em khác hát câu hò. Hs nam lĩnh xướng, HS nữ hò, sau đó đổi ngược lại. - Trình bày bài hát : Hát hai lần, lần thứ nhất HS hát hoà giọng,. Lần thứ hai hát lĩnh xướng. HS trình bày bài hát kết hợp gõ đệm theo nhịp, theo phách hoặc gõ đệm với hai âm sắc. - GV yêu cầu HS lập nhóm ( 3-4 em ), tập đặt lời ca mới theo chủ đề tự chọn. Các nhóm xung phong lên trình bày bài hát trước lớp, hát kết hợp gõ đệm. 4. Củng cố - HS nghe mộtbài hát trong phần phụ lục 5. Dặn dò HS ghi bài HS theo dõi HS trình bày bài Lí con sáo và bài Lí dĩa bánh bò HS theo dõi HS nghe và hát nhẩm theo HS nghe HS tập hát HS trình bày HS sửa chỗ hát sai HS hát hoà giọng HS thực hiện HS hát theo hướng dẫn HS tập đặt lời ca và trình bày theo nhóm IV) Rút kinh nghiệm qua bài dạy Yên ninh, ngàythángnăm 2005 Tiết 12 - Ôn tập bài hát : lí kéo chài - tập đọc nhạc : tđn số 4 - giọng rê thứ I) Mục đích, yêu cầu - HS tập trình bày bài Lí kéo chài theo hình thức tốp ca có hát lĩnh xướng và hòa giọng. - HS nắm được công thức giọng Rê thứ, tập đọc nhạc và hát lời đoạn trích bài TĐN số 4 - Cánh én tuổi thơ. Thể hiện đúng chỗ đảo phách và dấu thăng bất thường trong bài TĐN II) Chuẩn bị của Giáo Viên - Đàn, đọc nhạc và hát thuần thục bài TĐN số 4 Cánh én tuổi thơ - Phương tiện : Đàn, bảng phụ chép III) Những hoạt động dạy học chủ yếu Hoạt động của GV Nội dung Hoạt động của HS GV ghi nôị dung GV trình bày GV yêu cầu GV điều khiển GV kiểm tra GV ghi nội dung GV hỏi GV hỏi GV yêu cầu GV hỏi GV đàn GV đàn GV hỏi GV đàn giai điệu GV hướng dẫn GV hướng dẫn GV điều khiển GV yêu cầu GV thực hiện GV kiểm tra 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ 3. Giảng bài mới a. Ôn tập bài hát : Lí Kéo Chài - Nghe GV trình bày lại bài hát, GV yêu cầu HS thuộc lời ca, hát rõ lời, diễn cảm - Hát bài Lí kéo chài kết hợp gõ đệm theo phách, nhịp và gõ đệm với hai âm sắc.Từng nhóm trình bày bài hát kết hợp gõ đệm. - Ôn lại cách hát lĩnh xướng và hoà giọng đã học ở tiết trước.- HS trình bày bài hát theo lời ca mới, đã viết từ tiết học trước. - Trình bày bài hát trước lớp với các hình thức : Song ca, tma ca, tốp ca.( lời cũ hoặc đặt lời mới ) b. Tập đọc nhạc : Giọng Rê thứ - TĐN số 4 - Cánh én tuổi thơ * Giọng Rê thứ : - Dựa vào đâu để nhận biết bản nhạc viết giọng Rê thứ ? Bản nhạc có hoá biểu 1 dấu giáng và kết ở nốt Rê. - Giọng Rê thứ song song với giọng nào ? Giọng Rê thứ song song với giọng Fa trưởng. - Giọng Rê thứ cùng tên với giọng nào ? Cùng tên với giọng Rê trưởng - HS ghi công thức giọng Rê thứ - Hãy so sánh giọng Rê thứ và giọng La thứ. Hai giọng này có công thức giống nhau nhưng âm chủ khác nhau ( cao độ khác nhau ) GV đàn gam La thứ và Rê thứ để Hs nghe và cảm nhận sự giống nhau, khác nhau giữa hai giọng. - GV đàn gam rê thứ 2 -3 lần, HS nghe và đọc cùng đàn. * Tập đọc nhạc : TĐN số 4 - Cánh én tuổi thơ - Bài TĐN số 4 - Cánh én tuổi thơ ( đoạn trích ) gồm mấy câu ? Đoạn nhạc có bốn câu, mỗi câu có 4 nhịp. - Đọc từng câu : GV đàn giai điệu, HS lắng nghe và tự đọc nhạc theo đàn. Ghép hai câu 1 và 2, câu3 - 4. GV hướng dẫn để HS đọc nhạc đúng chỗ đảo phách và nốt nhạc có dấu thăng. - Đọc nhạc cả bài : GV đàn giai điệu, HS đọc nhạc cả bài. - ghép lời ca : Nửa lớp đọc nhạc, đồng thời nửa còn lại ghép lời. GV đệm đàn và bắt nhịp, GV phát hiện chỗ sai và hướng dẫn các em sửa chữa. - Đọc nhạc và hát lời hoàn chỉnh : HS đọc nhạc và hát lời khoảng 2 -3 lần, vừa đọc vừa gõ đệm theo phách, hoặc gõ với hai âm sắc. - Nhận biết từng câu và đọc nhạc : GV đàn giai điệu ba hoặc bốn nốt đầu tiên của mỗi câu không theo thứ tự trong bài. HS nghe, cho biết đó là câu số mấy, đọc nhạc và hát lời cả câu: ví dụ : GV trình bày hoàn chỉnh bài Cánh én tuổi thơ - Kiểm tra việc trình bày bài tập của từng nhóm HS 4. Củng cố 5. Dặn dò HS ghi bài HS nghe và hát theo HS thực hiện HS trình bày HS lên kiểm tra HS ghi bài HS trả lời HS trả lời HS ghi công thức HS trả lời HS nghe và cảm nhận HS đọc gam Rê thứ HS trả lời HS đọc nhạc từng câu HS đọc nhạc cả bài HS hát lời HS thực hiện HS nghe,nhận biết đọc nhạc và hát lời HS nghe bài hát HS trình bày IV) Rút kinh nghiệm qua bài dạy Yên ninh, ngàythángnăm 2005 Tiết 13 - ôn tập tập đọc nhạc : tđn số 4 - âm nhạc thường thức : một số ca khúc mang âm hưởng dân ca I) Mục đích, yêu cầu - HS đọc đúng giai điệu, hát lời bài TĐN số 3 – Cánh én tuổi thơ kết hợp gõ đệm theo phách, gõ đệm với hai âm sắc. - HS được giới thiệu và tìm hiểu về một số ca khúc mang âm hưởng dân ca II) Chuẩn bị của Giáo Viên - Phương pháp : thuyết trình - Phương tiện : Đàn, băng nhạc một số ca khúc mang âm hưởng dân ca III) Những hoạt động dạy học chủ yếu Hoạt động của GV Nội dung Hoạt động của HS GV ghi bảng GV trình bày GV yêu cầu GV hướng dẫn GV kiểm tra GV ghi bảng GV hỏi GV hỏi GV kết luận GV hỏi GV kết luận GV hỏi GV kết luận GV điều khiển GV hướng dẫn và đánh giá bằng cách cho điểm GV điều khiển 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ 3. Giảng bài mới a. Ôn tập đọc nhạc : Cánh én tuổi thơ - HS nghe lại bài TĐN Cánh én tuổi thơ do GV trình bày. - TĐN, hát lời kết hợp gõ đệm theo phách. GV chỉ định 2 - 3 em thực hiện lại. - TĐN, hát lời kết hợp gõ đệm với hai âm sắc. GV chỉ định 2- 3 em thực hiện lại. - HS đọc nhạc, hát lời đối đáp : Chia lớp theo hai nửa, một nửa TĐN và hát lời câu và 3, nửa kia thực hiện câu 2 và 4. - Kiểm tra một vài HS trình bày bài TĐN b. Âm nhạc thường thức : Một số ca khúc mang âm hưởng dân ca - HS tìm hiểu về nội dung này qua những bước sau : - Theo cách chia các vùng miền trong sách, đất nước ta gồm mấy vùng dân ca chính ? Gồm 5 vùng dân ca là đồng bằng Bắc Bộ, miền núi phía Bắc, miền trung Tây Nguyên và Nam Bộ. Đặc điểm của những ca khúc mang âm hưởng dân ca ? Là những ca khúc mới do nhạc sĩ dùng chất liệu dân ca ( Thang âm, điệu thức, giai điệu.) để sáng tác nên. Dân ca và ca khúc mang âm hưởng dân ca khác nhau ở đặc điểm nào ? Dân ca do nhân dân sáng tác, không do một tác giả cụ thể nào, được lưu truyền rộng rãi, không có bản gốc và có nhiều dị bản. Ca khúc mang âm hưởng dân ca do nhạc sĩ cụ thể sáng tác, bản nhạc của họ được coi là bản gốc, nên những người biểu diễn cần hát theo bản nhạc đó Vai trò của ca khúc mang âm hưởng dân ca ? Những bài hát mang âm hưởng dân ca thường dễ đi vào lòng người nghe do đam nét âm nhạc truyền thống, đậm bản sắc dân tộc. Những ca khúc này cũng góp phần làm đời sống âm nhạc của chúng ta thêm phong phú và độc đáo. - GV giới thiệu cho HS nghe mmọt số bài để các em nhận xét xem giai điệu đó có âm hưởng dân ca vùng miền nào? dân tộc nào? HS nghe GV trình bày. - Từng tổ sẽ giới thiệu về ca khúc mang âm hưởng dân ca một vùng miền, gồm kể tên bài hát ( của thiếu nhi và người lớn ) và trình bày một bài hát. - Nghe GV giới thiệu về một số bài hát khác. 4. Củng cố - Nghe lại một số ca khúc mang âm hưởng dân ca 5. Dặn dò HS ghi bài HS theo dõi HS thực hiện HS trình bày HS lên kiểm tra HS ghi bài HS trả lời HS trả lời HS trả lời HS trả lời HS theo dõi HS thảo luận và
File đính kèm:
- hat lop 9 t22.doc