Đề tài Một vài kinh nghiệm về việc lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức hồ chí minh trong dạy học lịch sử
I.Lí do chọn đề tài:
Bác để tình thương cho chúng con
Một đời thanh bạch, chẳng vàng son
Mong manh áo vải hồn muôn trượng
Hơn tượng đồng phơi những lối mòn
Tố Hữu
Chủ tịch Hồ Chí Minh người con ưu tú của dân tộc, là danh nhân văn hóa của thế giới. Người là kết tinh của tư tưởng “Đại nhân, Đại nghĩa” Người để lại cho dân tộc ta một tư tưởng cách mạng, một nhân cách đạo đức cao cả.Người đã làm “rạng rỡ non sông ta đất nước ta”. Suốt cuộc đời hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc giải phóng giai cấp Hiện nay đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH-HĐH và đổi mới đất nước theo hướng tích cực, chủ động hội nhập thế giới. Vừa giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc vừa chủ động hội nhập quốc tế. Tiếp thu có chọn lọc nền văn hóa thế giới. Vì vậy việc học tập, rèn luyện tư tưởng, đạo đức, lối sống và làm theo tấm giương đạo đức Hồ Chí Minh là việc làm hết sức cần thiết. Bởi vì tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là nền tảng của xã hội, là động lực vượt qua khó khăn, thử thách để phát triển kinh tế đất nước, hoàn thiện nhân cách của mỗi người.
Nhưng hiện nay vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường vẫn chưa đạt được hiệu quả. vì do ảnh hưởng nhiều tác động như phim, ảnh, lối sống hưởng thụ, các trò chơi điện tử mang nặng lối sống bạo lực . bên cạnh đó một số phụ huynh lo làm ra tiền ít có thời gian quan tâm đến con cái chỉ phó mặc cho nhà trường giáo dục. một khía cạnh khác là cơ chế thị trường đã len lỏi vào nếp suy nghĩ của một số phụ huynh và học sinh chỉ quan tâm đến các môn học tự nhiên. xem nhẹ những môn học khác và xem đó là “ Môn phụ” từ đó dẫn đến vấn đề suy thoái đạo đức trong một số thanh thiếu niên hiện nay. Vì vậy bộ môn lịch sử đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh. giáo dục học sinh lòng yêu nước, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, lòng biết ơn ông cha ta đổ bao mồ hôi xương máu mới có được cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm nay, giáo dục cho học sinh tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội Ngoài những phương pháp dạy học truyền thống giáo viên dạy lịch sử cần phải lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong từng tiết dạy để học sinh thấm nhuần tư tưởng đạo đức của Bác. Học tập và làm theo tấm giương đạo đức của Bác để sau này trở thành những công dân có đủ phẩm chất cách mạng, có tinh thân yêu nước yêu xã hội chủ nghĩa góp phần xây dựng đất nước.
c phương Tây xem họ làm như thế nào sau đó trở về giúp đồng bào chúng ta . Nhưng chúng ta lấy tiền đâu để đi Tư Lê nói lại. Nguyễn Tất Thành giơ hai bàn tay nói: Đây tiền đây, tiền đây chúng ta làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Tư Lê không giữ lời hứa, Bác một mình làm phụ bếp trên tàu La-tu-sơ-trơ-rê-vin ra nước ngoài tìm đường cứu nước. Thông qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng cứu nước, học sinh càng biết ơn Bác đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc ta để có cuộc sống như ngày nay -Để giáo dục tư tưởng tinh thần đoàn kết quốc tế, “Bốn phương vô sản đều là anh em” của Bác. Sau khi sang Pháp Người nhận xét: “Người Pháp ở Pháp tốt hơn người Pháp ở Đông Dương”, ở đâu cũng có hai loại người người bóc lột và người bị bóc lột . để thấy được chúng ta chống bọn thực dân Pháp kẻ đã gây bao đau thương, tang tóc cho các dân tộc thuộc địa chứ người Pháp tiến bộ là bạn chúng ta. Phải tranh thủ sự giúp đỡ của họ. Sau khi dùng lược đồ giới thiệu hành trình cứu nước của Bác. Từ năm 1911-1917 Bác đi khắp thế giới Bác từng đi thăm khu phố Hac-lem nơi ở của người da đen ở Mĩ Người hiểu rõ được bản chất tàn bạo của chủ nghĩa thực dân. Vì vậy muốn đánh đổ đế quốc thực dân thì vô sản quốc tế phải đoàn kết lại. Qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng tình đoàn kết quốc tế “ Bốn phương vô sản đều là anh em” từ đó hình thành cho học sinh cách nhìn nhận “bạn” “thù” một cách rõ ràng, rành mạch. Chúng ta căm thù chủ nghĩa đế quốc, thực dân kẻ đã xâm lược đất nước ta, gây bao nỗi đau khổ cho dân tộc ta chứ nhân dân tiến bộ các nước là anh em, như nhân dân Pháp, Mĩ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mĩ họ đã tích cực ủng hộ cuộc kháng chiến của ta.Như anh Hăng –ri –mác tanh không chịu sang Đông Dương giết hại nhân dân Đông Dương, chị Ray-mông –điêng nằm trên đường ray để cản đoàn tàu chở vũ khí sang Đông Dương của Pháp. Anh Mo-ri-xơn tự thiêu trước nhà quốc hội Mĩ để phản đối cuộc chiến tranh của đế quốc Mĩ ở Việt Nam, và bao nhiêu thanh niên Mĩ đốt thể quân dịch không chịu sang Việt Nam tàn sát đồng bào ta Ngày nay đất nước đã thống nhất, Nhà nước ta thực hiện đường lối đối ngoại tích cực quan hệ giao lưu với thế giới, nhưng vẫn giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. chúng ta “Hòa nhập chứ không hòa tan, Việt Nam muốn là bạn với tất cả các nước trên thế giới”. Cả dân tộc ta khép lại quá khứ hướng tới tương lai để xây dựng đất nước. Đưa nước ta trở thành nước công nghiệp hiện đại, chúng ta khép lại quá khứ chứ không bao giờ quên quá khứ, “ Ai bắn vào quá khứ bằng phát súng lục, thì tương lại sẽ trả lời bằng đại bác” Vì vậy trong dạy học lịch sử lồng ghép tư tưởng này để học sinh nhìn nhận đúng đắn đường lối đối ngoại của Đảng ta. - Để giáo dục tư tưởng: Suốt cuộc đời hoạt động của Bác là giải phóng giai cấp, giải phóng loài người xây dựng một xã hội tốt đẹp không còn người bóc lột người. Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử lớp 9 . Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài. Mục I: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Pháp( 1917-1923) Sau chiến tranh thế giới thứ nhất Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gởi tới hội nghị Vec-xai bản yêu sách đòi tự do, quyền bình đẳng cho dân tộc Việt Nam. Tuy không được chấp nhận nhưng việc làm đó gây tiếng vang rất lớn đối với dân tộc Việt Nam, nhân dân Pháp và các dân tộc thuộc địa. Tuy nhiên Người vẫn chưa tìm được con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam . 7/1920 Người đọc “Sơ thảo lần thứ nhất luận cương về các dân tộc và thuộc địa” của Lê-nin . Ngồi một mình trong phòng Người sung sướng muốn phát khóc lên Người nói một mình như đang nói với toàn thể dân tộc “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng cho chúng ta. Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác là con đường cách mạng vô sản”. Như vậy từ một người yêu nước chân chính Người đến với chủ nghĩa Mác –Lê-nin, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn đã giải phóng cho dân tộc ta khỏi ách áp bức, bóc lột của thực dân, phong kiến. Tranh biếm họa của Nguyễn Ái Quốc cho tờ Le Paria, đời sống người dân dưới ách thống trị của thực dân Pháp -Giáo dục tư tưởng: Chăm lo, bồi dưỡng cho các thế hệ cách mạng đời sau. Suốt trong cuộc đời hoạt động của Người lúc nào Người cũng chăm lo bồi dưỡng tinh thần cách mạng cho các thế hệ sau. Năm 1925 trong bài “Gửi thanh niên An Nam” Người nhắc nhở “Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của người không sớm hồi sinh” Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử 8: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc giáo viên nêu rõ. Để giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp Người rất chăm lo bồi dưỡng tinh thần cách mạng cho thế hệ thanh niên. Người tập hợp thanh niên yêu nước trong tổ chức “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên” giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác-Lê Nin cho thanh niên. Người mở lớp huấn luyện, đào tạo cho thanh niên yêu nước từ trong nước sang. Một số thanh niên xuất sắc được chọn đi học trường Đại học Phương Đông ở Liên xô, một số học trường quân sự ở Trung Quốc và Liên xô, còn lại về nước hoạt động. những người này trở thành những cán bộ cốt cán của Đảng sau này như đồng chí Trần Phú, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Hồng Phong.Còn lại cử về nước hoạt động đi vào phong trào công nhân tổ chức, giác ngộ quần chúng đấu tranh gây dựng cơ sở cách mạng. Để chuẩn bị ra đời một Đảng của giai cấp công nhân năm 1925 Người thành lập tổ chức ‘Hội cách mạng Việt Nam thanh niên” Hội cách mạng Việt Nam thanh niên là tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam sau này. Qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng suôt cuộc đời hoạt động của Bác lúc nào Người cũng chăm lo bồi dường đội ngũ kế cận, chăm lo giáo dục tưởng cách mạng cho thế hệ thanh niên bởi vì tổ chức Đoàn là cánh tay đắc lực của Đảng, Hội Cách mạng Việt Nam thanh niên là tiền thân của sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam. Ngày nay trong sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa thanh niên là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp này. Vì thanh niên là lực lượng có sức khỏe, có hoài bão, có nghị lực, có văn hóa.. Từ việc giáo dục tư tưởng này để cho học sinh nhận thức được vài trò của thế hệ thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc từ đó ra sức học tập, chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức nhân loại góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bác không chỉ chăm lo bồi dưỡng tư tưởng cáh mạng cho thế hệ thanh niên mà Người còn quan tâm đến các chái thiếu niên nhi đồng. Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân(1945-1946). Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám. Chủ tịch Hồ Chí Minh Năm 1946 Ngay sau khi khai trường đầu tiên sau cách mạng Hồ chủ tịch căn dặn thế hệ trẻ “ Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong, chờ đợi các em rất nhiều. Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không. Chính là nhờ phần lớn ở công học tập của các em”và Bác căn dặn thanh niên, nhi đồng “Muốn làm người chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải ra sức làm việc dể chuẩn bị cho cái tương lai đó. Ngày nay các cháu là nhi đồng ngày mai các cháu là chủ của nước nhà, của thế giới. Các cháu đoàn kết thì thế giới hòa bình,và dân chủ, sẽ không có chiến tranh.Các cháu phải thi đua, tùy theo sức của các cháu, làm việc gì có ích cho kháng chiến thì thi đua vậy”.Giáo viên liên hệ thực tế để giáo dục học sinh. Ngày nay đất nước hòa bình.Cả nước tiến hành công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước thì mỗi học sinh phải ra sức học tập, rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, chiếm lĩnh đỉnh cao của tri thức. Để sau này góp phần xây dựng đất nước. Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc Giáo dục cho học sinh tinh thần vì dân vì nước của Bác. Tư tưởng này xuyên suốt trong cuộc đời hoạt động của Bác, thể hiện qua nhiều bài dạy. Suốt cuộc đời của chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ khi ra đi tìm đường cứu nước đến khi vĩnh biệt chúng ta Người chỉ có một ham muốn “Ham muốn tột bậc là làm sao cho nước nhà hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành.” Bác đã từng căn dặn các vị lãnh đạo “ Độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội đem lại cơm no, áo ấm cho dân, nếu độc lập, dân còn nghèo đói thì độc lập không có nghĩa lí gì”. Khi dạy bài 22 lịch sử 9 : Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Sau khi Nhật đảo chính Pháp, quân Pháp bị đánh bại trên toàn Đông Dương, quân Đồng Minh chuẩn bị kéo vào Đông Dương. Thời cơ tổng khởi nghĩa đã chín muồi. Trong lúc Bác đang bị bệnh rất nặng có nguy cơ không qua khỏi. Bác cầm tay các đồng chí cách mạng căn dặn “ Thời cơ đã đến dù đốt cháy dãy Trường Sơn cũng cố giành cho được độc lập” Dù hoàn cảnh nào Bác vẫn nghĩ tới dân tộc. Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc đấu tranh bảo vệ chính quyền dân chủ nhân dân. Mục tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám. Ngay sau khi Hà Nội khởi nghĩa thắng lợi từ chiến khu Bác về Hà Nội Người rất đau lòng khi thấy nhân ta trải qua trận đói khủng khiếp hậu quả chính sách cai trị tàn bạo của thực dân, phong kiến. Vì vậy ngay sau khi đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa Người đã ra sắc lệnh diệt “giặc đói” Bản thân Bác cũng nhịn ăn để dành gạo cứu đói. -Thông qua giờ dạy lịch sử lồng ghép giáo cho học sinh học tập đứ tính giản dị của Hồ chủ Tịch. Bởi vì thế hệ thanh thiếu niên hiện nay do bị tác động bởi nhiều yếu tố, như phim ảnh, lối sống không lành mạnh đã suy thoái về đạo đức, lối sống, từ trang phục, lối sống, cách cư xử với mọi người. Vì vậy giáo dục học sinh học tập đức tính giản dị của Bác là vô cùng cần thiết từ đó góp phần hình thành nhân cách cho học sinh. Bác Hồ của chúng ta vô cùng giản dị. Dù ở cương vị nào lối sống của Người cũng giản dị, một đôi dép cao su, bộ đồ ka ki đã ngả màu theo thời gian. Người sống giản dị nhưng không tầm thường, trên thế giới không có vị lãnh tụ nào mà suốt cuộc đời với bộ đồ kaki đã ngả màu với đôi dép cao su đã mòn gót, sống trong ngô
File đính kèm:
- SKKN Mot vai kinh nghiem ve viec long ghep giao duc tutuong dao duc Ho Chi Minh trong day hoc lich s.doc