Đề tài Một vài biện pháp giúp học sinh làm bài trang trí hình vuông đẹp lớp 6
Mĩ thuật là nghệ thuật của cái đẹp và cái đẹp thì ở bất kì một xã hội nào, một đất nước nào cũng luôn luôn được coi trọng và là mục tiêu hướng đến. Dạy mĩ thuật là giáo dục thẩm mĩ cho học sinh, giáo dục cho học sinh cảm thụ về cái đẹp thông qua ngôn ngữ về hình khối, đường nét, đậm nhạt, màu sắc. Từ đó học sinh biết thưởng thức cái đẹp, hành động theo cái đẹp và sáng tạo ra cái đẹp để góp phần thực hiện mục tiêu chung của nghành giáo dục là giúp học sinh phát triển một cách toàn diện trở thành những người có ích cho xã hội .
Với nhiêm vụ giáo dục thẩm mĩ cho học sinh cho nên việc dạy cho học sinh hiểu và nhận thức được cái đẹp, sáng tạo ra cái đẹp là một việc làm trọng tâm, có tính chất quyết định trong mục tiêu dạy học của giáo viên.Vì thế trong mỗi bài dạy, mỗi giáo viên phải luôn có ý thức tìm tòi, chuẩn bị bài dạy chu đáo từ nội dung phương pháp cho đến kĩ năng chuẩn bị đồ dùng dạy học phải đạt hiệu quả cao mới có một giờ dạy tốt .
Tuy nhiên trên thực tế môn mĩ thuật chưa thực sự được được coi trọng, bởi suy nghĩ mĩ thuật là môn phụ nên các em chưa có sự đầu tư thực sự vào bài vẽ cho nên khi đánh giá kết quả học tập của học sinh một điều dễ nhận thấy bài vẽ của các em thiếu sự đầu tư, thiếu sự sáng tạo, bài vẽ còn khô cứng mang tính sao chép trong sách giáo khoa đặc biệt là trong phân môn vẽ trang trí, tôi nhận thấy bài vẽ của các em còn nghèo nàn, màu sắc thiếu sự hài hòa chưa thể hiện được trọng tâm của bài vẽ, học sinh còn bế tắc trong cách tìm và chọn họa tiết . Vì thế một một điều được đặt ra làm thế nào học sinh vẽ bài trang trí được đẹp hơn, học sinh hứng thú hơn với môn học mĩ thuật nói chung và phân môn vẽ trang trí nói riêng .
Trong quá trình dạy mĩ thuật khối 6, khi dạy phân môn vẽ trang trí: bài 18: trang trí hình vuông tôi nhận thấy đây không phải là một bài học khó, hầu hết các em hiểu bài, biết cách làm bài song bài vẽ còn khô cứng, họa tiết còn nghèo nàn, màu sắc chưa hài hòa, chưa thể hiện trọng tâm của bài vẽ . Để tìm ra phương pháp khắc phục vấn đề này tôi xin đưa ra "một vài biện pháp giúp học sinh làm bài trang trí hình vuông đẹp lớp 6’’
t buộc như trang trí đường diềm đặc biệt là trang trí hình vuông là những bài trang trí rất quan trong bởi những bài trang trí cơ bản này là cơ sở cho nhận thức cái đẹp và giúp học sinh vận dụng những kiến thức đó vào các bài bài trang trí ứng dụng và trang trí trong đời sống thực tại . 2. Cơ sở thực tiễn Mĩ thuật là bộ môn thuộc lĩnh vực nghệ thuật và còn khá mới mẻ với học sinh.Tuy nhiên được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước nói chung và nghành giáo dục nói riêng với đội ngũ giáo viên còn trẻ, năng động, có trình độ cùng với sự quan tâm, chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện để giáo viên không ngừng nâng cao hiệu quả dạy và học môn mĩ thuật góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục thẩm mĩ cho học sinh để học sinh có thể phát triển một cách toàn diện đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội, đưa mĩ thuật dần dần trở thành một môn học nghệ thuật yêu thích của học sinh trong đó có phân môn vẽ trang trí . - Vẽ trang trớ giỳp học sinh cú cỏch nhỡn cỏch cảm về bố cục đường nột, hỡnh mảng, màu sắc, đậm nhạt. Trờn cơ sở đú học sinh cú thể tạo ra cỏc họa tiết, cỏc hỡnh trang trớ, bài trang trớ đẹp, đồng thời cảm thụ được vẽ đẹp của sản phẩm mĩ thuật. - Vẽ trang trớ nhằm phỏt huy trớ tưởng tượng, sỏng tạo, làm giàu cảm xỳc thẩm mĩ cho học sinh trờn cơ sở cung cấp kiến thức và rốn luyện kĩ năng cơ bản về trang trớ. Từ những kiến thức kĩ năng cơ bản đú học sinh cú khả năng cảm thụ được vẽ đẹp của thiờn nhiờn và cuộc sống xung quanh qua những hỡnh tượng được khỏi quỏt hoỏ, điển hỡnh hoỏ bằng ngụn ngữ đặc trưng của hội hoạ là hỡnh mảng, đường nột, màu sắc đậm nhạt được bố cục theo nguyờn tắc của nghệ thuật trang trớ. Tuy nhiên trên thực tế hầu hết học sinh và phụ huynh còn xem môn mĩ thuật là môn học phụ nên các em chưa thực sự chú ý học bài và đầu tư vào bài vẽ, phụ huynh chưa đôn đốc học sinh về nhà làm bài nên hiệu quả bài vẽ của các em chưa cao còn mang tính đối phó. Trong quá trình dạy mĩ thuật lớp 6 do các em mới từ cấp 1 lên nên tôi chưa thực sự nắm bắt được khả năng của từng em nên việc dạy như thế nào cho học sinh hiểu làm tôi luôn trăn trở. Khi dạy bài vẽ trang trí hình vuông tôi thấy đây không phải là một bài vẽ khó nhưng khi xem bài vẽ của các em trong quá trình đánh giá kết quả học tập tôi nhận thấy nhiều bài vẽ của các em còn khô cứng thiếu tính sáng tạo, các em còn lúng túng trong việc tìm họa tiết, chọn màu sắc. Chính vì thế một số em không hứng thú làm bài bởi chưa hiểu cách làm như thế nào để có bài trang trí hình vuông đẹp. Một yêu cầu được đặt ra làm thế nào để tìm ra phương pháp dạy học sinh làm bài trang trí hình vuông đẹp để gây được hứng thú học tập cho học sinh trong phân môn vẽ trang trí nói riêng và môn mĩ thuật nói chung. II. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG : 1. Thuận lợi - Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn có trách nhiệm luôn giúp đỡ trong công tác giảng dạy . - Đội ngũ giáo viên trẻ , nhiệt tình trong công tác giảng dạy - Học sinh ngoan ngoãn, có ý thức học tập. - Học sinh yêu thích môn mĩ thuật , thích học phân môn vẽ trang trí . 2. Khó khăn - Cơ sở vật chất còn thiếu chưa đáp ứng được nhu cầu dạy và học. - Giáo viên còn thiếu kinh nghiệm trong công tác giảng dạy. - Học sinh còn xem môn mĩ thuật là môn phụ nên chưa có sự đầu tư vào bài vẽ . - Hầu hết học sinh là con em nông dân nghèo nên thời gian học tập và ý thức học tập ít nhiều còn hạn chế. - Bài vẽ trang trí hình vuông của học sinh còn chưa đẹp : bố cục chưa chặt chẽ,,họa tiết còn khô cứng, nghèo nàn, màu sắc chưa hài hòa , chưa thể hiện trọng tâm của bài vẽ .Qua khảo sát bài vẽ của học sinh lớp 6 khi đánh giá bài vẽ trang trí hình vuông về bố cục, họa tiết, màu sắc tôi thấy : Tổng số học sinh khối 6 Bài vẽ học sinh Đạt Chưa đạt S.lượng % S.lượng % 108 Bố cục 75 69 33 31 108 Họa tiết 40 37 68 63 108 Màu sắc 35 32 73 68 Như vậy qua số liệu ta nhận thấy hầu học sinh biết cách tìm bố cục song chưa biết cách tìm họa tiết và lựa chọn màu sắc nên hiệu quả bài vẽ chưa cao. Trang trí hình vuông là một bài vẽ quan trọng bởi kiến thức trang trí cơ bản là cơ sở để vận dụng vào những bài trang trí ứng dụng sau này. Một bài trang trí đẹp cần phải có bố cục hợp lí, họa tiết đẹp, màu sắc hài hòa có trọng tâm. Là một giáo viên mĩ thuật tôi luôn trăn trở làm thế nào để nâng cao hiệu quả bài vẽ trang trí của học sinh ? qua thực tế giảng dạy tôi xin đề xuất những giải pháp sau : III . HỆ THỐNG CÁC GIẢI PHÁP 1. Giải pháp 1.Xác định các yếu tố liên quan đến phương pháp giảng dạy môn mĩ thuật Để đạt được một giờ dạy tốt cần phải : a. Giáo viên : Tạo không khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, hấp dẫn, sử dụng từ ngữ phù hợp, tạo không khí như đang trò chuyện, trao đổi nội dung bài học với học sinh. - Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh, động viên, khích lệ học sinh làm bài bằng chính khả năng và cảm thụ của mình. - Tạo điều kiện cho học sinh suy nghĩ, tìm hiểu những vấn đề giáo viên đã nêu. - Tổ chức các hoạt động cho học sinh tham gia vào quá trình nhận thức một cách tự giác. - Vận dụng phương pháp dạy-học phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh. Bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. - Vận dụng các phương pháp dạy học phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, của từng đối tượng học sinh. - Vận dụng một cách linh hoạt các phương pháp dạy học như: thuyết trình, đàm thoại, trực quan, vấn đáp … - Phải nắm chắc chương trình dạy vẽ trang trí của mỗi lớp thông qua các bài cụ thể - Bài dạy trang trí phải đảm bảo đúng kiến thức cơ bản, có trọng tâm, mang đặc trưng môn học. - Biết mở rộng kiến thức trong mỗi bài dạy bằng sự hướng dẫn học sinh tìm tòi, sáng tạo (tìm hoạ tiết, tìm bố cục, tìm màu cho hài hoà). Hướng dẫn cách làm bài trang trí và góp ý kiến từng bài cho học sinh. - Chuẩn bị máy trình chiếu để học sinh dễ dàng quan sát - Chuẩn bị những bài trang trí hình vông cơ bản đẹp, những bài trang trí ứng dụng đẹp. - Vật mẫu hình vuông : khăn tay , gạch hoa … - Các bước trang trí hình vuông cơ bản và ứng dụng đẹp - Bài vẽ của học sinh năm trước … - Một số cách sắp xếp trong trang trí b. Học sinh: - Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập : thước , chì ,màu ,tẩy, compa, … - Sưu tầm một số họa tiết đẹp 2.Giải pháp 2 : Xác định quy trình của bài dạy Do thời lượng bài học chỉ trong vòng 45 phút cho nên để bài dạy đat kết quả tốt giáo viên cần phải phân bố thời gian một cách hợp lí, phải đảm bảo dạy đúng kiến thức cơ bản có trọng tâm. Học sinh vừa hiểu lí thuyết nhưng vẫn có thời gian thực hành để đánh giá kết quả học tập. Muốn như vậy giáo viên phải tiến hành bài dạy một cách đúng quy trình . 3. Giải pháp 3: Xác định mục tiêu của bài học Trước hết để có một tiết dạy thành công giáo viên phải luôn xác định được đúng mục tiêu của bài học theo chuẩn kiến thức kĩ năng - Học sinh biết cách trang trí một hình vuông cơ bản và hình vuông ứng dụng. Học sinh biết sử dụng họa tiết vào trang trí hình vuông. - Học sinh trang trí được một hình vuông cơ bản và ứng dụng - Giáo viên cần xác định ở bài này tuy là dạy trang trí hình vuông nhưng kiến thức trọng tâm nên dành cho trang trí hình vuông cơ bản 4.Giải pháp 4 : Xác định phương pháp dạy học - Sử dụng những phương pháp dạy học vùa giúp các em hiểu bài vừa tạo cho các em chủ động trong giờ học. - Vận dụng phương pháp quan sát, vấn đáp, trực quan, luyện tập, thực hành, liên hệ thực tiễn cuộc sống một cách linh hoạt. Để tạo hứng thú học tập cho học sinh giáo viên cần cho học sinh quan sát: a. Quan sát, nhận xét: có một vai trò hết sức quan trọng đối với phân môn vẽ trang trí, tìm ra vẻ đẹp của đối tượng từ đó có tính chọn lọc tạo điều kiện cho bài vẽ trang trí đẹp hơn. Tuy nhiên nhiều giáo viên do chuẩn bị đồ dùng dạy học chưa đẹp, chưa phong phú dẫn đến học sinh chưa nhận thức được như thế nào là bài vẽ đẹp. Giáo viên cho học sinh quan sát những bài trang trí hình vuông mẫu cơ bản và ứng dụng .Yêu cầu học sinh nhận xét: bố cục, họa tiết, màu sắc, đường nét. Yêu cầu học sinh phân biệt trang trí cơ bản và trang trí ứng dụng Như vậy khi quan sát nhận xét học sinh sẽ tự chủ động tìm hiểu và lĩnh hội kiến thức một cách nhanh nhất, chính xác nhất dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Góp phần hình thành thị hiếu thẩm mĩ cho học sinh, phát huy tính sáng tạo vµ båi dìng t×nh c¶m tr©n träng c¸i ®Ñp . §Ó ph¬ng ph¸p quan s¸t ®¹t hiÖu qu¶ tèt nhÊt trong bµi d¹y t«i ®· chuÈn bÞ nh÷ng bµi trangtrÝ h×nh vu«ng ®Ñp, phong phó t¹o høng thó häc tËp cho c¸c em. Chän nh÷ng bµi mÉu trang trÝ h×nh vu«ng cã sö dông c¸ch s¾p xÕp nh¾c l¹i, xen kÏ, ®èi xøng vµ m¶ng h×nh kh«ng ®Òu ®Ó häc sinh hiÓu vµ n¾m b¾t ®îc kiÕn thøc vÒ c¸ch s¾p xÕp trong trang trÝ . - Gi¸o viªn cho häc sinh xem mét sè vËt trang trÝ h×nh vu«ng øng dông: ChiÕc kh¨n tay, viªn g¹ch hoa: 1 . Tôi thấy các em chú ý hơn vào bài học, tập trung quan sát để tìm hiểu bài mẫu, thảo luận và tự đánh giá. Như vậy phần nào học sinh đã hiểu được một bài trang trí đẹp cần phải sắp xếp các hình mảng, họa tiết, màu sắc và đậm nhạt sao cho thuận mắt và hợp lí. - Học sinh phân biệt được trang trí ứng dụng bố cục tự do phóng khoáng, màu sắc nhẹ nhàng làm nổi bật vật dụng cần diễn tả. Họa tiết thường là hoa, lá, chim, đồ vật, cảnh sinh hoạt của con người …. - Trang trí cơ bản sử dụng những cách sắp xếp như nhắc lại, xen kẽ, đối xứng. Họa tiết chính là họa tiết trung tâm to hơn các họa tiết phụ, màu sắc cũng rõ ràng hơn và nổi bật hơn các họa tiết khác . * Học sinh nhận xét được : - Hình mảng trọng tâm ở giữa, rõ về hình vẽ và màu sắc. - Các hình giống nhau vẽ bằng nhau. - Các hình giống nhau tô màu như nhau. b. Cách làm một bài trang trí hình vuông Phần này học sinh đã được học ở bài cách sắp xếp bố cục trong trang trí cho nên học sinh sẽ phải nhớ lại kiến thức bằng cách giáo viên đặt câu hỏi : Hãy nêu cách làm một bài trang trí hình vuông cơ bản ? Bước 1: vẽ hình vuông và các đường trục Bước 2: Tìm bố cục (tìm mảng chính và mảng phụ )
File đính kèm:
- SKKN - Một vài biện pháp giúp học sinh làm bài trang trí hình vuông đẹp lớp 6’.doc