Chuyên đề: Về sơ đồ phản ứng trong este

HCN 3 2 4 CH OH/H SO ®3 2 4
3 3 4 6 2CH COCH X Y Z(C H O ) T
+
+→ → → → 
Công thức cấu tạo của T là 
A. CH3CH2COOCH3 B. CH3CH(OH)COOCH3. 
C. CH2 = C(CH3)COOCH3. D. CH2 = CHCOOCH3 
Hướng dẫn: 
C C C
O
H-CN C C C
OH
CN
+
C C C
OH
CN
H-OH C C C
OH
COOH
NH
4
OH
, t
0
H
+
+ +3
C C
OH
COOH
C
C C COOH
C
H
2
SO
4 , t
0
+ H -OH
C C COOH
C
CH
3
-OH C C COO-CH
3
C
, t
0
H
+
+ H-OH+
Câu 3: Cho sơ ñồ sau: 
0 0
H O ,t H SO ®Æc, t C H OH / H SO ®+ HCN 3 2 4 2 5 2 4
3 3 4 2CH CHO X Y Z(C H O ) T
+
→ → → → 
Công thức cấu tạo của T là 
A. CH3CH2COOC2H5. B. C2H5COOCH3. 
C. CH2 = CHCOOC2H5. D. C2H5COOCH = CH2. 
Hướng dẫn: 
CH
3
-CHO + HCN => C C CN
OH 
C C CN
OH
H-OH C C
OH
COOH NH4OH
, t
0
H
+
+ +3
TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC HÓA HỌC 
CHEMISTRY CLUB - HOAHOC.ORG ® NGÔ XUÂN QUỲNH 
Mäi th¾c m¾c vÒ ®Ò thi vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi bé m«n Ho¸ häc xin vui lßng liªn hÖ víi gi¸o viªn theo sè m¸y 
0979.817.885 (ngoµi giê hµnh chÝnH – GÆP Mr.QUúNH) hoÆc ®Þa chØ E mail: HOAHOC.ORG@GMAIL.COM 
| 3 | 
C C
OH
COOH C C COOH
H
2
SO
4 , t
0
+ H -OH
CH2=CH-COOH + C2H5OH => CH2=CH-COOC2H5 + H2O 
Câu 4: Cho dãy chuyển hoá: 
0
2 2 2H O H O1500 X
4CH X Y Z T M
+ + + +→ → → → → 
Công thức cấu tạo của M là 
A. CH3COOCH3. B. CH2 = CHCOOCH3. C. CH3COOCH = CH2. D. CH3COOC2H5. 
Hướng dẫn: 
2
0
0
4 2
3
,
3 2 3 2
3 2 2 3 2
,
3 3 2
2 3lµm l¹nh nhanh
 xt
 xt
Hg
t
xt
t
CH CH CH H
CH CH H OH CH CHO
CH CHO H CH CH OH
CH CH OH O CH COOH H O
CH COOH CH CH CH COOCH CH
+
→ ≡ +
≡ + − → −
− + → − −
− − + → − +
− + ≡ → − =
Câu 5: Cho chất X có công thức phân tử C4H6O2 biết: 
2 4 2 4
X + NaOH Y + Z
Y + H SO Na SO + T
→
→
 Z và T ñều có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc. 
Công thức phân tử của X là 
A. CH3COOCH = CH2. B. HCOOCH2 – CH = CH2. 
C. HCOOC(CH3) = CH2. D. HCOOCH = CH – CH3. 
Hướng dẫn: 
Căn cứ vào các ñáp án của bài toán và X tác dụng với NaOH tạo ra hai chất Y và Z => X phải là este 
CH3COOCH=CH2 + NaOH => CH3COONa + CH3-CHO 
(chỉ có CH3-CHO tham phản ứng tráng gương) 
HCOOCH2 – CH = CH2 + NaOH => HCOONa + CH2=CH-CH2-OH 
(Chỉ có HCOONa tham phản ứng tráng gương) 
HCOOC(CH3) = CH2 + NaOH => HCOONa + CH3COCH3 
(Chỉ có HCOONa tham phản ứng tráng gương) 
HCOOCH = CH – CH3 + NaOH => HCOONa + CH3-CH2-CHO 
(Cả hai chất HCOONa và CH3-CH2-CHO ñều tham phản ứng tráng gương) 
Câu 6: Cho sơ ñồ sau (các chữ cái chỉ sản phẩm hữu cơ): 
0
H O ,t P O C H OHKCN NaOHd−3 2 5 6 5
3CH Cl X Y Z T M N
+
→ → → → → + 
Công thức cấu tạo của M và N lần lượt là 
A. CH3COONa và C6H5ONa. B. CH3COONa và C6H5CH2OH. 
C. CH3OH và C6H5COONa. D. CH3COONa và C6H5COONa. 
Hướng dẫn: 
( )
( )
2 5
3 3
3 2 3 4
3 3 2 2
3 2 6 5 3 6 5 3
3 6 5 3 6 5 2
3
2
OO
OO OO
H
P O
CH Cl KCN CH CN KCl
CH CN H O CH COOH NH OH
CH COOH CH CO O H O
CH CO O C H OH CH C C H CH COOH
CH C C H NaOH CH C Na C H ONa H O
+
+ → − +
− + → +
→ +
+ → +
+ → + +
Vậy ñáp án A là thỏa mãn 
TRUNG TÂM BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – LUYỆN THI ðẠI HỌC 
CHEMISTRY CLUB - HOAHOC.ORG ® NGÔ XUÂN QUỲNH 
Mäi th¾c m¾c vÒ ®Ò thi vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi bé m«n Ho¸ häc xin vui lßng liªn hÖ víi gi¸o viªn theo sè m¸y 
0979.817.885 (ngoµi giê hµnh chÝnH – GÆP Mr.QUúNH) hoÆc ®Þa chØ E mail: HOAHOC.ORG@GMAIL.COM 
| 4 | 
Câu 7: Cho sơ ñồ sau: 
0
1500 NaOH
2
H O / Hg2
4 4CH X Y Z T M CH
+
++→ → → → → → 
Công thức cấu tạo của Z là 
A. C2H5OH. B. CH3COOH. C. CH3COOC2H5. D. Cả A, B ñều ñúng. 
Hướng dẫn: 
[ ]
2
0
0
0
4 2
3
,
3 2 3 2
,
3 3 2 3 2 3
3 2 3 3 3 2
3
2 3lµm l¹nh nhanh
 xt
 xt
Hg
t
t
t
CaO
CH CH CH H
CH CH H OH CH CHO
CH CHO H CH CH OH
CH COOH CH CH OH CH COOCH CH
CH COOCH CH NaOH CH COONa CH CH OH
CH COONa NaOH
+
→ ≡ +
≡ + − → −
− + → − −
− + − − → − −
− − + → − + − −
− +  4 2 3CH Na CO→ +
[ ]
2
0
0
4 2
3
3 2 3
,
3 3 2
3 2 3 3
3 4 2 3
2 3
1
2
lµm l¹nh nhanh
 xt
Hg
xt
t
t
CaO
CH CH CH H
CH CH H OH CH CHO
CH CHO O CH COOH
CH COOH CH CH CH COOCH CH
CH COOCH CH NaOH CH COONa CH CHO
CH COONa NaOH CH Na CO
+
→ ≡ +
≡ + − → −
− + → −
− + ≡ → − =
− = + → − + −
− + → +
Câu 8: Cho sơ ñồ sau: 
22 2 2 4 2 2 4 2 3C H C H Cl X C H O CH CHOCOCH→ → → → = 
Công thức cấu tạo của X là 
A. C2H4(OH)2. B. C2H5OH. C. CH3CHO. D. HOCH2CHO. 
Hướng dẫn: 
0
0
0
3 2
3 2 3 2
3 2 3
3 3 2
2
2 2
1
2
t
, t
, t
OO
OO OO
xt
xt
CH CH HCl CH CHCl
CH CHCl NaOH CH CHO NaCl H O
CH CHO O CH C H
CH C H CH CH CH C CH CH
≡ + → −
− + → − + +
− + → −
− + ≡ → − =
Câu 9: Cho sơ ñồ sau: 
 C2H5OH 
T 
Y Z CH4 
 NaOH 
axit metacrylic F Poli(metyl metacrylat) 
X 
Công thức cấu tạo của X là 
A. CH2 = C(CH3) – COOC2H5. B. CH2 = CHOOCC2H5. 
C. CH2 = C(CH3)COOCH3. D. CH2 = CHCOOC2H5 
Hướng dẫn: 
Ta cần nhớ ñược 
+ Axit metacrylic có công thức: CH2=C(CH3)-COOH 
+ Metyl metacrylat có công thức: CH2=C(CH3)-COOCH3 
Câu 10: X, Y, Z, T có công thức tổng quát C2H2On (n≥0). 
Biết: - X, Y, Z tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3. 
TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC HÓA HỌC 
CHEMISTRY CLUB - HOAHOC.ORG ® NGÔ XUÂN QUỲNH 
Mäi th¾c m¾c vÒ ®Ò thi vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi bé m«n Ho¸ häc xin vui lßng liªn hÖ víi gi¸o viªn theo sè m¸y 
0979.817.885 (ngoµi giê hµnh chÝnH – GÆP Mr.QUúNH) hoÆc ®Þa chØ E mail: HOAHOC.ORG@GMAIL.COM 
| 5 | 
- Z, T tác dụng với NaOH. 
- X tác dụng với H2O. 
X, Y, Z, T lần lượt là 
A. (CHO)2, CHO – COOH, HOOC – COOH, CH≡CH. 
B. CHO – COOH, HOOC – COOH, CH≡CH, (CHO)2. 
C. CH≡CH, (CHO)2, CHO – COOH, HOOC – COOH. 
D. HOOC – COOH, CH≡CH, (CHO)2, CHO – COOH. 
Câu 11: Chất X có công thức phân tử C4H6O3, X có các tính chất hoá học sau: 
- Tác dụng với H2 (Ni, t
0), Na, AgNO3/NH3. 
- Tác dụng với NaOH thu ñược muối và anñehit ñơn chức. 
Công thức cấu tạo của X là 
A. HCOOCH2CH2CHO. B. CHO – CH2 – CH2 – COOH. 
C. HCOOCH(OH) – CH = CH2. D. CH3 – CO – CH2 – COOH 
Câu 12: Lần lượt cho các chất: Vinyl axetat; 2,2-ñiclopropan; phenyl axetat và 1,1,1-tricloetan tác 
dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH dư. Trường hợp nào sau ñây phương trình hóa học không viết 
ñúng ? 
A. CH3COOCH = CH2 + NaOH → CH3COONa + CH3CHO 
B. CH3CCl2CH3 + 2NaOH → CH3COCH3 + 2NaCl + H2O 
C. CH3COOC6H5 + NaOH → CH3COONa + C6H5OH 
D. CH3CCl3 + 4NaOH → CH3COONa + 3NaCl + 2H2O 
Câu 13: Cho các phản ứng: 
X + 3NaOH →
0
t C6H5ONa + Y + CH3CHO + H2O 
 Y + 2NaOH  →
0,tCaO T + 2Na2CO3 
 CH3CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH →
0
t Z +  
 Z + NaOH  → tCaO, T + Na2CO3 
Công thức phân tử của X là 
A. C12H20O6 B. C12H14O4 C. C11H10O4 D. C11H12O4 
Hướng dẫn: 
Z: CH3COONa 
T: CH4 
Y: NaOCO-CH2-COONa 
Câu 14: Cho sơ ñồ phản ứng: 
CH4 →X →X1  →
+ OH 2 X2  →
+ memgiamO ,2 X3 →
+ 1X X4 
 X4 có tên gọi là 
A. Natri axetat B. Vinyl axetat C. Metyl axetat D. Ety axetat 
Câu 15: Cho sơ ñồ chuyển hóa sau (mỗi mũi tên là một phương trình phản ứng): 
Tinh bột → X → Y → Z → metyl axetat. 
Các chất Y, Z trong sơ ñồ trên lần lượt là: 
A. C2H5OH, CH3COOH. B. CH3COOH, CH3OH. 
 C. CH3COOH, C2H5OH. D. C2H4, CH3COOH. 
Câu 16: Cho sơ ñồ phản ứng: 
Xenlulozơ ,
ot++→2H O, H X  → ruou men Y  → giammen Z +→
o Y, xt, t T 
Công thức của T là 
TRUNG TÂM BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC – LUYỆN THI ðẠI HỌC 
CHEMISTRY CLUB - HOAHOC.ORG ® NGÔ XUÂN QUỲNH 
Mäi th¾c m¾c vÒ ®Ò thi vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi bé m«n Ho¸ häc xin vui lßng liªn hÖ víi gi¸o viªn theo sè m¸y 
0979.817.885 (ngoµi giê hµnh chÝnH – GÆP Mr.QUúNH) hoÆc ®Þa chØ E mail: HOAHOC.ORG@GMAIL.COM 
| 6 | 
Dư 
A. C2H5COOCH3 B. CH3COOH C. C2H5COOH D. CH3COOC2H5 
Câu 17: Cho sơ ñồ chuyển hóa 
C2H5OH Z
≡→ → → →
o
2OCuO, t HC CH trïng hîp X Y PVA 
Biết X, Y, Z thuộc 3 trong các chất sau: 
(1) CH4 (2) CH3COOH (3) CH3CHO 
(4) CH3COOCH3 (5) HCOOCH=CH2 (6) CH3COOCH=CH2 
Vậy công thức ñúng lần lượt của X, Y, Z là: 
A. 1, 3, 5 B. 2, 4, 6 C. 3, 2, 6 D. 2, 3, 6 
Câu 18: (ðH – K.A – 2008) Cho sơ ñồ phản ứng sau: 
 C3H4O2 + NaOH → X + Y X + H2SO4 loãng → Z + T 
 Biết Y và Z ñều có phản ứng tráng gương. Hai chất Y, Z tương ứng là. 
A. HCOONa, CH3CHO B. HCHO, CH3CHO 
C. HCHO, HCOOH D. CH3CHO, HCOOH 
Câu 19: (ðH – K.A – 2009) Cho dãy chuyển hoá sau: 
Phenol →+X phenyl axetat 
o; tNaOH+→Y (hợp chất thơm) 
 Hai chất X, Y lần lượt là: 
A. anhiñrit axetic, natri phenolat. B. axit axetic, phenol. 
C. anhiñrit axetic, phenol. D. axit axetic, natri phenolat 
Câu 20: Có sơ ñồ phản ứng: 2 3OHC CH CHO X Y CH OH− − → → → . Chất Y là: 
A. CH3Cl B. CH2(COOCH3)2 C. CH4 D. HCHO 
Câu 21: Cho sơ ñồ sau : 
C4H7O2Cl + 2NaOH → CH3COONa + CH3CH=O + NaCl + H2O. 
Hãy xác ñịnh công thức của chất có công thức phân tử là C4H7O2Cl 
A. Cl-CH2-COOCH2-CH3 B. CH3-COO-CH(Cl)-CH3 
C. CH3-COOCH2-CH2Cl D. CH3-CHCl-COOCH3. 
Câu 22: Cho sơ ñồ phản ứng sau: 
C4H6O2Cl2 + dd NaOH dư (t
0) → muối của axit X (ñơn chức) + H2O + NaCl. 
CTCT của muối là: 
A. CH3COONa B. HCOONa C. HO-CH2- COONa D. C2H3COONa. 
Câu 23: Este X có công thức C4H8O2 có những chuyển hoá sau : 
0 , xt
2 1 2 1 2 2 Y
H t
X H O Y Y O Y
+
+ → + + → 
ðể thỏa mãn ñiều kiện trên thì X có tên là : 
A. Isopropyl fomiat B. Etyl axetat. C. Metyl propyonat. D. n-propyl fomiat. 
Câu 24: Cho sơ ñồ chuyển hóa: C4H10 → (X) → (Y) → CH4 → (Z) → (E). Xác ñịnh công thức cấu 
tạo của X và E? Biết X là chất lỏng ở ñiều kiện thường, E có khả năng phản ứng với NaOH và có phản 
ứng tráng gương. 
A. X: CH3COOH; E: HCOOH B. X: CH3COOH, E: HCOOCH3 
C. X: C3H6 ; E: HCOOH D. X: C2H5 OH ; E: CH3CHO 
Câu 25: Cho sơ ñồ chuyển hoá sau: C3H4O2 + NaOH →
0
t (X) + (Y) (1) 
 (X) + H2SO4 loãng → (X1) + Na2SO4 (2) 
 (X1) + Ag2O  →
+ 03 , tNHdd (X2) + H2O + Ag↓ (3) 
 (Y) + Ag2O  →
+ 03 , tNHdd (Y1) + Ag↓ (4) 
 Các chất X và Y có thể là: 
TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC HÓA HỌC 
CHEMISTRY CLUB - HOAHOC.ORG ® NGÔ XUÂN QUỲNH 
Mäi th¾c m¾