Chuyên đề Giáo dục giới tính cho học sinh Trung học Cơ sở
Theo qui luật tự nhiên, mọi sinh vật không ngừng phát triển và thay đổi. Con người cũng vậy. Kể từ khi chào đời, cơ thể ngày ngày lớn lên, trí tuệ ngày càng thêm sâu sắc.Có một khoảng thời gian đặc biệt mà các em có những bước phát triển nhảy vọt về cả thể chất lẫn tâm hồn, giai đoạn này kéo dài trong vài năm, biến các cô bé, cậu bé trở thành những cô gái, chàng trai. Đây là giai đoạn rất quan trọng đánh dấu sự hình thành giới tính và nhân cách của mỗi con người
Quá trình phát triển tâm sinh lý ở mỗi người diễn ra với một tốc độ khác nhau và có những nét riêng, có em dậy thì sớm, có em lại dậy thì muộn hơn so với bạn khác, nhưng tất cả đều cảm nhận ra sự khác biệt này. Một số em cảm thấy vui vì mình sắp trở thành “người lớn”, trong khi một số em khác lại băn khoăn và tỏ ra lúng túng trước sự “nhảy vọt” kỳ diệu này.
Vào giai đoạn đang dậy thì, nhu cầu giao tiếp với bạn bè của các em phát triển rất mạnh mẽ, các em dần dần quen với cuộc sống xã hội, và thực hành giao tiếp với mọi người. Bạn bè đã trở thành một phần rất quan trọng của cuộc sống.
Đến tuổi này, ý thức của các em về giới tính trở nên rõ rệt hơn trước. Các em không còn là một cậu bé, cô bé nữa, mà các em đã là một nam thanh nữ tú rồi. Các em bắt đầu chú ý nhiều hơn đến kiểu cách quần áo, đầu tóc để trông hấp dẫn hơn.
Tình bạn khác giới mang đến cho các em những xúc cảm mới lạ qua những lời nói thân mật, nụ cười trìu mến, những cử chỉ quan tâm
Ý thức về giới tính len lỏi vào trong quan hệ với bạn bè đã làm cho các em “đổi thay” ngạc nhiên trong một số giao tiếp với bạn khác giới.
Đặc biệt ở độ tuổi naỳ, các em đã biết “để ý” đến nhau. Điều này đôi khi khiến các em hoàn thiện mình hơn để đẹp hơn trong mắt “người ta”. Sự hấp dẫn có thể khá mạnh mẽ làm các em xúc động, băn khoăn.
Nhìn chung, những rung cảm này phần nhiều là cảm tính. Nó rất trong sáng, nhẹ nhàng và thoảng qua tự nhiên như khi nó đến vậy.
Nếu các em được sống trong môi trường lành mạnh, quan hệ bạn bè vô tư và có những hoạt động bổ ích lôi cuốn thì những tình cảm giới tính này cũng sẽ bị hòa lẫn vào trong tình bạn vô tư và không bị “nâng cấp” quá sớm thành tình yêu.
Với nhiều em do nhầm lẫn giữa sự cảm tình với tình yêu thực sự nên đã vướng vào “lưới tình” quá sớm bởi các bạn còn thiếu kinh nghiệm trong việc đánh giá mức độ tình cảm của mình cũng như “đối tượng” nên đã ngộ nhận và vội vã chuyển mối quan hệ từ bạn bè, anh em sang mức cao hơn đó là tình yêu.
Đi đôi với việc lý tưởng hóa người yêu, rất nhiều em còn có những quan niệm rằng khi yêu nhau thì tất cả đều thuộc về nhau, muốn “trao” cho nhau hoặc đòi hỏi nhau tất cả, với lý luận rằng: như thế mới chứng tỏ là yêu nhau.
i. Bí quyết của sự thụ thai là hoạt động tình dục của hai người nam và nữ. Khi hai người giao hợp và người nam xuất tinh, thì tinh dịch có chứa tinh trùng sẽ phóng thẳng vào âm đạo. Ngoài ra, chất dịch tiết ra từ dương vật trước khi xuất tinh cũng có thể có chứa tinh trùng. Từ trong âm đạo, các tinh trùng quẫy đuôi liên tục, bơi lên tử cung rồi ống dẫn trứng và có thể sống ở đây khoảng 2-3 ngày để chờ gặp được trứng. Điểm hẹn của tinh trùng và trứng là một phần ba phía ngoài ống dẫn trứng. Các chàng tinh trùng sẽ đến đây, nếu một trong hai ống dẫn trứng đã có một nàng trứng trưởng thành đợi sẵn (trứng sau khi rụng có thể sống được trong khoảng 12-24 giờ), hoặc sẽ có một nàng trứng di chuyển đến đây trong vòng 3 ngày. Tại điểm hẹn có hàng ngàn tinh trùng đợi trứng. Trong số hàng ngàn tinh trùng vây quanh trứng thì một trong số những tinh trùng nhanh nhẹn và khoẻ mạnh nhất thâm nhập vào được lớp vỏ ngoài, màng sẽ lập tức thay đổi tức thì để ngăn không cho các tinh trùng khác vào theo. Tinh trùng chiến thắng chui vào bên trong trứng, nhân của nó hợp nhất với nhân của trứng, cả hai hợp thành một tế bào gọi là "hợp tử" (hay còn gọi là trứng thụ tinh). Như vậy là sự thụ tinh đã hoàn thành. Sau khi thụ tinh là lúc hợp tử phải làm tổ ở một chỗ thích hợp để phát triển thành em bé. Ống dẫn trứng nhỏ, kém co giãn, không phải là chỗ cho em bé hình thành. Chỗ của em bé còn cách nơi đây một đoạn đường nữa, đó là buồng tử cung. Do đó hợp tử phải di chuyển mất vài ngày hay một tuần mới về đến buồng tử cung. Trên đường đi hợp tử phân chia thành một khối tế bào. Tới buồng tử cung khối tế bào "nhập hộ khẩu" ở đây, lấy thức ăn, nước uống từ niêm mạc tử cung. Vậy là sự làm tổ đã hoàn thành. Sau bước thụ thai này còn cả một thời kỳ biến đổi, khối tế bào trong buồng tử cung sẽ phát triển thành bào thai nằm trong túi ối, có rau thai lấy chất dinh dưỡng từ máu mẹ để sống và thành hình, để rồi khoảng chín tháng sau, em bé sẽ chào đời PhÇn II: yªu sím Đến bất kỳ một trường cấp 2 nào đó, bạn sẽ được tận mắt chứng kiến hoặc được nghe kể về những “chuyện tình” tuổi teen. Không phải chỉ có các bạn lớp 8, lớp 9, mà cả các bạn lớp 6, lớp 7 bây giờ cũng có “người yêu”. Tình trạng học sinh yêu sớm hiện nay gia tăng, đến mức báo động. Tình yêu của những cặp “tình nhân nhí” cũng đủ cung bậc, màu sắc, thôi thì “như người lớn”. Hiên tượng yêu sớm của giới nữ ở tuổi vị thành niên có chiều hướng gia tăng trong những năm gần đây, làm nhiều bậc phụ huynh bối rối, nhất là các bà mẹ lo buồn đến mất an mất ngủ. Một bà mẹ tâm sự “Một hôm sắp xếp lại sách vở trong cặp của con gái, vô tình tôi phát hiện một lá thư của cháu gửi cho người yêu nó. Thật không thể ngờ 14 tuổi đầu, cháu đã sớm yêu đương như vậy. Chúng cũng đau khổ, nhớ nhung, hò hẹn như người lớn, cuối thư còn gởi nhiều cái hôn khiến tôi bàng hoàng hết cả người. Có những buổi chiều cháu xin phép đi học thêm nhưng thực ra là lén lút gặp người yêu. Tôi đến tận trường hỏi đám bạn gái của nó, chúng che giấu cho nhau bảo là con gái tôi chạy đâu đó một lúc. Tôi lo lắng quá không biết phải làm gì? Gạn hỏi thế nào cháu cũng gan lì không chịu nói, nếu làm căng thì cháu dọa sẽ bỏ học hoặc bỏ nhà ra đi”. 1. Nguyên nhân học trò yêu sớm? Có thể chỉ ra đây một vài nguyên nhân chính: +Do việc các em tiếp xúc với một lượng thông tin khổng lồ từ sách báo, internet, phim ảnh mà chưa kịp trang bị về tâm lý để sàng lọc thông tin, dẫn đến nhiều hành vi lệch lạc mà các em tự cho là đúng. + Do thói tò mò, học đòi, bắt chước, thấy họ yêu mình cũng yêu cho biết, có nhiều em thấy bạn có người yêu thì mình cũng muốn có một người yêu , chứ yêu thật hay không cũng chả cần biết. 2. Hậu quả của việc yêu sớm? 1. Yêu sớm là mất thời gian: Mất thời gian vào những công việc vô bổ như viết thư, hẹn hò , suy tư viển vông dẫn đến mất ăn mất ngủ, nguời ngợm bơ phờ, không còn bụng dạ học hành, thậm chí trốn học đi chơi 2. Yêu sớm là mất... tương lai: Hầu hết những học trò yêu sớm, về học tập thường sa sút, yếu kém, vì thời gian đã dành hết cho tình yêu thì học làm sao được Học tập không ra gì, kéo theo cơ hội lựa chọn nghề nghiệp rất hạn hẹp, cuộc sống về sau rất chênh vênh, tương lai mờ mịt 3. Yêu sớm là ngộ nhỡ. Do nhận thức hạn hẹp, chưa lường trước được hậu quả của quan hệ tình dục, nên nhiều em đã đi quá giới hạn. Thế là chuyện không hay xảy ra ,nhiều bạn gái đã mất sự trinh trắng, thậm chí phải nạo phá thai. Và không ít trong số đó đã trở nên suy sụp, mất niềm tin và thường có ý nghĩ bồng bột, liều lĩnh. 4. Yêu sớm của con cái là nỗi lo của bố mẹ. Nói chung đa số các ông bố, bà mẹ này đều vô cùng đau khổ, và lo lắng coi việc con cái (đặc biệt là con gái )yêu đương sớm như một thảm hoạ của gia đình, nhiều người lo con bỏ nhà đi biệt tăm hoặc sẽ phải đưa con đi nạo phá thai và coi như cuộc đời con mình thế là tàn lụi. 3.Vậy có nên yêu sớm? Tuổi 13-16, con người bước vào giai đoạn dậy thì và trải qua những thay đổi tâm sinh lý. Có cảm giác “thinh thích” bạn khác giới là chuyện bình thường. Nhưng có nên lao vào cuộc yêu đương khi “công lực” còn chưa vững? Việc lựa chọn người yêu của các em gái còn ít tuổi thường chỉ dựa vào ấn tượng nào đó, bởi vì với các em tất cả mọi thứ còn chưa định hình, cho nên sự lựa chọn này không dựa trên chuẩn mực nào cả mà phần lớn lãng mạn, viễn vông. Đặc biệt khi đã nhận ra một nét nào đấy tốt đẹp của bạn trai thì các em thường cho rằng tất cả các mặt khác đều tốt hết. Khi đã chìm đắm vào tình yêu, người con gái không có khả năng nhìn rõ sự thật về đối tượng yêu. Các nhà tâm lí học cho rằng những kẻ đang yêu có dấu hiệu của người bị bệnh, điều đó càng đúng với các em gái yêu sớm Yêu nhau khi tuổi nhỏ, còn ăn học PT, còn bồng bột, non dại, khi kĩ năng, hiểu biết về cuộc sống gia đình, nghề nghiệp, tù mù thì không nên. Tình yêu không phải thứ của trời cho, không phải ai nhanh tay hơn sẽ ''vơ được nhiều'' hơn. Các nhà ''Tình yêu học'' đã chỉ rằng nếu bạn yêu sớm bạn sẽ có nhiều mất mát hơn là được phÇn III: MANG THAI SỚM Chính việc quan hệ tình dục sớm khi chưa có những hiểu biết đầy đủ ở lứa tuổi vị thành niên gây ra nhiều tác hại như có thai ngoài ý muốn, nạo phá thai không an toàn, lây nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục, đã dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần của trẻ vị thành niên như: tử vong, vô sinh, tự ti, mặc cảm, tinh thần suy sụp, bỏ học, dễ mắc vào các tệ nạn mại dâm, ma túy và chịu rất nhiều áp lực khác từ phía gia đình và xã hội như gia đình ruồng bỏ, người yêu “bỏ của chạy lấy người”, xã hội xa lánh.Do đó việc ý thức được nguy cơ, hậu quả của việc mang thai sớm, nạo phá thai sẽ giúp cho các em phòng và tránh được những nguy cơ không mong muốn xảy ra, từ đó các em sẽ có những hành vi, quyết định đúng đắn mang lại cho bản thân sức khỏe và tương lai. 1.Thế nào là mang thai sớm ? Mang thai sớm là những trường hợp phụ nữ mang thai trước 18 tuổi. Luật hôn nhân và gia đình qui định tuổi kết hôn là 18 tuổi đối với nữ và 20 tuổi đối với nam. Chỉ khi đến độ tuổi này thì việc lập gia đình, mang thai, sinh con mới là hợp pháp. Tuy nhiên hiện tượng Vị thành niên dậy thì sớm, quan niệm tình dục dễ dãi, tình trạng mang thai sớm, nạo phá thai ở tuổi vị thành niên là khá phổ biến hiện nay 2. Hậu quả của việc mang thai sớm ở lứa tuổi vị thành niên? - Khi mang thai ở tuổi vị thành niên dễ dẫn đến các biến chứng do thai nghén như:Dễ bị sẩy thai, đẻ non, nhiễm độc thai nghén, làm tăng nguy cơ tử vong mẹ. - Làm mẹ quá trẻ, cơ thể chưa phát triển đầy đủ dẫn đến thiếu máu, thai kém phát triển dễ bị chết lưu hoặc trẻ thiếu cân, con suy dinh dưỡng cao. - Nạo phá thai không an toàn, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và vô sinh trong tương lai, gây nguy cơ tử vong cao; bên cạnh đó, rất nhiều phụ nữ chịu những hậu quả nghiêm trọng về tinh thần sau khi nạo phá thai. - Đẻ khó do khung chậu chưa phát triển đầy đủ, dễ phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật (Fooc-xep, giác hút). - Tỷ lệ mắc bệnh tật và tử vong của trẻ sơ sinh cao hơn nhiều so với các bà mẹ ở tuổi trưởng thành. - Dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trong đó có cả HIV/AIDS. - Có thai ở tuổi vị thành niên dẫn đến bỏ học dở chừng, ảnh hưởng tới tương lai sau này. Việc bỏ học dở chừng sẽ dẫn tới việc mất các cơ hội có tương lai nghề nghiệp tốt đẹp. - Làm mẹ sớm dễ bị căng thẳng, khủng hoảng tâm lý, tổn thương tình cảm và thiếu điều kiện tốt trong cuộc sống. Một số em gái có thể rất chán nản và cảm thấy bị cách biệt với gia đình và bạn bè. - Những chỉ trích của xã hội không tốt và xấu hổ cho cả bạn trai và bạn gái, nhưng chủ yếu là đối với các em nữ. - Bị người kia bỏ rơi hoặc cưới gấp với một người mà các em có thể không muốn. - Xã hội chế giễu gia đình của người nữ và danh tiếng của họ. Thêm vào đó là gánh nặng về kinh tế khi đứa trẻ được sinh ra. Căng thẳng về tài chính cho cả gia đình vì sẽ cần phải có người chăm sóc đứa trẻ, cho ăn, mặc mà điều này làm tăng các chi phí cho gia đình lên và giảm lượng lao động sản xuất của gia đình đang có. - Tăng chi phí y tế công cộng, tăng dân số gây ảnh hưởng không tốt tới phát triển xã hội. - Tử vong ở mẹ để lại cho con thiếu sự chăm sóc của mẹ và làm tăng thêm gánh nặng cho gia đình và xã hội. 3.Làm thế nào để biết chắc có mang thai hay không? Khi em nữ đã có quan hệ tình dục không bảo vệ, nếu có thai thì có các dấu hiệu thụ thai như sau: Dấu hiệu sớm -Chậm kinh (hay còn gọi là mất kinh; tắt kinh): Nếu bạn gái kinh nguyệt đều, chậm kinh 3->5 ngày cần nghĩ đến có thai. -Có một số dấu hiệu nghén: Thay đổi khẩu vị, buồn nôn, nôn, chán ăn, mệt mỏi, cương ngực, quầng vú sẫm màu, đi tiểu nhiều -Thử nước tiểu (HCG nước tiểu) để phát hiện thai sớm bằng que thử thai nhanh (Quickstick) theo hướng dẫn ghi trên vỏ bao hoặc của cán bộ y tế: Kết quả dương tính (đã có thai). -Siêu âm: Vào thời điểm chậm kinh được 4 tuần thấy túi thai ở tử cung, sau 7 tuần thấy có hình ảnh thai nhi. Dấu hiệu muộn -Tử cung lớn, tăng cân. -Thai máy. -Siêu âm thấy hình ảnh thai. 4.Nguy cơ, hậu quả của việc nạo, phá thai ? Có rất nhiều mối nguy h
File đính kèm:
- giao duc gioi tinh THCS.doc