Bồi dưỡng học sinh giỏi hóa học lớp 9
Caâu 1: Vieát phöông trình phaûn öùng hoaøn thaønh sô ñoà sau:
1) Ca CaO Ca(OH)2 CaCO3 Ca(HCO3)2 CaCl2 CaCO3
2) FeCl2 FeSO4 Fe(NO3)2 Fe(OH)2
Fe Fe2O3
FeCl3 Fe2(SO4)3 Fe(NO3)3 Fe(OH)3
* Phöông trình khoù:
- Chuyeån muoái clorua muoái sunfat: caàn duøng Ag2SO4 ñeå taïo keát tuûa AgCl.
- Chuyeån muoái saét (II) muoái saét (III): duøng chaát oxi hoaù (O2, KMnO4, )
Ví duï: 10FeSO4 + 2KMnO4 + 8H2SO4 5Fe2(SO4)3 + K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O
4Fe(NO3)2 + O2 + 4HNO3 4Fe(NO3)3 + 2H2O
- Chuyeån muoái Fe(III) Fe(II): duøng chaát khöû laø kim loaïi (Fe, Cu,.)
Ví duï: Fe2(SO4)3 + Fe 3FeSO4
2Fe(NO3)3 + Cu 2Fe(NO3)2 + Cu(NO3)2
vaø 8,12%. Theâm tieáp löôïng dö dung dòch NaOH vaøo E, sau ñoù loïc laáy keát tuûa, roài nung ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thì thu ñöôïc 16 gam chaát raén. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng. Xaùc ñònh kim loaïi vaø noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch ñaõ duøng. ÑS: M (Mg) vaø %HCl = 16% Daïng 5: BAØI TOAÙN NOÀNG ÑOÄ DUNG DÒCH I. Caùc loaïi noàng ñoä: 1. Noàng ñoä phaàn traêm (C%): laø löôïng chaát tan coù trong 100g dung dòch. Coâng Thöùc: : Khoái löôïng chaát tan (g) : Khoái löôïng dung dòch (g) Vôùi: = V.D V: Theå tích dung dòch (ml) D: Khoái löôïng rieâng (g/ml) Vaäy: = II. Noàng ñoä mol (CM): Cho bieát soá mol chaát tan coù trong 1 lít dung dòch. Coâng thöùc: (mol/l) Maø suy ra: (mol/l) hay (M) III. Quan heä giöõa noàng ñoä phaàn traêm vaø ñoä tan S IV. Quan heä giöõa noàng ñoä phaàn traêm vaø noàng ñoä mol. Ta coù: hay V. Khi pha troän dung dòch: 1) Söû duïng quy taéc ñöôøng cheùo: @ Troän m1 gam dung dòch coù noàng ñoä C1% vôùi m2 gam dung dòch coù noàng ñoä C2%, dung dòch thu ñöôïc coù noàng ñoä C% laø: gam dung dòch gam dung dòch @ Troän V1 ml dung dòch coù noàng ñoä C1 mol/l vôùi V2 ml dung dòch coù noàng ñoä C2 mol/l thì thu ñöôïc dung dòch coù noàng ñoä C (mol/l), vôùi Vdd = V1 + V2. ml dung dòch ml dung dòch @ Troän V1 ml dung dòch coù khoái löôïng rieâng D1 vôùi V2 ml dung dòch coù khoái löôïng rieâng D2, thu ñöôïc dung dòch coù khoái löôïng rieâng D. ml dung dòch ml dung dòch 2) Coù theå söû duïng phöông trình pha troän: (1) , laø khoái löôïng cuûa dung dòch 1 vaø dung dòch 2. , laø noàng ñoä % cuûa dung dòch 1 vaø dung dòch 2. laø noàng ñoä % cuûa dung dòch môùi. (1) 3) Ñeå tính noàng ñoä caùc chaát coù phaûn öùng vôùi nhau: - Vieát caùc phaûn öùng xaûy ra. - Tính soá mol (khoái löôïng) cuûa caùc chaát sau phaûn öùng. - Tính khoái löôïng hoaëc theå tích dung dòch sau phaûn öùng. C Löu yù: Caùch tính khoái löôïng dung dòch sau phaûn öùng. Neáu saûn phaåm khoâng coù chaát bay hôi hay keát tuûa. Neáu saûn phaåm taïoï thaønh coù chaát bay hôi hay keát tuûa. Neáu saûn phaåm vöøa coù keát tuûa vaø bay hôi. BAØI TAÄP: Caâu 1: Tính khoái löôïng AgNO3 bò taùch ra khoûi 75 gam dung dòch baõo hoaø AgNO3 ôû 50oC, khi dung dòch ñöôïc haï nhieät ñoä ñeán 20oC. Bieát ; . Caâu 2: Coù 2 dung dòchHCl noàng ñoä 0,5M vaø 3M. Tính theå tích dung dòch caàn phaûi laáy ñeå pha ñöôïc 100ml dung dòch HCl noàng ñoä 2,5M. Caâu 3: Khi hoaø tan m (g) muoái FeSO4.7H2O vaøo 168,1 (g) nöôùc, thu ñöôïc dung dòch FeSO4 coù noàng ñoä 2,6%. Tính m? Caâu 4: Laáy 12,42 (g) Na2CO3.10H2O ñöôïc hoaø tan trong 50,1ml nöôùc caát (D = 1g/ml). Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch thu ñöôïc. Caâu 5: Laáy 8,4 (g) MgCO3 hoaø tan vaøo 146 (g) dung dòch HCl thì vöøa ñuû. Vieát phöông trình phaûn öùng. Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch HCl ñaàu? Tính noàng ñoä phaàn traêm caùc chaát trong dung dòch sau phaûn öùng? Caâu 6: Hoaø tan 10 (g) CaCO3 vaøo 114,1 (g) dung dòch HCl 8%. Vieát phöông trình phaûn öùng. Tính noàng ñoä phaàn traêm caùc chaát thu ñöôïc sau phaûn öùng? Caâu 7: Hoaø tan hoaø toaøn 16,25g moät kim loaïi hoaù trò (II) baèng dung dòch HCl 18,25% (D = 1,2g/ml), thu ñöôïc dung dòch muoái vaø 5,6l khí hiñro (ñktc). Xaùc ñònh kim loaïi? Xaùc ñònh khoái löôïng ddHCl 18,25% ñaõ duøng? Tính CM cuûa dung dòch HCl treân? Tìm noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch muoái sau phaûn öùng? Caâu 8: Cho a (g) Fe taùc duïng vöøa ñuû 150ml dung dòch HCl (D = 1,2 g/ml) thu ñöôïc dung dòch vaø 6,72 lít khí (ñktc). Cho toaøn boä löôïng dung dòch treân taùc duïng vôùi dung dòch AgNO3 dö, thu ñöôïc b (g) keát tuûa. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng. Tìm giaù trò a, b? Tính noàng ñoä phaàn traêm vaø noàng ñoä mol/l dung dòch HCl? Caâu 9: Moät hoãn hôïp goàm Na2SO4 vaø K2SO4 troän theo tæ leä 1 : 2 veà soá mol. Hoaø tan hoãn hôïp vaøo 102 (g) nöôùc, thu ñöôïc dung dòch A. Cho 1664 (g) dung dòch BaCl2 10% vaøo dung dòch A, xuaát hieän keát tuûa. Loïc boû keát tuûa, theâm H2SO4 dö vaøo nöôùc loïc thaáy taïo ra 46,6 (g) keát tuûa. Xaùc ñònh noàng ñoä phaàn traêm cuûa Na2SO4 vaø K2SO4 trong dung dòch A ban ñaàu? Caâu 10: Cho 39,09 (g) hoãn hôïp X goàm 3 muoái: K2CO3, KCl, KHCO3 taùc duïng vôùi Vml dung dòch HCl dö 10,52% (D = 1,05g/ml), thu ñöôïc dung dòch Y vaø 6,72 lít khí CO2 (ñktc). Chia Y thaønh 2 phaàn baèng nhau. - Phaàn 1: Ñeå trung hoaø dung dòch caàn 250ml dung dòch NaOH 0,4M. - Phaàn 2: Cho taùc duïng vôùi AgNO3 dö thu ñöôïc 51,66 (g) keát tuûa. a) Tính khoái löôïng caùc chaát trong hoãn hôïp ban ñaàu? b) Tìm Vml? Caâu 11: Cho 46,1 (g) hoãn hôïp Mg, Fe, Zn phaûn öùng vôùi dung dòch HCl thì thu ñöôïc 17,92 lít H2 (ñktc). Tính thaønh phaàn phaàn traêm veà khoái löôïng caùc kim loaïi trong hoãn hôïp. Bieát raèng theå tích khí H2 do saét taïo ra gaáp ñoâi theå tích H2 do Mg taïo ra. Caâu 11: Ñeå hoaø tan hoaøn toaøn 4 (g) hoãn hôïp goàm moät kim loaïi hoaù trò (II) vaø moät kim loaïi hoaù trò (III) phaûi duøng 170ml dung dòch HCl 2M. Coâ caïn dung dòch sau phaûn öùng seõ thu ñöôïc bao nhieâu gam hoãn hôïp muoái khan. Tính theå tích khí H2 (ôû ñktc) thu ñöôïc sau phaûn öùng. Neáu bieát kim loaïi hoaù trò (III) ôû treân laø Al vaø noù coù soá mol gaáp 5 laàn soá mol kim loaïi hoaù trò (II). Haõy xaùc ñònh teân kim loaïi hoaù trò (II). Caâu 12: Coù moät oxit saét chöa coâng thöùc. Chia löôïng oxit naøy laøm 2 phaàn baèng nhau. Ñeå hoaø tan heát phaàn 1 phaûi duøng 150ml dung dòch HCl 3M. Cho moät luoàng khí CO dö ñi qua phaàn 2 nung noùng, phaûn öùng xong thu ñöôïc 8,4 (g) saét. Tìm coâng thöùc oxit saét treân. Caâu 13: A laø moät hoãn hôïp boät goàm Ba, Mg, Al. Laáy m gam A cho vaøo nöôùc tôùi khi heát phaûn öùng thaáy thoaùt ra 6,94 lít H2 (ñktc). Laáy m gam A cho vaøo dung dòch xuùt dö tôùi heát phaûn öùng thaáy thoaùt ra 6,72 lít H2 (ñktc). Laáy m gam A hoaø tan baèng moät löôïng vöøa ñuû dung dòch axit HCl ñöôïc moät dung dòch vaø 9,184 lít H2 (ñktc). Haõy tính m vaø % khoái löôïng caùc kim loaïi trong A. Caâu 14: X laø hoãn hôïp hai kim loaïi Mg vaø Zn. Y laø dung dòch H2SO4 chöa roõ noàng ñoä. Thí nghieäm 1: Cho 24,3 gam X vaøo 2 lít Y, sinh ra 8,96 lít khí H2. Thí nghieäm 2: Cho 24,3 gam X vaøo 3 lít Y, sinh ra 11,2 lít khí H2. (Caùc theå tích khí ñeàu ño ôû ñktc) Chöùng toû raèng trong thí nghieäm 1 thì X chöa tan heát, trong thí nghieäm 2 thì X tan heát. Tính noàng ñoä mol cuûa dung dòch Y vaø khoái löôïng moãi kim loaïi trong X. Caâu 15: Tính noàng ñoä ban ñaàu cuûa dung dòch H2SO4 vaø dung dòch NaOH bieát raèng: Neáu ñoå 3 lít dung dòch NaOH vaøo 2 lít dung dòch H2SO4 thì sau khi phaûn öùng dung dòch coù tính kieàm vôùi noàng ñoä 0,1 M. Neáu ñoå 2 lít dung dòch NaOH vaøo 3 lít dung dòch H2SO4 thì sau phaûn öùng dung dòch coù tính axit vôùi noàng ñoä 0,2M. Caâu 16: Hoaø tan hoaøn toaøn a gam kim loaïi M coù hoaù trò khoâng ñoåi vaøo b gam dung dòch HCl ñöôïc dung dòch D. Theâm 240 gam dung dòch NaHCO3 7% vaøo D thì vöøa ñuû taùc duïng heát vôùi löôïng HCl coøn dö, thu ñöôïc dung dòch E trong ñoù noàng ñoä phaàn traêm cuûa NaCl vaø muoái clorua km loaïi M töông öùng laø 2,5% vaø 8,12%. Theâm tieáp löôïng dö dung dòch NaOH vaøo E, sau ñoù loïc laáy keát tuûa, roài nung ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thì thu ñöôïc 16 gam chaát raén. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng. Xaùc ñònh kim loaïi vaø noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch ñaõ duøng. Caâu 17: Hoaø tan hoaøn toaøn m gam kim loaïi M baèng dung dòch HCl dö, thu ñöôïc V lít H2 (ñktc). Maët khaùc hoaøn tan hoaøn toaøn m gam kim loaïi M baèng dung dòch HNO3 loaõng, thu ñöôïc muoái nitrat cuûa M, H2O vaø cuõng V lít khí NO duy nhaát (ñktc). So saùnh hoaù trò cuûa M trong muoái clorua vaø trong muoái nitrat. Hoûi M laø kim loaïi naøo? bieát raèng khoái löôïng muoái nitrat taïo thaønh gaáp 1,095 laàn khoái löôïng muoái clorua. Caâu 18: Hoaø tan hoaøn toaøn 14,2 gam hoãn hôïp C goàm MgCO3 vaø muoái cacbonat cuûa kim loaïi R vaøo axit HCl 7,3% vöøa ñuû, thu ñöôïc dung dòch D vaø 3,36 lít khí CO2 (ñktc). Noàng ñoä MgCl2 trong dung dòch D baèng 6,028%. Xaùc ñònh kim loaïi R vaø thaønh phaàn phaàn % theo khoái löôïng cuûa moãi chaát trong C. Cho dung dòch NaOH dö vaøo dung dòch D, loïc laáy keát tuûa roài nung ngoaøi khoâng khí ñeán khi phaûn öùng hoaøn toaøn. Tính soá gam chaát raén coøn laïi sau khi nung. Caâu 19: Khi cho a gam Fe vaøo trong 400ml dung dòch HCl, sau khi phaûn öùng keát thuùc ñem coâ caïn dung dòch thu ñöôïc 6,2 gam chaát raén X. Neáu cho hoãn hôïp goàm a gam Fe vaø b gam Mg vaøo trong 400ml dung dòch HCl thì sau khi phaûn öùng keát thuùc, thu ñöôïc 896ml H2 (ñktc) vaø coâ caïn dung dòch thì thu ñöôïc 6,68 gam chaát raén Y. Tính a, b, noàng ñoä mol cuûa dung dòch HCl vaø thaønh phaàn khoái löôïng caùc chaát trong X, Y. (Giaû söû Mg khoâng phaûn öùng vôùi nöôùc vaø khi phaûn öùng vôùi axit Mg phaûn öùng tröôùc heát Mg môùi ñeán Fe. Cho bieát caùc phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn). Caâu 20: Dung dòch X laø dung dòch H2SO4, dung dòch Y laø dung dòch NaOH. Neáu troän X vaø Y theo tæ leä theå tích laø VX : VY = 3 : 2 thì ñöôïc dung dòch A coù chöùa X dö. Trung hoaø 1 lít A caàn 40 gam KOH 20%. Neáu troän X vaø Y theo tæ leä theå tích VX : VY = 2 : 3 thì ñöôïc dung dòch B coù chöùa Y dö. Trung hoaø 1 lít B caàn 29,2 gam dung dòch HCl 25%. Tính noàng ñoä mol cuûa X vaø Y. ==================================== Daïng 6: BAØI TOAÙN VEÀ LÖÔÏNG CHAÁT DÖ * Khi tröôøng hôïp gaëp baøi toaùn cho bieát löôïng cuûa hai chaát tham gia vaø yeâu caàu tính löôïng chaát taïo thaønh. Trong soá hai chaát tham gia phaûn öùng seõ coù moät chaát tham gia phaûn öùng heát. Chaát kia coù theå phaûn öùng heát hoaëc dö. Löôïng chaát taïo thaønh tính theo löôïng chaát naøo phaûn öùng heát, do ñoù phaûi tìm xem trong hai chaát cho bieát, chaát naøo phaûn öùng heát. Caùch giaûi: Laäp tæ soá, ví duï phöông trình phaûn öùng: A + B C + D + Laäp tæ soá: So saùnh 2 tæ soá, tæ soá naøo lôùn hôn chaát ñoù dö, chaát kia ph
File đính kèm:
- Boi duong hs gioi hoa hoc lop 9.doc