Bài tập về rượu và phenol

Các dạng bài tập về rượu Ths. Bùi Quang Chính 
BÀI TẬP VỀ RƯỢU VÀ PHENOL 
Dạng 1: Ancol +kim loại/ Đốt cháy/ Độ rượu 
- Rượu trong benzen, hexan + Na →chỉ có 1 phảnứng 
- Rượu trong nước (dung dịch rượu, độ rượu) + Na → 2 phản ứng 
- Nhiều rượu thì dùng công thức trung bình 
Bài 1: Hào tan ancol mạch hở A và H2O được dung dịch A có nồng độ 71,875%. Cho 12,8 gam dung 
dịch A tác dụng Na lấy dư được 5,6 lit H2 (đktc). Tỉ khối của ancol A cới NO2 là 2. Xác định A. 
Bài 2: Một rượu no X mạch hở có số nhóm chức bằng số nguyên tử cacbon. Cho 9,3 gam rượu X tác 
dụng với Na được 0,15 mol H2. Lấy 1 phân tử X tách , nước ở 1800C bởi H2SO4 đặc ta được Y. Xác 
định Y. 
Bài 3: Một ankanol X có 60% cacbon (theo khối lượng) trong phân tử. Cho 18 gam X tác dụng hết với 
Na thu được V lit H2 (đktc). Tính V. 
Bài 4: Hỗn hợp G gồm rượu no, đơn chức X và H2O. Cho 21 gam G tác dụng với Na được 7,84 lit H2 
(đktc). Cho 21 gam G đốt cháy và cho sản phẩm cháy hấp thụ hết vào dung dịhc Ca(OH)2 dư. Tính 
khối lượng kết tủa tạo thành 
Bài 5: Đốt cahý hoàn tàon 0,1 mol chất hữu cơ X CxHyO2 thu được dưới 35,2 gam CO2. Mặt khác 0,5 
mol X tác dụng hết với Na cho 1 gam H2 và 0,2 mol X. Khi trung hoà cần 0,2 mol NaOH trong dung 
dịch. Xác định X. 
Bài 6: Đốt cháy hoàn tàon 1 rượu no mạch hở cần 3,5 mol O2. Xác định công thức cấu tạo của rượu 
Bài 7: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp rượu X, Y liên tiếp nhau trong cùng dãy đồng đẳng cho 0,3 
mol CO2 và 0,425 mol H2O. Mặt khác m gam hỗn hợp rượu này tác dụng với Na thu được 0,125 mol 
H2. MX và MY đều bé hơn 93 đvc. Xác định công thức cấu tạo của X, Y. 
Bài 8: Một hợp chất hữu cơ có 4 nguyên tố C, H, O, Na. Đốt cháy 5,8 gam X thu được 2,65 gam 
Na2CO3; 2,25 gam H2O và 12,1 gam CO2. Trong phân tử có 1 nguyên tử Na. Xác định X. 
Bài 9: Một hợp chất hữu cơ chứa 3 nguyên tố C, H, O (đơn chức). Đốt cháy hoàn toàn X cho số mol 
CO2 bằng số mol H2O và số mol O2 tham gia phản ứng bằng 4 lần số mol X. X làm mất màu dung dịch 
Br2 và khi hiđro hoá cho rượu no, đơn chức. Xác định công thức cấu tạo của X. 
Bài 10: Đốt cháy hàon tàon 0,05 mol rượu X no mạch hở cần 5,6 gam O2 cho 6,6 gam CO2. Xác định 
công thức cấu tạo thu gọn của X. 
Bài 11: Chất hữu cơ X mạch hở có MX=74 chứa nhóm –OH, -CHO hoặc cả hai. Khi đốt 1 mol hiđro 
cacbon có công thức phana tử giống như hiđrocacbon của X thì thu được số mol của CO2 bằng số mol 
của H2O. Xác định công thức cấu tạo của X. 
Bai 12: Cho 11 gam hỗn hợp 2 rượu no, đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau, tác dụng hết với Na 
được 3,36 lit H2 (đktc). Xác định công thức phân tử và % khối lượng của mỗi rượu. 
Bài 13: Cho 100 gam dungd ịch ancol đơn chức no X 46%. Thêm vào dung dịch này 60 gam ancol no, 
đơn chức Y là đồng đẳng kế tiếp của X được dungdịch M. Cho toàn bộ dung dịch M tác dụng hết với 
Na được 56 lit H2 (đktc). Xác định công thức cấu tạo của X, Y 
Bài 14: Đốt cháy hoàn toàn rượu mạch hở thu được 8,8 gam CO2 và 5,4 gam H2O. Xác định công thức 
cấu tạo của rượu. 
Bài 15: Có 5 lit rượu 950. Thêm vào bao nhiêu lit nước để được rượu 450 
Bài 16: Có 5 lit rượu 300. Thêm vào bao nhiêu gam rượu nguyene chất để được rượu 450 (biết khối 
lượng riêng của C2H5OH là 0,89 gam) 
Bài 17: Đổ 5 lit rượu C2H5OH 500 vào 5 lit C2H5OH 300 tạo ra 10 lit C2H5OH bao nhiêu độ. 
Dạng 2: Tách nước 1400C và 1800C, xúc tác H2SO4 đặc 
Bài 1: Đun nóng rượu đơn chức X mạch hở ở nhiệt độ thích hợp được chất Y có tỉ khối đối với H2 là 
37. Xác định công thức cấu tạo của X 
Bài 2: Cho 0,1 mol rượu CH3OH; 0,2 mol C2H5OH và 0,3 mol CH3CH2CH2OH vào bình đựng H2SO4 
đặc đun đến 1300C để thực hiện ete hoá hoàn toàn (100 %). Tính khối lượng hỗn hợp ete thu được. 
Bài 3: Đun nóng 2 rượu mạch hở với H2SO4 đặc được hỗn hợp ở ete. Gọi X là một trong 3 ete đó. Đốt 
cháy hoàn toàn X thì: 
2 2 2
: : : 0,25 :1,375 :1:1
X O CO H O
n n n n = . Xác định công thức phân tử của 2 
rượu. 
Bài 4: Một hỗn hợp gồm 2 rượu đơn chức đồng đẳng liên tiếp nhau, mỗi rượu chiếm một nữa về khối 
lượng hỗn hợp. Số mol 2 rượu trong 27,6 gam hỗn hợp khác nhau 0,07 mol. 
a. Xác định công thức phân tử 2 rượu 
b. Đun nóng hỗn hợp 2 rượu này với H2SO4 ở 1400C thu được bao nhieue gam ete (h= 100%) 
Bài 5: Đề hiđrat hoá 0,05 mol hỗn hợp 2 rượu X, Y được 1,904 gam hỗn hợp 2 olefin là đồng đẳng kế 
tiếp nhau. Biết rằng hiệu suất mỗi phản ứng là 80%. Xác định công thức phân tử X, Y 
Bài 6: Cho hỗn hợp 2 rượu no đơn chức đồng đẳng kế tiếp nhau vào bình chứa H2SO4 đặc ở 1400C. 
Một trong3 ete sinh ra có 1 ete có khối lượng phân tử bằng khối lượng phân tử của một trong 2 rượu. 
Xác định công thức phân tử của 2 rượu. 
Bài 7: Khi đun nóng 1 rượu đơn chức X với H2SO4 đặc ở nhiệt độ thích hợp được chất hữu cơ X với 
dY/X = 0,7. Xác định công thức phân tử của X. 
Bài 8: Thực hiện phản ứng tách nước từ rượu đơn chức X ở điều kiện thích hợp. Sau khi phản ứng xảy 
ra hoàn toàn được chất hữu cơ Y có dY/X +1,7. Xác định công thức phân tử của X. 
Bài 9: Đun nóng hỗn hợp gồm 2 ancol no, đơn chức với H2SO4 đặc ở 1400C thu được 21,6 gam H2O 
và 72 gam hỗn hợp 3 ete có số mol bằng nhau. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Xác định công thức 
phân tử 2 rượu. 
Bài 10: Có 2 ancol no, đơn chức X, Y. Đun nóng hỗn hợp X, Y với H2SO4 đặc ở 1400C thu được 3 ete 
trong đó có 1 ete khối lượng phana tử bằng khối lượng phana tử cảu 1 trong2 ancol. Đốt cháy 0,1 mol 
hỗn hợp X, Y thu được 0,32 mol CO2. Xác định công thức phân tử của X, Y. 
Bài 11: Đun nóng hỗn hợp gồm 1 ankanol bậc 1 và 1 ankanol bậc 3 với H2SO4 đặc ở 1400C thu được 
5,4 gam H2O và 26,4 gam 3 ete. Cac phản ứng xảy ra hoàn tàon và số mol các ete bằng nhau. Xác định 
công thức phân tử 2 rượu. 
Bài 12; Hỗn hợp X gồm 2 rượu A, B mạch hở 
- Đun nóng hỗn hợp X với H2SO4 đặc ở 1300C thu được hỗn hợp các ete trong đó 1 ete cso khối 
lượng phân tử bằng khối lượng phân tử của 1 rượu. 
- Đun nóng hỗn hợp X với H2SO4 đặc ở 1800C được hỗn hợp 2 olefin 
- Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol hỗn hợp X được 1,408 gam CO2. 
Xác định công thức phân tử 2 rượu 
Bài 13: Đun nóng 5,75 gam C2H5OH với H2SO4 đặc ở 1700C. Dẫn toàn bộ sản phẩm lần lượt đi qua 
bình chứa các chất riêng rẽ: CuSO4 khan, dung dịch NaOH, dung dịch Br2 trong CCl4. Sau phản ứng 
khối lượng bình cuối tăng thêm 2,1 gam. Tính hiệu suất quá trình hiđrat hoá. 
Bài 14: Đun 1,66 gam hỗn hợp 2 rượu với H2SO4 đặc thu được 2 anken đồng đẳng kế tiếp nhau. Hiệu 
suất phản ứng là 100%. Nếu đốt cháy hỗn hợp 2 anken đó cần dùng 2,688 lit O2 (đktc). Tìm công thức 
cấu tạo 2 rượu 
Bài 15: Hỗn hợp X gồm 3 rượu no đơn chức. Đun nóng hỗn hợp X với H2SO4 đặc ở 1800C được 2 
olefin. Mặt khác đun nóng 132,8 gam hỗn hợp với 2SO4 đặc ở 1400C được 111,2 gam hỗn hợp 6 ete có 
số mol bằng nhau. Xác định công thức cấu tạo của 3 rượu. 
Dạng 3: Oxi hoá rượu không hoàn toàn 
Dạng 4: Điều chế 
Bài 1: Cho hỗn hợp rượu CH3OH và C2H5OH từ từ qua ống sứ chứa CuO nung đỏ. Toàn bộ sản phẩm 
khí của phản ứng được đưa vào 1 dãy ống chữ U lần lượt chứa H2SO4 đặc và dung dịch KOH dư. Sau 
thí nghiệm khối lượng ống chứa H2SO4 tăng 54 gam và khối lượng ống chứa KOH tăng 73,33 gam. 
Tính khối lượng mỗi rượu tham gia phản ứng 
Bài 2: Cho hỗn hợp gồm 2 khí dư và hơi của 24 gam CH3OH đi qua Cu nung nóng người ta thu được 
40 ml fomalin 36% có khối lượng riêng bằng 1,17ml. Tính hiệu suất của quá trình phản ứng. 
Bài 3:Cho sơ đồ sau: 
h=35% h=80% h=60%
C6H12O6 C2H5OH C4H6 Cao su bunaGç
h=80%
Tính khối lượng gỗ cần để sản xuất 1 tấn cao su buna 
Bài 4: Oxi hoá 4 gam rượu X bằng O2 (xúc tác Cu) thu được 5,6 gam hỗn hợp các chât Y là anđehit 
rượu dư, nước. Tính hiệu suất phản ứng