Bài giảng Toán Lớp 6 - Tiết 49: Quy tắc dấu ngoặc - Trần Thị Ngọc Bích

GV: TRẦN THỊ NGỌC BÍCH 
PHÒNG GD & ĐT THUẬN AN 
TRƯỜNG THCS TÂN THỚI 
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô về dự thao giảng môn Toán lớp 6 
CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI CHĂM NGOAN 
1 
KIỂM TRA BÀI CŨ : 
 Phát biểu quy tắc trừ hai số nguyên . Áp dụng tính : 
 a) 15 - (- 7) = ? 
 b) (-19) - (-6) = ? 
Quy tắc : Muốn trừ số nguyên a cho số nguyên b, ta cộng a với số đối của b. 
a) 15 - (-7) = 15 + 7 = 22 
b) (-19) - (-6) = (-19) + 6 = -13 
Hãy cẩn thận khi dấu “ - ” đứng trước dấu ngoặc !!! 
2 
Em hãy nêu cách tính giá trị biểu thức sau : 
15 + ( 47 – 5 + 26 ) – ( 47 + 26 ) 
Làm thế nào bỏ được các dấu ngoặc này để việc tính toán được thuận lợi hơn ? 
Bài 8 : QUY TẮC DẤU NGOẶC 
3 
a/ Số đối của 2 là 
?1/83,sgk . 
a) Tìm số đối của : 2, ( -5 ), 2 + ( -5 ) 
b) So sánh số đối của tổng 2 +( -5 ) với tổng các số đối của 2 và ( -5 ). 
 Số đối của (-5) là 
 Số đối của [2+(-5)] là 
-2 
-(-5) = 5 
Ta có : [2+(-5)] = 
 -3 
 -[2+(-5)] = - (-3) = 3 
1. Quy tắc dấu ngoặc : 
4 
b/ Tính 
= 3 
= 3 
So sánh : 
= 
Nhận xét : 
Số đối của một tổng bằng tổng các số đối 
- ( a+b+c ) = ( - a)+( - b)+( - c ) 
-[2+(-5)] 
-2+5 
-[2+(-5)] 
-2+5 
5 
?2/83,sgk . Tính và so sánh kết quả của :  a/ 
 7 + (5 -13) 	 7 + 5 +(- 13 ) 
So sánh : 
= 
Nhận xét : Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “ + ” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc vẫn giữ nguyên 
7 
+ 5 +(-13) 
 7+( 5 - 13) 
 = 7 + [5+(-13)] 	 
= 7 +(-8) 
= -1 
= 12 + (-13) 
 = -1 
6 
 b/ Tính  12 – ( 4 – 6 ) 12 – 4 + 6 
= 12 - 
= 8 + 6 
= 
Nhận xét : Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “ - ” đằng trước , ta phải đổi dấu tất cả các số hạng trong ngoặc : dấu “ + ” thành dấu 
“ - ” và dấu “ - ” thành dấu “ + ” 
So sánh : 
[+4+(-6)] 
= 12 - (-2) 
= 12 + 2 
= 14 
= 14 
 12 - (4 - 6) 
12 – 4 + 6 
7 
Quy tắc dấu ngoặc : 
 Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “ – ” đằng trước , ta phải đổi dấu tất cả các số hạng trong ngoặc : dấu “ + ” thành dấu “ - ” và dấu “ - ” thành dấu “ + ”. 
 Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “ + ” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc vẫn giữ nguyên . 
Ví dụ : Tính nhanh 
324 + [112 - (112 + 324)] 
= 324 + [112 - 112 - 324] 
= 324 - 324 
= 0 
b) ( -257) - [(-257 + 156) - 56] 
= -257 - [ - 257 + 156 - 56] 
= -257 + 257 -156 +56 
= -100 
8 
?3 Tính nhanh . 
a/ (768-39) - 768 
= 768 - 39 
( ) 
b/ (-1579) - (12 -1579) 
+(-768) 
= 768 
[ ] 
+ (-39) 
 -39 
= 
+(-768) 
= 
(-1579) 
+1579 
- 12 
-12 
= 
9 
2. Tổng đại số 
Một dãy các phép tính cộng , trừ các số nguyên được gọi là một tổng đại số 
 Chú ý: Nếu không sợ nhầm lẫn ta có thể nói gọn tổng đại số là tổng 
10 
 Trong một tổng đại số ta có thể : 
Thay đổi tùy ý vị trí các số hạng kèm theo dấu của chúng . 
 a - b - c = - b + a - c = - b - c +a 
Đặt dấu ngoặc để nhóm các số hạng một cách tùy ý với chú ý rằng nếu trước ngoặc là dấu “-” thì phải đổi dấu tất cả các số hạng trong ngoặc . 
 a - b - c = ( a - b) - c = a - ( b + c) 
 Vd : a – b + c – d = a + c – b – d = ( a + c ) – ( b + d ) 
 315 – 60 – 40 = 315 – ( 60 + 40 ) = 315 – 100 = 215 
11 
Thảo luận nhóm . 
 Tính giá trị biểu thức sau : 
 15 + ( 47 – 5 + 26 ) – ( 47 + 26 ) 
 6 
12 
Đáp án : 
 15 + ( 47 – 5 + 26 ) – ( 47 + 26 ) 
= 15 + 47 – 5 + 26 – 47 – 26 
= 15 – 5 + ( 47 – 47 ) + ( 26 – 26 ) 
= 15 – 5 
= 10 
13 
BT 60 trang 65 SGK : Bỏ dấu ngoặc rồi tính 
 a) ( 27 + 65 ) + ( 346 – 27 – 65 ) 
 b) (42 – 69 + 17) - (42 + 17) . 
Đáp án : 
( 27 + 65 ) + ( 346 – 27 – 65 ) 
= 27 + 65 + 346 – 27 – 65 
= 346 + ( 27 – 27 ) + ( 65 – 65 ) 
= 346 
b) ( 42 – 69 + 17 ) – ( 42 + 17 ) 
= 42 – 69 + 17 – 42 – 17 
= - 69 + ( 42 – 42 ) + ( 17 – 17 ) 
= - 69 
14 
Hướng dẫn về nhà : 
	 Học thuộc quy tắc dấu ngoặc . 
	 Làm bài tập về nhà : 
	57; 58; 59 trang 85 SGK, 
	89; 91; 93 SBT. 
15 
Chúc quý thầy cô thật nhiều sức khỏe , hạnh phúc . Chúc các em chăm ngoan , học giỏi . 
16