Bài giảng Tiết 50: Nhiên liệu (tiếp)

Ngày dạy: 28/2/2011- Lớp 9A1, 9A3; Ngày 2/3/2011- Lớp 9A2 
A. MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức: Biết được:
- Khái niệm về nhiên liệu, các dạng nhiên liệu phổ biến (rắn, lỏng, khí)
- Hiểu được: Cách sử dụng nhiên liệu (gas, dầu hoả, than .) an toàn có hiệu quả, giảm thiểu ảnh hưởng không tốt đến môi trường.
2. Kĩ năng: 
- Biết cách sử dụng nhiên liệu có hiệu quả, an toàn trong cuộc sống hàng ngày.
- Tính nhiệt lượng toả ra khi đốt cháy than, khí metan và thể tích khí cacbonic tạo thành.
B. CHUẨN BỊ: Hình 4.21, hình 4.22
C. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1.Tổ chức lớp học: 
2. Kiểm tra bài cũ
Dự kiến tên HS: 
Dự kiến câu hỏi và trả lời:	
HS 1 chữa bài tập số 2 trang 129 SGK.
- Xăng, dầu hoả và nhiều sản phẩm khác.
- Crăckinh
- Metan
- Thành phần.
HS 2 trả lời lý thuyết: Trạng thái tự nhiên, cấu tạo dầu mỏ, cách khai tác dầu mỏ ? các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ?
HS trả lời theo kiến thức đã học.
3.Tiến trình bài giảng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập
GV: Mỗi ngày không một gia đình nào không phải dùng một loại chất đốt để đun nấu. Có thể có gia đình đun nấu bằng bếp ga, bằng bếp than, bằng củi Chất đốt còn được gọi là nhiên liệu. Nhiên liệu là gì ? Được phân loại như thế nào ? Sử dụng chúng như thế nào cho có hiệu quả. Bài học hôm nay sẽ trả lời các câu hỏi trên.
Hoạt động 2: Tìm hiểu nhiên liệu là gì ?
- GV yeâu caàu HS neâu 1 soá loaïi chaát ñoát söû duïng haøng ngaøy.
- GV cho HS nhaän xeùt ñeå ruùt ra ñaëc ñieåm chung cuûa caùc loaïi nhieân lieäu vaø ruùt ra keát luaän nhieân lieäu laø gì ?
- Vaäy khi duøng ñieän ñeå thaép saùng, ñun naáu thì ñieän coù phaûi laø 1 loaïi nhieân lieäu khoâng?
- Löu yù: Ñieän laø 1 daïng naêng löôïng coù theå phaùt saùng & toûa nhieät nhöng khoâng phaûi laø 1 loaïi nhieân lieäu.
- GV thoâng baùo:
+ Nhieân lieäu ñoùng vai troø quan troïng trong ñôøi soáng & saûn xuaát.
+ Caùc loaïi nhieân lieäu thoâng thöôøng laø caùc loaïi nhieân lieäu coù saün trong töï nhieân nhö than, cuûi, daàu moû, hoaëc ñöôïc ñieàu cheá töø caùc nguoàn nhieân lieäu coù saün trong töï nhieân nhö coàn ñoát, khí than
- HS neâu 1 soá loaïi chaát ñoát thoâng duïng nhö: Than, cuûi, daàu hoûa, khí ga.
- Nhieân lieäu laø nhöõng chaát chaùy ñöôïc, khi chaùy toûa nhieät vaø phaùt saùng.
- Ñieän khoâng phaûi laø nhieân lieäu.
I. Nhieân lieäu laø gì?
- Nhieân lieäu laø nhöõng chaát chaùy ñöôïc, khi chaùy toûa nhieät & phaùt saùng.
VD: Than, cuûi, daàu hoûa, khí ga.
Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu nhieân lieäu ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo ?
- GV: Döïa vaøo traïng thaùi cuûa caùc loaïi nhieân lieäu thoâng thöôøng nhö: than goã, cuûi, xaêng daàu, khí gas, em haõy phaân loaïi nhieân lieäu ? Xaép xeáp caùc nhieân lieäu treân theo söï phaân loaïi ñoù ?
- GV yeâu caàu HS cho bieát quaù trình hình thaønh than moû.
- Than moû goàm caùc loaïi naøo?
- Sau ñoù, GV cho HS xem tranh giôùi thieäu haøm löôïng cacbon trong caùc loaïi than (H. 4.21); naêng suaát toaû nhieät cuûa moät soá nhieân lieäu (H.4.22). Yeâu caàu HS döïa vaøo 2 baûng ñoù, ñoïc thoâng tin trong SGK vaø traû lôøi caùc caâu hoûi:
1) Nhaän xeùt haøm löôïng cacbon trong caùc loaïi than.
2) Nhaän xeùt veà naêng suaát toaû nhieät cuûa moät soá loaïi nhieân lieäu thoâng thöôøng ?
3) Lónh vöïc öùng duïng cuûa töøng loaïi nhieân lieäu ?
4) Taùc ñoäng cuûa vieäc söû duïng ñeán moâi tröôøng ?
- HS: Nhieân lieäu chia laøm 3 loaïi: + Nhieân lieäu raén: than moû, cuûi 
+ Nhieân lieäu loûng: xaêng, daàu hoaû, coàn, 
+ Nhieân lieäu khí: khí gas, khí thieân nhieân, khí than.
- Than moû ñöôïc taïo thaønh do thöïc vaät bò vuøi laáp döôùi ñaát & phaân huûy daàn trong haøng trieäu naêm.
- Than moû goàm than gaày, than môõ, than non, than buøn.
1) Than gaày laø than giaø nhaát chöùa treân 90% C.
- Than môõ & than non ít C hôn than gaày.
2) Nhieân lieäu khí vaø nhieân lieäu loûng naêng suaát toaû nhieät cao nhaát.
3) Xaêng, daàu hoûa, röôïu.
- Duøng chuû yeáu cho caùc ñoäng cô ñoát trong.
4) Khí thieân nhieân, khí moû daàu, khí loø coác, khí than. Khi ñoát ít gaây ñoäc haïi cho moâi tröôøng.
- Nhieân lieäu raén gaây ñoäc cho moâi tröôøng vaø laõng phí.
I. Nhieân lieäu ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo?
- 3 loaïi: Raén, loûng, khí.
1. Nhieân lieäu raén
Than. Goã.
2. Nhieân lieäu loûng
Goàm caùc saûn phaåm cheá bieán töø daàu moû: Xaêng, daàu,  röôïu.
3. Nhieân lieäu khí
- Khí thieân nhieân, khí moû daàu, khí loø coác, khí than. Khi ñoát ít gaây ñoäc haïi cho moâi tröôøng.
Hoạt động 4: Tìm hiểu sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả.
- GV thoâng baùo: Nhieân lieäu chaùy khoâng hoaøn toaøn vöøa gaây laõng phí, vöøa oâ nhieãm moâi tröôøng.
- Muoán vaäy söû duïng hieäu quaû nhieân lieäu phaûi laøm nhö theá naøo?
- GV yeâu caàu HS döïa vaøo kieán thöùc ñeå giaûi thích moät soá tröôøng hôïp trong thöïc tieãn sau:
+ Vì sao phaûi cheû cuûi nhoû, ñaäp nhoû than khi ñun naáu trong gia ñình ?
+ Vì sao caùc vieân than toå ong ñeàu coù caùc loã nhoû beân trong ?
+ Trong gia ñình khi ñun naáu baèng beáp cuûi laøm sao ñeå ngoïn löûa chaùy ñeàu, khoâng coù khoùi?
- HS:
+ Cung caáp ñuû khoâng khí hoaëc oxi cho quaù trình chaùy.
+ Taêng dieän tích tieáp xuùc cuûa nhieân lieäu vôùi khoâng khí hoaëc oxi: 
+ Ñieàu chænh löôïng nhieân lieäu ñeå duy trì söï chaùy ôû möùc ñoä caàn thieát.
+ Ñeå taêng dieän tích tieáp xuùc vôùi khoâng khí.
+ Ñeå khoâng khí vaøo beân trong laøm taêng dieän tích tieáp xuùc cuûa than vôùi oxi® quaù trình ñoát chaùy ñöôïc hoaøn toaøn.
+ Caàn cung caáp ñuû oxi, taêng dieän tích tieáp xuùc cuûa nhieân lieäu
III. Söû duïng nhieân lieäu nhö theá naøo cho hieäu quaû?
- Cung caáp ñuû khoâng khí hoaëc oxi cho quaù trình chaùy.
- Taêng dieän tích tieáp xuùc cuûa nhieân lieäu vôùi khoâng khí hoaëc oxi.
- Ñieàu chænh löôïng nhieân lieäu ñeå duy trì söï chaùy ôû möùc ñoä caàn thieát.
	4. Củng cố
- GV yeâu caàu caùc nhoùm traû lôøi caâu hoûi:
1. Ñeå söû duïng nhieân lieäu coù hieäu quaû caàn phaûi cung caáp khoâng khí hoaëc oxi.
a. Vöøa ñuû b. Thieáu c. Dö
2. Giaûi thích taïi sao caùc chaát khí deã chaùy hoaøn toaøn hôn chaát raén vaø chaát loûng.
3. Haõy giaûi thích taùc duïng cuûa caùc vieäc laøm sau:
a. Taïo caùc hang loã trong caùc vieân than toå ong
b. Quaït gioù vaøo beáp loø khi nhoùm löûa
c. Ñaäy bôùt cöûa loø khi uû beáp
Baøi taäp: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 8kg than, trong ñoù haøm löôïng cacbon chieám 95% coøn laïi laø taïp chaát. Tính theå tích khí CO2 tthu ñöôïc ôû ñktc?
- HS trả lời câu hỏi:
1. Choïn a
2. Chaát khí deã chaùy hoaøn toaøn vì dieän tích tieáp xuùc cuûa nhieân lieäu khí vôùi khoâng khí lôùn hôn nhieàu so vôùi chaát loûng vaø chaát raén.
3.
a. Taêng dieän tích tieáp xuùc giöõa than & khoâng khí.
b. Taêng löôïng oxi ñeå chaùy xaûy ra deã daøng.
c. Giaûm löôïng oxi haïn cheá quaù trình chaùy.
Baøi taäp:
nC == 0,7125 mol
PTHH: C + O2 CO2
	0,7125mol	0,7215mol
=> = 0,7125 x 22,4 = 15,96 lit
	5. Hướng dẫn về nhà
- BTVN: 1- 4 trang 132 SGK; 
- OÂn taäp toaøn boä chöông 4 ñeå tieát sau luyeän taäp:
+ Cấu tạo của các hiđrocacbon: CH4, C2H4, C2H2, C6H6;
+ Các phản ứng đặc trưng của các hiđrocacbon đó.
+ Bài tập lập CTHH của hợp chất hữu cơ và viết CTCT.