Bài giảng Tiết 49: Dầu mỏ và khí thiên nhiên (tiếp)

Ngày dạy 23/2/2011- Lớp 9A1; Ngày 26/2/2011- Lớp 9A2, 9A3.
A. MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức: Biết được:
	- Khái niệm, thành phần, trạng thái tự nhiên của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu và phương pháp khai thác chúng; một số sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.
	- Ứng dụng: Dầu mỏ và khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguyên liệu quý trong công nghiệp.
2. Kĩ năng: 
	- Đọc trả lời câu hỏi, tóm tắt được thông tin về dầu mỏ, khí thiên nhiên và ứng dụng của chúng.
	- Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên.
B. CHUẨN BỊ
- Sơ đồ chưng cất dầu mỏ, và cách khai thác.
- Mẫu vật: các hộp mẫu dầu mỏ.
C. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1.Tổ chức lớp học: 
2. Kiểm tra bài cũ	
- Dự kiến câu hỏi và trả lời:
+ Viết CTCT và nêu đặc điểm cấu tạo của benzen.
+ Nêu tính chất hoá học của benzen và viết PTHH minh hoạ.	
3.Tiến trình bài giảng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập
GV: Chúng ta đã biết không có một ngành nào. một lĩnh vực nào từ công việc gần gũi nhất như nấu ăn hàng ngày bằng bếp ga... đến các phương tiện giao thông như xe máy, ôtô, tàu hoả..., các nhà máy sản xuất, trong nông nghiệp, trong công nghiệp.... không sử dụng sản phẩm của dầu mỏ, khí thiên nhiên. Vậy khí thiên nhiên có tính chất vật lí, thành phần và trạng thái tự nhiên nào và cách tách ra những sản phẩm của chúng và ứng dụng như thế nào ? bài học hôm nay sẽ trả lời câu hỏi này.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về dầu mỏ.
- GV cho HS quan sát các mẫu vật của dầu mỏ --> Yêu cầu đại diện nêu tính chất vật lí. 
- HS nhận xét:
Dầu mỏ là chất lỏng, sánh, màu đen, không tan trong nước, nhẹ hơn nước.
I. Dầu mỏ.
1. Tính chất vật lí
Dầu mỏ là chất lỏng, sánh, màu đen, không tan trong nước, nhẹ hơn nước.
Hoạt động 3: Tìm hiểu trạng thái tự nhiên, thành phần của dầu mỏ
- GV: yêu cầu HS quan sát hình 4.16 và đọc thông tin --> trả lời các câu hỏi:
+ Dầu mỏ có ở đâu ?
+ Cấu tạo của mỏ dầu ?
+ Dầu mỏ được khai thác như thế nào ?
- HS: trả lời:
+ Dầu mỏ có trong lòng đất.
+ Gồm 3 lớp: lớp khí ở trên, lớp dầu ở giữa và lớp nước mặn ở đáy.
+ Khoan những lỗ khoan xuống lớp dầu lỏng (giếng dầu). Ban đầu dầu tự phun lên sau đó ta phải bơm nước hoặc khí xuống để đẩy dầu lên.
2. Trạng thái tự nhiên, thành phần của dầu mỏ.
- Dầu mỏ tập trung thành vùng lớn, ở sâu trong lòng đất, tạo thành các mỏ dầu.
- Lớp khí ở trên, gọi là khí mỏ dầu hay khí đồng hành. Thành phần chính là khí metan.
- Lớp dầu lỏng có khí hoà tan ở giữa.
- Dưới đấy mỏ dầu là một lớp nước mặn.
- Cách khai thác: Khoan những lỗ khoan xuống lớp dầu lỏng (giếng dầu). Ban đầu dầu tự phun lên sau đó ta phải bơm nước hoặc khí xuống để đẩy dầu lên.
Hoạt động 4: Tìm hiểu các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.
- GV: cho HS quan sát hình 46.17 và đọc thông tin --> để trả lời câu hỏi:
+ Tại sao phải chế biến dầu mỏ ?
+ Người ta chế biến dầu mỏ bằng phương pháp nào ?
+ Những sản phẩm chính khi chế biến dầu mỏ.
- GV: cho HS quan sát các mẫu vật các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.
- HS: Trả lời:
+ Để tạo ra các sản phẩm có giá trị trong công nghiệp.
+ Người ta dùng phương pháp crackinh để chế biến dầu mỏ:
Dầu nặng xăng + hỗn hợp khí.
+ Xăng, dầu lửa, dầu diezen, dầu mazut, nhựa đường....
3. Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.
- Xăng, dầu thắp, dầu diezen, dầu mazut, nhựa đường...
Hoạt động 5: Tìm hiểu khí thiên nhiên.
GV: Giới thiệu thành phần chủ yếu của khí thiên nhiên, ứng dụng trong đời sống và cách khai thác.
- HS: nghe và ghi nhớ.
II. Khí thiên nhiên.
- Khí thiên nhiên có trong các mỏ khí nằm trong lòng đất.
- Khí thiên nhiên là nhiên liệu, nguyên liệu quan trọng trong đời sống và trong công nghiệp.
Hoạt động 6: Tìm hiểu khí thiên nhiên và dầu mỏ ở Việt Nam.
- GV: cho HS đọc SGK trang 128 và tóm tắt về dầu mỏ và khí thiên nhiên của Việt Nam.
- HS: đọc thông tin và tóm tắt.
III. Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam .
	4. Củng cố
- GV yêu cầu HS nhắc nội dung chính của bài học.
- HS nhắc nội dung chính của bài học.
	5. Hướng dẫn về nhà
- Học bài;
- Nghiên cứu bài mới: “nhiên liệu”
+ Nhiên liệu là gì? Phân loại nhiên liệu.
+ Cách sử dụng hiệu quả nhiên liệu.
- Bài tập về nhà 1 – 4 trang 129 SGK.
- Hướng dẫn bài 4:
PTPƯ:	CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O	(1)
	Ca(OH)2 + CO2 ® CaCO3 + H2O	(2)
Thể tích CH4 là: (V : 100) x 96 = 0,96V
Thể tích CO2 là: (V : 100) x 2 = 0,02V
Theo phản ứng (1) thể tích CO2 tạo ra là 0,96V.
Vậy thể tích CO2 thu được sau khi đốt: 0,96V + 0,02V= 0,98V
Số mol CO2 thu được là (0,98V : 22,4)
Theo (2) số mol CaCO3 tạo ra bằng số mol CO2 bị hấp thụ.
® nCO2 = 4,9 : 100 = 0,049 (mol).
Ta có phương trình: (0,98V : 22,4) = 0,49 => V = 1,12 lit.