Bài giảng Tiết : 38 -Bài 30: Silic. Công nghiệp silicat (tiếp)

Ngày soạn: 5/1/08
Ngày dạy :
Tiết : 38
bài 30. silic. công nghiệp silicat
I. Mục tiêu.
1. Kiến thức. Học sinh cần biết.
- Silic là một phi kim hoạt động hóa học yếu. Là chất bán dẫn.
- Silic đioxit là chất có nhiều trong thiên nhiên dưới dạng đất sét, cao lanh, thạch anh...., Silic đioxit là oxit axit.
- Từ các nguyên liệu chính là đất sét, cát kết hợp với các vật liệu khác và với các kỹ thuật khác nhau, công nghiệp silicat đã sản xuất ra sản phẩm có nhiều ứng dụng như: Gốm, sứ, xi măng, thủy tinh...
2. Kỹ năng.
- Đọc tài liệu thu thập thông tin về silic, silic đioxit và công nghiệp silicat.
- Sử dụng kiến thức thực tế để xây dựng kiến thức mới.
- Mô tả quá trình sản xuất xi măng từ sơ đồ lò quay sản xuất Clanhke.
3. Thái độ.
-Yêu thích các sản phẩm từ công nghiệp silicat.
II. Phương pháp.
- Nêu và giải quyết vấn đề.
- Trực quan.
- Hợp tác nhóm.
III. Chuẩn bị.
- Mẫu vật: Một số đồ vật bằng gốm sứ.
- Tranh: một số đồ dùng bằng sành, sứ.
- Tranh lò quay Clanhke.
IV. Các hoạt động dạy và học.
1. ổn định lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ: (5')
? Viết PT thực hiện chuyển đổi biến hóa sau:
CaCO3 -> CO2 -> CaCO3 -> CaCl2.
3. Bài mới: (35')
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Hoạt động 1:(10')
Tìm hiểu về silic.
GV. thông tin trong tự nhiên:
- Silic tồn tại dưới dạng hợp chất.
- Silic chiếm 1/4 khối lượng vở trái đất và là n/tố có nhiều thứ hai trong vỏ trái đất.
HS. Nghe và ghi nhớ.
HS. tự nghiên cứu thông tin sgk/92.
? Si có những tính chất gì.
HS. Trả lời - nhận xét - Bổ xung.
GV. Thông tin vì Si là phi kim có tính bán dẫn nên được dùng làm vật liệu bán dẫn trong CN chế tạo pin mặt trời và kỹ thuật điện tử.
I. Silic.
- KHHH: Si
- NTK : 28
1. Trạng thái tự nhiên.
- Silic tồn tại dưới dạng hợp chất.
- Silic chiếm 1/4 khối lượng vở trái đất.
2. Tính chất.
- Si là chất rắn, màu xám, khó nóng chảy.
- Si là phi kim hoạt động hóa học yếu 
hơn C, Cl2.
- Si tinh khiết là chất bán dẫn.
- ở nhiệt độ cao phản ứng với oxi tạo Silic đioxit.
Si(r)+O2(k) SiO2(r)
Hoạt động 2: (10')
Tìm hiểu hợp chất SiO2
? SiO2 thuộc loại oxit nào, tại sao.
HS. trả lời: Là oxit axit vì Si là phi kim và có axit tương ứng là: H2SiO3
(Axit silicic)
? SiO2 có những tính chất hóa học gì.
HS. Nêu tính chất hóa học của SiO2 theo tính chất hóa học của oxit axit.
GV. cho hs lấy ví dụ minh họa cho các tính chất.
GV. giới thiệu thêm SiO2 là thành phần chính của cát, thạch anh (sét).
II. Silic đioxit. (SiO2)
1. Đặc điểm.
- Là oxit axit. 
- Có axit tương ứng là: H2SiO3
2. Tính chất.
a, Tác dụng với dd kiềm.
SiO2(r)+NaOH(dd) Na2SiO3(r)+H2O(l)
 (Natri silicat)
b, Tác dụng với oxit bazơ.
SiO2(r)+CaO(r) CaSiO3(r)
 (Canxi silicat)
- SiO2 không phản ứng với nước.
Hoạt động 3: (15')
Tìm hiểu sơ lược về công nghiệp silicat.
HS. Tự nghiên cứu thông tin sgk/92.
? Công nghiệp slicat gồm những ngành nào.
HS. Nêu được. ngành thủy tinh, đồ gốm, xi măng...
? kể tên một số đồ dùng bằng gốm sứ mà em biết.
HS. kể được. Bát, chén, lọ hoa, gạch...
? Nêu các nguyên liệu và các công đoạn sản xuất gốm sứ.
HS. trả lời - nhận xét - bổ xung.
? Nước ta có những cơ sở sản xuất nào.
HS. trả lời. Hải dương, Bát tràng.
? ở địa phương em có cơ sở sản xuất đồ gốm không.
HS. Có ( Nhà máy gạch ngói hợp thành, gốm sứ Hưng thịnh)
GV. giới thiệu theo sgk/93.
HS. Quan sát và ghi nhớ.
GV. Sử dụng lò quay cho hs quan sát và giới thiệu các công đoạn sản xuất.
? ở nước ta có những cơ sở sản xuất xi măng nào.
GV. Giới thiệu thành phần chính của thủy tinh là Na2SiO3, CaSiO3...
? Nêu các nguyên liệu và công đoạn sản xuất thủy tinh.
HS. n/cứu thông tin sgk trả lời câu hỏi.
GV. giới thiệu nhanh một số đồ vật bằng thủy tinh.
HS quan sát, ghi nhớ.
? Việt nam có những cơ sở sản xuất nào.
HS. Trả lời - nhận xét.
III. Sơ lược về công nghiệp silicat.
1. Sản suất đồ gốm sứ.
- Sản phẩm gồm: Gạch, ngói, bát, chén...
a, Nguyên liệu.
- Đất sét, cát thạch anh, Fenpat...
b, Các công đoạn:
- Nhào nguyên liệu với nước cho nhuyễn.
- Tạo hình đồ vật.
- Sấy khô.
- Nung ở nhiệt độ cao thích hợp.
c, Cơ sở sản xuất.
- Hải Dương, Bát tràng, Lạng sơn...
2. Sản xuất xi măng.
a, Nguyên liệu.
- Đất xét, đá vôi.
b, Các công đoạn sản xuất.
- Nghiền nhỏ nguyên liệu.
- Trộn với cát, nước thành bùn.
-Nung trên lò quay thành Clanhke.
- Nghiền nhỏ Clanhke với chất phụ gia thành xi măng
c, Cơ sở sản xuất.
-Hoàng thạch, Hà tiên, Lạng sơn...
3. Sản xuất thủy tinh.
a, Nguyên liệu.
- Cát thạch anh, đá vôi, sô đa.
b, Các công đoạn
- Trộn nguyên liệu theo tỷ lệ thích hợp.
- Nung hỗn hợp trên 900oC thành thủy tinh nhão.
- Làm nguội hỗn hợp thành thủy tinh dẻo rồi ép, thổi thành các đồ vật.
pt: CaCO3CaO + CO2
CaO + SiO2 CaSiO3
Na2CO3 + SiO2 Na2SiO3
c, Cơ sở sản xuất.
- Hải phòng, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh...
4. Củng cố: (3')
- HS đọc kết luận cuối bài, đọc phần em có biết.
- GV chốt lại toàn bài.
5. Dặn dò: (1')
- BTV. 1, 2, 3, 4 sgk/95.
- Chuẩn bị trước bài 31.
- Mỗi em 1 bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.