Bài giảng Tiết 18: Tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ

TiÕt 18
Tính chaát hoùa hoïc cuûa caùc hôïp chaát höõu cô
OÅn ñònh lôùp: 
12b1: / 12b2: / 12B3: / 12B4 / 12B5 / 12B6 / 12A /
Noäi dung oân taäp
I. Peptit vaø protein:
1. Peptit: là những hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc α-mino axit liết kết với nhau bằng các liên kết peptit
CTCT chung của peptit:
H2N-CHR1-CO-NH-CHR2-CO-NH-CHR3-CO- -NH- CHRn-COOH 
Đầu N 	 LK peptit Đầu C
 glyxylalanylvalin(Gly-Ala-Val)
a. Phản ứng thủy phân: Peptit → Hỗn hợp các α-amino axit
 H2N-CHR1-CO-NH-CHR2-CO-NH-CHR3-COOH + 2H2O H2N-CHR1-COOH + H2N-CHR2-COOH + H2N-CHR3-COOH
b. Phản ứng màu biure
- Pepetit chứa nhiều liên kết peptit sẽ hòa tan được Cu(OH)2 cho màu tím đặc trưng
- Đipeptit không có phản ứng này vì chỉ có một liên kết peptit.
2. Protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử khối từ vài chục nghìn đến vài triệu
...- NH-CHR1-CO-NH-CHR2-CO-NH-CHR3-CO-... Hay: (-NH-CHRi-CO -) n
a. Phản ứng thủy phân - Protein →Hỗn hợp các α-amino axit 
H2N-CHR1-CO-NH-CHR2-CO-NH-CHR3- CO-...NH-CHRn-COOH + (n-1)H2O 
 H2N-CHR1-COOH + H2N-CHR2-COOH + H2N-CHR3- COOH + ... + H2N-CHRn-COOH
b. Phản ứng màu 
- Phản ứng với HNO3 đặc cho ktủa màu vàng C6H4OH + 2HNO3 → C6H2(NO2)2OH + 2H2O
- Phản ứng với Cu(OH)2 / NaOH cho màu tím đặc trưng
II. Vaät lieäu polime: 
 Trong ®ã:n: hÖ sè polime ho¸ - CH2-CH2- : m¾t xÝch CH2=CH2 : monome
* Ph©n lo¹i: + Theo nguån gèc: -Polime thieân nhieân : tinh boät 
 -Polime nhaân taïo hay baùn toång hôïp : tô visco, 	xenluloz¬ trinit¬rat 
+ Theo c¸ch tæng hîp : -Polime truøng hôïp : polipropilen,  -Polime truøng ngöng : nilon – 6,6 
+ Theo cÊu tróc: * Tªn cña c¸c polime xuÊt ph¸t tõ tªn cña monome hoÆc tªn cña lo¹i hîp chÊt céng thªm tiÒn tè poli. Polietilen
1. Chaát deûo: Mét sè hîp chÊt polime dïng lµm chÊt dÎo
* Polietilen (PE): ChÊt dÎo mÒm, nãng ch¶y trªn 1100C Dïng lµm mµng máng, vËt liÖu ®iÖn, b×nh chøa
n CH2 = CH2 (- CH2 – CH2 -)n
* Poli ( vinyl clorua) (PVC)
ChÊt r¾n v« ®Þnh h×nh, c¸ch ®iÖn tèt bÒn víi axit à vËt liÖu c¸ch ®iÖn , èng dÉn n­íc, v¶i che m­a 
nCH2 = CH (-CH2 - CH -)n
 Cl Cl
* Poli( metyl metacrylat)
 COOCH3
 nCH2 = C – COOCH3 (- CH2 – C - )n
 CH3	 CH3 
* Poliphenolfoman®ehit (PPF) hay bakelit
2. T¬	a. Kh¸i niÖm : t¬ lµ nh÷ng polime h×nh sîi dµi vµ m¶nh víi ®é bÒn nhÊt ®Þnh
* t­¬ng ®èi bÒn víi nhiÖt, mÒm dai kh«ng ®éc, cã kh¶ n¨ng nhuém mµu
b. Ph©n lo¹i: * t¬ thiªn nhiªn 
* t¬ ho¸ häc: - T¬ b¸n tæng hîp: tơ visco.. - T¬ tæng hîp. T¬ poliamit
c. Mét sè lo¹i t¬ tæng hîp th­êng gÆp
* T¬ nilon-6,6: 
 nH2N–[CH2]6 –NH2 +n HOOC–[CH2]4–COOH (–HN – [CH2]6 –NHCO–[CH2]4 –CO –) n + H2O
* T¬ lapsan: Thuéc lo¹i t¬ polieste ®îc tæng hîp tõ axit terephtalic vµ etylen glicol t¬ lapsan bÒn vÒ mÆt c¬ häc, bÒn víi nhiÖt, axit vµ kiÒm h¬n nilon ®­îc dïng ®Ó dÖt v¶i may mÆc 
* T¬ nitron hay olon: n CH2 = CHCN (- CH2 -CHCN -)n
 3. Cao su 
a. KhaÝ niÖm: cao su lµ vËt liÖupolimecã tÝnh ®µn håi
* Cao su thiªn nhiªn: * CÊu tróc: (C5H8)n Hay Với n = 1500 – 15000 
TÝnh chÊt vµ øng dông: Cã tÝnh ®µn håi, kh«ng dÉn ®iÖn, kh«ng dÉn nhiÖt, kh«ng thÊm n­íc, kh«ng thÊm khÝ, kh«ng tan trong n­íc vµ etanol, tan trong x¨ng vµ benzen
* Cao su tæng hîp: (Cao su buna, Cao su isopren) n(CH2=CH–CH=CH2) ( CH2-CH=CH–CH2)n 	
III. §iÒu chÕ polime
1. Ph¶n øng trïng hîp
* §iÒu kiÖn cÇn vÒ cÊu t¹o cña monome tham gia ph¶n øng trïng hîp lµ trong ph©n tö ph¶i cã liªn kÕt béi hoÆc lµ vßng kÐm bÒn.
2. Ph¶n øng trïng ng­ng 
* §iÒu kiÖn cÇn : VÒ cÊu t¹o cña monome tham gia ph¶n øng trïng ng­ng lµ ph©n tö ph¶i cã Ýt nhÊt 2 nhãm chøc cã kh¶ n¨ng ph¶n øng ®Ó t¹o ®­îc liªn kÕtvíi nhau.