Bài giảng Tiết: 18 - Bài 13: Phản ứng hóa học (tiếp)

Ngµy so¹n: 22/10/2011. 
Ngµy gi¶ng: 25/10/2011.
Tiết: 18 Bài 13: PHẢN ỨNG HÓA HỌC
I.MỤC TIÊU: 
Kiến thức: Biết được:
- Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác.
- Để xảy ra phản ứng hoá học, các chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau, hoặc cần thêm nhiệt độ cao, áp suất cao hay chất xúc tác.
- Để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra, dựa vào một số dấu hiệu có chất mới tạo thành mà ta quan sát được như thay đổi màu sắc, tạo kết tủa, khí thoát ra
Kĩ năng:
- Quan sát thí nghiệm, hình vẽ hoặc hình ảnh cụ thể, rút ra được nhận xét về phản ứng
hoá học, điều kiện và dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra.
- Viết được phương trình hoá học bằng chữ để biểu diễn phản ứng hoá học.
- Xác định được chất phản ứng (chất tham gia, chất ban đầu) và sản phẩm.
Trọng tâm:
- Khái niệm về PUHH.Điều kiện để PƯHHxảy ra và dấu hiệu để nhận biết PUHH xảy ra.
II.CHUẨN BỊ: 
Giáo viên : 
Tranh vẽ hình 2.5 SGK/ 48.
Học sinh: 
-Học bài cũ, làm bài tập SGK/ 47.
-Đọc trước bài mới.
III.HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
1. Ổn định :
 2.Kiểm tra bài cũ
 ?Thế nào là hiện tượng vật lý. Cho ví dụ.
?Thế nào là hiện tượng hóa học. Cho ví dụ.
?Nêu dấu hiệu để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học.
-Yêu cầu HS sửa bài tập 2, 3 SGK/ 47
-4 HS trả lời và làm bài tập.
Bài tập 2:
+Hiện tượng vật lý: b,d. +Hiện tượng hóa học: a, c.
Chất ban đầu:S, CaCO3 , Chất mới: SO2 , CaO, CO2 
 3.Bài mới
Các em đã biết , chất cõ thể biến đổi chất nầy thành chất khác. Quá trình đó gọi là gi?, trong đó có gì thay đổi?, khi nó xảy ra?, dựa vào đâu để biết được. Tiết học này các em sẽ tìm hiểu.
Hoạt động 1: Tìm hiểu thế nào là phản ứng hóa học.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hiện tượng hóa học là hiện tượng biến đổi có tạo thành chất khác vậy quá trình biến đổi này gọi là gì 
-Giới thiệu cách viết phương trình chữ ở bài tập 2.
Lưu huỳnh+oxiglưu huỳnh đioxít
-Yêu cầu HS xác định chất tham gia và sản phẩm trong phản ứng trên.
-Giữa các chất tham gia và sản phẩm là dấu “ g”
-Yêu cầu HS viết phương trình chữ của các hiện tượng hóa học còn lại ở 2 bài tập 2, 3 SGK/ 47 ( đã sửa trên bảng) và chỉ rõ chất tham gia và sản phẩm.
-Giải thích: các quá trình cháy của 1 chất trong không khí là sự tác dụng của chất đó với oxi có
trong không khí.
-Hướng dẫn HS đọc phương trình chữ.( cần nói rõ ý nghĩa của dấu “+và “g”)
Nghe, ghi nhớ và trả lời.
? Đó là phản ứng hóa học. Vậy phản ứng hóa học là gì ?
-Phản ứng hóa học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác.
+Chất ban đầu bị biến đổi trong phản ứng gọi là chất tham gia hay chất phản ứng.
+Chất mới sinh ra trong phản ứng gọi là sản phẩm.
-Nghe, ghi nhớ và tập viết phương trình chữ.
Lưu huỳnh+oxiglưu huỳnh đioxít
( chất tham gia) (sản phẩm )
Canxicacbonat 
(chất tham gia)
canxioxit + khí cacbonic
(sản phẩm ) (sản phẩm )
Parafin +oxi khí cacbonic + nước
(chất tham gia) (sản phẩm ) 
Bài tập 1:Viết phương trình chữ của các phản ứng hóa học trong các quá trình biến đổi sau:
a. Đốt cồn trong không khí tạo thành khí cacbonic và nước.
b. Đốt bột nhôm trong không khí, tạo thành nhôm oxit.
c.Điện phân nước, thu được khí hiđro và oxi.
-Nghe và ghi nhớ
-Tập đọc các phương trình chữ ở bài tập 2,3 SGK/ 47
-Mỗi cá nhân làm bài tập vào vở
Cồn + oxi khí cacbonic + nước 
(chất tham gia)
(sản phẩm ) (sản phẩm )	
Nhôm + oxi nhôm oxit
(chất tham gia)	(sản phẩm )
Nước khí hiđro + khí oxi 
(chất tham gia)	(sản phẩm )
Tiểu kết.
Định nghĩa.
Phản ứng hóa học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác.
-Phương trình chữ:
Tên các chất phản ứng g Tên các sản phẩm 
-Vd:Cacbon+Oxi g Cacbonđioxit
Hoạt động 2:Tìm hiểu diễn biến của phản ứng hóa học
-Theo em bản chất của phản ứng hóa học là gì ?
-Trong các phản ứng hóa học, có sự thay đổi về 
liên kết giữa các nguyên tử làm cho phân tử này 
biến đổi thành phân tử khác.
Tiểu kết.
Diễn biến của phản ứng hóa học.
Trong các phản ứng hóa học, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
4. Củng cố - dặn dò: 
a.Củng cố
?Phản ứng hóa học là gì 
?Trình bày diễn biến của phản ứng hóa học 
? Theo em khi chất phản ứng thì hạt vi mô nào thay đổi.
b. Dặn dò
-Học bài.
-Làm bài tập 1,2,3,4 SGK/ 50
-Đọc tiếp III và IV bài 13 SGK / 49,50
------------------------------o0o---------------------------
Ngµy so¹n: 22/10/2011.
Ngµy gi¶ng: 28/10/2011.
 Tiết: 19 Bài 13 PHẢN ỨNG HÓA HỌC (tt)
MỤC TIÊU:
Kiến thức: Biết được:
- Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác.
- Để xảy ra phản ứng hoá học, các chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau, hoặc cần thêm nhiệt độ cao, áp suất cao hay chất xúc tác.
- Để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra, dựa vào một số dấu hiệu có chất mới tạo thành mà ta quan sát được như thay đổi màu sắc, tạo kết tủa, khí thoát ra
Kĩ năng:
- Quan sát thí nghiệm, hình vẽ hoặc hình ảnh cụ thể, rút ra được nhận xét về phản ứng
hoá học, điều kiện và dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra.
- Viết được phương trình hoá học bằng chữ để biểu diễn phản ứng hoá học.
- Xác định được chất phản ứng (chất tham gia, chất ban đầu) và sản phẩm.
Trọng tâm:
- Khái niệm về PUHH.Điều kiện để PƯHHxảy ra và dấu hiệu để nhận biết PUHH xảy ra.
CHUẨN BỊ: 
Giáo viên : 
Hóa chất
Dụng cụ
-Pđỏ hoặc than, Zn, đinh sắt.
-Ống nghiệm 
-DD BaCl2 , CuSO4 
-Đèn cồn, diêm
-DD Na2SO4 hoặc H2SO4
-Muôi sắt
-DD HCl , NaOH
-Kẹp gỗ
Học sinh: 
 -Học bài.
 -Làm bài tập 1,2,3,4 SGK/ 50
HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ:
 ?Thế nào là phản ứng hóa học 
 ?Làm bài tập 4 SGK/ 51
 ?Trình bày bản chất của phản ứng hóa học
Bài mới
Các em đã biết , chất có thể biến đổi chất này thành chất khác. Quá trình đó gọi là gi?, trong đó có gì thay đổi?, khi nào xảy ra?, dựa vào đâu để biết được. Tiết học này các em sẽ tìm hiểu.
Hoạt động 1: Khi nào phản ứng hóa học xảy ra.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm: Cho viên Zn và dung dịch HCl.
gYêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra.
-Qua thí nghiệm trên, các em thấy, muốn phản ứng hóa học xảy ra nhất thiết phải có cac điều kiện gì ?
-GV giảng giải: bề mặt tiếp xúc càng lớn thì phản ứng xảy ra dễ dàng và nhanh hơn. Yêu cầu HS lấy ví dụ.
-GV đặc cu hỏi
-Các chất sẽ không bốc cháy.
-Hướng dẫn HS đốt than trong không khí gYêu cầu HS nhận xét ?
-Thuyết trình lại quá trình làm rượu. gMuốn chuyển hóa từ tinh bột sang rượu phải cần có điều kiện gì ?
-“Men” đóng vai trò là chất xúc tác. Chất xúc tác là chất kích thích cho phản ứng xảy ra nhanh hơn, nhưng không biến đổi khi phản ứng kết thúc.
-Theo em khi nào phản ứng hóa học xảy ra 
-Hoạt động theo nhóm, làm thí nghiệm: cho viên Zn và dung dịch HCl.
gXuất hiện bọt khí ; Viên Zn nhỏ dần.
-Muốn phản ứng hóa học xảy ra: Các chất tham gia phản ứng phải tiếp xúc với nhau.
-Ví dụ: đường cát dễ tan hơn so với đường phèn. Vì đường cát có diện tích tiếp xúc nhiều hơn đường phèn.
?Nếu để 1 ít P đỏ hoặc than trong không khí, các chất có tự bốc cháy không.
-Làm thí nghiệm gKết luận: 1 số phản ứng hóa học muốn xảy ra phải được đun nóng đến t0 thích hợp.
-Muốn chuyển hóa từ tinh bột sang rượu phải cần có men.
gCó những phản ứng muốn xảy ra cần có mặt của chất xúc tác.
Tiểu kết.
Khi nào phản ứng hóa học xảy ra.
-Các chất tham gia phải tiếp xúc với nhau.
Hoạt động 2: làm thế nào nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra.
-Yêu cầu HS quan sát cac chất: dd BaCl2,dd CuSO4,dd Na2SO4, dd NaOH. 
-Hướng dẫn HS làm thí nghiệm:
b1:Có chất không tan màu trắng tạo thành.
b2:Có chất không tan màu xanh lam tạo thành.
-Dựa vào dấu hiệu có chất mới tạo thành, có tính chất khác chất phản ứng để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra hay không.
-Dựa vào: màu sắc, trạng thái, tính tan, 
-Cuối cng GV nhận xt, kết luận
-Quan sát nhận biết các chất trước phản ứng.
-Làm thí nghiệm:
b1: Cho 1 giọt dd BaCl2 vào dd Na2SO4.
b2: Nhỏ vài giọt dd CuSO4 vào dd NaOH.
-Yêu cầu HS quan sát rút ra kết luận.
-Qua các thí nghiệm vừa làm và thí nghiệm dd HCl, các em hãy cho biết: làm thế nào để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra 
?Dựa vào dấu hiệu nào để biết được có chất mới xuất hiện.
Ngoài ra, sự toả nhiệt và phát sáng cũng có thể là dấu hiệu để xảy ra phản ứng hóa học. yêu cầu HS cho ví dụ.
-Ví dụ: nến cháy, đốt gỗ, 
Tiểu kết.
Làm thế nào nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra.
Nhận biết phản ứng xảy ra dựa vào dấu hiệu có chất mới tạo thành.
4. Củng cố - dặn dò: 
a.Củng cố
 ?Khi nào phản ứng hóa học xảy ra.
 ?Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra.
 -Yêu cầu HS làm bài tập 5,6 SGK/ 51.
b. Dặn dò
 -Dặn dò HS chuẩn bị tiết thực hành: mỗi tổ chuẩn bị: 1 chậu nước, que đóm, nước vôi trong.
 -Làm bài tập 13.2 và 13.6 sách bài tập /16,17
--------------------------------o0o-------------------------------