Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 26: Thường biến - Trường THCS Lương Tâm

QUí THẦY Cễ GIÁO ĐẾN THAM DỰ.TRƯỜNG THCS LƯƠNG TÂMKIỂM TRA BÀI CŨCõu hỏi: Thể đa bội là gỡ? Cú thể nhận biết cõy đa bội thể bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào ? Trả lời-Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng cú số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)- Cú thể nhận biết cõy đa bội thể bằng mắt thường qua những dấu hiệu:Tăng kớch thước tế bào, tăng kớch thức cơ quan sinh dưỡng,cơ quan sinh sản.Chỳng ta đó biết kiểu gen qui định tớnh trạng. Trong thực tế ta gặp hiện tượng một kiểu gen cho nhiều kiểu hỡnh khỏc nhau khi sống trong điều kiện mụi trường khỏc nhauCõy biến đổi qua cỏc mựaMựa xuõnMựa hạMựa đụngMựa thuTIẾT 26-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trường Cây rau dừa nướcKhỳc thõn mọc trờn bờKhỳc thõn mọc ven bờ Khỳc thõn mọc trải trờn mặt nướcSu hào trồng đỳng quy trỡnhCõy rau mỏc trong cỏc mụi trường khỏc nhauSu hào trồng khụng đỳng quy trỡnhĐối tượng quan sỏtĐiều kiện mụi trườngKiểu hỡnh tương ứngNhõn tố ảnh hưởng chớnhLỏ cõy rau mỏcCõy rau dừa nước Củ su hào- Mọc ven bờ- Trờn mặt nước- Trờn cạn- Mọc trờn bờ- Mọc trong nước- Trờn mặt nước- Trồng đỳng kĩ thuật - Trồng khụng đỳng kĩ thuật Lỏ dài, mảnh Lỏ lớn, hỡnh mũi mỏc Lỏ nhỏ, hỡnh mũi mỏcNước • Thõn, lỏ nhỏ • Thõn, lỏ to hơn• Thõn, lỏ to hơn, rễ biến thành phao• Củ to• Củ nhỏ hơnQuy trỡnh kĩ thuậtĐộ ẩmBH Tại sao lỏ cõy rau mỏc, thõn cõy dừa nước, củ su hào cú sự biến đổi kiểu hỡnh ?Sự biến đổi kiểu hỡnh để thớch nghi với điều kiện sống Sự biến đổi kiểu hỡnh trong cỏc cõy trờn do nguyờn nhõn nào ?Do tỏc động của mụi trường sống Sự biểu hiện ra kiểu hỡnh của một kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào ? Trong cỏc yếu tố đú, yếu tố nào được xem như khụng biến đổi ? Sự biểu hiện ra kiểu hỡnh của một kiểu gen phụ thuộc vào yếu tố: Kiểu gen, mụi trường Trong cỏc yếu tố đú, yếu tố kiểu gen coi như khụng đổi Thường biến là gỡ ?I- Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trường- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hỡnh phỏt sinh trong đời cỏ thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của mụi trường.TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNMạ gieo ngoài ỏnh sỏngMạ gieo trong búng rõm + Thường biến cú đặc điểm gỡ ? + Thường biến cú di truyền cho đời sau khụng ? Vỡ sao ?I- Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trường- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hỡnh phỏt sinh trong đời cỏ thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của mụi trường.TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾN - Đặc điểm: + Thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xỏc định. + Thường biến khụng di truyền được.Thường biến: Cỏo Bắc Cực cú bộ lụng màu trắng vào mựa đụng (bờn trỏi) và màu nõu xỏm vào mựa hố (bờn phải).Thường biến: bốo tõy trụi nổi trờn nước cú cuống ngắn, phỡnh to chứa khụng khớ (bờn phải); bốo tõy ở cạn cú cuống lỏ dài, vươn cao, khụng phỡnh to (bờn trỏi).Thường biến thớch nghi với mụi trường để tự vệ và săn mồi. Thường biến cú ý nghĩa gỡ đối với đời sống sinh vật ?I- Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trường- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hỡnh phỏt sinh trong đời cỏ thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của mụi trường.TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾN - Đặc điểm: + Thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xỏc định. + Thường biến khụng di truyền được. - í nghĩa: Giỳp cho sinh vật thớch nghi với điều kiện sống của mụi trường.II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hìnhCõy hoa đỏ thuần chủng200 C350 CHoa trắng trồng ở 200 C Màu sắc của hoa cũn chịu sự chi phối của những nhõn tố nào?200 C350 CCõy hoa trắng thuần chủngHoa liờn hỡnhTừ ví dụ trên em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình?Kiểu genMôi trườngKiểu hìnhTương tácTIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trườngII.Mối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnh- Kiểu hỡnh là kết quả tương tỏc giữa kiểu gen và mụi trườngLúa nếp cẩmLợn ỉ Nam ĐịnhBò sữa Hà LanLông khoang đen trắng, năng suất sữa bình quân 10 - 12kg/ngày. Hạt gạo bầu tròn, màu đỏ, số hạt 80 - 100 hạt/bôngLông màu đen, đẻ 10 - 12 con/lứa, thịt thơm ngonEm hãy phân biệt tính trạng chất lượng và tính trạng số lượng của những ví dụ trên ?Tính trạng chất lượngTính trạng số lượng Lông đen Hạt bầu tròn, màu đỏ- Lông khoang đen trắng Đẻ 10 - 12 con/lứa- Lượng sữa vắt trong một ngày Số hạt trên bôngNhững tính trạng loại nào chịu ảnh hưởng của kiểu gen ? Những tính trạng loại nào chịu ảnh hưởng của điều kiện môi trường ?TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trườngII.Mối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnh- Kiểu hỡnh là kết quả tương tỏc giữa kiểu gen và mụi trường- Cỏc tớnh trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen. Cỏc tớnh trạng số lượng chịu ảnh hưởng của mụi trường.TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trườngII.Mối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnhKiểu genKiểu hỡnhMụi trườngGiốngcà rốtCủtoĐỳng kĩ thuật Sai kĩ thuật CủnhỏGiốngTrong sản xuấtĐiều kiện kĩ thuậtNăng suấtBHKHSơ đồ mối quan hệ:III. Mức phản ứngChăm sóc bình thường(4,5 – 5 tấn/ha/vụ)Chăm sóc tốt nhất(8 tấn/ha/vụ)Giống lúa DR2 Sự khác nhau giữa năng suất bình quân và năng suất tối đa là do đâu?Giới hạn năng suất của giống lúa DR2 do giống hay do kĩ thuật trồng trọt quy định?Mức phản ứng là gì?TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trườngII.Mối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnhIII. Mức phản ứngMức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu gen trước mụi trường khỏc nhau. Mức phản ứng do kiểu gen quy định.TIẾT 28-BÀI 25 : THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hỡnh do tỏc động của mụi trườngII.Mối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnhIII. Mức phản ứng Là giới hạn của thường biến Do kiểu gen quy định Kiểu hỡnh = Kiểu gen+Mụitrường TT chất lượng phụ thuộc vào kiểu gen TT số lượng chịu ảnh hưởng của mụi trường Thường biến là biến đổi KH. Đặc điểm Khụng di truyền Biến đổi hàng loạtMối quan hệ giữa kiểu gen,mụi trường và kiểu hỡnhMức phản ứngKhỏi niệmĐột biếnThường biếnBiờ́n đụ̉i ., từng cỏ thể .. được Đa sụ́ . cho SV Làm ,từ đó dõ̃n đờ́n thay đụ̉i kiờ̉u hìnhBiểu hiện  theo hướngxỏc định, tương ứng mụi trườngLàm .., dướiảnh hưởng trực tiếp của mụitrườngPHÂN BIậ́T GIỮA Đệ̃T BIấ́N VÀ THƯỜNG BIấ́N, giúp SV thích nghi với mụi trường.. đượcBDBHbiờ́n đụ̉i ADN và NSTriờng lẻDi truyờ̀ncó hạibiến đổi kiểu hỡnhđồng loạtKhụng di truyờ̀nThường cú lợiHướng dẫn về nhà Học thuộc bài cũ Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa Nghiên cứu bài mới: Bài 26 (T.74) Sưu tầm các tranh ảnh, mẫu vật, phim có liên quan đến đột biến động vật, thực vật, người giờ sau đem đi thực hành.CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUí THẦY Cễ VÀ CÁC EM Khỳc thõn mọc trờn bờKhỳc thõn mọc ven bờ Khỳc thõn mọc trải trờn mặt nướcĐúng qui trình kĩ thuọ̃tSai qui trình kĩ thuọ̃tChú ý: Kích thước của củQuan sỏt hỡnh 25 sự biến đổi lỏ cõy rau mỏc