Bài giảng Bài 48: Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo (Tiếp theo)

TuÇn:	30	 	So¹n ngµy: 03/04/09
TiÕt: 59	 	 Gi¶ng ngµy:08/04/09
Bài 48: 	LUYỆN TẬP:	
	RƯỢU ETYLIC, AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO.
A. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
Giúp HS :Củng cố những kiến thức cơ bản về rượu etylic, axit axetic và chất béo.
2.Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng giải một số dạng bài tập.
B.CHẨN BỊ.
1.GV: 
Hệ thống câu hỏi, bài tập để hướng dẫn HS hoạt động.
Bảng SGK/ 148
2.HS: 
+Ôn tập lại những kiến thức đã học về rượu etylic, axit axetic và chất béo.
+Kẻ bảng SGK/ 148 vào vở bài tập.
+Làm bài tập SGK/ 148,149
C.HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ (15’)
*Mục tiêu: Củng cố những kiến thức cơ bản về rượu etylic, axit axetic và chất béo.
-Yêu cầu HS nhớ lại: CTCT và tính chất vật lý và hóa học của: rượu etylic, axit axetic và chất béo để hoàn thành bảng SGK/ 148
-Thảo luận nhóm (5’) để hoàn thành bảng SGK/ 148
Công thức cấu tạo
Tính chất vật lý 
Tính chất hóa học
Rượu etylic 
CH3 – CH2 - OH
-Là chất lỏng, tan vô hạn trong nước, nhẹ hơn nước.
-Hòa tan được nhiều chất khác 
-Tác dụng với oxi.
-Tác dụng với Na.
-Tác dụng với axit axetic 
Axit axetic 
CH3 - COOH
-Là chất lỏng, tan vô hạn trong nước, có vị chua
-Có tính chất của axit.
-Tác dụng với rượu.
Chất béo
(RCOO)3C3H5
-Nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan được trong benzen, dầu hỏa, 
-Phản ứng thủy phân
-Phản ứng xà phòng hóa
-Hãy viết phương trình phản ứng minh họa cho từng tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ trên ?
-Phương trình phản ứng minh họa:
*C2H6O + 3O22CO2 + 3H2O
2C2H5OH + 2Na à C2H5ONa + H2
*CH3COOH+NaOHàCH3COONa +H2O
2CH3COOH +CuOà(CH3COO)2Cu + H2O
2CH3COOH + Zn à (CH3COO)2Zn + H2
2CH3COOH+Na2CO3à2CH3COONa+CO2 + H2O
H2SO4 đặc , t0
 * CH3COOH+C2H5OH D CH3COOC2H5+H2O
Axit , t0
(RCOO)3C3H5+3H2Oà3RCOOH+C3H5(OH)3 
t0
(RCOO)3C3H5+3NaOHà3RCOONa+C3H5(OH)3
Hoạt động 2: Bài tập (18’)
*Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng giải một số dạng bài tập.
-Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm bài tập 2 SGK/ 148:
Tương tự chất béo, etyl axetat cũng có phản ứng thủy phân trong dung dịch axit và dung dịch kiềm. Hãy viết phương trình phản ứng xảy ra khi đun etyl axetat với dung dịch HCl, dung dịch NaOH.
-Dựa vào những tính chất hóa học đã học của các chất : rượu etylic, axit axetic và chất béo. Hãy thảo luận nhóm để hoàn thành bài tập 3 SGK/ 149
* Hướng dẫn:
Chú ý:
+ Thành phần phân tử của các chất tạo thành sau phản ứng.
+ Điều kiện của mỗi phản ứng.
-Yêu cầu HS suy nghĩ tìm cách giải bài tập 4 SGK/ 149
*Hướng dẫn: Dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của từng chất, để phân biệt.
-Yêu cầu HS làm bài tập 6 SGK/ 149
*Hướng dẫn:
+Bước 1: dựa vào công thức tính độ rượu hãy tính thể tích rượu etylic nguyên chất thu được ? 
+Bước 2: dựa vào khối lượng riêng và thể tích rượu etylic nguyên chất à tìm khối lượng rượu etylic nguyên chất thu được ?
+Bước 3: viết phương trình hóa học. à tìm lượng axit axetic theo phản ứng.
+Bước 4: dựa vào hiệu suất của quá trình lên men à tìm khối lượng axit thực tế thu được ?
+Bước 5: tìm khối lượng giấm ăn khi pha loãng (4%).
Câu hỏi gợi ý: 
? Hãy viết công thức tính độ rượu? 
? Viết công thức tính khối lượng riêng à tính khối lượng và số mol rượu etylic nguyên chất ?
? Tìm khối lượng axit axetic theo lí thuyết? 
?Hãy viết công thức tính hiệu suất của phản ứng? 
à Tính khối lượng axit axetic thực tế thu được?
-HS lên bảng sửa bài tập 2:
+Phản ứng của etyl axetat với dung dịch HCl.
HCl, t0
CH3COOC2H5 + H2O à CH3COOH + C2H5OH
+Phản ứng của etyl axetat với dung dịch NaOH.
t0
CH3COOC2H5+NaOH àCH3COONa+ C2H5OH
-Thảo luận nhóm à kết quả:
Bài tập 3: 
a. Na ; C2H5ONa
b. O2 ; H2O
c. K hay KOH
d. C2H5OH ; H2O
e. Na2CO3 ; CH3COONa ; H2O
f. Mg ( hay kim loại đứng trước hiđro)
h. dd kiềm ; glixerol
Bài tập 4: 
-Dùng qùi tím: axit axetic làm qùi tím chuyển thành màu đỏ.
-Dùng nước:
+Rượu etylic tan vô hạn trong nước.
+Chất béo không tan trong nước và nổi trên mặt nước.
Bài tập 6 SGK/ 149:
Đọc và tóm tắt đề bài:
Cho 
Hlên men =92% ; độ rượu = 80
H pha loãng giấm = 4%
Tìm 
a. m axit axetic = ?
b. m giấm = ?
Độ rượu = .100 à Vr = 
Vậy:
 V rượu etylic nguyên chất == 0,8(l)=800(ml)
m rượu etylic nguyên chất = 0,8.800 = 640 (g)
m rượu etylic nguyên chất 
Men giấm
PTHH:
C2H5OH + O2 à CH3COOH + H2O
Theo phương trình:
à
H% = .100%
D.HƯỚNG DẪN HS HỌC TẬP Ở NHÀ: (2’)
-Bài tập 6 không bắt buộc HS phải giải ra kết quả ngay tại lớp – chỉ yêu cầu HS nắm các bước giải.
-Làm bài tập 1, 5, 7 SGK/ 148,149
-Đọc bài 49 SGK / 150 
+ Ôn lại tính chất hóa học của rượu etylic và axit axetic.
+ Kẻ sẵn bản tường trình ở nhà.
E.RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY: