Xây dựng câu hỏi trắc nghiệm khách quan chương Hiđrocacbon và nhiên liệu dùng cho giảng dạy Hoá học 9

, HCO, các
muối Cacbonat)
- Hợp chất hữu cơ gồm hai loại chính
Hiđrocacbon phân tử chỉ chứa 2 nguyên tố là C và H
Dẫn xuất của Hiđrocacbon phân tử ngoài 2 nguyên tố C và H
Ngoài ra, còn có nguyên tố khác nhau như : O , N , Cl , S , .
b, Khái niệm về Hoá học hữu cơ
Hoá học hữu cơ là ngành Hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ
2- Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ
a, Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử
Trong hợp chất hữu cơ cacbon luôn có hoá trị IV , hiđro hoá trị I ,
oxi hoá trị II . Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị của chúng
b, Mạch cacbon : trong hợp chất hữu cơ các nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon
c, Trật tự liên kết với nhau trong phân tử . Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử .
d, Công thức phân tử và công thức cấu tạo
Công thức phân tử : (CTPT) của một chất cho biết thành phần định tính và thành phần định lượng của chất đó.
Công thức cấu tạo (CTCT) cho biết thành phần phân tử, PTK và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
3- Metan
a, Tính chất vật lí
Metan là chất khí không màu, không mùi, tan rất ít trong nước nhẹ gần bằng nửa không khí (d = 16/29)
b, CTPT và CTCT :
Công thức phân tử	Công thức cấu tạo
CH:
 H
C
H
H
H
 c, Tính chất hoá học 
 Tác dụng với oxi: Metan cháy trong không khí với ngọn lửa sáng, toả nhiệt
 	 CH +2O CO+2HO
 Tác dụng với Clo : Metan tác dụng với clo khi chiếu sáng 
 	 CH+ Cl CHCl + CHCl (P.ứng thế)
 d, ứng dụng : 
Metan làm nhiên liệu trong đời sống và nguyên liệu trong công nghiệp, Dãy đồng đẳng của Metan :
Một dãy chất có CTCT và tính chất tương tự như Metan gọi là dãy đồng đẳng của Metan đó là : 	CH Metan 	C6H14 Hexan
 	CHEtan 	CHHeptan
 	CHPropan CHOctan
 	CHButan 	CHNonan
 	CHPentan CHđecan
Các chất trong dãy đồng đẳng của Metan có tên chung là ankan có công thức chung là : CH (n1) trong phân tử chỉ có liên kết đơn nên gọi là các Hiđrocacbon no
f, Đồng phân . Từ C4H10 trở đi có hiện tượng có cùng một CTPT nhưng có nhiều công thức cấu tạo khác nhau (hay nói cách khác cũng là một CTPT nhưng trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử có sự thay đổi so với trật tự liên kết ban đầu
 Ví dụ : CHcó 2 đồng phân
C
C
C
C
1,	
C
C
C
2,
C
4. Etilen : CH
 a, Tính chất vật lí Etilen là chất khí không màu, không mùi ít tan trong nước hơi nhẹ hơn không khí ( d = 28/29)
b, CTPT và CTCT 
 CTPT : C2H4 CTCT : H2C ═ CH2
 	Giữa các nguyên tử cacbon C có một liên kết đôi C = C trong phân tử có một liên kết bền vững một liên kết kém bền nên dễ bị đứt ra trong các phản ứng hoá học
c, Tính chất hoá học 
- Tác dụng với oxi : Etilen phản ứng cháy với khí O CO + HO
và toả nhiệt 
 CH+3O2 CO+ 2 HO +Q
- Tác dụng với dung dịch Brom: khí Etilen làm mất màu dung dịch Brom
CH = CH + Br Br - CH- CH- Br
- Tác dụng với khí H2 khi có xúc tác và nhiệt độ 
CH = CH+ H CH - CH
- Phản ứng trùng hợp 
Khi có xúc tác và nhiệt độ thích hợp trong phân tử Etilen có liên kết kém bền bị đứt ra làm cho các phân tử Etilen liên kết lại với nhau 
 n CH = CH 
d, ứng dụng của Etilen : Làm nguyên liệu điều chế nhựa PE, rượu etylic, axit axetic. 
5. A xetilen : CH
a, Tính chất vật lí : Là chất khí không màu, không mùi ít tan trong nước, nhẹ hơn không khí ( d = 26/29 )
b, Công thức phân tử C2H2 : CTCT : HC CH
	Giữa 2 nguyên tử C có liên kết ba C C Chỉ có một liên kết bền vững còn 2 liên kết kém bền vững dễ bị đứt ra trong phản ứng hoá học
c, Tính chất hoá học 
- Tác dụng với o xi : Khí đốt Axetilen cháy tạo ra COvà HO. Phản ứng toả nhiệt: 	CH+ O2 CO+ 2 HO
- A xetilen làm mất màu dung dịch brom 
CH CH + Br2 BrCH = CHBr ( 1,2-đibrometylen )
 BrCH = CHBr + Br2 Br2CH – CHBr2 (Tetrabrometan )
- Tác dụng với H2 phản ứng cộng:
CH CH + H2 	(etilen)
	(etan)
d, ứng dụng và điều chế : CH
- Làm nhiên liệu trong đèn xì oxi- axetilen. 
Nguyên liệu tổng hợp chất hữu cơ (chất dẻo PVC , axit axetic.)
- Điều chế :
	CaC2 + 2H2O Ca(OH)2 + C2H2.
6. Benzen : C6H6
a, Tính chất vật lí :
 Benzen là chất lỏng không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước là dung môi để hoà tan một số chất 
 Bezen rất độc 
 b, Công thức cấu tạo: C6H6 Phân tử Benzen gồm 6 nguyên tử C
CTPT: 	liên kết với nhau thành vòng 6 cạnh,
	đều có ba liên kết đôi xen kẽ với ba
	liên kết đơn
c, Tính chất hoá học
 - Tác dụng với oxi : Khi đốt Benzen trong không khí Benzen cháy tạo ra CO2 + H2O ngọn lửa có nhiều khói đen .
C6H6 + 
- Phản ứng thế với Brom
 Benzen tham gia phản ứng thế với dung dịch Brom khi có mặt của bột sắt
C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr
- Phản ứng cộng với H, với Cl
 ( Xiclohecxan )
 ( Thuốc trừ sâu 6,6,6 ).
d, ứng dụng 
 - Làm nguyên liệu trong sản xuất hoá học 
 	- Làm dung môi cho nhiều chất vô cơ và hữu cơ
7. Dầu mỏ – khí thiên nhiên
* Dầu mỏ : 
a, Tính chất vật lí : Dầu mỏ là chất lỏng sánh, màu nâu đen không tan trong nước và nhẹ hơn nước .
b, Thành phần của dầu mỏ : Dầu mỏ là một hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hiđrocacbon và những lượng nhỏ các hợp chất khác.
 c, Các sản phẩm chế biến từ dâu mỏ :
 Bằng hương pháp chưng cất và phương pháp Crackinh người ta thu được xăng, dầu hoả, dầu Điezen, mazutvà những hidrocacbon ở thể khí như: CH4, C2H4 
Dầu nặng Xăng + Hỗn hợp khí
* Khí thiên nhiên : Khí thiên nhiên có trong các mỏ khí nằm trong lòng đất.
Thành phần chủ yếu là khí Metan ngoài ra còn có một số ankan khác
8. Nhiên liệu 
 	a, Nhiên liệu là gì ? 
 	Nhiên liệu là những chất cháy được khí cháy nó toả nhiệt và phát sáng được dùng làm chất đốt 
 	b, Phân koại nhiên liệu : Có 3 loại 
 	+ Nhiên liệu rắn : Than mỏ , gỗ , tre , nứa , .
+ Nhiên liệu lỏng : đó là các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ, cồn ,.
+ Nhiên liệu khí : Khí thiên nhiên , khí dầu mỏ , khí lò cốc, 
c, Cách sử dụng nhiên liệu :
Cung cấp đủ không khí hoặc oxi giúp cho nhiên liệu cháy hoàn toàn trộn đều nhiên liệu và không khí để tăng diện tích tiếp xúc chúng
chương 2 :
xây dựng câu hỏi bài tập trắc nghiệm khách quan
I. Phân tích cấu trúc chương trình Hoá học 9. 
 	Chương trình Hoá học lớp 9 nghiên cứu từng chất cụ thể mang lại những tính chất hoá học đặc trưng đại điện cho một số loại chất ( ví dụ : về oxit nghiên cứu 2 oxi quan trọng là Canxi oxit và lưu huỳnh đioxit . Tính chất hoá học của mỗi oxit trên đại diện cho oxít bazo và oxit axit .)
Nghiên cứu về axit : Xét 2 a xit cụ thể là axit Clohiđric và axit sufuric
Nghiên cứu về bazơ xét 2 bazơ quan trọng có ứng dụng nhiều trong đời sống sản xuất đó là : NaOH và Ca(OH)2
Nghiên cứu về muối : Xét các muối quan trọng là Natriclorua và Natrinitơrat phân bón hoá học
Đối với mỗi loại chất sau khi nghiên cứu tính chất của chúng luôn đi kèm theo quá trình sản xuất hoá học 
 	Nghiên cứu về đơn chất xét 2 loại chất là đơn chất kim loại và đơn chất phi kim sau mỗi tính chất chung nghiên cứ những chất cụ thể tiêu biểu cho mỗi loại . Tìm hiểu ứng dụng của mỗi chất trong đời sống – sản xuất .
 	Phần thứ hai: Hoá học hữu cơ nghiên cứu hai loại chính là Hidrocacbon và dẫn xuất của Hidrocacbon. ở mỗi chương nghiên cứu những chất cụ thể trong sản xuất - đời sống.
II. Mục tiêu chương 4 
1, Học sinh hiểu được định nghĩa, cách phân loại hợp chất hữu cơ. Biết được tính chất của hợp chất hữu cơ không chỉ phụ thuộc vào thành phần phân tử mà còn phụ thuộc vào CTCT phân tử của chúng. 
 	Nắm được cấu tạo và tính chất của hiđrocacbon tiêu biểu trong dãy đồng đẳng
 	Biết được thành phần cơ bản của dầu mỏ, khí thiên nhiên và tầm quan trọng của chúng với nền kinh tế 
 	Biết được một số loại nhiên liệu thông thường và nguyên tắc sử dụng nhiên liệu có hiệu quả.
III . Xây dựng hệ thống câu hỏi và bài tập trắc nghiệm khách quan . Xây dựng theo 4 dạng :
 Dạng 1 : Câu điền khuyết 
Bài 1. Chọn các số liệu ( 1; 1,5 ; 2 ; 2,5 ; 3 ) để điền vào chỗ trống trong các câu sau cho phù hợp
 Khí đốt cháy 
 a, Một thể tích Metan cần .(1) thể tích o xi
 b, Một thể tích Etilen cần..(2) thể tích o xi
 c, Một thể tích Axetilen cần .(3) thể tích o xi 
 Đáp án : (1) điến số (2)
 (2) điền số (3)
 (3) điền số (2,5)
Bài 2. Tính giá trị thích hợp (không cần thực hiện phép tính) để điền vào chỗ trống trong các câu sau đây :
a, Đốt 0,1 mol CHđược ...mol CO có thể tích.(đktc)
b, Đốt 0,1 mol CHđược..mol CO có thể tích.(đktc)
c, Đốt 0,1 mol CHđược..mol CO có thể tích.(đktc)
d, Đốt 0,1 mol CHđược..mol CO có thể tích.(đktc)
Đáp án : a, điền vào .0,1.
 b, điền vào  .0,2.
 c, điền vào ..0,2.
 d, điền vào ..0,6.
Bài 3. Chọn cụm từ thích hợp (nước Brom, phản ứng cháy, Brôm lỏng, mạch thẳng, phản ứng cộng, mạch nhánh, mạch vòng, phản ứng thế nước cacbondioxit) điền chỗ trống trong các câu sau :
a, Những nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành .
 hoặc
b, Hidrocacbon có tính chất hoá học giống nhau là tham gia..sản phẩm là.và
c, Những phân tử chỉ có liên kết đơn có thể tham gianhững phân tử có liên kết đôi C=C liên kết ba C C có thể tham gia 
 Đáp án : a, mạch thẳng , mạch nhánh , mạch vòng
 b, Phản ứng cháy; cacbondioxit, nước
 c, Nước Brom ; Brom lỏng
 d, Phản ứng thế ; phản ứng cộng
Bài 4. Điền từ thích hợp hợp “có” hoặc “không” voà các cột trong bảng sau
Chất
Có liên kết đôi
Làm mất màu d.d Brom
P/ứ trùng hợp
Tác dụng với oxi
Metan
Etilen
 Đáp án : Cột 1 : không ; có
Cột 1 : không ; có
Cột 2 : không ; có
Cột 3 : không ; có
Cột 4 : có ; có
Dạng 2 : câu đúng – sai
Bài 1. Điền chữ “Đ” vào đáp án đúng , chữ “S” vào đáp án sai
 Công thức cấu tạo của chất cho biết
 a, Thành phần của nguyên tử 	c
b, Trật tự liên kết giữ các phân tử 	c
 c, Thứ tự liên kết giữa các phân tử 	c
d, thành phần của phân tử và trật tự liên kết c
giữa các nguyên tử trong phân tử
Đáp án : 	a: S 	b: S 	 c: S 	d: Đ
Bài 2. Chất là dẫn xuất của Hidrocacbon:
a, Metan : CH4 	Đ	S
b, Etylen : C2H4	Đ	S
c, Rượu etylic: C2H6O	Đ	S
d, Metylclorua: CH3Cl	Đ	S
Đáp án: 	a – S; 	b – S; 	c - Đ; 	d - Đ
Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn 5,6 lít CH4(ở đktc) thể tích khí cacbonic thu được (ở đktc) là bao nhiêu.
a, 4,48 l	Đ	S	c, 5,6 l	Đ	S
b, 3,36 l	Đ	S	d,