Tóm tắt công thức và lí thuyết hoàn chỉnh môn Vật lý lớp 11

im lo¹i (hay hîp kim) gi¶m ®ét ngét ®Õn gi¸ trÞ b»ng kh«ng, lµ hiÖn t­îng siªu dÉn.
2. Dßng ®iÖn trong chÊt ®iÖn ph©n
- Dßng ®iÖn trong chÊt ®iÖn ph©n lµ dßng chuyÓn dÞch cã h­íng cña c¸c ion d­¬ng vÒ cat«t vµ ion ©m vÒ an«t. C¸c ion trong chÊt ®iÖn ph©n xuÊt hiÖn lµ do sù ph©n li cña c¸c ph©n tö chÊt tan trong m«i tr­êng dung m«i.
 Khi ®Õn c¸c ®iÖn cùc th× c¸c ion sÏ trao ®æi ªlectron víi c¸c ®iÖn cùc råi ®­îc gi¶i phãng ra ë ®ã, hoÆc tham gia c¸c ph¶n øng phô. Mét trong c¸c ph¶n øng phô lµ ph¶n øng cùc d­¬ng tan, ph¶n øng nµy x¶y ra trong c¸c b×nh ®iÖn ph©n cã an«t lµ kim lo¹i mµ muèi cÈu nã cã mÆt trong dung dÞch ®iÖn ph©n.
- §Þnh luËt Fa-ra-®©y vÒ ®iÖn ph©n.
 Khèi l­îng m cña chÊt ®­îc gi¶i phãng ra ë c¸c ®iÖn cùc tØ lÖ víi ®­¬ng l­îng gam cña chÊt ®ã vµ víi ®iÖn l­îng q ®i qua dung dÞch ®iÖn ph©n. ( q=It )
 BiÓu thøc cña ®Þnh luËt Fa-ra-®©y: víi F ≈ 96500 (C/mol)
3. Dßng ®iÖn trong chÊt khÝ
- Dßng ®iÖn trong chÊt khÝ lµ dßng chuyÓn dÞch cã h­íng cña c¸c ion d­¬ng vÒ cat«t, c¸c ion ©m vµ ªlectron vÒ an«t.
 Khi c­êng ®é ®iÖn tr­êng trong chÊt khÝ cßn yÕu, muèn cã c¸c ion vµ ªlectron dÉn ®iÖn trong chÊt khÝ cÇn ph¶i cã t¸c nh©n ion ho¸ (ngän löa, tia löa ®iÖn....). Cßn khi c­êng ®é ®iÖn tr­êng trong chÊt khÝ ®ñ m¹nh th× cã x¶y ra sù ion ho¸ do va ch¹m lµm cho sè ®iÖn tÝch tù do (ion vµ ªlectron) trong chÊt khÝ t¨ng vät lªn (sù phãng ®iÖn tù lùc).
 Sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn trong chÊt khÝ vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a an«t vµ cat«t cã d¹ng phøc t¹p, kh«ng tu©n theo ®Þnh luËt ¤m (trõ hiÖu ®iÖn thÕ rÊt thÊp).
- Tia löa ®iÖn vµ hå quang ®iÖn lµ hai d¹ng phãng ®iÖn trong kh«ng khÝ ë ®iÒu kiÖn th­êng.
 C¬ chÕ cña tia löa ®iÖn lµ sù ion ho¸ do va ch¹m khi c­êng ®é ®iÖn tr­êng trong kh«ng khÝ lín h¬n 3.105 (V/m)
- Khi ¸p suÊt trong chÊt khÝ chØ cßn vµo kho¶ng tõ 1 ®Õn 0,01mmHg, trong èng phãng ®iÖn cã sù phãng ®iÖn thµnh miÒn: ngay ë phÇn mÆt cat«t cã miÒn tèi cat«t, phÇn cßn l¹i cña èng cho ®Õn an«t lµ cét s¸ng anèt.
 Khi ¸p suÊt trong èng gi¶m d­íi 10-3mmHg th× miÒn tèi cat«t sÏ chiÕm toµn bé èng, lóc ®ã ta cã tia cat«t. Tia cat«t lµ dßng ªlectron ph¸t ra tõ cat«t bay trong ch©n kh«ng tù do.
4. Dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng
- Dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng lµ dßng chuyÓn dÞch cã h­íng cña c¸c ªlectron bøt ra tõ cat«t bÞ nung nãng do t¸c dông cña ®iÖn tr­êng.
 §Æc ®iÓm cña dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng lµ nã chØ ch¹y theo mét chiÒu nhÊt ®Þnh t­ an«t sang cat«t.
5. Dßng ®iÖn trong b¸n dÉn
- Dßng ®iÖn trong b¸n dÉn tinh khiÕt lµ dßng dÞch chuyÓn cã h­íng cña c¸c ªlectron tù do vµ lç trèng.
 Tuú theo lo¹i t¹p chÊt pha vµo b¸n dÉn tinh khiÕt, mµ b¸n dÉn thuéc mét trong hai lo¹i lµ b¸n dÉn lo¹i n vµ b¸n dÉn lo¹i p. Dßng ®iÖn trong b¸n dÉn lo¹i n chñ yÕu lµ dßng ªlectron, cßn trong b¸n dÉn lo¹i p chñ yÕu lµ dßng c¸c lç trèng.
 Líp tiÕp xóc gi÷a hai lo¹i b¸n dÉn p vµ n (líp tiÕp xóc p – n) cã tÝnh dÉn ®iÖn chñ yÕu theo mét chiÒu nhÊt ®Þnh tõ p sang n.
 Ch­¬ng IV. TỪ TRƯỜNG
I. TÖØ TRÖÔØNG
1. Töông taùc töø
Töông taùc giöõa nam chaâm vôùi nam chaâm, giöõa doøng ñieän vôùi nam chaâm vaø giöõa doøng ñieän vôùi doøng ñieän ñeàu goïi laø töông taùc töø. Löïc töông taùc trong caùc tröôøng hôïp ñoù goïi laø löïc töø.
2. Töø tröôøng
 - Khaùi nieäm töø tröôøng: Xung quanh thanh nam chaâm hay xung quanh doøng ñieän coù töø tröôøng.
Toång quaùt: Xung quanh ñieän tích chuyeån ñoäng coù töø tröôøng.
 - Tính chaát cô baûn cuûa töø tröôøng: Gaây ra löïc töø taùc duïng leân moät nam chaâm hay moät doøng ñieän ñaët trong noù.
 - Caûm öùng töø: Ñeå ñaëc tröng cho töø tröôøng veà maët gaây ra löïc töø, ngöôøi ta ñöa vaøo moät ñaïi löôïng vectô goïi laø caûm öùng töø vaø kí hieäu laø .
 Phöông cuûa nam chaâm thöû naèm caân baèng taïi moät ñieåm trong töø tröôøng laø phöông cuûa vectô caûm öùng töø cuûa töø tröôøng taïi ñieåm ñoù. Ta quy öôùc laáy chieàu töø cöïc Nam sang cöïc Baéc cuûa nam chaâm thöû laø chieàu cuûa .
3. Ñöôøng söùc töø
 Ñöôøng söùc töø laø ñöôøng ñöôïc veõ sao cho höôùng cuûa tieáp tuyeán taïi baát kì ñieåm naøo treân ñöôøng cuõng truøng vôùi höôùng cuûa vectô caûm öùng töø taïi ñieåm ñoù.
4. Caùc tính chaát cuûa ñöôøng söùc töø:
- Taïi moãi ñieåm trong töø tröôøng, coù theå veõ ñöôïc moät ñöôøng söùc töø ñi qua vaø chæ moät maø thoâi.
- Caùc ñöôøng söùc töø laø nhöõng ñöôøng cong kín. Trong tröôøng hôïp nam chaâm, ôû ngoaøi nam chaâm caùc ñöôøng söùc töø ñi ra töø cöïc Baéc, ñi vaøo ôû cöïc Nam cuûa nam chaâm.
- Caùc ñöôøng söùc töø khoâng caét nhau.
- Nôi naøo caûm öùng töø lôùn hôn thì caùc ñöôøng söùc 
töø ôû ñoù veõ mau hôn (daøy hôn), nôi naøo caûm öùng 	
töø nhoû hôn thì caùc ñöôøng söùc töø ôû ñoù veõ thöa hôn.
5. Töø tröôøng ñeàu
 Moät töø tröôøng maø caûm öùng töø taïi moïi ñieåm ñeàu baèng nhau goïi laø töø tröôøng ñeàu.	
II. PHÖÔNG, CHIEÀU VAØ ÑOÄ LÔÙN CUÛA LÖÏC TÖØ TAÙC DUÏNG LEÂN DAÂY DAÃN MANG DOØNG ÑIEÄN 
1. Phöông : Löïc töø taùc duïng leân ñoaïn doøng ñieän coù phöông vuoâng goùc vôùi maët phaúng chöùa ñoaïn doøng ñieän vaø caûm öùng taïi ñieåm khaûo saùt . 
2. Chieàu löïc töø : Quy taéc baøn tay traùi
Quy taéc baøn tay traùi : Ñaët baøn tay traùi duoãi thaúng ñeå caùc ñöôøng caûm öùng töø xuyeân vaøo loøng baøn tay vaø chieàu töø coå tay ñeán ngoùn tay truøng vôùi chieàu doøng ñieän. Khi ñoù ngoùn tay caùi choaõi ra 90o seõ chæ chieàu cuûa löïc töø taùc duïng leân ñoaïn daây daãn.
3. Ñoä lôùn (Ñònh luaät Am-pe). Löïc töø taùc duïng leân ñoaïn doøng ñieän cöôøng ñoä I, coù chieàu daøi l hôïp vôùi töø tröôøng ñeàu moät goùc 	 
 B Ñoä lôùn cuûa caûm öùng töø . Trong heä SI, ñôn vò cuûa caûm öùng töø laø tesla, kí hieäu laø T.
III. NGUYEÂN LYÙ CHOÀNG CHAÁT TÖØ TRÖÔØNG
 Giaû söû ta coù heä n nam chaâm( hay doøng ñieän ). Taïi ñieåm M, Töø tröôøng chæ cuûa nam chaâm thöù nhaát laø , chæ cuûa nam chaâm thöù hai laø , , chæ cuûa nam chaâm thöù n laø . Goïi laø töø tröôøng cuûa heä taïi M thì:
 TÖØ TRÖÔØNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN CHAÏY TRONG DAÂY DAÃN COÙ HIØNH DAÏNG ÑAËC BIEÄT
1. Töø tröôøng cuûa doøng ñieän chaïy trong daây daãn thaúng daøi
Vectô caûm öùng töø taïi moät ñieåm ñöôïc xaùc ñònh:
 - Ñieåm ñaët taïi ñieåm ñang xeùt.
 - Phöông tieáp tuyeán vôùi ñöôøng söùc töø taïi ñieåm ñang xeùt
 - Chieàu ñöôïc xaùc ñònh theo quy taéc naém tay phaûi
 - Ñoä lôùn 
2. Töø tröôøng cuûa doøng ñieän chaïy trong daây daãn uoán thaønh voøng troøn
Vectô caûm öùng töø taïi taâm voøng daây ñöôïc xaùc ñònh:
- Phöông vuoâng goùc vôùi maët phaúng voøng daây
- Chieàu laø chieàu cuûa ñöôøng söùc töø: Khum baøn tay phaûi theo voøng dây cuûa khung daây sao cho chieàu töø coå tay ñeán caùc ngoùn tay truøng vôùi chieàu cuûa doøng ñieän trong khung , ngoùn tay caùi choaûy ra chæ chieàu ñöông söùc töø xuyeân qua maët phaúng doøng ñieän
- Ñoä lôùn 
 R: Baùn kính cuûa khung daây daãn 
 I: Cöôøng ñoä doøng ñieän 
 N: Soá voøng daây 
3. Töø tröôøng cuûa doøng ñieän chaïy trong oáng daây daãn 
Töø tröôøng trong oáng daây laø töø tröôøng ñeàu. Vectô caûm öùng töø ñöôïc xaùc ñònh
 - Phöông song song vôùi truïc oáng daây
 - Chieàu laø chieàu cuûa ñöôøng söùc töø
 - Ñoä lôùn : Soá voøng daây treân 1m
 N laø soá voøng daây, laø chieàu daøi oáng daây
TÖÔNG TAÙC GIÖÕA HAI DOØNG ÑIEÄN THAÚNG SONG SONG. LÖÏC LORENXÔ
N
Q
P
M
I1
I2
F
C
D
1. Löïc töông taùc giöõa hai daây daãn song song mang doøng ñieän coù:
 - Ñieåm ñaët taïi trung ñieåm cuûa ñoaïn daây ñang xeùt
 - Phöông naèm trong maët phaúng hình veõ vaø vuoâng goùc vôùi daây daãn
 - Chieàu höôùng vaøo nhau neáu 2 doøng ñieän cuøng chieàu, höôùng ra xa nhau neáu hai doøng 
ñieän ngöôïc chieàu.
 - Ñoä lôùn : l: Chieàu daøi ñoaïn daây daãn, r Khoaûng caùch giöõa hai daây daãn
2. Löïc Lorenxô coù:
 - Ñieåm ñaët taïi ñieän tích chuyeån ñoäng
 - Phöông vuoâng goùc vôùi maët phaúng chöùa vectô vaän toác cuûa haït mang ñieän vaø vectô caûm 
öùng töø taïi ñieåm ñang xeùt
 - Chieàu tuaân theo quy taéc baøn tay traùi: Ñaët baøn tay traùi duoãi thaúng ñeå caùc ñöôøng caûm öùng töø xuyeân vaøo loøng baøn tay vaø chieàu töø coå tay ñeán ngoùn tay truøng vôùi chieàu doøng ñieän. Khi ñoù ngoùn tay caùi choaõi ra 90o seõ chæ chieàu cuûa löïc Lo-ren-xô neáu haït mang ñieän döông vaø neáu haït mang ñieän aâm thì chieàu ngöôïc laïi
 - Ñoä lôùn cuûa löïc Lorenxô : Goùc taïo bôûi 	
KHUNG DAÂY MANG DOØNG ÑIEÄN ÑAËT TRONG TÖØ TRÖÔØNG ÑEÀU
 A B
 I
 D C
. 
+ 
 A B
 D C
1. Tröôøng hôïp ñöôøng söùc töø naèm trong maët phaúng khung daây
Xeùt moät khung daây mang doøng ñieän ñaët trong töø tröôøng ñeàu 
naèm trong maët phaúng khung daây.
- Caïnh AB, DC song song vôùi ñöôøng söùc töø neân leân löïc töø taùc duøng leân 
chuùng baèng khoâng
- Goïi ,laø löïc töø taùc duïng leân caùc caïnh DA vaø BC. 
Theo coâng thöùc Ampe ta thaáy ,coù 
ñieåm ñaët taïi trung ñieåm cuûa moãi caïnh
phöông vuoâng goùc vôùi maët phaúng hình veõ 
chieàu nhö hình veõ(Ngöôïc chieàu nhau)
Ñoä lôùn F1 = F2 
Vaäy: Khung daây chòu taùc duïng cuûa moät ngaãu löïc. Ngaãu löïc naøy laøm cho 
khung daây quay veà vò trí caân baèng beàn
2. Tröôøng hôïp ñöôøng söùc töø vuoâng goùc vôùi maët phaúng khung daây
Xeùt moät khung daây mang doøng ñieän ñaët trong töø tröôøng ñeàu vuoâng goùc vôùi
 maët phaúng khung daây.
- Goïi ,,,laø löïc töø taùc duïng leân caùc caïnh AB, BC, CD, DA
Theo coâng thöùc Ampe ta thaáy , 
Vaäy: Khung daây chòu taùc duïng cuûa caùc caëp löïc caân baèng. Caùc löïc naøy khung 
laøm quay khung.
 c. Momen ngaãu löïc töø taùc duïng leân khung daây mang doøng ñieän.
M : Momen ngaãu löïc töø (N.m)
I: Cöôøng ñoä doøng ñieän (A)
B: Töø tröôøng (T)
S: Dieän tích khung daây(m2)
Xeùt moät khung daây mang doøng ñieän ñaët trong töø tröôøng ñeàu 
naèm trong maët phaúng khung daây
Toång quaùt	
M = IBSsin
 Vôùi 
 Ch­¬ng V. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
1. Tõ th«ng qua diÖn tÝch S:
 Φ = BS.cosα ; (Wb)
 Vôùi L laø ñoä töï caûm cuûa cuoän daây (H)
 : soá voøng daây treân moät ñôn vò chieàu daøi
2. SuÊt ®iÖn ®éng c¶m øng trong m¹ch ®iÖn kÝn:
 (V)
- §é lín suÊt ®iÖn ®éng c¶m øng trong mét ®o¹n d©y chuyÓn ®éng:
 (V) 
- SuÊt ®iÖn ®éng tù c¶m: (V) (daáu tr