Thiết kế giáo án điện tử chương trình Hoá học hữu cơ 11 THPT bằng phần mềm Ms Powerpoint

g pháp thông thường, giáo viên hoặc học sinh phải tiến hành một loạt các thao tác toán học phức tạp mới có được những biểu đồ hay đồ thị như mong muốn. Đôi khi việc làm đó lại gặp phải một số khó khăn như: sự sai số khi thao tác thủ công, tốn thời gian, tốn công sức,... ứng dụng CNTT sẽ có thể khắc phục được những nhược điểm đó. Chỉ với các thao tác với chuột trên MS office giáo viên và học sinh đã có thể có ngay những biểu bảng như mong muốn hoàn toàn nhanh gọn và chính xác. Ví dụ như: sự phụ thuộc lẫn nhau của các hàm số trạng thái P, V, T; sự phụ thuộc của năng lượng ion hoá, ái lực hoá học của nguyên tử vào bán kính nguyên tử,.. 
  Chốn phim, õm thanh: Ngoài việc hỗ trợ giáo viên và học sinh trong việc chin các đối tượng hình ảnh, biểu bảng một cách nhanh chóng, tiện lợi và đơn giản, MS powerpoint còn có chức năng chèn các đối tượng hình ảnh hoặc âm thanh khi ta muốn tạo các hiệu ứng kèm trong diễn tả các đối tượng kiến thức. 
  Minh họa động: Trong MS powerpoint chúng ta còn có thể tận dụng tối đa các hiệu ứng được tích hợp sẵn với mục đích mô tả các quá trình hoá học, những sự thay đổi của các đại lượng một cách đơn giản. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong việc diễn tả các quá trình trao đổi vật chất, sự lai hoá các orbital, sự tạo thành các liên kết hoá học, sự thay đổi các đại lượng hoá học, các mô hình thí nghiệm ảo,
  Tạo được cỏc siờu liờn kết: Một trong những ứng dụng quan trọng của MS Powerpoint đó là có thể tạo được các siêu liên kết tới những slide trong cùng một file hoặc tạo được các liên kết với các file khác, các trang khác (những file dữ liệu lưu trữ những hình ảnh mô phỏng, cơ chế của các phản ứng hoá học dưới dạng những đoạn phim, những file văn bản, chân dung các nhà hoá học,). Nhờ tạo được những siêu liên kết với tới nhiều đối tượng khác, người giáo viên sẽ đỡ tốn thời gian cho việc tạo những đối tượng đó trên nền office – Powerpoint, đồng thời có thể giới thiệu tới học sinh những thí nghiệm mà bình thường giáo viên không thể tiến hành biểu diễn hay cho học sinh tự làm vì lý do an toàn, hay việc thực hiện nó khó thành công, 
	Tất cả những ứng dụng trên của phần mềm MS Powerpoint đã đưa nó trở thành một công cụ hữu ích cho cả người dạy và người học, góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động dạy của thày và lĩnh hội tri thức của trò. Do đó mà hiệu quả của hoạt động giáo dục được nâng lên.
I. 2. Khỏi quỏt về chương trỡnh hoỏ học hữu cơ lớp 11
	Chương trỡnh hoỏ học phần hữu cơ lớp 11 bao gồm những nội dung chớnh:
	- Phần lý thuyết chung:
	+ Thuyết cấu tạo hoỏ học được coi là phần lý thuyết chủ đạo của phần hoỏ học hữu cơ.
	+ Sau khi tỡm hiểu lý thuyết chủ đạo, học sinh được làm quen với cỏc khỏi niệm về: đồng đẳng, đồng phõn, liờn kết hoỏ học. 
	- Phần cỏc hợp chất cụ thể: SGK Hoá học lớp 11 đó giới thiệu tương đối đầy đủ về cỏc loại hợp chất hiđrocacbon và nờu khỏ đầy đủ những nột chớnh của từng loại hợp chất đú trong từng phần, từng bài. Trong khi nghiờn cứu về cỏc hợp chất hiđrocacbon chỳng ta cú thể dễ nhận thấy cấu trỳc nghiờn cứu về từng loại hợp chất đều đi theo hướng: 
	+ Trước tiờn nghiờn cứu về: đồng đẳng, đồng phõn, danh phỏp và cấu tạo.
	+ Tiếp theo trỡnh bày những tớnh chất lý học đặc trưng và quan trọng.
	+ Tiếp sau đú là cỏc tớnh chất hoỏ học (được trỡnh bày theo hướng từ đặc trưng nhất sau đến kộm đặc trưng hơn, rồi tới tớnh chất chung của tất cả cỏc hiđrocacbon ).
	+ Cuối cựng bao giờ cũng là phần núi về những ứng dụng quan trọng và cỏc phương phỏp cơ bản điều chế cỏc hợp chất đặc trưng.
	Tiến hành nghiờn cứu theo cấu trúc như thế sẽ tạo điều kiện cho học sinh có khả năng so sánh, tổng hợp và khái quát kiến thức về các hiđrocacbon một cách đơn giản, nhanh chóng và tiện lợi. Do đó việc giảng dạy chương trình hoá học hữu cơ phần Hiđrocacbon lớp 11 cần tập trung làm sáng tỏ những nét đặc trưng nhất, cơ bản nhất của từng loại hợp chất ở từng nội dung theo cấu trúc SGK. Song song với những hoạt động ấy, người giáo viên còn cần có kiến thức tổng hợp và cập nhật về các nội dung đang được trình bày trong SGK từ các nguồn thông tin khác và trong sách vở. Việc chuẩn bị giáo án của giáo viên trước khi lên lớp luôn phải quán triệt theo tinh thần ấy.
Chương II
Thiết kế giáo án điện tử chương trình hoá học hữu cơ 11 THPT bằng phần mềm MS POWERPOINT
II.1. Cỏc bước thực hiện một bài giảng điện tử trờn phần mềm MS PowerPoint
II.1.1. Nắm bắt nội dung bài và hỡnh thành ý tưởng
- Đõy là khõu rất quan trọng ảnh hưởng đến mức độ thành cụng của bài. Ở khõu này người giỏo viờn cần đọc thật kỹ nội dung bài, xỏc định rừ trọng tõm và cỏc nội dung cần truyền đạt đến học sinh.
- Hỡnh thành ý tưởng về việc truyền đạt đến học sinh. Ở từng nội dung, người giỏo viờn phải cõn nhắc thật kỹ sẽ sử dụng phương phỏp nào. Cụng việc này rất quan trọng vỡ nú liờn quan đến vấn đề thể hiện giỏo ỏn trờn phần mềm MS PowerPoint và cỏch thức điều khiển trỡnh diễn trờn lớp học.
II.1.2. Soạn giỏo ỏn
 Từ những ý tưởng đó hỡnh thành ở bước 1, ta lập dàn ý thể hiện cỏc ý tưởng đú một cỏch cụ đọng. Soạn giỏo ỏn trờn giấy trờn cơ sở cỏc ý tưởng và dàn ý đó cú.
II.1.3. Thể hiện giỏo ỏn trờn phần mềm MS PowerPoint
 - Từ những ý tưởng và dàn ý đó lập, chuyển bài soạn từ giấy sang Powerpoint một cỏch cụ đọng, ngắn gọn và xỳc tớch. 
 - Tạo hiệu ứng cho từng nội dung trong từng slide.
Tuy nhiờn việc chuyển giỏo ỏn sang Powerpoint phải lưu ý những điểm sau:
	- Luụn nhớ nguyờn tắc đơn giản và rừ ràng.
	- Khụng sao chộp nguyờn văn bài giảng vào cỏc slide mà cần trỡnh bày lại theo hướng tinh giản và biểu tượng húa nội dung.
	- Hóy nhất quỏn trong thiết kế : 
	 	+ Khụng đổi quỏ nhiều màu trờn mỗi slide, vỡ ta chỉ cần học sinh tập trung vào nội dung trỡnh bày chứ khụng phải màu sắc lũe loẹt, đồ họa vui nhộn.
	+ Phải nhất quỏn với kiểu trỡnh bày đó chọn.
	+ Dựng cỏc phụng chữ, phụng nền và trỡnh bày tương tự nhau trong suốt bài giảng.
	+ Chỉ nờn đưa ra một ý tưởng lớn trong một slide. Nếu cú nhiều ý tưởng cần thể hiện, hóy tạo từng slide mới cho từng ý tưởng chớnh.
	+ Khụng sử dụng quỏ 3 kiểu phụng chữ trong cựng một slide. Cú thể sử dụng cỏch viết đậm nghiờng,  nếu cần nhấn mạnh cỏc khỏi niệm.
	+ Khụng tạo quỏ 4 chấm đầu dũng cho nội dung văn bản trong một slide.
	- Chọn đồ họa rất cẩn thận trong trỡnh diễn.
	- Chọn kớch cỡ phụng chữ và khuụn mẫu thớch hợp với mụi trường tiến hành trỡnh diễn.
	- Chỉ sau khi nhập hết nội dung vào từng slide, ta mới tiến hành việc gỏn hiệu ứng cho cỏc slide.
Do đú, phải suy nghĩ thật kỹ trước khi ỏp dụng bất kỳ một kỹ xảo nào và sau khi ỏp dụng phải xem đi xem lại thật kỹ.
Đến đõy, về cơ bản ta đó soạn được một giỏo ỏn trờn cụng cụ trỡnh diễn MS PowerPoint.
 II.1.4. Dự kiến trỡnh tự giảng dạy
 Ở khõu này, giỏo viờn cần soạn một giỏo ỏn (kịch bản) đi kốm, trong đú thể hiện rừ cỏc bước lờn lớp như thế nào, nghĩa là ta lờn kế hoạch sẽ núi những gỡ, đặt cõu hỏi dẫn dắt vào vấn đề ra sao, thực hiện từng động tỏc trờn mỏy tớnh như thế nào khi trỡnh bày mỗi slide và cần thuộc kỹ kịch bản này trước khi tiến hành giảng dạy.
 II.1.5. Soạn dàn ý ghi bài chi tiết cho học sinh
Đõy là một điểm khỏ mới mẻ so với cỏc cỏch dạy thụng thường. Khụng giống như cỏch ghi bảng, ở đõy mỗi lần chỳng ta chỉ trỡnh chiếu được một slide với lượng nội dung khụng nhiều và khụng lưu lại được. Do đú, cần cú dàn ý để học sinh cú được sự hỡnh dung tổng quỏt về bài học cũng như tiện việc ghi chộp vỡ thụng thường tốc độ trỡnh chiếu nhanh hơn ghi bảng, nú giỳp học sinh khụng bị lỳng tỳng nếu lỡ ghi khụng kịp.
 II.1.6. Trỡnh chiếu thử
- Việc trỡnh chiếu thử là nhằm kiểm tra những vấn đề sau: 
	+ Nổi bật trọng tõm bài.
	+ Thời gian giảng dạy phự hợp.
	+ Hỡnh thức trỡnh bày thống nhất và đảm bảo yờu cầu truyền thụ 
	+ Thứ tự thực hiện hợp lý.
	 + Mức độ nắm vững trỡnh tự thực hiện của giỏo viờn
 II.1.7. Tiến hành giảng dạy
 - Cần cú những lưu ý sau đõy khi giảng dạy: 
	+ Tập trung vào bài giảng để đảm bảo thời gian theo kế hoạch.
	+ Cần bao quỏt học sinh, trỏnh để cỏc em bị chi phối bởi cỏc hỡnh ảnh và hiệu ứng hoạt hỡnh mà khụng tập trung vào bài giảng.
	+ Khụng sa đà vào cỏc vấn đề khụng cú trong nội dung.
	+ Nếu gặp sự cố ngoài ý muốn cần phải bỡnh tĩnh xử lý và cố gắng khụng làm giỏn đoạn tiết học.
	+ Hướng dẫn học sinh cỏch ghi bài và lưu giữ bài học.
 	+ Kiểm tra được mức độ tiếp nhận kiến thức của học sinh sau mỗi bài giảng.
 II.2. Sử dụng cỏc tiện ớch của MS PowerPoint để tạo hoạt ảnh minh họa cho bài học
Để tạo 1 hoạt ảnh minh họa cho bài học ta thực hiện cỏc bước sau: 
1) Phõn tớch thớ nghiệm cần minh họa thành 2 phần: 
  Phần tĩnh: là cỏc hỡnh ảnh thớ nghiệm khụng chuyển động và sẽ xuất hiện trong cả quỏ trỡnh trỡnh chiếu (ống nghiệm, giỏ, đốn cồn ). 
  Phần động : là hoạt ảnh động của thớ nghiệm (sự sủi bọt khớ, tạo kết tủa, bay hơi, đổi màu dung dịch, cỏch cho húa chất, sự chuyển động của phõn tử, cỏc quỏ trỡnh điều chế). 
2) Sử dụng cỏc cụng cụ vẽ của MS PowerPoint hay cỏc phần mềm khỏc để vẽ cỏc hỡnh ảnh cần cú của thớ nghiệm (nờn lưu cỏc hỡnh ảnh này vào 1 tập tin để sau này sử dụng cho cỏc thớ nghiệm khỏc).
3) Sắp xếp cỏc hỡnh ảnh cần dựng theo như thớ nghiệm minh họa.
4) Tỏi hiện trong đầu thứ tự cỏc hiện tượng sẽ xảy ra, hiện tượng nào xuất hiện trước, hiện tượng nào xuất hiện sau, hiện tượng nào xảy ra đồng thời với cỏc hiện tượng khỏc 
5) Thiết lập hiệu ứng cho phần động.
ả Kết quả: 
Tận dụng những tiện ớch của MS PowerPoint, chỳng tụi đó tiến hành soạn một số giỏo ỏn điện tử giảng dạy toàn bộ chương trỡnh húa học cỏc hợp chất hiđrocacbon lớp 11 THPT (cú đĩa CD đi kốm). Ở mỗi giỏo ỏn gồm cỏc phần: 
- Mục tiờu bài học.
- Giỏo ỏn kốm theo.
- Dàn ý ghi bài cho học sinh.
* Điểm nổi bật ở cỏc giỏo ỏn
- Kết hợp nội dung chương trỡnh SGK thớ điểm ban khoa học tự nhiờn và SGK theo chương trỡnh cũ.
- Minh họa hầu hết cỏc thớ nghiệm cần thiết, cỏc khỏi niệm trừu tượng khi dạy về cấu tạo cỏc hợp chất hiđrocacbon.
- Phần củng cố kiến thức ỏp dụng nhiều dạng cõu hỏi và nhiều hỡnh thức trắc nghiệm khỏc nhau.
- Sử dụng cỏc phần mềm húa học khỏc để hỗ trợ cho bài học