Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp làm tốt công tác phổ cập giáo dục trẻ mầm non 5 tuổi

 bỏ học, trẻ khuyết tật, tránh trường hợp đánh dấu sai vào phiếu, chú ý cập nhật năm sinh của trẻ thật chính xác.
Mỗi phiếu điều tra giáo viên phải điền đầy đủ số phiếu, mã hộ, số sổ hộ khẩu, sau khi điều tra phải có chữ ký của điều tra viên, của chủ hộ và của trưởng thôn, sau đó đóng thành tập theo số thứ tự từ nhỏ đến lớn.
Thiết lập sổ tổng hợp điều tra độ tuổi theo từng đơn vị thôn và theo từng năm theo mẫu sau:
 PHIẾU ĐIỀU TRA ĐỘ TUỔI
 NĂM: 201.
 ĐƠN VỊ: THÔN AN TÂN
TT
HỌ VÀ TÊN TRẺ
N.T NĂM SINH
NỮ
KT
HỌ VÀ TÊN CHA ( MẸ)
ĐỊA CHỈ
SỐ SỔ HỘ KHẨU
CHỮ KÝ CHỦ HỘ
GHI CHÚ
1
2
3
Căn cứ vào kết quả điều tra giáo viên thiết lập một bảng tổng hợp điều tra độ tuổi từ 0-5 tuổi, giáo viên điều tra cập nhật số liệu học sinh phải từ phiếu điều tra sang bảng tổng hợp phải chính xác, khớp số lượng trẻ từng năm, nam, nữ, trẻ, dân tộc, trẻ khuyết tật, chú trọng số lượng học sinh 5 tuổi, tuyệt đối phải chính xác, cập nhật tên trẻ theo thứ tự a, b, c nhằm để thực hiện công tác phổ cập giáo dục trẻ mầm non cho trẻ 5 tuổi được thuận lợi và hiệu quả.
PHÒNG GIÁO DỤC- ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
TRƯỜNG MẪU GIÁO ĐẠI HƯNG
BẢNG TỔNG HỢP ĐIỀU TRA ĐỘ TUỔI TỪ 0- 6 TUỔI
TT
ĐỊA ĐIỂM
2005
2006
2007
2008
2009
2010
GHI CHÚ
1
Thôn Yều
 6/4
7/3
2/1
0
 4/1
2/1
2
Thôn An Điềm
12/4
3/1
3/1
 2/2
 4/1
2/1
3
Thôn Đại Mỹ
16/10
16/8
11/7
12/3
12/7
3/1
4. Thiết lập bộ hồ sơ sổ sách phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi:
Để thực hiện công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đạt hiệu quả, bắt buộc người chuyên trách công tác phổ cập phải hệ thống được các loại hồ sơ sổ sách, cách thực hiện các loại hồ sơ sổ sách đó một cách khoa học. Đây là công việc hết sức quan trọng đối với người làm công tác phổ cập vì dựa vào hệ thống hồ sơ này sẽ có đầy đủ các số liệu, làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch hàng năm và từng giai đoạn, giúp cho việc tham mưu với nhà trường, Ban chỉ đạo được cụ thể để xây dựng chỉ tiêu thực hiện làm cho công tác phổ cập chính xác và hiệu quả cao.
* Hồ sơ gồm có:
- Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn.
- Kế hoạch thực hiện công tác phổ cập giai đoạn, một năm.
- Quyết thành thành lập ban chỉ đạo, tổ giúp việc.
- Sổ theo dõi phổ cập.
+ Danh sách học sinh chuyển đi học nơi khác.
+ Danh sách học sinh nơi khác đến học tại trường.
+ Danh sách trẻ khuyết tật.
+ Danh sách trẻ 5 tuổi; 4 tuổi. 3 tuổi thực học ở các lớp.
- Biên bản họp ban chỉ đạo. (2 lần/năm)
- Các báo cáo quá trình chỉ đạo thực hiện.
- Biên bản tự kiểm tra và cấp trên kiểm tra.
- Tờ trình đề nghị kiểm tra công nhận. 
Hàng năm theo từng thời điểm, người làm công tác phổ cập đều phải cập nhật và thống kê số liệu vào bộ hồ sơ, việc cập nhật và thống kê các loại hồ sơ sổ sách này tương đối dễ dàng, tuy nhiên người làm công tác phổ cập không hệ thống, hình dung được cập nhật hồ sơ nào trước, hồ sơ nào sau thì rất mất thời gian và thống kê số liệu sẽ không chính xác. Để việc cập nhật hồ sơ sổ sách được thuận lợi cũng như thống kê số liệu chính xác, tôi áp dụng quy trình sau:
5. Thiết lập sổ phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non 5 tuổi:
Sổ phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non 5 tuổi dùng để theo dõi các đối tượng trong độ tuổi từ 0-5 tuổi hàng năm nên việc cập nhật các đối tượng trong độ tuổi từ Phiếu điều tra vào sổ phổ cập phải được thực hiện chính xác, tránh thiếu hoặc dư các đối tượng, cập nhật độ tuổi 5 tuổi trước, sau đó là danh sách trẻ 4 tuổi trở về 0 tuổi, ở công đoạn này người làm công tác phổ cập cần nghiên cưu kỹ sổ phổ cập, rồi tiến hành cập nhật số liệu trẻ từ 0-5 tuổi vào sổ phổ cập theo quy định. Mỗi độ tuổi nên chừa trống vài trang để có thể điều chỉnh hoặc ghi bổ sung trẻ chuyển đến hàng năm khi cần thiết. 
Người làm công tác phổ cập nhật định phải chú ý ghi đầy đủ thông tin vào các cột, mục trong Sổ phổ cập, lưu ý cập nhật đầy đủ thông tin trong mẫu: Số thứ tự, họ và tên trẻ, ngày tháng năm sinh, nơi ở, học và tên chủ hộ, trương trình học của trẻ tương ứng với từng năm học,( chương trình nhà trẻ, chương trình mẫu giáo, trẻ khuyết tật cập nhật rõ khuyết tật gì, thời gian chuyển đến, chuyển đi, hoặc chết. Một số trường hợp nhầm lẫn năm sinh, họ tên cha, mẹ gây trở ngại đến việc thống kê. Để việc thống kê các số liệu được chính xác người làm công tác phổ cập phải cập nhật số liệu trẻ theo từng đơn vị thôn theo thứ tự a,b,c, danh sách trẻ từng độ tuổi ở mỗi thôn theo thứ tự a,b,c.
Cập nhập số lượng học sinh 5 tuổi theo thôn có chữ cái a vào trước sau đó so sánh trẻ trong sổ tổng hợp các độ tuổi của giáo viên điều tra, số lượng trẻ, họ và tên, năm sinh, nam, nữ, họ và tên cha hoặc mẹ, trẻ khuyết tật khớp số liệu bảng tổng hợp của mỗi thôn điều tra, rà soát kỹ sau khi cập nhập xong một thôn mới cập nhật thôn có chữ cái tiếp theo. Làm như vậy giúp cho chúng ta năm rõ số lượng học sinh theo độ tuổi từng năm, từng đơn vị thôn. một cách chính xác và khoa học. 
6. Tổng hợp các biểu mẫu thống kê, các loại danh sách:
Sau khi cập nhật, hoàn chỉnh sổ phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non 5 tuổi là giai đoạn tôi tổng hợp các số liệu, lên các biểu mẫu thống kê, thiết lập các loại danh sách đòi hỏi sự cẩn thận, chính xác, khoa học. Vì các loại danh sách, các biểu mẫu thống kê có sự liên quan chặt chẽ, bổ sung cho nhau nên việc thống kê cũng như tổng hợp số liệu phải tiến hành theo một trình tự nhất định.
 a. Biểu mẫu thống kê:
 Theo tôi để việc thống kê cũng như số liệu giữa các biểu mẫu và các loại danh sách khớp với nhau thì điều đầu tiên tôi tiến hành thống kê biểu mẫu số 1 thống kê trẻ từ 0- 5 tuổi., tôi thực hiện đầy đủ các mục trong biểu mẫu một cách chính xác, so sánh với sổ phổ cập để có con số trùng khớp nhau. 
Tôi tiến hành làm biểu mẫu thống kê đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên vào biểu số 2.
Tiếp theo tôi cập nhật, thống kê tiêu chuẩn phòng học, cơ sở vật chất của nhà trường vào biểu mẫu số 3 theo mẫu chung. 
Qua thống kê cơ sở vật chất hiện có của nhà trường ban chỉ đạo công tác phổ cập thấy rõ những hạn mục còn thiếu và cần thiết đầu tư trang thiết bị tối thiểu cho các lớp mẫu giáo 5 tuổi theo quy định của Bộ để thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới.
Để việc thống kê các số liệu thật chính xác, theo tôi nên thiết lập các mẫu thống kê trên MS Excel sau đó dùng các hàm tính toán để thống kê các số liệu, việc này tương đối đơn giản nhưng đòi hỏi người làm công tác phổ cập trong nhà trường cần tiếp cận nhiều hơn với công nghệ thông tin, đặc biệt là các phần mềm ứng dụng phục vụ cho việc thống kê, tính toán.
b. Thiết lập các loại danh sách:
* Danh sách học sinh chuyển đi, chuyển đến:
Từ cơ sở tổng hợp các số liệu học sinh theo độ tuổi, theo từng thôn và danh sách trẻ theo thứ tự a, b,c, tôi tổng hợp và thiết lập danh sách học sinh 5 tuổi trên địa bàn trường tôi chuyển đi học nơi khác, nơi khác chuyển đến học tại trường và đóng thành tập theo từng địa chỉ khác nhau. 
Ví dụ: Trẻ 5 tuổi của trường tôi đi học trường mẫu giáo xã Đại Lãnh tôi lập một danh sách riêng để ban giám hiệu trường đó xác nhận danh sách trẻ của trường tôi đang học ở trường bạn.
* Danh sách học sinh theo từng độ tuổi:
Tôi triển khai cho giáo viên thống kê, tổng hợp danh sách học sinh 5 tuổi, 4 tuổi, 3 tuổi thành 3 danh sách riêng biệt để nộp lên, tôi cập nhật và thiết lập danh sách học sinh 3 độ tuổi trong toàn trường để tiện việc theo dõi trẻ đang học và đã học trong sổ phổ cập. Danh sách này rất hữu ích trong công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi.
*Tổng hợp danh sách học sinh khuyết: 
 Tôi tổng hợp danh sách học sinh khuyết tật từ 0-5 tuổi ở từng đơn vị lớp, tên loại khuyết tật theo bảng tổng hợp điều tra độ tuổi của giáo viên, danh sách này giúp tôi năm rõ số lượng học sinh khuyết tật học hòa nhập cộng đồng và có hướng chỉ đạo thết lập hồ sơ khuyết tật và nội dung giáo dục trẻ khuyết tật một cách hiệu quả nhất.
7. Lập kế hoạch, báo cáo công tác của năm, giai đoạn:
Dựa trên các số liệu đã thống kê tôi tham mưu với Lãnh đạo địa phương lập kế hoạch chỉ đạo công tác phổ cập chung cho giai đoạn 2010- 2014 theo đề án phê duyệt Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi của Ủy ban nhân dân Tỉnh Quảng Nam, tham mưu với ban chỉ đạo công tác phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non 5 tuổi trong nhà trường lập kế hoạch phổ cập cho từng năm cụ thể, sát thực với tình hình thực tế của nhà trường, Qua quá trình thực hiện tôi tham mưu cho Ban chỉ đạo thành lập các báo cáo tổng kết, phương hướng từng năm, từng giai đoạn. Nội dung của báo cáo cần thể hiện rõ những kết quả đã đạt được và những mặt còn tồn tại, hạn chế (theo mẫu của cấp trên), đề ra phương hướng, kế hoạch cụ thể. Trong đó, phương hướng, kế hoạch không nên dài dòng mà cụ thể là những chỉ tiêu, số liệu.
8. Công tác tham mưu – phối kết hợp:
Ngoài việc hoàn thành hệ thống hồ sơ công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi thì việc tham mưu, phối hợp rất quan trọng đối với người làm công tác phổ cập của đơn vị, bởi hiệu quả, chất lượng công việc không phải dựa trên giấy tờ, các số liệu mà là những kết quả đạt được từ kế hoạch đã đề ra qua việc thực hiện và tham mưu mang lại.
* Công tác tham mưu:
Công tác tham mưu của người làm công tác phổ cập là vô cùng cần thiết, tham mưu với nhà trường và cấp trên đầu tư cơ sở vật chất trang bị bộ thiết bị tối thiểu cho các lớp mẫu giáo 5 tuổi, có biện pháp, phương pháp nâng cao chất lượng giáo dục, nâng cao chất lượng đội ngũ.
Việc mở và duy trì các lớp tập huấn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi là hết sức quan trọng và cần thiết, góp phần đưa chỉ tiêu đạt chuẩn phổ cập ngày càng gần hơn, chính vì vậy vai trò tham mưu, tổ chức của người làm phổ cập là hết sức quan trọng. 
 Người làm công tác phổ cập cần chủ động tham mưu cho ban giám hiệu nhà trường để phân công đội ngũ giáo viên đứng lớp phù hợp, tham mưu với Ban chỉ đạo phân công giáo viên làm tốt công tác điều tra độ tuổi và công tác vận động học sinh ra lớp. 
* Công tác phối kết hợp:
Để làm tốt công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi trong nhà trường cần phải có sự phối kết hợp của tất cả các ban ngành, đoàn thể trong và ngoài nhà trường một cách thật chặ