Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ chơi tốt hoạt động góc

Chơi hoạt động góc còn giúp trẻ phát triển tình cảm tập thể, là trung tâm tập hợp trẻ cùng chơi với nhau theo nhóm, thể hiện sự đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong các nhóm chơi của trẻ.
Thông qua giờ chơi còn giúp trẻ có lòng dũng cảm, cương quyết, có tính phấn khởi, vui mừng. Khi chơi xong trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị tinh thần tốt cho sức khoẻ. Khi chơi trẻ được thực hiện những động tác tự nhiên với đồ dùng, đồ chơi và có ý thức giữ gìn đồ chơi ở các góc.
Giờ chơi còn giúp trẻ nhận ra được cái đẹp cái xấu của nội dung trò chơi, giúp trẻ phát triển óc thầm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp.
Đầu năm học 2008 – 2009, tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi, theo chương trình đổi mới hiện hành tôi đã nhận thấy những điều kiện thuận lợi và khó khăn như sau:
1. Thuận lợi: 
- Được Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho hoạt động đầy đủ, phòng học có diện tích rộng rãi, thoải mái phục vụ cho giờ chơi, đặc biệt thoáng mát, có đủ ánh sáng.
- Đa số phụ huynh nhiệt tình có nhận thức về việc học tập của mình, sẵn sàng hỗ trợ và tìm kiếm nguyên vật liệu cho việc làm đồ dùng càng thêm phong phú và đa dạng.
- Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn làm đồ chơi phục vụ cho các góc.
- Được Ban giám hiệu phân công mở chuyên đề hoạt động góc cho chị em dự giờ dưới sự hỗ trợ của Ban giám hiệu nhà trường.
2. Khó khăn: 
- Thời gian dành cho việc làm đồ dùng ở các góc còn ít, hơn nữa đồ dùng hoạt động góc phải luôn thay đổi theo từng chủ điểm, đồ dùng, đồ chơi phải đủ số lượng phục vụ cho hoạt động vui chơi của trẻ. Song còn một số phụ huynh hay phê bình cô giáo hay cho trẻ chơi mà ít dạy cho trẻ tập viết, đọc chữ cái, làm toán, 
- Một số trẻ trong lớp còn có tính thụ động ít giao lưu trong giờ chơi.
3. Quá trình điều tra thực tiển:
Vào đầu năm học tôi đã tổ chức các giờ hoạt động góc cho trẻ, qua đó tôi nhận thấy rằng một số nhược điểm lớn là một số trẻ chưa tự xung phong nhận vai chơi của mình mà chờ cô chỉ định, trẻ chưa tự chọn góc chơi cho chính trẻ, đa số trẻ còn lẫn lộn giữa góc chơi này với góc chơi kia. trẻ không hứng thú, một trẻ chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt động góc đạt tỷ lệ thấp. Cụ thể như sau:
Nội dung
Tỷ lệ
- Trẻ chơi hứng thú
60%
- Trẻ chơi kỹ năng chưa thành thạo
30%
- Trẻ chơi còn rụt rè, chưa có nề nếp
10%
	Vì vậy tôi thường xuyên tổ chức hoạt động vui chơi để theo dõi trẻ và nắm bắt được những tâm tư suy nghĩ của trẻ. Gợi hỏi trẻ để trẻ nêu lên ý nghĩ của trẻ, như ở góc học tập tôi hỏi: Vì sao cháu không thích chơi ở góc này?, thì trẻ trả lời: Tô theo chữ chấm mờ mãi con không thích; một cháu khác ở góc nghệ thuật thì cháu nói: Con tô màu con gà xong rồi; Còn lại một số cháu thì không tập trung vào góc chơi của mình mà hay đi dạo đến góc chơi của bạn, hơn nữa việc phân bố góc chơi, đồ dùng, đồ chơi ở các góc chưa tách bạch rõ ràng, chưa trang trí làm bắt mắt trẻ, nội dung chơi còn chung chung nên dẫn đến vai chơi không thể hiện mối quan hệ với nhau, hay nói một cách khác các góc chơi không hỗ trợ cho nhau.
	Tôi tiếp tục theo dõi vào các giờ hoạt động sau để ghi lại thật cụ thể những trẻ nào thích chơi ở những góc nào, với đồ chơi gì, trẻ nào không thích chơi, nguyên nhân vì sao.
	Mặt khác, việc tuyên truyền với các bậc phụ huynh học sinh chưa sâu sát, chặt chẽ từ đó dẫn đến tình trạng phụ huynh chưa quan tâm đồng đều, còn lại một số phụ huynh chưa hiểu hết ý nghĩa quan trọng của việc chơi hoạt động góc nên không ủng hộ cho giáo viên việc mua sắm trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi và hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương.
	Từ những tình trạng thực tế mà tôi đã nêu trên. Là một giáo viên đích lớp bản thân tôi rất băn khoăn lo lắng và suy nghĩ, tìm ra một số biện pháp tối ưu nào đó nhằm giúp trẻ, lôi cuốn trẻ tham gia chơi tốt hoạt động này.
ng trí che lấp ánh sáng tự nhiên, đặc biệt trên tường nơi đặt góc chơi cần có biểu bảng, tranh ảnh minh hoạ cụ thể cho trẻ dễ hiểu.
3. Chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi ở các góc:
Muốn cho trẻ hoạt động tốt hoạt động này, thì ngay từ đầu năm học tôi đã lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, không lên một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi. Ngoài những đồ dùng, đồ chơi có sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có ở địa phương như: Thùng catton xốp, đĩa video cũ, giấy báo có trang bìa quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, hộp đựng cơm, vải vụn, chuổi hạt, vỏ ốc, vỏ ngao, vỏ điệp, ống chỉ, tăm tre, khối gỗ,  tất cả những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ.
Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra rất nhiều đồ chơi ở các góc cho trẻ. Ví dụ: Tôi dùng đĩa video cũ cắt hình rẽ quạt, hình thoi, trang trí giấy decan cho trẻ xếp hình con cá hoặc dùng bình nhựa làm ra một số đồ dùng trong gia đình như: Nồi cơm điện, đồ uốn tóc hoặc dùng con ốc gạo xếp hình ngôi nhà, xếp thành chữ cái; Giấy bìa báo vò thành từng nắm nhỏ đắp núi, làm cây, làm lá, ; Từ những vải vụn làm thành những con rối để cho trẻ chơi đóng kịch, may quần áo, . (Hình 5: Con cá được làm từ đĩa video cũ và giấy decan)
Cũng từ những nguyên vật liệu đó, trẻ sử dụng trong giờ hoạt động góc và trẻ làm ra nhiều sản phẩm như: Trẻ dùng hộp đựng cơm kết hợp với giấy thấm làm ra một loại rau; dùng hộp giấy làm ra một số biển báo phương tiện giao thông; dùng tăm tre gấp lại thành hình vuông, hình chữ nhật.
Đặc biệt việc chuẩn bị đồ dùng cần phải phù hợp với nội dung chủ điểm. Ví dụ: Chủ điểm Tết – Mùa xuân thì cô giáo cần chuẩn bị đồ dùng như: Lon nước yến, hộp giấy hình vuông, lá chuối, cành cây khô, giấy màu, hồ dán, tranh ảnh về ngày tết, bài hát, bài thơ về mùa xuân,  khi trẻ chơi ở các góc trẻ có đủ đồ dùng để thực hiện một số nội dung như: Làm bánh ngày tết, cắm hoa ngày tết, hát múa về ngày tết, mùa xuân, xem tranh ảnh về ngày tết, mùa xuân; Tận dụng khối xốp để làm bánh sinh nhật để tổ chức sinh nhật cho những trẻ có ngày sinh trong mùa xuân; Tận dụng những cái quạt hư đem dán giấy lại để làm quạt cho những lúc chơi đóng kịch, cũng từ những chiếc quạt đó tôi có thể hát múa sử dụng bằng quạt trong giờ hoạt động chung trẻ rất thích. Từ những nội dung đó, nhằm hỗ trợ cho giờ hoạt động chung giúp trẻ sáng tạo hơn trong việc thực hiện một số hoạt động và giúp trẻ khắc sâu kiến thức hơn.
Muốn cho trẻ thực hiện hoạt động vui chơi ở các góc một cách rõ ràng, cụ thể và mang tính chặt chẽ thì ngoài những biện pháp trên còn có một biện pháp mà tôi nghĩ cũng rất quan trọng đó là: Nội dung chơi ở các góc.
nhu cầu gì của trẻ, hoặc góc chơi này nó liên kết với góc chơi kia bằng cách nào. Vì vậy, muốn trẻ chơi tốt thì tôi cũng cần phải hiểu được ý nghĩa của từng trò chơi. Ví dụ: Trong trò chơi xây dựng thì cô phải hiểu được ý nghĩa của trò chơi xây dựng đối với trẻ là loại trò chơi biểu hiện khả năng tạo hình của trẻ, từ nhưng khối gỗ, khối nhựa, hộp giấy,  với những dạng kích thước khác nhau trẻ có thể lắp ghép, xây dựng nên những công trình như công viên, trường học, ; hoặc từ những vật liệu thiên nhiên như vỏ sò, vỏ ốc, đá, sỏi,  trẻ xây nên vườn trường, vườn cây,  trong những công trình đó sáng kiến của trẻ được bộc lộ rõ nét. Tuỳ theo hoàn cảnh sống, vốn sống và khả năng tưởng tượng mỗi trẻ điều có những khả năng riêng biệt và được biểu hiện trong các công trình của mình. Qua trò chơi thoả mản nhu cầu tìm hiểu về đặc điểm, tính cất của thế giới xung quanh, đặc biệt là đồ vật xung quanh trẻ. 
Thông qua trò chơi trẻ rèn luyện khả năng lắp ghép xây dựng, đồng thời phát triển trí tưởng tượng, ý thức, tình cảm, tính tò mò, tính ham hiểu biết,  và đó cũng là những phẩm chất cần thiết cho con người trong thời đại phát triển.
Trong trò chơi xây dựng tôi thường hay vấp phải một chủ đề chỉ xây dựng một mô hình, như: Chủ điểm trường mầm non tôi chỉ cho trẻ xây dựng trường mầm non, xây dựng lặp đi, lặp lại nhiều lần trong chủ điểm và đặc biệt góc xây dựng không có mối liên hệ với góc chơi khác, tình trạng này sẽ làm cho trẻ nhàm chán và không phát triển tính sáng tạo của trẻ. Từ đó tôi tìm ra biện pháp khắc phục như sau: 
+ Tôi luôn luôn làm phong phú các mối quan hệ xã hội bằng cách liên kết các góc chơi theo chủ đề thành một xã hội thu nhỏ, trong đó có nhiều ngành nghề khác nhau, góc xây dựng ở mẫu giáo phải có mối quan hệ qua lại giữa các góc chơi khác, khi đó trẻ không những đặt mối quan hệ trong cùng một nhóm mà còn biết nhân rộng mối quan hệ với các nhóm khác. Khi chơi xây dựng, ngoài tạo một công viên nhất định, cô giáo còn có thể gợi ý cho trẻ mở rộng liên kết với các góc khác bằng những đường nối từ góc này sang góc kia, như từ khu chợ đến góc gia đình, từ khu vui chới đến cửa hàng, lúc này góc xây dựng làm nhiệm vụ trung tâm nối các góc lại với nhau, muốn đi chợ phải đi băng qua góc xây dựng. Tuy nhiên, ở góc chơi này tôi cũng gặp khó khăn về vật liệu xây dựng. Để khắc phục điều này bằng cách lấy những thùng giấy, ống chỉ,  để làm hàng rào, đường đi
+ Hoặc để làm phong phú thêm góc chơi tôi dùng thùng giấy làm đường hầm cho trẻ chui qua, nhằm tạo sự khéo léo, hứng thú cho trẻ.
+ Đôi khi công trình xây dựng còn phục vụ cho sự khởi đầu cho đóng vai. Ví dụ: Xây nhà hát để bắt đầu cho trẻ chơi đóng kịch hoặc diễn rối.
+ Góc xây dựng còn là chỗ trưng bày sản phẩm của góc tạo hình sau khi trẻ làm xong những sản phẩm, từ đó trẻ có thể kể về một câu chuyện mà các nhân vật do chính trẻ tạo ra.
Đồ chơi của trẻ mẫu giáo cần đa dạng và phong phú. Nhiều đồ chơi của trẻ có kích thích nhỏ nên làm lâu, đòi hỏi tôi phải chịu khó kiên trì khi làm đồ chơi cho trẻ. Ngoài những gì bản thân tôi đã biết tôi còn hỏi thêm ở các bạn đồng nghiệp để tạo ra các đồ dùng, đồ chơi phong phú hơn, phù hợp với nội dung chơi.
Muốn có nguồn nguyên vật liệu dồi dào ngoài việc kết hợp với phụ huynh, tôi còn liên hệ với các em ở trường Tiểu học, Trung học những đò dùng thủ công mà học sinh đã làm. Tìm kiếm các loại tranh ảnh, tờ lịch có