Sáng kiến đổi mới phương pháp dạy học môn hóa học “ Đổi mới phương pháp dạy học trong một tiết học - Môn Hóa học”

ế,bờn cạnh  cỏc em gần như đó bị mất kiến thức cơ bản từ cỏc lớp dưới nờn việc dạy và học húa học ở cỏc lớp THCS gặp khụng ớtkhú khăn.
Đặc biệt đối với những tiết dạy liờn quan đến cấu trỳc cỏc chất, tớnh chất húa học thỡ hầu như cỏc em khụng thể tưởng tượng được cỏc phản ứng đú sẽ xảy ra thế nào và cú cấu trỳc ra sao vỡ kiến thức húa học hơi trừu tượng.
        Cơ sở vật chất(thiết bị, dụng cụ thớ nghiệm, tranh ảnh) tuy đó được nhà trường trang bị nhưng vẫn chưa thể đầy đủ đa dạng đỏp ứng hết nhu cầu của từng tiết dạy được. Vậy nờn trong một số tiết dạy vẫn cũn gặp khú khăn, nhất là với những đội ngũ GV trẻ như chỳng tụi.Tuy nhiờn vẫn cũn một số GV ngại sử dụng, dụng cụ thiết bị nờn tiết dạy khụng đạt hiệu quả như mong muốn.
Đội ngũ GV bộ mụn húa lại rất trẻ cả về tuổi đời lẫn tuổi nghề, tuy rất nhiệt tỡnh nhưng lại thiếu đi kinh nghiệm giảng dạy.
        Đú cũng là những lớ do khiến chất lượng của mụn trong học kỡ I cũn thấp. Tuy nhiờn nhờ sự lónh đạo của chi bộ, BGH nhà trường, đặc biệt là sự tận tõm nhiệt tỡnh của mỗi GV nờn chất lượng của trường đang từng bước được nõng lờn, nhưng vẫn cũn thấp so với mặt bằng chung của toàn huyện. Vậy vấn đề đặt ra ở đõy là” Làm sao để nõng  dần chất lượng bộ mụn núi riờng và chất lượng chung của toàn trường núi chung”, Đõy là  vấn đề khụng thể thực hiện trong 1 sớm 1 chiều được và là vấn đề lớn mà BGH cũng như mỗi GV đỏng quan tõm suy nghĩ
          Năm học 2010- 2011 là năm học tiếp tục thực hiện đổi mới quản lớ, đổi mới phương phỏp dạy học: đổi mới soạn giảng, ứng dụng CNTT trong soạn giảng, đổi mới cỏch kiểm tra đỏnh giỏ nhằm tớch cực húa hoạt động của HS.
Để hưởng ứng chủ đề này, tụi đưa ra chuyờn đề “Đổi mới phương phỏp dạy học một tiết học húa học” để thực hiện đổi mới một số nội dung nờu trờn mà chỳng tụi cho rằng  cũng thiết thực và cú hiệu quả,chỳng tụi  muốn được nờu ra ở đõy với mong muốn  được cỏc đồng chớ chia sẻ và gúp ý thờm để chỳng ta học hỏi lẫn nhau , tỡm ra nhiều biện phỏp hay hơn nữa để nõng cao chất lượng.
          Muốn nõng cao được chất lượng tụi thiết nghĩ việc đầu tiờn nờn làm là trong quỏ trỡnh giảng dạy  phải phõn loại được HS trong lớp để ỏp dụng cỏc phương phỏp giảng dạy cho phự hợp.Bờn cạnh đú, chỳng ta cần làm cỏch nào đú để thu hỳt được HS học tập và yờu thớch được bộ mụn mỡnh đang giảng dạy. Làm được những điều này sẽ là bước thành cụng đầu  tiờn của chỳng ta  trong giảng dạy.Vậy thực hiện 2 vấn đề trờn như thế nào, sau đõy tụi xin phộp được mạnh dạn đưa ra 1 số biện phỏp và yờu cầu chủ quan của bản thõn tụi đối với GV và đối với HS 
2/ Những biện phỏp đề xuất thực hiện cỏc giải phỏp của chuyờn đề
Để nõng cao chất lượng giảng dạy của giỏo viờn và rốn luyện ý thức học tập của học sinh tụi mạnh dạn đề xuất cỏc giải phỏp sau:
* Về kiến thức: 
- Đối với giỏo viờn bộ mụn: bỏm sỏt chuẩn kiến thức kĩ năng
- Học sinh: phải cú sự chuẩn bị trước ở nhà 
* Về kĩ năng: 
- Đối với GVBM: Nắm vững phương phỏp dạy học
- HS: Hỡnh thành cho học sinh ý thức học tập ở nhà cũng như ở trường
* Về giỏo dục: 
Rốn luyện ý thức học tập của học sinh
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIấN CỨU: 
- Điều tra thực trạng, thực tế giảng dạy
- Nghiờn cứu tài liệu
- ứng dụng thớ nghiệm
Phần thứ hai: NỘI DUNG NGHIấN CỨU
I/ CƠ SỞ LÍ LUẬN:
1. Cơ sở phỏp lý
- Thực hiện theo chuẩn kiến thức kỹ năng
- Trong luật giỏo dục năm 2005 đó ghi rừ, giỏo dục phổ thụng là phải phỏt huy tớnh tớch cực, tự giỏc, chủ động sỏng tạo của học sinh phự hợp với từng lớp học, mụn học, tỏc động đến tỡnh cảm đem lại niềm vui, hứng thỳ trong khi học mụn húa học.
2. Cơ sở lý luận.
- Hỡnh thành và rốn cho học sinh một số kỹ năng trong học tập bộ mụn húa học 
- Phương phỏp tớch cực là phương phỏp giỏo dục - dạy học theo hướng phỏt huy tớnh tớch cực, chủ động, sỏng tạo của người học thụng qua quan sỏt đồ dựng dạy học ( tranh ảnh, mụ hỡnh...)
3. Cơ sở thực tiễn.
- Để thực hiện mục tiờu “Đào tạo học sinh” trở thành những chủ nhõn tương lai của đất nước, 
-Hỡnh thành cho học sinh những kỹ năng học tập húa học, ý thức học tập của học sinh được nõng cao
II.THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIấN CỨU.
1. Khỏi quỏt phạm vị
 Học sinh trường THCS Khong hin - Tuần Giỏo - Điện Biờn
2. Thực trạng của phương phỏp nghiờn cứu.
Trong chương trỡnh THCS cú nhiều dạng bài khỏc nhau nờn cỏch dạy học của bài là khỏc nhau nhằm gõy hứng thỳ học tập cho học sinh chớnh vỡ vậy cần nắm vững phương phỏp và nắm vững kiến thức trong chương trỡnh
3. Nguyờn nhõn của thực trạng. 
 Hỡnh thành và rốn kỹ luyện ý thức học tập của học sinh sau đõy là một số bài dạy cụ thể và đó được ỏp dụng tại trường THCS khong hin 
III. BIỆN PHÁP, GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
 1.Giải phỏp:
1.1: Giỏo viờn
1.1.1. Kiểm tra bài cũ:
 Kiểm tra trọng tõm, đơn giản, nội dung phự hợp với trỡnh độ của từng HS, nhận xột – cho điểm khỏch quan(khụng qua khắt khe cũng khụng quỏ  dễ dói) làm sao cốt yếu nhất là để động viờn tinh thần HS.Cú thể thay đổi hỡnh thức kiểm tra bài cũ:phối kết hợp giữa 2 hỡnh thức TNKQ và TLuận.
1.1.2. Bài mới:
GV chuẩn bị kỹ bài mới trước khi đến lớp( đặc biệt là tỡm cỏc vớ dụ thực tế liờn quan đến nội dung bài giảng)VD: dạy bài axetilen thỡ ra vớ dụ: trong quỏ trỡnh ủ trỏi cõy xảy ra phản ứng gỡ? Hay bài Oxi : Tại sao sau mỗi trận mưa con người chỳng ta lại thấy thoải mỏi dễ chịu, khụng khớ trong lành? .v.v.v
Nội dung bài cần được tinh giản nhưng khụng cắt xộn, bỏm sỏt chuẩn kiến thức kĩ năng để biết nờn nhấn mạnh trọng tõm, xoỏy sõu ở vấn đề nào
            Tớch hợp nhiều phương phỏp trong bài học cho phự hợp.Khụng nhất thiết bài nào cũng phải sử dụng cỏc phương mới, GV cú thể dựng lại cỏc phương phỏp cổ điển miễn sao thấy cú hiệu quả nhất
            Tận dụng mọi thiết bị, dụng cụ thớ nghiệm  của nhà trường để phục vụ bài  giảng( nếu ND bài giảng cú yờu cầu). Những thớ nghiệm khú cú thể nhờ đến sự trợ giỳp của CNTT để trỡnh chiếu cho HS xem.Vấn đề này đặc biệt quan trọng với những bộ mụn thực nghiệm
 Những mụn cú bài thực hành nhất thiết phải làm đầy đủ, khụng làm qua loa để HS nhớ lại kiến thức cũ. Việc làm này là rất cần thiết vỡ tụi thấy đa số HS rất thớch thực hành để tự mỡnh  khỏm phỏ 1 vấn đề khoa học hay làm lại những gỡ mỡnh đó tiếp thu trờn lớp. Đõy cũng là cỏch để thu hỳt HS học bộ mụn.
Hướng dẫn HS cỏch học trờn lớp và cỏch tự học ở nhà: Riờng bộ mụn Húa tụi  làm như sau: Mỗi HS khi lờn lớp phải cú 1 cuốn sổ tay húa học để ghi chộp những vấn đề cần lưu ý của từng bài, trờn lớp những vấn đề khú nhớ tụi đưa ra  1 số cõu dạng ca dao, tục ngữ hay những cõu mà cỏc GV đó tự biờn để HS dễ thuộc( Dóy  điện húa: khi nào cần may., bài ca húa trị, dóy 10 ankan: mẹ em phải) Khi về nhà yờu cầu HS viết mỗi PTHH 3 lần, thuộc 1 số tờn của 1 số chất cơ bản, thuộc cụng thức tớnh toỏnvà GV phải kiểm tra thường xuyờn
Giao bài tập nhỏ để cỏc lớp giải vào 15’ đầu giờ
1.1.3.Phong cỏch đứng lớp:
   Tự tin thoải mỏi
  Trờn lớp cú lỳc GV nờn nhẹ nhàng mềm mỏng dụ dỗ nhưng cũng cú lỳc phải cứng rắn với HS.Đặc biệt nờn nghiờm khắc với những HS thường xuyờn khụng học bài hay bỏ tiết. GVBM cần quản lý chặt chẽ HS trong tiết học và ra biện phỏp:HS nào vắng qua 3 buổi khụng phộp thỡ bị cấm thi. Cú như thế HS mới khụng dỏm bỏ tiết. Nếu trường hợp thường xuyờn tỏi phạm thỡ bỏo với GVCN. Đõy gọi là phương phỏp vừa cương vừa nhu.
 Lời núi cần rừ ràng, dứt khoỏt, cú õm điệu:giọng khụng nờn quỏ đều đều dễ gõy buồn ngủ
 Trang phục lờn lớp gọn gàng đơn giản, dễ nhỡn
 Cố gắng trỡnh bày bảng khoa học, dễ nhỡn để HS dễ ghi chộp và tiếp thu bài
Cũng nờn quan tõm đến HS yếu và cú lời động viờn khuyến khớch kịp thời với những em cú sự tiến bộ trong lớp dự rất nhỏ bộ.
1.1.4. Kiểm tra đỏnh giỏ:
Thường xuyờn kiểm tra 15’ bằng nhiều hỡnh thức khỏc nhau
Phỏt đề cương trước mỗi chương học để sau khi học xong từng bài HS về tự trả lời 1 số cõu hỏi.Tổ chức đi học bự để giải BT trong đề cương(vỡ khụng cú tiết ụn tập Ktra), những bài chưa làm kịp, nhờ Ban cỏn sự bộ mụn giải vào 15’đầu giờ
Ra đề kiểm tra phự hợp với từng đối tượng lớp HS( cỏc lớp cũn lại:1 -2 đề riờng)để HS yếu khụng thấy nản mà HS khỏ khụng thấy nhàm chỏn.
Chấm và trả bài đỳng thời gian( càng sớm càng tốt) để kịp thời khắc phục những chỗ cỏc em hay sai, mặt khỏc là để động viờn cỏc em lần sau làm tốt hơn
1.1.5.Cỏc hoạt động khỏc:
Kết hợp với tổ CM tổ chức buổi ngoại khúa để thi giữa cỏc khối lớp(nhất là dịp gần thi HK để cỏc em ụn lại kiến thức)
2. Về phớa HS
HS phải cú sự đam mờ yờu thớch bộ mụn thỡ tự khắc cỏc em sẽ cú tớnh thần ý thức hợp tỏc với GVBM
HS phải chuẩn bị bài trước khi đến lớp( học bài và làm bài trước khi đến lớp)
- HS phải chuẩn bị phiếu học tập ở nhà do Giỏo Viờn yờu cầu
Núi túm lại, để nõng cao chất lượng bộ mụn hay chất lượng chung của trương phải cú sự phối hợp hài hũa giữa GV và HS cũng như cỏc tổ chức khỏc trong trường, nếu chỉ cú sự cố gắng từ 1 phớa sẽ khụng cú hiệu quả cao. Tuy nhiờn phần lớn vẫn phải nhờ đến sự nỗ lực hết mỡnh của cỏc GV giảng dạy.
     Trờn đõy là một số biện phỏp chủ quan của tụi, rất kớnh mong được sự chia sẻ gúp ý thờm của toàn thể đồng nghiệp để chỳng ta cựng tỡm ra những biện phỏp hay hơn nữa nhằm nõng cao chất lượng. .
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN:
1. Khõu tổ chức:
- Đồng chớ Anh tổ trưởng chịu trỏch nhiệm trong việc đụn đốc, kiểm tra, nhắc nhở cỏc thành viờn của nhúm húa tiến hành thực hiện chuyờn đề đỳng tiến độ.
- Phõn cụng đồng chớ Ngọc chịu trỏch nhiệm soạn phần lớ luận và một tiết thao giảng
- Đồng chớ Thành và đồng chớ Liờn giỳp đỡ đ/c Ngọc hoàn thành chuyờn đề
- Tổ chức dạy thử để chỉnh sửa lại nội dung và hoàn thiện chuyờn đề
-Mời TTCM cỏc tổ, ban lónh đạo và cỏc thành viờn trong tổ cựng dự buổi chuyờn đề 
2.Thực hiện với bài dạy cụ thể:
TÍNH CHẤT HểA HỌC CỦA KIM LOẠI
2.1:Đặc điểm bài dạy
Đõy là một tiết dạy về TCHH của kim loại,kiến thức tương đối nhiều và khú. Nếu GV dạy “chay” thỡ HS sẽ khụng  nhớ được kiến thức bài học và dẫn đến cỏc tiết học sau này cũng rất khú khăn.
 Là một bài dài và cú nhiều thớ nghiệm cần minh họa
 Yờu cầu của bài là phải rốn được cỏch viết PTHH của cỏc kim loại
 Để làm