Kỳ thi học sinh giỏi trường lớp 12 năm học 2010 - 2011 môn thi: sinh học

ới bao nhiêu nuclêôxôm? Số lượng prôtêin histon các loại cần phải cung cấp là bao nhiêu?
C©u 2: (1,5 ®iÓm) Nêu (ngắn gọn) những điểm khác biệt giữa sự phiên mã ở tế bào nhân sơ so với sự phiên mã ở tế bào nhân thực.
C©u 3: (2,5 ®iÓm)
a, Ho¸n vÞ gen lµ g× ? Ph©n biÖt ho¸n vÞ gen vµ chuyÓn ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ.
b, Ph©n biÖt cÊu tróc gen cña sinh vËt nh©n s¬ vµ cÊu tróc gen cña sinh vËt nh©n thùc.
C©u 4: (3®) Theo m« h×nh ®iÒu hoµ ho¹t ®éng cña gen ë sinh vËt nh©n s¬, h·y cho biÕt:
	a, Khi nµo th× gen phiªn m·, khi nµo th× gen kh«ng phiªn m·? §ét biÕn nµo lµm cho gen kh«ng cã kh¶ n¨ng tæng hîp pr«tªin?
	b, §ét biÕn xÈy ra ë gen ®iÒu hoµ (gen R) th× sÏ ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn ho¹t ®éng cña operon?
 	c, E.coli là một loại vi khuẩn có thể sinh trưởng tốt trong môi trường chỉ có chứa đường đơn Glucôzơ nhưng khi chuyển vi khuẩn này sang môi trường khác chỉ chứa đường đôi Lactôzơ thì vi khuẩn này vẫn phát triển bình thường. Hãy giải thích hiện tượng trên?
C©u 5 (3,0 ®iÓm): Quan s¸t mét tÕ bµo cña ruåi giÊm thÊy: Trªn cÆp NST thø nhÊt cã mang 1 cÆp gen dÞ hîp tö, trªn cÆp NST thø 2 mang 2 cÆp gen dÞ hîp tö, trªn cÆp NST thø 3 mang 1 cÆp gen ®ång hîp tréi, trªn cÆp NST thø 4 cã mang 1 cÆp gen ®ång hîp lÆn.
 a. X¸c ®Þnh kiÓu gen cña ruåi giÊm trªn ?
 b. Trong tr­êng hîp gi¶m ph©n b×nh th­êng, tÕ bµo trªn cã thÓ sinh ra nh÷ng lo¹i giao tö nµo ?
 c. NÕu gi¶m ph©n x¶y ra ®ét biÕn dÞ béi ë cËp NST thø 4 th× tÕ bµo cã kiÓu gen trªn sinh nh÷ng lo¹i giao tö nµo ?
Caâu 6 : ( 2,5 ñieåm ) 
a/ Phaân bieät theå löôõng boäi , theå dò boäi vaø theå ña boäi . ( 1.5 ñieåm ) 
b. Mét sè lo¹i ®ét biÕn nhiÔm s¾c thÓ cã thÓ nhanh chãng h×nh thµnh loµi míi, ®ã lµ nh÷ng lo¹i ®ét biÕn nµo? Gi¶i thÝch? ( 0,5 ñieåm )
Caâu 7: ( 2,5 ñieåm) Khi cho giao phấn 1 thứ cây hoa màu đỏ thuần chủng với 3 thứ hoa màu trắng thuần chủng cùng loài thì thu được kết quả như sau:
TH1: PT/C: Hoa đỏ x hoa trắng (1) → F1: 100% hoa đỏ → F2: 703 cây hoa đỏ: 232 cây hoa trắng.
TH2: PT/C: Hoa đỏ x hoa trắng (2) → F1: 100% hoa trắng → F2: 227 cây hoa đỏ: 690 cây hoa trắng.
TH3: PT/C: Hoa đỏ x hoa trắng (3) → F1: 100% hoa trắng → F2: 150 cây hoa đỏ: 645 cây hoa trắng.
 a. Sự di truyền màu hoa bị chi phối bởi qui luật di truyền nào của gen?
 b. Xác định kiểu gen của hoa đỏ và 3 kiểu hoa trắng của P.
C©u 8: (2,5 ®iÓm)
	a. ë ng­êi, bÖnh ho¸ x¬ nang vµ bÖnh phªninkªt« niÖu lµ hai tÝnh tr¹ng do hai alen lÆn n»m trªn hai cÆp nhiÔm s¾c thÓ th­êng kh¸c nhau qui ®Þnh. Mét cÆp vî chång b×nh th­êng sinh ®­îc mét ng­êi con trai m¾c c¶ hai bÖnh trªn. H·y tÝnh:
- X¸c suÊt cÆp vî chång nµy sinh 2 ®øa con tiÕp theo b×nh th­êng.
- X¸c suÊt cÆp vî chång nµy sinh ®øa con tiÕp theo m¾c Ýt nhÊt mét bÖnh.	
b. NÕu hä muèn sinh ®øa con thø hai ch¾c ch¾n kh«ng m¾c bÖnh di truyÒn trªn th× theo di truyÒn häc t­ vÊn cã ph­¬ng ph¸p nµo?
Họ và tên thí sinh:....................................................................Số báo danh:...............Líp............
Së GD - §T NghÖ An
Kú thi häc sinh giái tr­êng líp 12
TR¦êNG THPT T¢N Kú
m«n thi: sinh häc
---------------------
Thêi gian: 180 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
H¦íNG DÉN CHÊM §IÓM
Câu Ý
Nội dung
Điểm
Câu 1. (2,5 điểm)
a. 
- Tế bào 1 đang ở kì sau của giảm phân 2.
 - Tế bào 2 đang ở kì sau của nguyên phân.
 - Tế bào 3 đang ở kì sau giảm phân 1.
0,5
 0,25
0,5
b. 
- Tổng số nu có trên cả sợi ADN của 1 NST
[400 x 146 x 2] + [ 80 x 2 x (400 – 1)] = 180640 nu.
-Khi các cặp NST đó tái bản 2 lần liên tiếp, môi trường nội bào đã cung cấp nguyên liệu tạo nên các nulêôxôm tương đương với số lượng như sau: 
 (22-1) 400 x 2 = 2400 nuclêôxôm.
-Số lượng prôtêin histon các loại cần cung cấp: 
 (22 – 1) 400 x 2 x 8 = 19200 prôtêin
0,5
0,5
 0,25
Câu 2. (1,5 điểm)
Phiên mã ở tế bào nhân sơ
Phiên mã ở tế bào nhân thật
* Men xúc tác :
	Chỉ một loại ARN–polymeraz chịu trách nhiệm tổng hợp tất cả các loại ARN
*	Nhiều loại ARN–polymeraz khác nhau tổng hợp các loại ARN khác nhau
(ARN–polymeraz I à ARNr ; ARN–polymeraz II à ARNm ; ARN–polymeraz III à ARNt)
* Thông tin chứa trong ARNm (0,25) :
	Một phân tử ARNm chứa thông tin của rất nhiều gen khác nhau (ARNm đa cistron) ; mỗi ARNm chỉ gồm toàn exon
*	Một phân tử ARNm chỉ mang thông tin của một gen (ARNm đơn cistron) ; mỗi ARNm (mới được tổng hợp) gồm có cả exon lẫn intron (ở vùng mã hóa)
* Quá trình tạo ARNm (0,5) :	Đơn giản
	+ ARN–polymeraz bám vào vùng khởi động của gen và bắt đầu tổng hợp từ điểm xuất phát (cách sau đó khoảng 7 nuclêôtit)
	+ Khi đến điểm kết thúc thì xong à ARN tách khỏi gen
	+ ARNm vừa tổng hợp xong sẽ được dùng ngay để tổng hợp prôtêin 
*	Phức tạp
	+ Tạo ARNm sơ cấp (tiền ARNm), Khi được khoảng vài chục nuclêôtit gắn thêm vào phía đầu một chóp 7 methyle G–P–P–P
	+ Khi xong, gắn thêm vào phía cuối một đuôi poly A (hàng trăm adenin)
	+ ARNm sơ cấp còn phải trải qua một giai đoạn cắt (bỏ các intron) và nối (các exon lại với nhau) à ARNm trưởng thành à tham gia dịch mã
0,5
0, 5
0,5
Câu 3. (2,5 điểm)
a. 
- Ho¸n vÞ gen lµ hiÖn t­îng ®æi chç cho nhau gi÷a c¸c gen t­¬ng øng trªn cÆp NST ®ång d¹ng x¶y ra trong qu¸ tr×nh tiÕp hîp ë kú ®Çu cña GP I.
- Ho¸n vÞ gen lµ 1 hiÖn t­îng b×nh th­êng, lµm t¨ng sè lo¹i giao tö, t¨ng biÕn dÞ tæ hîp dÉn ®Õn tÝnh ®a d¹ng cña sinh vËt.
- ChuyÓn ®o¹n NST lµ hiÖn t­îng ®ét biÕn cÊu tróc NST; chuyÓn ®o¹n cã thÓ x¶y ra trªn 1 hoÆc 2 NST kh«ng ®ång d¹ng.
- ChuyÓn ®o¹n NST th­êng g©y hËu qu¶ cã h¹i cho sinh vËt, chuyÓn ®o¹n nhá kh«ng g©y h¹i ®­îc øng dông trong chän gièng.
0,5
0,5
0,5
0,5
b.
-Gen sinh vËt nh©n s¬ : Cã vïng m· ho¸ liªn tôc --> gen kh«ng ph©n m¶nh
-Gen sinh vËt nh©n thùc: Cã vïng m· ho¸ kh«ng liªn tôc, xen gi÷a nh÷ng ®o¹n m· ho¸ axit amin (exon) lµ nh÷ng ®o¹n kh«ng m· ho¸ axit amin (intron) --> gen ph©n m¶nh.
0,5
Câu 4. (3điểm)
a.
- Gen phiªn m· khi vïng vËn hµnh (O) kh«ng cã chÊt øc chÕ b¸m vµo. Gen ngõng phiªn m· khi cã chÊt øc chÕ b¸m vµo vïng vËn hµnh (O).
- §ét biÕn lµm mÊt vïng pr«m«t¬ (P) ë trªn gen, lµm mÊt m· më ®Çu (tÝn hiÖu më ®Çu) ë trªn mARN.
0,5
0,5
b.
 §ét biÕn xÈy ra ë gen ®iÒu hoµ th× hËu qu¶ phô thuéc vµo møc ®é thay ®æi cÊu tróc cña pr«tªin ®iÒu hoµ.
- NÕu sau ®ét biÕn, pr«tªin ®iÒu hoµ kh«ng bÞ thay ®æi th× kh«ng g©y hËu qu¶ g×.
- NÕu sau ®ét biÕn, pr«tªin ®iÒu hoµ cã ¸i lùc rÊt m¹nh víi vïng vËn hµnh (O) th× gen sÏ khã thùc hiÖn phiªn m·.
- NÕu sau ®ét biÕn, pr«tªin ®iÒu hoµ kh«ng b¸m ®­îc vµo vïng vËn hµnh (O) th× gen sÏ th­êng xuyªn ho¹t ®éng phiªn m· ®Ó tæng hîp mARN, tæng hîp pr«tªin.
0,25
0,5
0,5
c.
Bình thường trong môi trường có Gluco thì nhóm gen quy định tổng hợp phân hủy lacto ở trạng thái ức chế ( protein ức chế do gen điều hòa tổng hợp nên). Khi chuyển sang môi trường không có gluco mà thay vào đó là Lacto thì lacto chính là chất cảm ứng kết hợp và gây bất hoạt protein ức chế do gen điều hòa tổng hợp nên, protein ức chế bị bất hoạt không gắn được vào gen chỉ huy và gen chỉ huy vận hành các gen cáu trúc tổng hợp enzim phân hủy lacto.
- Vẽ hình minh họa
0,75
Câu 5. (3 điểm)
a.
X¸c ®Þnh kiÓu gen:
 - CÆp NST thø nhÊt: Aa. CÆp NST thø hai: hoÆc . CÆp NST thø 3: EE. 
 - CÆp NST thø 4 lµ cÆp NST giíi tÝnh, chøa 1 cÆp gen ®ång hîp lÆn ph¶i lµ: XhXh
 VËy kiÓu gen: AaEE XhXh hoÆc Aa EE XhXh. 
0,5
0,5
b.
Gi¶m ph©n b×nh th­êng, xÐt 2 tr­êng hîp:
 + Kh«ng x¶y ra T§C ë cÆp NST thø 2:
 KiÓu gen AaEE XhXh t¹o c¸c giao tö: ABDEXh; AbdEXh; aBDEXh; abdEXh; 
 KiÓu gen Aa EE XhXh t¹o c¸c giao tö: ABdEXh; AbDEXh; aBdEXh; abDEXh;
 + X¶y raT§C ë cÆp NST thø 2, c¶ hai kiÓu gen trªn ®Òu t¹o 8 lo¹i giao tö gièng nhau lµ:
 ABDEXh; AbdEXh; ABdEXh; AbDEXh ; aBDEXh; abdEXh; aBdEXh; abDEXh;
0,5
0,5
c.
Gi¶m ph©n x¶y ra ®ét biÕn dÞ béi ë cÆp NST thø 4 th× cÆp nµy sinh 2 lo¹i giao tö ®ét biÕn lµ XhXhvµ 0. VÉn xÐt 2 tr­êng hîp:
 + Kh«ng x¶y ra T§C ë cÆp NST thø 2, mçi kiÓu gen trªn sinh 8 lo¹i giao tö lµ:
 AaEE XhXh => ABDEXhXh; AbdEXhXh; aBDEXhXh; abdEXhXh; ABDE0; AbdE0; aBDE0; abdE0;
 Aa EE XhXh => ABdEXhXh; AbDEXhXh; aBdEXhXh; abDEXhXh; ABdE0; AbDE0; aBdE0; abDE0;
 + X¶y raT§C ë cÆp NST thø 2, c¶ hai kiÓu gen trªn ®Òu t¹o 16 lo¹i giao tö gièng nhau lµ:
 ABDEXhXh; AbdEXhXh; ABdEXhXh; AbDEXhXh; aBDEXhXh; abdEXhXh; aBdEXhXh; abDEXhXh;
 ABDE0; AbdE0; ABdE0; AbDE0; aBDE0; abdE0; aBdE0; abDE0;
0,5
0,5
Câu 6. (2,5 điểm)
 a.
 Phaân bieät theå löôõng boäi , theå dò boäi vaø theå ña boäi . (1,5 ñieåm )
 Theå löôõng boäi 
 Theå dò boäi 
 Theå ña boäi 
 Laø theå bình thöôøng mang boä nhieãm saéc theå 2n 
Laø theå ñoät bieán mang boä nhieãm saéc theå thöøa hoaëc thieáu 1 hay 1soá chieác 
Laø theå ñoät bieán mang boä nhieãm saéc theåtaêng leân theo boäi soá cuûa n vaø lôùn hôn 2n ( 3n , 4n ...)
 Ñöôïc taïo ra töø quaù trình phaân li bình thöôøng cuûa caùc nhieãm saéc theå trong phaân baøo 
Do trong giaûm phaân 1 hay 1 soá caëp nhieãm saéc theåkhoâng phaân li 
Do trong phaân baøo , nhieãm saéc theå nhaân ñoâi nhöng khoâng phaân li vì thoi voâ saéc khoâng hình thaønh .
Nhieãm saéc theå luoân toàn taõi thaønh töøng caëp töông ñoàng . 
Moät hay 1 soá caëp nhieãm saéc theå töông ñoàng naøo ñoù coù nhieãm saéc theå khaùc 2 . 
 ÔÛ moãi nhoùm nhieãm saéc theå töông ñoàng ñeàu coù soá chieác nhieãm saéc theå lôùn hôn 2.
0,5
0,5
0,5
b.
Lo¹i ®ét biÕn nhiÔm s¾c thÓ cã thÓ nhanh chãng h×nh thµnh loµi míi:
-§ét biÕn ®a béi : 2n --> 4n: dÉn ®Õn h×nh thµnh loµi míi v× khi cho c©y 4n lai víi c©y 2n sinh ra con 3n bÊt thô--> c¸ch li sinh s¶n gi÷a d¹ng 4n vµ 2n.
- §ét biÕn chuyÓn ®o¹n NST: C¸c c¸ thÓ mang ®ét biÕn chuyÓn ®o¹n dÞ hîp tö th­êng b¸n bÊt thô cßn ®ång hîp tö cã søc sèng còng c¸ch li sinh s¶n víi d¹ng b×nh th­êng
- §B ®¶o ®o¹n NST: DÞ hîp tö th­êng b¸n bÊt thô.
0, 5
 0,25
0,25
Câu 7. (2,5 điểm)
a.
xét phép lai 3: F2: đỏ :trắng= 3:13→ tương tác gen át chế 13:3. Kiểu gen F1: AaBb.
Qui ước: B: đỏ, b: trắng, A: át, aa: không át.
1
b.
Kiểu gen của P: 
- TH3: hoa đỏ là: aaBB, hoa trắng là: AAbb. 
- TH2: F2 có tỉ lệ: 3trắng: 1 đỏ → F1 dị hợp về 1 cặp gen → P: đỏ là aaBB x trắng là AABB.
- TH1: F2 có tỉ