Giáo án Tin học Lớp 12 - Tiết 2: Một số khái niệm cơ bản (Tiết 2) - Năm học 2012-2013

Tuần 	: 2	Ngày soạn	: 25/08/2012
Tiết 	: 2	
BÀI 1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN ( Tiết 2) 
I. Mục tiêu:
	1. Về kiến thức:
Nắm được khái niệm về CSDL, HQTCSDL.
Biết được vai trò của CSDL trong học tập và cuộc sống.
Biết được vai trò của con người khi làm việc với Hệ CSDL.
 2. Về kĩ năng:
Phân biệt được CSDL và HQTCSDL.
II. Chuẩn bị của GV và HS	
 1. Chuẩn bị của GV
Giáo án, một số ví dụ về CSDL và HQTCSDL.
Phương pháp : Thuyết trình vấn đáp.
 2. Chuẩn bị của HS
Sách giáo khoa, vở soạn và bài mới trước khi đến lớp. 
III. Tiến trình dạy học:
Ổn định lớp.
Kiểm tra bài cũ.
Câu hỏi 1: Bài toán quản lí là gì? Nêu 1 ví dụ.
Câu hỏi 2: Các công việc thường gặp khi xử lý thông tin của một tổ chức là gì?
Bài mới:
 * Giới thiệu bài: Ở tiết trước chúng ta đã tìm hiểu về bài toán quản lí và các công việc thường gặp khi xử lí thông tin của một tổ chức. Để bổ sung cho cả hai công việc đó, tiết này chúng ta sẽ tìm hiểu về 2 khái niệm xuyên suốt chương trình học, đó là CSDL và HQTCSDL.
 * Tiến trình bài mới:
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
* Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm cơ bản về CSDL và HQTCSDL.
- Qua thông tin có trong hồ sơ lớp: Tổ trưởng quan tâm gì? Lớp trưởng quan tâm gì? Bí thư quan tâm gì? 
- Có nhiều người cùng khai thác CSDL và mỗi người có yêu cầu, nhiệm vụ riêng.
- Yếu tố “được lưu trữ ở bộ nhớ ngoài” là rất quan trọng đối với một CSDL. 
- Thế nào là cơ sở dữ liệu?
- Dữ liệu lưu trên máy có ưu điểm gì so với một dữ liệu lưu trên giấy?
- Nhằm đáp ứng được nhu cầu trên, cần thiết phải tạo lập được các phương thức mô tả, các cấu trúc dữ liệu để có thể sử dụng máy tính trợ giúp đắc lực cho con người trong việc lưu trữ và khai thác thông tin.
- Phần mềm giúp người sử dụng có thể tạo CSDL trên máy tính gọi là gì?
- Để tạo lập, lưu trữ và cho phép nhiều người có thể khai thác được CSDL, cần có hệ thống các chương trình cho phép người dùng giao tiếp với CSDL.
- Yêu cầu học sinh quan sát hình 3 SGK.
+ Hình 3 trong SGK đơn thuần chỉ để minh họa hệ CSDL bao gồm CSDL và hệ QTCSDL, ngoài ra phải có các chương trình ứng dụng để việc khai thác CSDL thuận lợi hơn.
- Học sinh tìm hiểu thực tế trong lớp và trả lời câu hỏi. 
- HS dựa vào SGK suy nghĩ trả lời.
Dữ liệu lưu trên máy tính được lưu trữ ở bộ nhớ ngoài có khả năng lưu trữ dữ liệu khổng lồ, tốc độ truy xuất và xử lí dữ liệu nhanh chóng và chính xác.
- HS dựa vào SGK trả lời câu hỏi. 
- Lắng nghe.
- Quan sát hình 3 SGK. 
3. Hệ cơ sở dữ liệu.
a. Khái niệm CSDL và HQTCSDL.
- Một CSDL là một tập hợp các dữ liệu có liên quan với nhau,chứa thông tin của một tổ chức nào đó được lưu trữ trên các thiết bị nhớ để đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin của nhiều người dùng với nhiều mục đích khác nhau.
- Một CSDL phải chứa 3 yếu tố cơ bản:
+ Dữ liệu về hoạt động của một tổ chức;
+ Được lưu trữ ở bộ nhớ ngoài;
+ Nhiều người khai thác.
VD: Hồ sơ lớp trong hình 1 khi được lưu trữ ở bộ nhớ ngoài của máy tính có thể xem là một CSDL, hầu hết các thư viện ngày nay đều có CSDL, hãng hàng không quốc gia Việt Nam có CSDL chứa thông tin về các chuyến bay ...
- HQTCSDL Là phần mềm cung cấp mi trường thuận lợi và hiệu quả để tạo lập, lưu trữ và khai thác thông tin của CSDL.
Chú ý: Người ta thường dùng thuật ngữ hệ cơ sở dữ liệu để chỉ một CSDL cùng với hệ QTCSDL và khai thác CSDL đó.
- Để lưu trữ và khai thác thông tin bằng máy tính cần phải có:
+ Cơ sở dữ liệu;
+ Hệ quản trị cơ sở dữ liệu;
 + Các thiết bị vật lí (máy tính, đĩa cứng, mạng)
IV. Củng cố dặn dò:
Câu 1: Phân biệt CSDL với hệ QTCSDL
+ CSDL là tập hợp các DL có liên quan với nhau đc lưu trữ ở thiết bị nhớ của máy tính;
 + Hệ QTCSDL là các chương trình phục vụ tạo lập, cập nhật và khai thác CSDL.
Câu 2: Giả sử phải xây dựng một CSDL để quản lý mượn, trả sách ở thư viện, theo em cần phải lưu trữ những thông tin gì? Hãy cho biết những việc phải làm để đáp ứng nhu cầu quản lí của người thủ thư? Yêu cầu HS làm vào vở bài tập để tiết sau kiểm tra.
Học thuộc và hiểu các khái niệm CSDL và HQTCSDL.
Xem trước phần một số ứng dựng cho tiết sau.
— — —»@@&??«— — —