Giáo án Sinh học theo giảm tải
I. MỤC TIÊU
- Học sinh chứng minh được sự đa dạng và phong phú của động vật thể hiện ở số loài và môi trường sống.
- Rèn kĩ năng quan sát, so sánh. Kĩ năng hoạt động nhóm. Kĩ năng tìm kiếm thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu về thế giới ĐV đa dạng, phong phú. Kĩ năng giao tiếp, lắng nghe tích cực trong hoạt động nhóm. Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, lớp.
- Giáo dục ý thức học tập yêu thích môn học.
II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC
- Tranh ảnh về động vật và môi trường sống.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
1. Mở bài:
GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức sinh học 6, vận dụng hiểu biết của mình để trả lời câu hỏi:
- Sự đa dạng, phong phú của động vật được thể hiện như thế nào?
2. Bài mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng loài và sự phong phú về số lượng cá thể
líp s©u bä 62.5% = 2.5 ®iÓm - Tìm ra điểm khác biệt giữa sự hô hấp của châu chấu và của tôm 37.5% = 1.5®iÓm Sè c©u Sè ®iÓm 1 62.5% = 2.5 ®iÓm 1 37.5% = 1.5®iÓm Ch¬ng VI: C¸c ngµnh ®éng vËt cã x¬ng sèng – C¸c líp c¸ 20% = 2 ®iÓm - Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao c¬ quan h« hÊp cña c¸ chØ thÝch hîp cho h« hÊp ë díi níc mµ kh«ng thÝch hîp cho h« hÊp ë trªn c¹n vµ t¹i sao c¸ lªn c¹n l¹i kh«ng h« hÊp ®îc - Nªu ®îc c¸c c¬ quan bªn trong cña c¸ thÓ hiÖn sù thÝch nghi víi ®êi sèng vµ ho¹t ®éng trong m«i trêng níc 100% = 2 ®iÓm Sè c©u Sè ®iÓm 3 100% = 2 ®iÓm Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm 100% = 10 3 50% = 5®iÓm 4 25% = 2.5 ®iÓm 1 15% = 1.5®iÓm 2 10% = 1®iÓm 2. Câu hỏi đề kiểm tra C©u 1( 2 ®iÓm): Tr×nh bµy c¸ch dinh dìng cña Trai s«ng? C¸ch dinh dìng ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi m«i trêng níc? ë nh÷ng n¬i níc bÞ « nhiÔm, cã nªn ¨n trai, sß kh«ng? V× sao. C©u 2( 2 ®iÓm): Tr×nh bµy c¸ch mæ giun ®Êt? C©u 3( 1.5 ®iÓm): Hô hấp ở châu chấu khác ở tôm như thế nào? C©u 4( 2.5 ®iÓm): Tr×nh bµy những lợi ích cña líp S©u bä. C©u 5( 2®iÓm): a. T¹i sao c¬ quan h« hÊp cña c¸ chØ thÝch hîp cho h« hÊp ë díi níc mµ kh«ng thÝch hîp cho h« hÊp ë trªn c¹n? T¹i sao c¸ lªn c¹n l¹i kh«ng h« hÊp ®îc? b. Nªu c¸c c¬ quan bªn trong cña c¸ thÓ hiÖn sù thÝch nghi víi ®êi sèng vµ ho¹t ®éng trong m«i trêng níc? 3. Đán án, biểu điểm Câu Nội dung Thang điểm 1 - Trai dinh dìng theo kiÓu hót níc ®Ó läc lÊy vôn h÷u c¬, ®éng vËt nguyªn sinh, c¸c ®éng vËt nhá kh¸c. - C¸ch dinh dìng nµy cã ý nghÜa: Läc s¹ch m«i trêng níc. - ë nh÷ng n¬i níc bÞ « nhiÔm, kh«ng nªn ¨n trai, sß. V×: khi läc níc, nhiÒu chÊt ®éc cßn tån ®äng ë c¬ thÓ trai, sß => dÔ bÞ nhiÔm ®éc. 0.5 0.5 0.5 0.5 2 - Bíc 1: §Æt giun n»m sÊp gi÷a khay mæ. Cè ®Þnh ®Çu vµ ®u«i b»ng 2 ®inh ghim. - Bíc 2: Dïng kÑp kÐo da, dïng kÐo c¾t mét ®êng däc chÝnh gi÷a lng vÒ phÝa ®u«i. - Bíc 3: §æ níc ngËp c¬ thÓ giun. Dïng kÑp phanh thµnh c¬ thÓ, dïng dao t¸ch ruét khái thµnh c¬ thÓ. - Bíc 4: Phanh thµnh c¬ thÓ ®Õn ®©u, c¾m ghim tíi ®ã. Dïng kÐo c¾t däc c¬ thÓ tiÕp tôc nh vËy vÒ phÝa ®Çu. 0.5 0.5 0.5 0.5 3 H« hÊp ë ch©u chÊu H« hÊp ë t«m - H« hÊp nhê hÖ thèng èng khÝ ( 0.5 ®iÓm) - B¾t ®Çu tõ lç thë, sau ®ã ph©n nh¸nh nhiÒu lÇn thµnh c¸c nh¸nh nhá vµ c¸c ®Çu nh¸nh nhá kÕt thøc ®Õn c¸c tÕ bµo. ( 0.5 ®iÓm) - H« hÊp b»ng mang ( 0.5 ®iÓm) Mỗi ý so sánh đúng được 0.5 điểm 4 - Cung cÊp thùc phÈm cho con ngêi. - Lµ thøc ¨n cña ®éng vËt kh¸c. - Lµm thuèc ch÷a bÖnh - Thô phÊn cho hoa - Diệt các sâu hại 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 a b - Khi c¸ lªn c¹n, do mÊt lùc ®Èy cña níc nªn c¸c phiÕn mang vµ c¸c cung mang xÑp, dÝnh chÆt víi nhau lµm thµnh 1 khèi lµm diÖn tÝch bÒ mÆt trao ®æi khÝ rÊt nhá. - MÆt kh¸c, khi lªn c¹n mang c¸ bÞ kh« nªn c¸ kh«ng h« hÊp ®îc vµ chÕt sau 1 thêi gian rÊt ng¾n. - Mang - Bãng h¬i 0.5 0.5 0.5 0.5 V. ĐỀ DÀNH CHO HS KHUYẾT TẬT 1. Ma trận đề Tªn chñ ®Ò NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông CÊp ®é thÊp CÊp ®é cao Ch¬ng 4: Ngµnh Th©n mÒm 30% = 3 ®iÓm - HiÓu ®îc m«i trêng sèng cña ®éng vËt ngµnh Th©n mÒm ®iÓm - HiÓu ®îc vai trß cña Mùc, Trai s«ng ®èi víi con ngêi. 66.67% = 2 ®iÓm - HiÓu ®îc ý nghÜa c¸ch dinh dìng cña Trai s«ng 33.33% = 1 ®iÓm Sè c©u Sè ®iÓm 2 66.67% = 2 ®iÓm 1 33.33% = 1 ®iÓm Ch¬ng 5: Ngµnh ch©n khíp 50% = 5 ®iÓm - Nªu ®îc c¬ quan h« hÊp cña T«m - Nªu ®îc cÊu t¹o c¬ thÓ NhÖn gåm mÊy phÇn. - Nªu ®îc c¸ch di chuyÓn cña Ch©u chÊu - Nªu ®îc vai trß cña Ong mËt 80% = 4 ®iÓm - HiÓu ®îc v× sao Ch©u chÊu non ph¶i qua nhiÒu lÇn lét x¸c míi trë thµnh con trëng thµnh 20% = 1 ®iÓm Sè c©u Sè ®iÓm 4 80% = 4 ®iÓm 1 20% = 1 ®iÓm Ch¬ng VI: C¸c ngµnh ®éng vËt cã x¬ng sèng – C¸c líp c¸ 20% = 2 ®iÓm - Nªu ®îc chøc n¨ng cña thËn c¸ 50% = 1 ®iÓm - HiÓu ®îc c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi c¸ 50% = 1 ®iÓm Sè c©u Sè ®iÓm 1 50% = 1 ®iÓm 1 50% = 1 ®iÓm Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm 100% = 10 ®iÓm 7 70% = 7 ®iÓm 2 20% = 2 ®iÓm 1 10% = 1 ®iÓm 2. Câu hỏi đề kiểm tra Khoanh trßn vµo chữ cái đứng trước c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u sau: C©u 1 ( 1 ®iÓm) : §éng vËt ngµnh Th©n mÒm thêng sèng ë m«i trêng: BiÓn Trªn c¹n Ao, s«ng, hå C¶ A, B, C C©u 2 ( 1 ®iÓm): C¸ch dinh dìng cña Trai s«ng cã ý nghÜa: Lµm s¹ch m«i trêng níc G©y « nhiÔm m«i trêng níc Cung cÊp thøc ¨n cho ®éng vËt kh¸c C¶ A, B, C C©u 3 ( 1 ®iÓm): Con ngêi sö dông Mùc, Trai s«ng ®Ó lµm: VËt trang trÝ §å trang søc Thùc phÈm Nghiªn cøu ®Þa chÊt C©u 4 ( 1 ®iÓm): T«m h« hÊp nhê c¬ quan: Líp vá kitin Mang M¾t kÐp Hai ®«i r©u C©u 5 ( 1 ®iÓm): C¬ thÓ NhÖn gåm: 3 phÇn: phÇn ®Çu, phÇn ngùc, phÇn bông. 2 phÇn: phÇn ®Çu – ngùc vµ phÇn bông. 4 phÇn: phÇn ®Çu, phÇn ngùc, phÇn bông, phÇn ®u«i. 5 phÇn: r©u, phÇn ®Çu, phÇn ngùc, phÇn bông, phÇn ®u«i C©u 6 ( 1 ®iÓm): Ch©u chÊu di chuyÓn b»ng c¸ch: Bß Nh¶y Bay C¶ A, B, C C©u 7 ( 1 ®iÓm) : Ch©u chÊu non ph¶i qua nhiÒu lÇn lét x¸c míi trë thµnh con trëng thµnh v×: Líp vá cña c¬ thÓ kÐm ®µn håi nªn c¬ thÓ chóng kh«ng ph¸t triÓn ®îc Vá cò ph¶i bong ra ®Ó vá míi h×nh thµnh Trưíc khi vá míi cøng l¹i th× ch©u chÊu lín rÊt nhanh C¶ A, B, C C©u 8 ( 1 ®iÓm): Ong mËt cã vai trß: Lµm thuèc ch÷a bÖnh, thô phÊn cho c©y trång Lµm s¹ch m«i trêng TruyÒn bÖnh H¹i h¹t ngò cèc C©u 9 ( 1 ®iÓm): ThËn c¸ cã chøc n¨ng: H« hÊp Läc m¸u, th¶i c¸c chÊt kh«ng cÇn thiÕt ra ngoµi LÊy thøc ¨n Tiªu hãa thøc ¨n C©u 10 ( 1 ®iÓm): §Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lợi cña c¸ cÇn ph¶i: TËn dông c¸c vùc níc tù nhiªn ®Ó nu«i c¸, c¶i t¹o c¸c vùc níc Nghiªn cøu thuÇn hãa nh÷ng loµi c¸ míi cã gi¸ trÞ kinh tÕ Ng¨n cÊm ®¸nh b¾t c¸ cßn nhá, c¸ bè, mÑ trong mïa sinh s¶n, cÊm ®¸nh b¾t b»ng m×n, b»ng chÊt ®éc, chèng g©y « nhiÔm vùc níc... C¶ A, B, C 3. Đáp án, biểu điểm Mçi c©u ®óng ®îc 1 ®iÓm C©u 1: d C©u 6: d C©u 2: a C©u 7: d C©u 3: c C©u 8: a C©u 4: b C©u 9: b C©u 5: b C©u 10: d VI. CHỈNH SỬA VÀ RÚT KINH NGHIỆM ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ VII. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Ôn lại các kiên thức đã học. Ngày soạn 28/12/2011 Tuần 19 LỚP LƯỠNG CƯ Tiết 37: ẾCH ĐỒNG I. MỤC TIÊU - Nêu được đặc điểm cấu tạo ngoài và hoạt động sống của lớp Lưỡng cư thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nước. Phân biệt được quá trình sinh sản và phát triển qua biến thái. - Rèn kĩ năng quan sát tranh và mẫu vật. Kĩ năng hoạt động nhóm. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC - Bảng phụ ghi nội dung bảng SGK trang 114. - Tranh cấu tạo ngoài của ếch đồng. - Mô hình ếch - Mẫu: ếch nuôi trong lồng nuôi. III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC 1. Kiểm tra bài cũ - Cho những VD nêu ảnh hưởng của điều kiện sống khác nhau đến cấu tạo cơ thể và tập tính của cá? - Vai trò của cá đối với đời sống con người? 2. Bài mới Hoạt động 1: Đời sống - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK và thảo luận: - Thông tin trên cho em biết điều gì về đời sống của ếch đồng? - GV cho HS giải thích một số hiện tượng: - Vì sao ếch thường kiếm mồi vào ban đêm? - Thức ăn của ếch là sâu bọ, giun, ốc nói lên điều gì? (con mồi ở cạn và ở nước nên ếch có đời sống vừa cạn vừa nước). - HS tự thu nhận thông tin trong SGK trang 113 và rút ra nhận xét. - 1 HS trình bày, các HS khác nhận xét bổ sung. - HS trình bày ý kiến. Kết luận: - ếch có đời sống vừa ở nước vừa ở cạn (nửa nước, nửa cạn). - Kiếm ăn vào ban đêm. - Có hiện tượng trú đông. - Là động vật biến nhiệt. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyển a. Di chuyển - GV yêu cầu HS quan sát cách di chuyển của ếch trong lồng nuôi và hình 35.2 SGK, mô tả động tác di chuyển trên cạn. + Quan sát cách di chuyển trong nước của ếch và hình 35.3 SGK, mô tả động tác di chuyển trong nước. - HS quan sát, mô tả được: + Trên cạn: khi ngồi chi sau gấp chữ Z, lúc nhảy chi sau bật thẳng " nhảy cóc. + Dưới nước: Chi sau đẩy nước, chi trước bẻ lái. Kết luận: - Ếch có 2 cách di chuyển; + Nhảy cóc (trên cạn) + Bơi (dưới nước). b. Cấu tạo ngoài - GV yêu cầu HS quan sát kĩ hình 35.1, 2, 3 và hoàn chỉnh bảng trang 114. - Thảo luận và trả lời câu hỏi: - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở cạn?-- Những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nước? - GV treo bảng phụ ghi nội dung các đặc điểm thích nghi, yêu cầu HS giải thích ý nghĩa thích nghi của từng đặc điểm. - GV chốt lại bảng chuẩn. - HS dựa vào kết quả quan sát và tự hoàn thành bảng 1. - HS thảo luận trong nhóm, thống nhất ý kiến. + Đặc điểm ở cạn: 2, 4, 5 + Đặc điểm ở nước: 1, 3, 6 - HS giải thích ý nghĩa thích nghi, lớp nhận xét, bổ sung. Kết luận: - Ếch đồng có các đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống vừa cạn vừa nước (các đặc điểm như bảng trang 114). Các đặc điểm thích nghi đời sống của ếch Đặc điểm hình dạng và cấu tạo Ý nghĩa thích nghi - Đầu dẹp nhọn, khớp với thân thành 1 khối thuôn nhọn về trước. - Mắt và lỗ mũi ở vị trí cao trên đầu (mũi thông với khoang miệng và phổi vừa ngửi, vừa thở). - Da trần phủ chất nhầy và ẩm dễ thấm khí. - Mắt có mi giữ nước mắt do tuyến lệ tiết ra, tai có màng nhĩ. - Chi 5 phần có ngón chia đốt linh hoạt - Các chi sau có màng bơi căng giữa các ngón. " Giảm sức cản của nước khi bơi. " Khi bơi vừa thở vừa quan sát. " Giúp hô hấp trong nước. " Bảo vệ mắt, giữ mắt khỏi bị khô, nhận biết âm thành trên cạn. " Thuận lợi cho việc di chuyển. " Tạo thành chân bơi để đẩy nước. Hoạt động 3: Sinh sản và phát triển của ếch - GV cho HS thảo luận và trả lời câu hỏi: - Trình bày đặc điểm sinh sản của ếch? -
File đính kèm:
- giao an sinh 7 theo giam tai.doc