Giáo án Sinh học Lớp 9 - Tiết 2: Lai một cặp tính trạng

TIẾT : 2
NS:
ND:
BÀI 2:
A/ MỤC TIÊU:
1/ Kiến thức:
_ Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen.
_ Nêu được khái niệm kiểu hình
_ Phát biểu được nội dung qui luật phân li.
_ Giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan niệm của Menđen.
2/ Kỹ năng: rèn kỹ năng phân tích số liệu và kênh hình.
3/ Thái độ :
B/ TRỌNG TÂM : Nội dung qui luật phân li tính trạng của Menđen và giải thích kết quả thí nghiệm bằng sự phân li và tổ hợp của các cặp nhân tố di truyền .
C/ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Tranh H.2.1 ; H.2.3 sgk
 Bảng 2 trang 8 sgk
D/ HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
 ¯KIỂM TRA BÀI CŨ:
	CÂU 1 : Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen gồm những điểm nào?
	CÂU 2 : Nêu khái niệm về : tính trạng, cặp tính trạng tương phản , nhân tố di truyền , giống ( hay dòng thuần chủng ) .
 ¯BÀI MỚI:
* MỞ BÀI: H:Bằng phương pháp nào Menđen đã phát hiện ra qui luật di truyền ( à HS : bằng phương pháp phân tích các thế hệ lai ) 
- GV : với phương pháp phân tích các thế hệ lai, Menđen đã phát hiện ra các qui luật di truyền à đặt nền móng cho di truyền học. Một trong những thí nghiệm của ông là “ Lai một cặp tính trạng “ . Vậy Menđen đã tiến hành thí nghiệm ra sao ? và giải thích kết quả thí nghiệm của mình như thế nào? ( à ghi tựa bài ) 
hoạt động 1:
I/ THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN:
Mục tiêu: Trình bày được thí nghiệm của Menđen và nêu khái niệm về kiểu hình.
GV
HS
- GV y/c HS nghiên cứu sgk + q/ s H.2.1 à đại diện lên trình bày lại thí nghiệm của Menđen dựa trên sơ đồ H.2.1.
- GV giới thiệu : Menđen đã tiến hành thí nghiệm trên vài cặp tính trạng và ông đã đưa ra kết quả thí nghiệm ở bảng 2 như sau:
- GV treo bảng 2 à đặt câu hỏi :
1. Các tính trạng như hoa đỏ, hoa trắng, thân cao, thân lùn, quả vàng, quả lục được gọi là gì?
2. Thế nào là kiểu hình?
- y/c HS thảo luận nhóm theo lệnh s/ sgk trang 8
H: có nhận xét gì về tỉ lệ kiểu hình ở F2 ?
- GV giải thích thêm: nếu đổi giống hoa đỏ là bố, hoa trắng là mẹ thì kết quả vẫn không thay đổi à kết luận: Bố, mẹ có vai trò di truyền như nhau.
H: Menđen gọi tính trạng xuất hiện ở F1 là gì? Tính trạng xuất hiện ở F2 là gì?
- Y/ C HS hoạt động cá nhân : điền vào chỗ trống câu / trang 9 phần I sgk
- Gọi 1-2 HS đọc lại câu đã bổ sung chỗ trống, 1-2 HS khác nhận xét , bổ sung.
H: qua thí nghiệm, Menđen đã rút ra được kết luận gì?
- HS nghiên cứu thông tin ( hoạt động cá nhân ) 
- đại diện nhóm lên trình bày thí nghiệm à 1-2 HS khác nhận xét , bổ sung.
- HS tự đọc thông tin và trả lời câu hỏi của GV
- Thảo luận nhóm à điền vào bảng 2 : tỉ lệ kiểu hình ở F2 .
- y/ c trả lời: tỉ lệ giống nhau ở 3 trường hợp là tỉ lệ 3: 1.
¯tính trạng xuất hiện ở F1 là tính trạng trội.
¯Tính trạng xuất hiện ở F2 là tính trạng lặn.
¯HS tự điền các từ và cụm từ vào chỗ trống.
¯HS tự rút ra kết luận
* TIỂU KẾT: 
1/ Thí nghiệm: sgk / trang 8
2/ Kết luận: Khi lai hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1 đồng tính về tính trạng của bố hoặc mẹ, còn F2 có sự phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình 3 trội: 1 lặn.
* Ghi chú: Tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể gọi là kiểu hình.
Hoạt động 2:
II/ MENĐEN GIẢI THÍCH KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM.
Mục tiêu: giải thích kết quả thí nghiệm, rút ra qui luật phân li.
GV
HS
- y/ c HS đọc thông tin/ sgk trang 9
H: Quan niệm của Menđen có điểm gì khác với quan niệm đương thời.
H: Tại sao Menđen quan niệm như thế?
- GV giải thích sơ đồ H.2.3à y/ c HS thảo luận nhóm theo s / trang 9 phần II
- Cho HS đọc thông tin / trang 10 à nêu 2 câu hỏi:
1. Thông qua H.2.3 Menđen đãgiải thích thí nghiệm như thế nào?
2. Qua đó ông đã phát hiện ra qui luật gì? Nội dung ra sao?
y/c trả lời:
* quan niệm đương thời à các tính trạng của bố, mẹ trộn lẫn vào nhau trong quá trình di truyền, tạo nên tính trạng trung gian ( thí dụ: P : hoa đỏ X hoa trắng à F1 : hoa hồng ) 
* Menđen cho rằng: các tính trạng không hòa lẫn vào nhau.
- y/c trả lời:
vì: F1 chỉ toàn hoa đỏ
F2 mới xuất hiện hoa trắng à F1 tính trạng hoa trắng chỉ tạm thời bị che lấp chứ không trộn lẫn với tính trạng hoa đỏ
HS thảo luận nhóm:
Cử đại diện 1-2 nhóm trả lời câu hỏi, 1-2 nhóm khác nhận xét, bổ sung.
HS tự đọc thông tin.
ðy/c trả lời: theo nội dung trong khung hồng ( phần tóm tắt bài của sgk / trang 10 )
ðmỗi câu trả lời hoàn chỉnh ( 2 HS nhắc lại )
TIỂU KẾT: 
* Menđen đã giải thích các kết quả thí nghiệm của mình bằng sự phân li và tổ hợp của cặp nhân tố di truyền quy định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh.
* Quy luật phân li : trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P.
- TỔNG KẾT BÀI: theo phần tóm tắt sgk
 ¯ CỦNG CỐ BÀI: 
BÀI TẬP: Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong 2 câu sau:
Câu 1: Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm của mình bằng sự .. và .. . của cặp nhân tố di truyền ( gen ) qui định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình..và . Đó là cơ chế di truyền các tính trạng.
Câu 2: Nội dung của qui luật phân li: trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P.
¯ DẶN DÒ: 
- học bài ( khung hồng/ trang 10 )
- làm bài tập 4/ trang 10
- trả lời câu hỏi 1,2,3 / trang 10 à kiểm tra bài vào tiết 3./.