Giáo Án Sinh Học Lớp 9 - Lê Ngọc Thịnh - Tiết 4 - Bài 4: Lai Hai Cặp Tính Trạng

Ngày soạn: 26/8/2008
Ngày dạy: 03/09/2008
Tiết 4
Bài 4: lai hai cặp tính trạng 
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Học sinh phải mô tả được thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của Menđen
- Biết phân tich kết quả thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của Menđen
- Hiểu và phát biểu được nội dung của quy luật phân ly độc lập của Menđen
- Giải thích được biến dị tổ hợp
2. Kĩ năng 
- Rèn kĩ năng phân tích số liệu và các kênh hình.
- Phát triển được kỹ năng phân tích kết quả thí nghiệm
3. Thái độ
- Củng cố cho HS niềm tin vào khoa học. 
II. Chuẩn bị
Giáo viên: Tranh H4 (Lai 2 cặp tính trạng), bảng phụ
Học sinh: Tìm hiểu bài trước khi lên lớp.
Iii/ phương pháp dạy học
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp vấn đáp
IV/ Hoạt động dạy - học
1. Kiểm tra bài cũ 
? Muốn xác định được kiểu gen của các thể mang tính trạng trội cần phải làm gì?
? Tương quan trội – lặn của các tính trạng có ý nghĩa gì trong thực tiễn sản xuất?
2. Bài mới
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1
Thí nghiệm của menden
- Treo H4 cho HS quan sát và cho biết Menden tiến hành lai 2 cặp tính trạng như thế nào?
? Xác địnhtính trạng trội, tính trạng lặn trong thí nghiệm của Menden?
- Yêu cầu HS điền nội dung phù hợp vào bảng 4 trang 15-SGK
-> HS quan sát tranh và trả lời được:
Lai cặp bố mẹ khác nhau về 2 cặp tính trạng thuần chủng tương phản 
P : vàng trơn x xanh nhăn
F1 vàng trơn
F2 315 vàng trơn : 108 xanh trơn : 101 vàng nhăn : 32 xanh nhăn
-> HS xác định: 
Tính trạng trội: vàng trơn 
Tính trạng lặn: xanh nhăn
Kiểu hỡnh F2
Số hạt
Tỉ lệ kiểu hỡnh F2
Tỉ lệ cặp TT ở F2
Vàng trơn 
Xanh nhăn 
Xanh trơn
Xanh nhăn
315
101
108
32
9
3
3
1
- GV: Tính trạng trội đều chiếm 3/4 của từng loại tính trạng còn tính trạng lặn đều chiếm tỉ lệ 1/4 
- Phân tích cho học sinh thấy rõ tỷ lệ từng cặp tính trạng có mối tương quan với tỉ lệ kiểu hình ở F2
? Từ mối tương quan trên, Menden đã rút ra kết luận gì về sự di truyền các tính trạng màu sắc và hình dạng hạt ? 
- GV nhận xét và bổ sung (điều này cũng được hiểu là nếu F2 có tỉ lệ phân ly nkiểu hình bằng tích tỉ lệ phân ly của các cặp tính trạng thì các cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau.
- Yêu cầu HS hoàn thành lệnh trong trang 15 – SGK vào vở bài tập.
- Gọi HS đọc bài làm
-> Các tính trạng màu sắc và hình dạng hạt di truyền độc lập với nhau
-> HS hoàn thành lệnh: Tích tỉ lệ
Tiểu kết: Khi lai 2 bố mẹ khác nhau về 2 cặp tính trạng thuần chủng tương phản di truyền độc lập với nhau cho F2 có tỉ lệ mỗi kiểu hình bằng tích các tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
Hoạt động 2
Biến dị tổ hợp
- GV yêu cầu HS nghiên cứu lại kết quả thí nghiệm ở F2
? Kiểu hình nào ở F2 khác với P ?
- Gv nhấn mạnh : Khái niệm biến dị tổ hợp và tỉ lệ của nó được xác định dựa vào kiểu hình P
- Biến dị tổ hợp khá phong phú ở những loài sinh vật có hình thức sinh sản hữu tính.
-> HS nghiên cứu kết quả thí nghiệm
-> HS trả lời: vàng nhăn và xanh trơn
Tiểu kết: 
- Biến dị tổ hợp là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ 
3. Củng cố bài học
? Qua bài học em cần nắm được những nội dung cơ bản nào?
- Gọi 1 HS đọc phần Ghi nhớ
- Bài tập: Chọn đáp án đúng
Thực chất của sự di truyền độc lập các tính trạng là nhất thiết F2 phải có:
a. Tỉ lệ phân ly của mỗi cặp tính trạng là 3 trội : 1 lặn
b. Tỉ lệ của mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó
c. Bốn kiểu hình khác nhau
d. Các biến dị tổ hợp
4. Hướng dẫn học ở nhà
- Học phần ghi nhớ và vở ghi
- Trả lời các câu hỏi trong SGK – Trang 16
- Tìm hiểu trước bài 5