Giáo án Sinh học Lớp 9 - Chương trình cả năm - Năm học 2013-2014

, hoàn thành nội dung các bảng.
- Đại diện nhóm trình bày trên máy chiếu, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- HS tự sửa chữa và ghi vào vở bài tập.
Bảng 40.1 – Tóm tắt các quy luật di truyền
Tên quy luật
Nội dung
Giải thích
ý nghĩa
Phân li
Do sự phân li của cặp nhân tố di truyền trong sự hình thành giao tử chỉ chứa một nhân tố trong cặp.
Các nhân tố di truyền không hòa trộn vào nhau.
- Phân li và tổ hợp của cặp gen tương ứng.
- Xác định tính trội (thường là tính trạng tốt).
Phân li độc lập
Phân li độc lập của các cặp nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử.
F2 có tỉ lệ mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
Tạo biến dị tổ hợp.
Di truyền liên kết
Các tính trạng do nhóm nhóm gen liên kết quy định được di truyền cùng nhau.
Các gen liên kết cùng phân li với NST trong phân bào.
Tạo sự di truyền ổn định của cả nhóm tính trạng có lợi.
Di truyền liên kết với giới tính
ở các loài giao phối tỉ lệ đực; cái xấp xỉ 1:1
Phân li và tổ hợp của cặp NST giới tính.
Điều khiển tỉ lệ đực: cái.
Bảng 40.2 – Những diễn biến cơ bản của NST
 qua các kì trong nguyên phân và giảm phân
Các kì
Nguyên phân
Giảm phân I
Giảm phân II
Kì đầu
NST kép co ngắn, đóng xoắn và đính vào sợi thoi phân bào ở tâm động.
NST kép co ngắn, đóng xoắn. Cặp NST kép tương đồng tiếp hợp theo chiều dọc và bắt chéo.
NST kép co ngắn lại thấy rõ số lượng NST kép (đơn bội).
Kì giữa
Các NST kép co ngắn cực đại và xếp thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Từng cặp NST kép xếp thành 2 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào. 
Các NST kép xếp thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Kì sau
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực tế bào.
Các NST kép tương đồng phân li độc lập về 2 cực tế bào.
Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực tế bào.
Kì cuối
Các NST đơn nằm gọn trong nhân với số lượng bằng 2n như ở tế bào mẹ.
Các NST kép nằm gọn trong nhân với số lượng n (kép) bằng 1 nửa ở tế bào mẹ.
Các NST đơn nằm gọn trong nhân với số lượng bằng n (NST đơn).
Hoạt động 2: Trả lời các câu hỏi ôn tập
	Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
*GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi số 1, 2, 3 SGK trang 117.
- Cho HS thảo luận toàn lớp.
- HS vận dụng các kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.
- Nhận xét, bổ sung.
4. Nhận xét - đánh giá
*GV nhận xét,đánh giá sự chuẩn bị của các nhóm, chất lượng làm bài của các nhóm.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Hoàn thành các câu hỏi trang 117.
- Ôn lại phần biến dị và di truyền.
Duyệt ngày : .. tháng .. năm 20
 Tổ trưởng
 Nguyễn Thị Bích Ngọc
Ngày soạn: ....................
Ngày dạy: ......................
Tiết 35
ÔN TẬP HỌC KÌ I
I. Mục tiêu
- Học sinh hệ thống hoá được các kiến thức cơ bản về di truyền và biến dị.
- Biết vận dụng lí thuyết vào thực tiễn sản xuất và đời sống.
II. Đồ dùng dạy học
- Bảng phụ; phiếu học tập.
III. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định:
 Sĩ số: 9a 9b
2.Kiểm tra
è Kết hợp trong khi ôn tập
3. Bài mới
Bảng 40.3 – Bản chất và ý nghĩa của các quá trình
 nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
Các quá trình
Bản chất
ý nghĩa
Nguyên phân
Giữ nguyên bộ NST, nghĩa là 2 tế bào con được tạo ra có 2n NST giống như mẹ.
Duy trì ổn định bộ NST trong sự lớn lên của cơ thể và ở loài sinh snả vô tính.
Giảm phân
Làm giảm số lượng NST đi 1 nửa, nghĩa là các tế bào con được tạo ra có số lượng NST (n) bằng 1/2 của tế bào mẹ.
Góp phần duy trì ổn định bộ NST qua các thế hệ ở loài sinh sản hữu tính và tạo ra nguồn biến dị tổ hợp.
Thụ tinh
Kết hợp 2 bộ nhân đơn bội (n) thành bộ nhân lưỡng bội (2n).
Góp phần duy trì ổn định bộ NST qua các thế hệ ở loài SS hữu tính và tạo ra nguồn BDTH.
Bảng 40.4 – Cấu trúc và chức năng của ADN, ARN và prôtêin
Đại phân tử
Cấu trúc
Chức năng
ADN
- Chuỗi xoắn kép
- 4 loại nuclêôtit: A, T, G, X
- Lưu giữ thông tin di truyền
- Truyền đạt thông tin di truyền.
ARN
- Chuỗi xoắn đơn
- 4 loại nuclêôtit: A, U, G, X
- Truyền đạt thông tin di truyền
- Vận chuyển axit amin
- Tham gia cấu trúc ribôxôm.
Prôtêin
- Một hay nhiều chuỗi đơn
- 20 loại aa.
- Cấu trúc các bộ phận tế bào, enzim xúc tác quá trình trao đổi chất, hoocmon điều hòa hoạt động của các tuyến, vận chuyển, cung cấp năng lượng.
Bảng 40.5 – Các dạng đột biến
Các loại đột biến
Khái niệm
Các dạng đột biến
Đột biến gen
Những biến đổi trong cấu trúc cấu ADN thường tại 1 điểm nào đó
Mất, thêm, thay thé, đảo vị trí 1 cặp nuclêôtit.
Đột biến 
cấu trúc NST
Những biến đổi trong cấu trúc NST.
Mất, lặp, đảo đoạn.
Đột biến 
số lượng NST
Những biến đổi về số lượng NST.
Dị bội thể và đa bội thể.
Hoạt động 2: Trả lời các câu hỏi ôn tập
	Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
*GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi số 4,5 SGK trang 117.
- Cho HS thảo luận toàn lớp.
- HS vận dụng các kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.
- Nhận xét, bổ sung.
4. Nhận xét - đánh giá
*GV nhận xét,đánh giá sự chuẩn bị của các nhóm, chất lượng làm bài của các nhóm.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Hoàn thành các câu hỏi trang 117.
- Ôn lại phần biến dị và di truyền.
- Giờ sau kiểm tra học kì.
Ngày soạn: ....................
Ngày KT :
Tiết 36
KIỂM TRA HỌC KÌ I
I. Mục tiêu
 - Kiểm tra đánh giá kiến thức học sinh, đánh giá khả năng nhận thức và trình bày của học sinh.
II. Ma trận để kiểm tra: 
Tên chủ đề 
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
Tổng số phần
( Mức độ 1)
1
(Mức độ 2)
2
(Mức độ 3)
3
(Mức độ 4)
4
Nội dung học kỳ I
Trắc nghiệm
Trắc nghiệm
Số tiết cần KT : 
Số câu 
4
Số câu :
4
Số câu : 
Số câu
12
Tỷ lệ %
54.5
Tỷ lệ %
33.3
Tỷ lệ %
66.7
Tỷ lệ %
0.0
Tỷ lệ %
0.0
100
Tổng số điểm
109.1
Số điểm 
36.4
Số điểm 
72.7
Số điểm 
0.0
Số điểm 
0.0
Nội dung học kỳ I
Câu: 1,2
Câu 3
Số tiết cần KT : 
Số câu 
Số câu :
Số câu : 
2
Số câu
1
10
Tỷ lệ %
45.5
Tỷ lệ %
0.0
Tỷ lệ %
0.0
Tỷ lệ %
60.0
Tỷ lệ %
40.0
100
Tổng số điểm
90.9
Số điểm 
0.0
Số điểm 
0.0
Số điểm 
54.5
Số điểm 
36.4
Tổng số tiết KT 
0
Số phần: 
4
Số phần: 
4
Số phần: 
2
Số phần: 
1
22
Tỷ lệ %
Tỷ lệ %
18.2
Tỷ lệ %
36.4
Tỷ lệ %
27.3
Tỷ lệ %
18.1818
100
Tổng điểm
200.0
Số điểm 
36.4
Số điểm 
72.7
Số điểm 
54.5
Số điểm 
36.4
200
10
1.8
3.6
2.7
1.8
III. Đề kiểm tra
Phần I: Trắc nghiệm(4đ)
Câu 1: Phép lai nào sau đây sẽ cho số kiểu gen nhiều nhất :
 A.P:AA x Aa B. P:Aa x aa C. P:Aa x Aa D. aa x aa
Câu 2: 50 tinh bào bậc 1 ở động vật tạo được bao nhiêu tinh trùng :
A.50 B.100 C. 150 D .200
Câu 3:Trong số các bệnh sau đây ở người ,bệnh nào trong tế bào sinh dưỡng có chứa 47 NST 
A.Bệnh Tớcnơ B.Bệnh Đao C.Bệnh ung thư máu D. Bệnh mù màu .
Câu 4 . Sự tự nhân đôi của NST diễn ra ở chu kỳ nào trong quá trình phân bào của tế bào. 
 a . kì trung gian b. Kì giữa c. kì đầu d. kì sau e . kì cuối
Câu 5. Nếu 2 gen tương ứng không giống nhau thì cơ thể mang gen đó gọi là : 
 a. Cơ thể lai . b.Thể đồng hợp. c. Thể dị hợp d .Cả avà b.
Câu 6. Nếu gen trội là trội hoàn toàn thì kiểu gen nào dưới đây có chung kiểu hình.
 a. AABB và AaBb ; b. AaBb và A abb; c. Aabb và aabb ; d . a aBb và aabb
Câu 7. Loại ARN nào sau đây có chức năng truyền đạt thông tin
 a. t ARN b. m ARN c. r ARN d . cả a,b,c
 Câu 8 Phép lai nào sau đây là phép lai phân tích? 
 A. AA x Aa B. Aa x aa C . AA x AA D. Aa x Aa
Phần II : Tự luận(6đ).
Câu 1:Đột biến cấu trúc NST là gì ? Có những dạng nào ? (2.0đ)
Câu 2. (2 điểm) Nêu điểm khác nhau cơ bản giữa ADN và ARN(1đ)
Câu 3:Ở đậu Hà lan ,hoa đỏ là trội hoàn toàn so với hoa trắng .Cho lai 2 thứ đậu hoa đỏ và hoa trắng thuần chủng với nhau thu được F1 toàn đậu hoa đỏ .Tiếp tục cho đậu F1 lai với nhau .
a.Xác định tỉ lệ kiểu gen – kiểu hình ở F2(2.0đ)
b. Cho đậu F1 lai phân tích thì có kết quả như thế nào ?(1.0đ)
IV : Đáp án và biểu điểm
Phần I : Trắc nghiệm(4đ) :
Câu
1
2
3
4
5
6
7
8
Đ/A
C
D
B
A
C
A
B
B
Phần II: Tự luận(6đ)
Câu1: (2đ)
 - Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc của NST .(1.0đ)
- Gồm có các dạng :mất đoạn ,lặp đoạn ,đảo đoạn.(1.0đ)
Câu 2. Nêu điểm khác nhau cơ bản giữa ADN và ARN(1đ). 
ADN
ARN
-Gồm 1 mạch kép song song 
- Được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là A,T,G,X 
- Được cấu tạo theo nguyên tắc bổ xung:
 A- T ngược lại T- A 
 G- X X- G 
- Gồm 1 mạch đơn
- Được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là A,U,G,X 
-Được cấu tạo theo nguyên tắc bổ xung:
 A – U 
 X- G
Câu 3(3đ): Theo đề bài qui ước gen:
a) -Gọi A là gen đậu hoa đo. 	=> Đậu hoa đỏ thuần chủng có kiểu gen AA
-Gọi a là gen đậu hoa trắng . 	Đậu hoa trắng có kiểu gen aa (0.5đ)
Sơ đồ lai: P: AA x aa
 G: A a
 F1: Aa -> 100% hoa đỏ (0.5đ)
 Cho F1 x F1: Aa x Aa
 GF1 : A;a A;a
	F2 : 1AA: 2Aa : 1aa
 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng(0.5đ)
_ Nhận xét: 
 F1 có: KG: Aa ; KH: 100% hoa đỏ
 F2 có: KG: 1AA: 2Aa :1aa ; KH: 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng (0.5đ)
b) Cho F1 lai phân tích ta được:
Sơ đồ lai: P: Aa x aa
 G: A;a a
 F1 : 1Aa : 1aa (0.5đ)
 50% hoa đỏ: 50% hoa trắng(0.5đ)
	V. Hướng dẫn về nhà.
	Đọc thêm bài 33: Gây đột biến nhân tạo trong chọn giống
Ngày soạn: ....................
Ngày dạy: ......................
Tiết 37
Bài 34: THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN
VÀ GIAO PHỐI GẦN
I. Mục tiêu
- Học sinh hiểu và trình bày được nguyên nhân thoái hóa của tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật.
- Trình bày được phương pháp tạo dòng thuần ở cây giao phấn.
- Vận dụng liên hệ thực tiễn.
II. Đồ dùng dạy học
 Máy chiếu
III. Tiến trình lên lớp
1. Kiểm tra bài cũ
è Giáo viên tiến hành trong các hoạt động dạy học.
3. Bài mới
Hoạt động 1: Hiện tượng thoái hoá
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
- Yêu cầu HS nghiên cứu SGK mục I
- Hiện tượng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn biểu hiện như thế nào?
- Cho HS quan sát H 34.1 minh họa hiện tượng thoái hoá ở ngô do tự thụ phấn.
- HS tìm hiểu mục 2 và trả lời câu hỏi:
- Giao phối gần là gì? Gây ra hậu quả gì ở sinh vật?
- Sự thoái hóa ở động vật có những biểu hiện như thế nào?
- HS nghiên cứu SG