Giáo án Sinh học Lớp 9 - Di truyền học người

Tuần : Tiết
Ngày soạn : Ngày dạy :
DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
I. Mục tiêu
- Học xong bài này, HS có khả năng:
- Nêu được di truyền y học tư vấn và nội dung của nó.
- Giải thích được cơ sở di truyền học của việc cấm 1 người lấy nhiều vợ hay nhiều chồng và không kết hôn với nhau trong vòng 4 đời.
- Giải thích được : tại sao phụ nữ không nên sinh con ở tuổi ngoài 35.
- Rèn luyện kĩ năng trao đổi theo nhóm và tự nghiên cứu với SGK.
II. Phương pháp
	Hoạt động nhóm, vấn đáp, quan sát ....
III. Phương tiện dạy học
- Tranh phóng to hình 30. 1– 2 SGK (hoặc)
- Máy chiếu Overhead vàfilm ghi nội dung bảng 30. 1– 2 SGK.
IV. Tiến trình dạy học
	1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Câu1: Nêu các đặc điểm di truyền của bệnh bạch tạng, bệnh câm điếc bẩm sinh và tật 6 ngón tay ở người ?
Câu 2: Nêu các nguyên nhân phát sinh bệnh tật, bệnh di truyền ở người và một số biện pháp hạn chế phát sinh các tật, bệnh đó ?
3. Giảng bài mới: 
Mở bài: GV dẫn dắt:..
Hoạt động 1
Tìm hiểu di truyền y học tư vấn
* Mục Tiêu: HS hiểu được di truyền y học tư vấn và nội dung của nó
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV nêu vấn đề, những hiểu biết về di truyền học người, giúp con người bảo vệ mình và bảo vệ tương lai di truyền loài người.
GV yêu cầu HS đọc mục II SGk để trả lời các câu hỏi sau :
- Di truyền ý học tư vấn là gì ?
- Chức năng của ngành này ?
GV yêu cầu HS vận dụng những kiến thức đã có thể thực hiện s SGK.
GV nhận xét, chỉnh sửa vànhận đáp án Đúng.
HS độc lập nghiên cứu SGK, trao đổi theo nyhóm và cử đại diện trình bày câu trả lời.
Dưới sự chỉ đạo của GV, đại diện các nhóm trình bày phải nêu lên được :
* Di truyền y học tư vấn được hình thành do sự phối hợp các phương pháp xét nghiệm, chẩn đón hiện đại về mặt di truyền cùng với nghiên cứu phả hệ...
* Chức năng của di truyền y học tư vấn là : chẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh, tật di truyền.
HS thảo luận theo nhóm, cử đại diện trình bày ý kiến của nhóm.
Các nhóm khác bổ sung và cùng xây dựng câu trả lời chung của lớp.
* Đây là bệnh di truyền.
* Bệnh do gen lặn kiểm soát, vì chỉ thể hiện trong trường hợp có đồng hợp tử gen lặn.
* Nếu họ lấy nhau, sinh con đầu lòng bị câm điếc bẩm sinh thì không nên tiếp tục sinh con nữa. Vì cả hai người điều có gen lặn gây câm điếc bẩm sinh ở trạng thái dị hợp.
Hoạt động 2
Tìm hiểu di truyền học với hôn nhân vàkế hoạch hóa gia đình
* Mục Tiêu: HS giải thích được cơ sở di truyền học của việc “một vợ, một chồng” vàcấm kết hôn trong vòng 4 đời.
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
. Di truyền học với hôn nhân.
GV cho HS nghiên cứu mục II SGK để trả lời các câu hỏi sau :
- Tại sau kết hôn gần làm 
suy thoái nòi giống ?
- Tại sau người có quan hệ huyết thống từ 5 đời trở đi thì được phép kết hôn với nhau ?
GV treo bảng phụ (ghi nội dung bảng 30. 1 SGK) cho HS theo dõi, để trả lời câu hỏi của s SGK.
2. Di truyền học và kế hoạch hóa gia đình (KHHGD).
GV treo bảng phụ (ghi nội dung bảng 30. 2 SGK) cho HS theo dõi và yêu cầu các em Tìm hiểu SGK để rhực hiện s SGK. 
GV phân tích và gợi ý và chỉ ra câu trả lời đúng.
HS độc lập nghiên cứu SGK, trao đổi theo nhóm và cử đại diện trình bày câu trả lời.
Dưới sự hướng dẫn của GV, các nhóm khác bổ sung và cả lớp phải nêu được đáp án.
HS độc lập theo dõi bảng 30. 1, thảo luận theo nhóm và cử đại diện trình bày câu trả lời của nhóm. Dưới sự hướng dẫn của GV, cả lớp thảo luận và nêu lên được :
 Luật hôn nhân và gia đình quy định : một người chỉ được lấy một chồng (đối với nam) hoặc chỉ lấy một chồng (đối với nữ) là vì : Tỉ lệ nam : nữ ở tuổi trưởng thành (trừ người già) là xấp xỉ 1 : 1.
Đại diện một vài nhóm HS trình bày câu trả lời, các nhóm khác bổ sung.
* kết hôn gần suy thoái nồi giống là vì các đột biến lặn có hại có nhiều cơ hội biểu hiện trên cơ thể đồng hợp.
* Những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ năm trở lên thì được phép kết hôn với nhau là vì : khả năng xuất hiện các cơ thể đồng hợp về các đột biến lặn có hại là rất ít.
* Nên sinh con từ lứa tuổi 25 – 34 để đảm bảo được học tập, công tác tốt mà vẫn giữ ở mức 2 con, tránh hai lần sinh gần nhau và giảm tỉ lệ sơ sinh mắc bệnh Đao.
Hoạt động 3
Tìm hiểu hậu quả di truyền do ô bhiễm môi trường
* Mục Tiêu: HS thấy được hậu quả do ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tính di truyền, từ đó có ý thức trách nhiệm về việc giảm ô nhiễm môi trường ở mức độ tối đa.
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV nêu vấn đề : Các chất đồng vị phóng xạ được tích lũy trong khí quyển rồi xuống đất ; chất đồng vị phóng xạ có trong lòng đất hay ở vật dụng xung quanh ta thường xuyên phân rả, rồi xâm nhập vào cơ thể động vật, thực vật và con người (ở mô xương, mô máu, tuyến sinh dục) gây ung thư và các đột biến.
Các hóa chất mới có thể gây đột biến rất nhiều lần chất phóng xạ.
Do vậy, phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và chống ô nhiễm môi trường.
HS ghi cơ bản vào vở. theo dõi GV giảng bài và ghi các nội dung
HS ghi các ý chính vào vở học
V. Củng cố vàhoàn thiện 
1. GV cho HS đọc chậm phần tóm tắt cuối bài và nhắc lại những ý chính.
2. Gợi ý trả lời câu hỏi cuối bài.
Câu 1. Di truyền y học tư vấn có chức năng : chuẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh, tật di truyền.
Câu 2. Nội dung trả lời câu này đã được đưa ra khi thực hiện các r SGK.
Câu 3. Phụ nữ không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35, vì khả năng sinh ra trả bị bệnh đao cao.
- Chống ô nhiễm môi trường : vì ô nhiễm môi trường sinh ra những chất độc hại dễ làm biến đổi vật chất di truyền, gây ung thư.
VI. Dặn dò
* Học thuộc và nhớ phần tóm tắt cuối bày.
* Trả lời các câu hỏi sau.
1. Di truyền y học tư vấn có chức năng gì ?
2. Việc quy định, nam giới chỉ được lấy một vợ, nữ giới chỉ được lấy một chồng, nhưng người co quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau dựa trên cơ sở khoa học nào ?
3. Tại sao phụ nữ không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35 ? tại sao cần phải đấu tranh chống ô nhiễm môi trường ?
* Ôn tập nắm vững kiến thức chương V để chuẩn bị học chương VI.