Giáo án Sinh học Lớp 7 - Trọn bộ cả năm học

ôùn vaø coù yù nghóa thöïc tieãn lôùn trong nghaønh chaân khôùp.Chaâu chaáu coù caáu taïo tieâu bieåu, deã gaëp ngoaøi thieân nhieân neân töø laâu ñöôïc choïn laøm ñaïi dieän cho lôùp saâu boï
3. Nội dung(30ph)
*Muïc tieâu:
-Moâ taû ñöôïc caáu taïo ngoaøi cuûa chaâu chaáu
-Trình baøy ñaëc ñieåm caáu taïo coù lieân quan ñeán di chuyeån
*Tieán haønh(15’)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1:Tìm hiểu cấu tạo ngoài, di chuyển và cấu tạo trong của châu chấu.
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển:
- Cơ thể gồm 3 phần:
+ Đầu: râu, mắt kép, cơ quan miệng.
+ Ngực: 3 đôi chân, 2 đôi cánh.
+ Bụng: nhiều đốt, mỗi đốt có lỗ thở.
- Di chuyển: bò, nhảy, bay.
II. Cấu tạo trong:
- Hệ tiêu hóa: miệng -> hầu -> diều -> dạ dày -> ruột tịt -> ruột sau -> trực tràng -> hậu môn.
- Hệ hô hấp: có hệ thống ống khí ở bụng.
- Hệ tuần hòan: đơn giản, mạch hở.
- Hệ thần kinh: hạch não, chuỗi hạch.
- Yêu cầu HS thuyết trình.
- GV nhận xét đặt câu hỏi bổ sung:
+ Tại sao châu chấu có hệ thống ống khí phát triển?
+ Tại sao hệ tuần hoàn châu chấu đơn giản? Máu màu gì?
+ Tại sao tim châu chấu có nhiều ngăn?
+ Hô hấp ở tôm có gì khác châu chấu?
+ Châu chấu có uống nước không? Nước trong cơ thể châu chấu từ đâu mà có?
+ Ống bài tiết của châu chấu họat động như thế nào?
+ Chất nhờn trên cơ thể chấu chấu có tác dụng gì?
- Yêu cầu HS kết luận.
- HS thuyết trình và chất vấn.
- HS trả lời:
+ Cung cấp ôxi tòan bộ cơ thể, giúp cơ thể châu chấu nhẹ -> bay.
+ Hệ tòan hòan chỉ làm chức năng cung cấp chất dinh dưỡng. Máu không màu.
+ Hệ tuần hòan hở, tim có nhiều ngăn để bơm và thu lại máu ra tòan bộ cơ thể.
+ Châu chấu hô hấp bằng hệ thống ống khí.
+ Không. Nước trong thức ăn và nước trao đổi chất.
+ Ống bài tiết lọc chất thải bằng cách thấm trực tiếp qua thành tế bào rồi đổ vào ruột sau theo phân ra ngòai, giữ lại toàn bộ nước trong cơ thể -> tránh mất nước -> phân khô.
+ Giảm sức cản không khí khi bay.
- HS kết luận.
Hoạt động 2: Tìm hiểu dinh dưỡng, sinh sản và phát triển của châu chấu.
III. Dinh dưỡng:
- Thức ăn: chồi và lá cây.
- Hô hấp qua lỗ thở.
IV. Sinh sản và phát triển:
- Phân tính.
- Đẻ trứng thành ổ dưới đất.
- Biến thái không hòan tòan, lột xác để lớn lên.
- Yêu cầu HS thuyết trình.
- GV nhận xét và đặt câu hỏi bổ sung:
+ Quan hệ giữa dinh dưỡng và sinh sản?
+ Biến thái không hoàn toàn là gì?
+ Vai trò của châu chấu?
- Yêu cầu HS kết luận.
- HS thuyết trình và chất vấn.
- HS trả lời:
+ Phàm ăn và đẻ nhiều.
+ Con non gần giống con trưởng thành.
+ Phá hoại cây trồng, ảnh hưởng mùa màng.
- HS kết luận.
4.Cuûng coá (5’) 
-Goïi 1HS ñoïc phaàn toùm taét trong SGK tr88
1. Nhöõng ñaëc ñieåm chung naøo giuùp nhaän daïng chaâu chaáu noùi rieâng & saâu boï noùi chung:
a.Cô theå coù 2phaàn: ñaàu ngöïc & buïng
b.Cô theå coù 3 phaàn: ñaàu, ngöïc & buïng
c.Coù voû kitin bao boïc cô theå
d.Ñaàu coù 1 ñoâi raâu
e.Ngöïc coù 3 ñoâi chaân & 2 ñoâi caùnh
g.Con non phaùt trieån qua nhieàu laàn loät xaùc
l.Hoâ haáp baèng oáng khí
2. Quan heä giöõa dinh döôõng & sinh saûn ôû chaâu chaáu ntn?
Ñaùp aùn:
1.b-d-e-h
2.Chau chaáu ñeû tröùng nhieàu löùa trong naêm, 1 löùa à nhieàu tröùng=>chaâu chaáu aên raát nhieàu, nhaát laø ôû giai ñoaïn tröôûng thaønh
5. Dặn dò(1ph)
-Hoïc baøi& TLCH cuoái baøi
-Ñoïc muïc”em coù bieát”
-Chuaån bò baøi “ ña daïng & ñaëc ñieåm chung cuûa lôùp saâu boï”
+Maãu vaät: boï ngöïa, chuoàn chuoàn, ve, böôùm, ong baàu, ong maät
+Tranh aûnh: saâu boï(muoãi)
+Keû saün baûng 1, 2 tr91&92 SGK.
V.Rút kinh nghiệm:
Tuần:	 	 Ngày soạn:
Tiết: 28	 Ngày dạy: 
Bài : 27 ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
I.Muïc tieâu :
1.Kieán thöùc:
-Xaùc ñònh ñöôïc tính ña daïng cuûa lôùp saâu boï qua 1 soá ñaïi dieän ñöôïc choïn trong caùc ñaïi dieän thöôøng gaëp.
-Töø caùc ñaïi dieän ñoù, nhaän xeùt & ruùt ra caùc ñaëc ñieåm chung cuûa saâu boï, c uøng vôùi vai troø thöïc tieãn cuûa chuùng.
2. Kó naêng
-Reøn luyeän kyõ naêng quan saùt, phaân tích
-Kyõ naêng hoaït ñoäng nhoùm
3.Thaùi ñoä:
Bieát caùch baûo veä saâu boï coù ích & tieâu dieät saâu boï coù haïi
II.Phöông phaùp: Quan saùt- tìm toøi
III.Phöông tieän:
1.Giaùo vieân
Tranh moät soá ñaïi dieän cuûa lôùp saâu boï.
Baûng phuï: keû saün baûng1 & 2
2.Hoïc sinh
 Söu taàm tranh aûnh & maãu vaät caùc loaøi saâu boï ñaïi dieän
IV.Tiến trình bài dạy:
1.Kieåm tra baøi cuõ(8ph)
-Neâu ñaëc ñieåm giuùp nhaän daïng chaâu chaaus noùi æeâng &b saâu boï noùi chung?
(- Cô theå chia 3 phaàn: ñaàu, ngöïc, buïng
 -Coù moät ñoâi raâu
-Ngöïc coù: 3 ñoâi chaân; 2 ñoâi caùnh
-Heä hoâ haáp baèng oáng khí)
-Hoâ haáp ôû chaâu chaáu khaùc toâm ôû ñieåm naøo ?
( Toâm hoâ haáp baèng mang
Chaâu chaáu hoâ haáp baèng heä thoáng oáng khí xuaát phaùt töø loã thôû)
-Quan heä giöõa sinh saûn & dinh döôõng ôû chaâu chaáu ntn?
( Chaâu chaáu ñeû nhieàu löùa/ naêm. Moãi löùa ñeû nhieàu tröùng à chaâu chaáu aên raát nhieàu(caén phaù) nhaát laø giai ñoaïn tröôûng thaønh)
2.Môû baøi(1ph):
 Saâu boï vôùi khoaûng gaàn 1 trieäu loaøi raát ña daïng veà loaøi, veà loái soáng, moâi tröôøng soáng vaø taäp tính.Caùc ñaïi dieän trong baøi 27 tieâu bieåu cho tính tính ña daïng ñoù.
3. Nội dung(30ph):
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1:Tìm hiểu 1 số đại diện sâu bọ khác.
I. Một số đại diện sâu bọ khác:
 Sự đa dạng về lòai, lối sống và tập tính:
- Số lượng loài lớn.
- Lối sống: tự do, kí sinh.
- Môi trường sống: dưới nước, trên cạn, trên không.
- Tập tính: di cư, thay đổi màu sắc theo môi trường.
- Yêu cầu HS thuyết trình.
- GV nhận xét đặt câu hỏi bổ sung:
+ Cách lẩn trốn kẻ thù của bọ ngựa?
+ Cách sinh sản của chuồn chuồn?
+ Ve nào kêu? Mục đích?
+ Thức ăn của ve?
+ Muỗi nào hút máu? Kim của muỗi có chất gì để hút máu?
- Yêu cầu HS thảo luận hòan thành phần bảng 1 SGK trang 91.
- Yêu cầu HS trả lời.
- Yêu cầu HS kết luận.
- HS thuyết trình và chất vấn.
- HS trả lời:
+ Thay đổi màu sắc theo môi trường.
+ Đẻ trứng trong nước, ấu trùng sống trong nước, ăn lăng quăng.
+ Ve đực kêu vào mùa hè để gọi bạn tình.
+ Trưởng thành hút nhựa cây, ấu trùng ăn rễ cây.
+ Muỗi cái hút máu, muỗi đực hút nhựa cây. Kim có chất chống đông máu.
- HS thảo luận trả lời.
- HS trả lời và bổ sung.
- HS kết luận.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung và vai trò tựhc tiễn của lớp sâu bọ.
II. Đặc điểm chung và vai trò thực tiễn:
1) Đặc điểm chung:
- Cơ thể có 3 phần: đầu, ngực, bụng.
- Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh.
- Hô hấp bằng hệ thống ống khí.
- Có nhiều hình thức phát triển biến thái khác nhau.
- Có hệ tuần hòan hở, tim hình ống, nhiều ngăn ở mặt lưng.
2) Vai trò thực tiễn:
- Lợi: 
+ Làm thuốc chữa bệnh.
+ Làm thực phẩm.
+ Thụ phấn cho cây trồng.
+ Thức ăn cho động vật khác.
+ Diệt các sâu hại.
- Hại:
+ Hại hạt ngũ cốc.
+ Truyền bệnh.
- Yêu cầu HS hòan thành phần 6 SGK trang 92.
- Yêu cầu HS trả lời. 
- Yêu cầu HS kết luận.
- Yêu cầu HS thảo luận hòan thành phần bảng 2 SGK trang 92.
- Yêu cầu HS trả lời.
- Yêu cầu HS kết luận.
- HS thảo luận trả lời.
- HS trả lời và bổ sung.
- HS kết luận.
- HS thảo luận trả lời.
- HS trả lời và bổ sung.
- HS kết luận.
4.Cuûng coá (5’)
-Neâu caùc ñaëc ñieåm chung cuûa lôùp saâu boï.
-Lôùp saâu boï coù vai troø thöïc tieãn ra sao?
1. Haõy cho bieát moät soá saâu boï coù taäp tính phong phuù ôû ñòa phöông?
2. Trong soá caùc ñaëc ñieåm chung cuûa saâu boï, ñaëc ñieåm naøo phaân bieät chuùng vôùi caùc chaân khôùp khaùc?
Ñaùp aùn
Teân ñaïi dieän
Taäp tính
Chaâu chaáu
Böôùm 
Ve,boï caùnh cöùng
Boï ngöïa
Saâu, böôùm
Voøng ñôøi:bieán thaùi khoâng hoaøn toaøn 
Voøng ñôøi:bieán thaùi hoaøn toaøn
aáu truøng keùo daøi 3 naêm, giai ñoaïn tröôûng thaønh ngaén chæ laøm nhieäm vuï duy trì noøi gioáng
Bieán ñoåi maøu saéc theo moâi tröôøng.
Nguî trang ñeå traùnh keû thuø
2 .Ñaàu coù 1 ñoâi raâu
Ngöïc: 2 ñoâicaùnh, 3 ñoâi chaân
5.Höôùng daãn hoïc ôû nhaø (1’)
-Hoïc baøi
-Traû lôøi caâu hoûi 3 tr 93SGK
-Chuaån bò baøi 28.
 V.Rút kinh nghiệm:
Tuần:	 	 Ngày soạn:
Tiết: 29	 Ngày dạy: 
Bài: 28 	 THỰC HÀNH
XEM BĂNG HÌNH VỀ TẬP TÍNH SÂU BỌ
I.Muïc tieâu :
1.Kieán thöùc:
Thoâng qua baêng hình HS qs, phaùt hieän moät soá taäp tính cuûa saâu boï theå hieän trong tìm kieám, caát giöõ thöùc aên, trong sinh saûn & trong quan heä giöõa chuùng vôùi con moài hoaëc keû thuø
2. Kó naêng
-Reøn luyeän kyõ naêng quan saùt baêng hình
-Kyõ naêng toùm taét noäi dung ñaõ xem
3.Thaùi ñoä:
Giaùo duïc yù thöùc hoïc taäp & yeâu thích boä moân
II.Phöông phaùp: xem baêng hình
III.Phöông tieän 
1.Giaùo vieân
Lieân heä phoøng thöïc haønh chuaån bò phoøng, maùy chieáu, baêng hình
2.Hoïc sinh
-Oân taäp kieán thöùc ngaønh chaân khôùp.
-Keû phieáu hoïc taäp vaøo vôû
IV.Tiến trình bài dạy:
1.Oån ñònh lôùp(2’)
2 Môû baøi(1’)
Saâu boï coù soá löôïng loaøi raùt lôùn, chuùng soáng ôû khaép moïi nôi.Taäp tính cuûa chuùng phong phuù thích nghi ñk soáng
3.Tieán trình thöïc haønh
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1: Kiểm tra dụng cụ, mẫu vật của học sinh
I. Vật liệu và dụng cụ cần thiết:
- GV kiểm tra và đánh giá sự chuẩn bị của học sinh 
- GV phân công việc cho học sinh.
- HS tập trên bàn cho GV kiểm tra.
- HS lắng nghe.
Hoạt động 2: Hướng dẫn quy trình thực hành
II. Quy trình thực hành:
- Yêu cầu HS đọc nội dung thực hành.
- GV nêu những điểm cần chú ý khi xem phim để HS chuẩn bị bài thu họach.
- HS đọc.
- HS lắng nghe.
Hoạt động 3: HS làm thực hành
III. Thực hành :
- Cho HS xem phim.
- Làm bài thu hoạch. 
- HS xem phim.
- Trả lời câu hỏi và ghi kết quả thực hành vào bài thu hoạch. 
Hoạt động 4: Đánh giá kết quả
IV. Đánh giá kết quả :
- Cho HS báo cáo kết quả theo nhóm.
- GV đánh giá lại cho điểm.
4.Kieåm tra-Ñaùnh giaù(4’)
-Nhaän xeùt thaùi ñoä, tinh thaàn hoïc taäp cuûa HS
-Döïa vaøo phieáu hoïc taäp, GV ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa nhoùm
5.Höôùng daãn hoïc ôû nhaø(1’)
-OÂN laïi kieán thöùc ngaønh chaân khôùp
-Keû baûng tr96,97 vaøo VBT.