Giáo án Sinh học Lớp 7 - Tiết 1 đến 44

tơm là khai thác khả năng khứu giác nhạy bén ở tơm thích cĩ mùi thơm lan toả đi rất xa.
GV: Cho H nghiên cứu phần □ + hình 29.3 a. Để biết tơm phát triển từ trứng đến trưởng thành như thế nào? → thảo luận + liên hệ thực tế. Thực hiện lệnh.
C1: Tơm đực cĩ kích thước lớn, đơi kìm to, dài (hiện tượng này cũng gặp ở cua)
C2: Vì lớp vỏ cứng rắng bao bọc khơng lớn theo cơ thể được.
C3: Bảo vệ khỏi kẻ thù.
D.   Củng cố: Đọc phần ghi nhớ.
E.    Hướng dẫn:
-         Học và trả lời các câu hỏi SGK.
-         Nghiên cứu trước bài 23 “mổ và quan sát tơm sơng”.
F.    Rút kinh nghiệm.
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:.....................
Ngµy gi¶ng:...................
TiÕt 24 : Thùc hµnh .
Mỉ vµ quan s¸t t«m s«ng .
·        Mục tiêu bài học
-         Tìm tịi, quan sat nhận biết cấu tạo một số bộ phận của tơm sơng đại diện cho chân khớp.
-         Mổ quan sát cấu tạo trong của mang tơm và hệ tiêu hĩa hệ thần kinh ở chúng.
-         Tường trình kết quả thực hành bằng cách tập chú thích vào hình vẽ câm trong SGK.
·        Chuẩn bị
GV: Chuẩn bị kỹ cho buổi thực hành.
-         Dụng cụ thực hành: Chậu mổ, bộ đồ mổ, ghim, lúp tay, nước sạch, khăn lau, chậu rửa.
-         Mẫu vật: Tơm sơng, các mẫu ngâm mổ sẵn trên chậu mổ, các mẫu ngâm, mổ sẵn trong lọ ngâm.
-         Tranh vẽ: Tranh mầu vẽ cấu tạo ngồi, trong của tơm sơng.
-         Mơ hình.
H: Chuẩn bị mẫu vật sẵn vật thật (tơm sơng cĩ kích thước càng lớn càng dễ mổ)
-         Nghiên cứu các bước mổ tơm, quan sát trước ở nhà.
·        Tiến trình lên lớp.
A.   Ổn định tổ chức.
B.    Kiểm tra bài cũ: Sự chuẩn bị của H.
C.   Bài thực hành .
I. Yêu cầu
II. Chuẩn bị
III. Nội dung thực hành
1. Mổ và quan sát mang tơm.
2. Cấu tạo trong cuả tơm sơng.
a.      Cấu tạo cơ quan tiêu hĩa.
b.     Cấu tạo cơ quan thần kinh.
IV. Thu hoạch
GV: Chương trình ĐVH thường chọn con tơm làm đại diện cho lớp giác xác nĩi riêng và ngành chân khớp nĩi chung. Ở nước ta, con tơm được chọn là tơm sơng phổ biến ở khắp nước, tơm dễ mổ, dễ quan sát và nĩ cĩ cấu tạo rất tiêu biểu.
? Nêu câu hỏi thực hành.
? Chuẩn bị những gì cho bài thực hành.
GV: Nêu lại cho H
? Nội dung thực hành những gì?
GV: Chỉ đạo H mổ theo hướng dẫn hình 23.2 SGK. → Gỡ ra 1 chân ngực cĩ kèm theo lá mang ở gốc (hình 23.1 B SGK)
→ Quan sát bằng kính lúp → 3 đặc điểm:
+ Cĩ lơng phủ: để khi lơng rung động tạo ra dong nước ra vào đem theo thức ăn ngỏ và 02 vào khoang miệng.
+ Thành túi mang mỏng: Để tiếp nhận 02 vào mao mạch dày đặc.
+ Bám vào gốc chân ngực: Khi chân vận động – lá mang dao động như “phất cờ” thích nghi với chức năng TĐK ở mang.
→ Yêu cầu H chú thích hồn chỉnh hình 23.1 a, 23.2 b.
GV: Yêu cầu mổ chính xác, nắm rõ cấu tạo 2 cơ quan quan trọng:
 ☺ Cơ quan tiêu hố.
 ☺ Cơ quan thần kinh.
-         H mổ đúng như hướng dẫn hình 23.2.
? Quan sát cơ quan tiêu hố gồm các cơ quan nào → (chức năng) + quan sát hình 23.3a.
-         Chỉ mẫu vật - chỉ mơ hình.
-         Yêu cầu ghi chú hồn chình vào hình 23.3b.
Sau khi quan sát trong cơ quan tiêu hố hướng dẫn H nhẹ nhàng cẩn thận gỡ bỏ tồn bộ hệ tiêu hĩa và cả các bĩ cơ trong phần đầu ngực và bụng → Cơ quan thần kinh hiện ra – quan sát (hoặc cĩ thể găm ngực con tơm lên – quan sát ở mặt bụng tơm - hệ thần kinh).
-         Nhận biết các cơ quan hệ thần kinh.
-         Chú thích đầy đủ vào hình 23.2b,c.
Kết quả quan sát: chú thích chính xác rõ ràng và hình vẽ.
 D. Củng cố: Nhận xét – rút kinh nghiệm bài thực hành.
E. Hướng dẫn: Về nhà quan sát, tập mổ lại – nghiên cứu tồn bộ các hệ cơ quan của tơm?
F. Rút kinh nghiệm.
..........................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:.....................
Ngµy gi¶ng:...................
TiÕt 25: ®a d¹ng vµ vai trß cđa líp gi¸p x¸c
·  Mục tiêu bài học
- Nhận biết được dù các lồi ghấp (mềm) xác rất đa dạng về cấu tạo và lối sống. Nhưng chúng cũng cĩ chung những đặc điểm nhất định.
- Thấy được vai trị của (mềm) xác đối với tự nhiên và với đời sống con người.
·  Chuẩn bị
- Bộ tranh sơ đồ cấu tạo chung của (giáp xác), tranh cấu tạo tơm (ốc sên và mực) cua
- Mẫu ngâm, mẫu khơ về các động vật đĩ, kể cả mẫu sống nuơi ở trong bình nước (rận nước, chân kiếm), nuơi trong điều kiện ẩm ướt (mọt ẩm, tơm ở nhờ, cua).
· Tiến trình lên lớp
A.   Ổn định tổ chức.
B.    Kiểm tra bài cũ.
? Nêu tên và chức năng của các phần phụ của tơm sơng.
C.   Bài mới.
-GV yªu c©u HS quan s¸t kÜ hinh 24 tõ 1 ®Ðn 7 SGK hoµn thµnh phiÕu häc tËp
- Häc sinh qan s¸t hinh, ®äc chĩ thÝch. Th¶o luËn hoµn thµnh phiÕu häc tËp
-§¹i diƯn nhãm lªn lµm 
 §¨c ®iĨm
§diƯn
kÝch th­íc
C¬ quan di
chuyĨn
Lèi sèng
§Ỉc ®iĨmkh¸c
1 - Mät Èm
nhá
ch©n
ë c¹n
thë b»ng mang
2 - Sun
nhá
cè ®Þng
sèng b¸m ë vá tµu
3 -RËn n­íc
rÊt nhá
®«i r©u lín
sèng tù do
mïa h¹ sinh toµn con c¸i
4 - Ch©n kiÕn
rÊt nhá
ch©n kiÕn
tù ao, kÝ sinh
kÝ sinh; ¬hÇn phơ tiªu gi¶m
5 - Cua ®ång
lín
ch©n bß
hang hèc
phÇn bơng tiªu gi¶m
6 - Cua nhƯn 
rÊt lín
ch©n bß
®¸y biĨn
ch©n dµi gièng nhƯn
7 - T«m ë nhê
lín
ch©n bß
Èn vµo vá èc
phÇn bơng vá máng vµ mỊm
-Trong c¸c ®¹i diƯn trªn loa× nµo cᬠ®Þa ph­¬ng? sè l­ỵng hiỊu hay Ýt?
-NhËn xÐt sù ®a d¹ng cđa gik¸p x¸c.
- HS th¶o luËn rĩt ra nhËn xÐt.
* KÕt luËn:
 Gi¸p x¸c cã sè l­ỵng loµi lín, sãng ë c¸c m«i tr­êng kh¸c nhau, cã lèi sèng phong phĩ.
Ho¹t ®éng 2 vai ttrß thùc tiƠn
- GV yªu cÇu HS lµm viƯc ®éc lËp víi SGK hoµn thµnh b¶ng 2
+ Líp gi¸p x¸ch cã vai trß g×?
+ Nªu vai trß cđa líp gi¸p x¸c víi ®êi sèng con ng­êi?
+ Vai trß cđa nghỊ nu«i t«m?
+ Vai trß cđa gi¸p x¸c nhá trong ao, hå, biĨn?
 stt
Các mặt cĩ ý nghĩa thực tiễn
Tên các lồi ví dụ
Tên các lồi cĩ ở địa phương
1
2
3
4
5
6
Thực phẩm đơng lạnh
Thực phẩm khơ
Nguyên liệu để làm mắm
 Thực phẩm tươi sống
Cĩ hại cho giao thơng thuỷ
Kí sinh gây hại cá
Tơm sú, tơm he
Tơm he
Tơm, tép
 Tơm, cua, ruốc
Sun
Chân kiếm kí sinh
Tơm sơng, tơm nương
Tơm đỏ, tơm bạc
Cáy, cịng
 Cua bể, ghẹ
GV: Qua đĩ chúng ta rút ra kết luận gì?
H trả lời.
GV: Gọi H đọc phần ghi nhớ tr.81 SGK.
D. Củng cố:
Trả lời câu hỏi số 1 SGK.
(Nhĩm tơm tép, nhĩm cua đồng, nhĩm giáp xác nhỏ).
E. Hướng dẫn:
- GV: Hướng dẫn trả lời câu hỏi 2, 3 SGK.
- Về nhà đọc phần “Em cĩ biết”.
F. Rút kinh nghiệm.
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:.....................
Ngµy gi¶ng:...................
TiÕt 26: nhƯn vµ sù ®a d¹ng cđa líp
 h×nh nhƯn .
· Mục tiêu bài học
- Mơ tả được cấu tạo, tập tính của 1 số đại diện lớp hình nhện
- Nhận biết thêm được 1 số đại diện quan trọng khác của lớp hình nhện trong thiên nhiên, cĩ liên quan đến con người và gia súc.
- Nhận biết được ý nghĩa thực tiễn của lớp hình nhện đối với tự nhiên và đời sống con người.
· Chuẩn bị
GV: 
-  Soạn giáo án
- Tranh vẽ con nhện, bọ cạp, cái ghẻ, ve bị.
- Tranh vẽ quan sát qúa trình hình thành của 1 chiếc lưới nhện
-  Mơ hình, tiêu bản, mẫu ngâm các động vật nêu trên (nếu cĩ)
H: Xem trước bài mới.
·  Tiến trình lên lớp
A.   Ổn định tổ chức
B.    Kiểm tra bài cũ:
Nªu vai ttrß thùc tiƠn cđa líp gi¸p x¸c?
C.   Bài mới
I. Nhện.
 1. Đặc điểm cấu tạo
 + x¸c ®Þnh giíi h¹n phÇn ®Çu ngùc
 2. Tập tính.
 a. Chăng lưới
Giới thiệu: Thiên nhiên nhiệt đới nước ta nĩng và ẩm, thích hợp với đời sống các lồi của lớp hình nhện. Cho nên lớp hình nhện ở nước ta rất phong phú và đa dạng.
GV: Yêu cầu H đọc phần thơng tin và quan sát hình 25.1 → Thảo luận → Thực hiện lệnh ( hình tam giác)
Các phần
cơ thể
Tên bộ phận
quan sát thấy
chức năng
Phần đầu - ngực
Đơi kìm cĩ tuyến độc
Đơi chân xúc giác
4 đơi chân bị
 - B¾t m«i tù vƯ
- C¶m gi¸c vỊ khøu gi¸c,xĩc gi¸c
- di chuyĨn ch¨ng l­íi
Phần bụng
Phía trước là đơi khe thở
Ở giữa là 1 lỗ sinh dục
Phĩa sau là các núm tuyến tơ
 - H« hÊp
- Sinh s¶n
- sinh ra tuyÕn t¬
b. Bắt mồi
II. Sự đa dạng của lớp hình nhện.
1.     Một số đại diện.
2. Ý nghĩa thực ti
GV: Yêu cầu H đọc nghiên cứu phần □ + quan sát hình 25. 2 thực hiện phần lệnh (hình tam giác)
Đáp án: 1 – c
 2 – b
 3 – d
 4 – a
GV: Yêu cầu H đọc phần □ + thảo luận → thực hiện lệnh (hình tam giác).
1.     Nhện ngoạm chặt mồi, chích nọc độc.
2.     Tiết dịch tiêu hố vào cơ thể mồi.
3.     Nhện hút dịch lỏng ở con mồi.
4.     Trĩi chặt mồi rồi treo vào lưới để 1 thời gian.
GV: Yêu cầu H đọc phần □ và quan sát hình 25.3 → 5.
Tên đ¹i diện .
 đặc điểm, mơi trường sống.
Thảo luận và hồn thành bảng.
“Ý nghĩa thực tiễn của lớp hình nhện”.
GV: gọi H đọc phần thơng tin.
D. Củng cố
 Cơ thể hình nhện cĩ mấy phần? So sánh các phần cơ thể với giáp xác? Vai trị của mỗi phần
E.Hướng dẫn 
- Về nhà hồn thành các câu hỏi tr.75 SGK.
F. Rút kinh nghiệm.
 ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n:.....................
Ngµy gi¶ng:...................
  TuÇn 14
Líp s©u bä
TiÕt 27: Ch©u chÊu
I. Mơc tiªu: 
	1. KiÕn thøc:
- Tr×n