Giáo án Sinh học Lớp 7 - Học kỳ I - Năm học 2011-2012

màu sắc để xác định mặt lưng và mặt bụng của giun đất.
+ Tìm đai sinh dục: Phía đầu, kích thước bằng 3 đốt, hơi thắt lại màu nhạt hơn.
- Các nhóm dựa vào đặc điểm mới quan sátà thống nhất đáp án.
- Đại diện nhóm lên chữa bàià nhóm khác bổ sung.
- Các nhóm theo dõià tự sửa chữa lỗi nếu cần.
25’
HOẠT ĐỘNG 2: CẤU TẠO TRONG
1/ Cách mổ giun đất 
- Gv yêu cầu:
+ Hs quan sát hình16.2 đọc các thông tin trong SGK tr 57.
+ Thực hành mổ giun đất .
- Gv kiểm tra sản phẩm của các nhóm bằng cách:
+ Gọi một nhóm mổ đẹp, đúngà trình bày thao tác mổ.
+ Một nhóm mổ chưa đúng à trình bày thao tác mổ.
- Gv hỏi: Vì sao mổ chưa đúng hay nát các nội quan?
- Gv giảng giải: Mổ Đv không xương sống chú ý
+ Mổ mặt lưng, nhẹ tay, đường kéo ngắn, lách nội quan từ từ, ngâm vào nước.
+ Ở giun đất có thể xoang chứa dịchà liên quan đến việc di chuyển của giun đất.
2/ Quan sát cấu tạo trong.
- Gv hướng dẫn:
+ Dùng kéo nhọn tách nhẹ nội quan.
+ Dựa vào hình 16.3A nhận biết các bộ phận của hệ tiêu hóa.
+ Dựa vào hình 16.3B SGK à Quan sát bộ phận sinh dục.
+ Gạt ống tiêu hóa sang bên để quan sát hệ thần kinh màu trắng ở bụng.
+ Hoàn thành chú thích ở hình 16.B và 16.C SGK 
- Gv kiểm tra bằng cách gọi đại diện nhóm lên bảng chú thích vào hình câm.
- Cá nhân quan sát hình, đọc kỹ các bước tiến hành mổ. 
- Cử 1 đại diện mổ thành viên khác giữ, lau dịch cho sạch mẫu 
- Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.
- Nhóm khác theo dõi, góp ý cho nhóm mổ chưa đúng.
- Trong nhóm:
+ Một học sinh thao tác gỡ nội quan.
+ Hs khác đối chiếu với SGK để xác định các hệ cơ quan.
+ Ghi chú thích hình vẽ.
+ Đại diện các nhóm lên chữa bài à nhóm khác bổ sung. 
* KẾT LUẬN : 
 Gv gọi đại diện 1 à 3 nhóm:
 - Trình bày cách quan sát cấu tạo ngoài của giun đất.
 - Trình bày thao tác mổ và cách quan sát cấu tạo trong của giun đất.
 - Nhận xét giờ thực hành và vệ sinh. 
5- Thực hành- Gv cho điểm1 à 2 nhóm làm việc tốt và kết quả đúng đẹp.
6- Vận Dụng
Viết thu hoặch theo nhóm.
Kẻ bảng 1,2 tr 60 SGK vào vở bài tập
Tuần 09 - Tiết 17 Ngày soạn: 16/10/2011
Bài:17 MỘT SỐ GIUN ĐỐT KHÁC VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN ĐỐT
I/ Mục tiêu:
 1/ Kiến thức:
 - Chỉ ra được một số đặc điểm của các đại diện giun đốt phù hợp với lối sống.
 - Hs nêu được đặc điểm chung của ngành giun đốt và vai trò của giun đốt.
 2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, tổng hợp kiến thức.
 3/ Thái độ : Giáo dục ý thức bảo vệ động vật
 4/ GDMT:Giun đất sống trong đất ăn vụn hữu cơ và mùn đất nó làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, tăng độ 
phì, làm cho đất màu mỡ. chúng ta cần có ý thức phòng chống ô nhiễm môi trường đất, tăng cường độ che 
phủ của đất bằng thực vật để giữ ẩm và tạo mùn cho đất. Cần bảo vệ các động vật có ích
 II.CÁC KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI 
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, để tìm hiểu về cấu tạo và hoạt động sống của từng đại diện giun đốt qua đó rút ra đặc điểm chung của ngành giun đốt cung như vai trò của chúng đối với hệ sinh thái và con người.
- Kĩ năng phân tích, đối chiếu, khái quát để phân biệt được đại diện của ngành giun đốt
- Kĩ năng hợp tác lắng nghe tích cực.
- Kĩ năng ứng xử/ giao tiếp trong hoạt động nhóm.
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC
- Dạy học nhóm - Vấn đáp- tìm tòi - Trực quan - Trình bày 1 phút
IV/ Đồ dùng dạy học :
GV: Tranh hình 17.1 à 17.3 SGK
HS: Kẻ bảng 1 và 2 vào vở bài tập
V/ Hoạt động dạy học:
1- Ổn đinh tổ chức
2- Kiểm tra bài cũ: - Thu bản thu hoặch của các nhóm.
3- Khám phá: GV giới thiệu SGK
4- Kết nối:
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
15’
HOẠT ĐỘNG 1:MỘT SỐ GIUN ĐỐT THƯỜNG GẶP
- Gv cho Hs quan sát hình vẽ Giun đỏ, đỉa, rươi. 
- Yêu cầu đọc thông tin trong SGK tr 59 à Trao đổi nhóm hoàn thành bảng 1. 
- Gv kẻ bảng 1 lên bảng để Hs chữa bài.
- Gv gọi nhiều nhóm lên chữa bài.
- Gv ghi ý kiến bổ sung của các nhóm.
- Gv thông báo nội dung đúng và cho Hs theo dõi bảng 1 chuẩn kiến thức.
- Cá nhân tự quan sát tranh hình, đọc các thông tin SGK à Ghi nhớ kiến thức.
- Trao đổi nhóm thống nhất ý kiếnà Hoàn thành nội dung bảng 1.
- Đại diện các nhóm lên ghi kết quả ở từng ND. 
- Nhóm khác theo dõi nhận xét và bổ sung.
- Hs theo dõi và tự sửa chữa ( nếu cần )
 Bảng1 Đa dạng của ngành giun đốt
TT
 Đa dạng 
Đại diện
Môi trường sống
Lối sống
1
Giun đất
Đất ẩm
Chui rúc
2
Đỉa
Nước ngọt, Mặn, Lợ.
Kí sinh ngoài
3
Rươi
Nước lợ
Tự do
4
Giun đỏ
Nước ngọt ( Cống, rãnh )
Định cư
5
Vắt 
Đất, lá cây.
Tự do
6
Róm biển
Nước mặn
Tự do
- Gv yêu cầu Hs rút ra kết luận
* KL: - Giun đốt có nhiều loài: Vắt, đỉa, rươi, róm biển, Giun đỏ.
 - Sống ở các môi trường: Đất ẩm, nước, lá cây.
 - Giun đốt có thể sống tự do, định cư hay chui rúc 
15’
HOẠT ĐỘNG 2: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN ĐỐT
- Gv cho Hs quan sát lại tranh hình đại diện của ngành. 
- Nghiên cứu SGK tr 60.
- Trao đổi nhóm hoàn thành bảng 2 
- Gv kẻ sẵn bảng 2 à Hs chữa bài.
- Gv chữa nhanh bảng 2 
- Cá nhân tự thu nhận thông tin từ hình vẽ và thông tin trong SGK tr 60.
- Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời 
- Đại diện nhóm lên ghi kết quả à nhóm khác bổ sung 
- Các nhóm tự sửa chữa ( nếu cần )
 Bảng 2: Đặc điểm chung của ngành giun đốt ( Phần nầy không dạy)
TT
 Đại diện 
 Đặc điểm 
Giun đất
Giun đỏ
đỉa
Rươi
1
Cơ thể phân đốt
Không 
Dạy
2
Cơ thể không phân đốt
3
Có thể xoang ( Khoang cơ thể chính thức )
4
Có hệ tuần hoàn, máu thường đo.û
5
Hệ thần kinh và giác quan phát triển
6
Di chuyển nhờ chi bên, tơ hoặc thành cơ thể.
7
Oáng tiêu hóa thiếu hậu môn
8
Oáng tiêu hóa phân hóa 
9
Hô hấp qua da hay bằng mang.
- Gv cho Hs rút ra kết luận về đặc điểm chung.
- Gv yêu cầu học sinh nhắc lại kết luận.
* KL: Giun đốt có đặc điểm chung:
- Cơ thể dài phân đốt. Có thể xoang. hô hấp qua da hay mang. Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ. Hệ tiêu hóa phân hóa. Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch và giác quan phát triển. Di chuyển nhờ chi bên, tơ hoặc thành cơ thể.
10’
HOẠT ĐỘNG 3:VAI TRÒ CỦA GIUN ĐỐT
- Gv yêu cầu Hs hoàn thành bài tập trong sgk.
+ Làm thức ăn cho người
+ Làm thức ăn cho Đv
+ Làm cho đất trồng xốp, thoáng
+ Làm màu mỡ đất trồng
+ Làm thức ăn cho cá
+ Có hại cho Đv và người
- Gv gọi 11 à 3 Hs trình bày.
- Gv cho Hs rút ra kết luận.
- Cá nhân tự hoàn thành bài tập.
Yêu cầu chọn đúng loài giun đốt.
+ Rươi, sa sùng, bông thùa
+ Giun đất, giun đỏ, giun ít tơ
+ Các lòai giun đất
+ Các loài giun đất 
+ Rươi, giun ít tơ nước ngọt, sa sùng, rọm
+ Các loài đỉa, vắt
- Đại diện một số Hs trình bàyà Hs khác bổ sung.
* KL: 
- Lợi ích: Làm thức ăn cho người và Đv, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, màu mỡ.
- Tác hại: Hút máu người và Đvà gây bệnh.
5- Thực hành: Gv cho Hs đọc kết luận cuối bài trong SGK.
Trình bày đặc điểm chung của giun đốt?
Vai trò của giun đốt?
6- Vận dụng: - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK
Làm bài tập 4 tr 61. 
Chuẩn bị theo nhóm, con trai sông.
***************************************************************************************
Tuần 9 - Tiết 18 Ngày soạn: 16/10/2011
KIỂM TRA VIẾT 1 TIẾT
I. Mục tiêu: 
- Kiểm tra kiến thức của HS từ chương I tới chương III, nhằm đánh giá năng lực học tập của HS. Thấy ưu, nhược điểm của HS giúp GV tìm nguyên nhân điều chỉnh và đề ra phương án giải quyết, giúp HS học tập tốt.
- Giúp hs đánh giá được kết quả học tập của mỡnh về kiến thức, kĩ năng & vận dụng, nhằm cải tiến phương pháp học tập.
- Phát huy tính tự giác, tích cực của HS.
II. Phương pháp: kiểm tra
III. Chuẩn bị: 
1. GV: Đề kiểm tra 
2. HS: Kiến thức đã học
IV. Tiến trình lên lớp:
 1. ổn định: (1’) 
 2. Bài cũ:
 3. Bài mới:
 a. Đặt vấn đề:
 b. Triển khai bài:
* Đề kiểm tra:
Câu 1: (2.0 điểm)
Nêu đặc điểm chung của ngành ruột khoang?
Câu 2: (2.0 điểm)
 Cách dinh dưỡng ở trùng sốt rét và trùng kiết lị giống nhau và khác nhau như thế nào? Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi?
Câu 3: (2.0 điểm)
	Hãy vẽ sơ đồ vòng đời sán lá gan? Vì sao trâu, bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều?
Câu 4: (2.0 điểm)
So sánh cấu tạo trong với giun tròn để tìm ra hệ cơ quan mới bắt đầu xuất hiện ở giun đất?
Câu 5: (2.0 điểm)
	Giun đũa gây ra những tác hại gì đối với sức khoẻ con người? Nêu các biện pháp phòng chống giun đũa kí sinh ở người?
Đáp án:
Câu 1: (2,0 điểm ) Mỗi ý đúng được 0,5 điểm
- Đặc điểm chung của ngành ruột khoang:
+ Cơ thể đối xứng tỏa tròn.
+ Ruột dạng túi.
+ Cấu tạo thành cơ thể gồm 2 lớp tế bào.
+ Có tế bào gai để tự vệ và tấn công.
Câu 2: (2,0 điểm )
- Cách dinh dưỡng ở trùng sốt rét và trùng kiết lị giống nhau : cùng ăn hồng cầu.(0.25 điểm )
- Cách dinh dưỡng ở trùng sốt rét và trùng kiết lị khác nhau: 0,75 điểm- mỗi ý đúng 0,25 điểm
trùng kiết lị
trùng sốt rét
- Kích thước lớn
- Nuốt nhiều hồng cầu cùng một lúc và tiêu hóa chúng
- Sinh sản nhân đôi liên tiếp.
- Kích thước nhỏ
- Chui vào hồng cầu kí sinh và ăn hết chất nguyên sinh của hồng cầu
- Sinh sản cho nhiều trùng kí sinh mới rồi phá vỡ hồng cầu để ra ngoài.
- Bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi vì: môi trường thuận lợi, có nhiều vùng lầy, nhiều cây cối rậm rạp nên có nhiều loài muỗi Anôphen mang các mầm bệnh trùng sốt rét.( 1 điểm ) 
Câu 3: (2,0 điểm )
 - Vẽ sơ vòng đời sán lá gan: (1,0 điểm )
 Trứng sán	ấu trùng kí sinh ở ốc	ấu trùng có đuôi	sống ở môi trường nước kết kén kí sinh ở trâu, bò.
 - Trâu, bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều vì:(1,0 điểm )
	+ Chúng làm việc trong môi tường ngập nước, có nhiều ốc nhỏ là vật chủ trung gian thích hợp với ấu trùng sán lá gan.
	+ Chúng thường uống nước và ăn các cây cỏ từ thiên nhiên, có các kén sán bám rất nhiều.
 Câu 4: (2,0 điểm )
So sánh cấu tạo trong với giun tròn để tìm ra hệ cơ quan mới bắt đầu xuất hiện ở giun đất:
+ Hệ tuần hoàn: mạch lưng, mạch bụng, mạch vòng vùng hầu(tim đơn giản) (1,0 điểm )
+ Hệ thần kinh: hạch não, chuỗi thần kinh.(1,0 điểm )
Câu 5: (2.0 điểm)
- Tác hại của giun đũa đối với sức khoẻ con người: (1,0 điểm )
+ Lấy chất dinh dưỡng
+ Gây tắc ruột.
+ Gây tắc ống mật.
+ Tiết độc tố gây hại