Giáo án Sinh học 7 - Tiết 1 đến tiết 70

ệng, hầu thực quản,dạ dày,ruột , hậu môn
+ Tuyến tiêu hóa: Gan mật tuyến ruột 
- Chức năng: biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng, thải chất cặn bã
- Bóng hơi thông với thực quản giúp cá chìm nổi trong nước.
2- Hô hấp: 
Cá hô hấp bằng mang, lá mang là những nếp da mỏng có nhiều mạch máu để trao đổi khí.
3- Tuần hoàn:
- Tim 2 ngăn: 1 tâm nhĩ, 1 tâm thất.
- Một vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể: đỏ tươi.
4- Bài tiết: 2 dải thận màu đỏ, nằm sát sống lưng lọc từ máu các chất độc để thải ra ngoài
* Hoạt động 2: Thần kinh và các giác quan của cá
GV yêu cầu HS quan sát H33.2-3 SGK và mô hình não? trả lời câu hỏi:
+ Hệ thần kinh của cá gồm những bộ phận nào
+ Bộ não cá chia thành mấy phần? Mỗi phần có chức năng như thế nào?
- GV gọi 1 HS trình bày cấu tạo não cá trên mô hình.
+ Trình bày vai trò của giác quan?
+ Vì sao thức ăn có mùi lại hấp dẫn cá?
- HS quan sát tranh SGK và mô hình não ca trả lời được:
Hệ thần kinh 
+ Trung ưng thần kinh: não tủy sống 
+ Dây thần kinh: đi từ trung ưng đến các giác quan 
- Cấu tạo não cá:5 phần
Giác quan: mắt không có mí lên chỉ nhìn gần 
Mũi đánh hơi tìm mồi
Cơ quan đường bên nhận biết áp lực tốc độ dòng nước, vật cản.
II) Thần kinh và các giác quan 
+ Hệ thần kinh:
+ Trung ương thần kinh: não, tủy sống
+ Dây thần kinh: đi từ trung ương thần kinh đến các cơ quan
- Não gồm 5 phần
- Giác quan: mắt, mũi, cơ quan đường bên
IV) Củng cố:
- Trình bày các cơ quan bên trong của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống ở nước
- Làm bài tập số 3 
V) Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi SGK .
- Vẽ sơ đồ cấu tạo não cá chép .
- Sưu tầm tranh ảnh về các loại cá
VI) Rút kinh nghiệm: 
Tuần:	17	 NS:11/12/2013
Tiết :	34	 ND:14/12/2013
Bài 34: SỰ ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ
I) Mục tiêu bài học:
	1/Kiến thức:
- HS nắm được sự đa dạng của cá về số loài, lối sống, môi trường sống. Trình bày được đặc điểm cơ bản phân biệt lớp cá sụn và lớp cá xương. Trình bày được vai trò của cá trong đời sống con người. Trình bày được đặc điểm chung của cá
	2/Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát để rút ra kết luận. Kĩ năng làm việc theo nhóm 
	3/Thái độ:
-Giáo dục HS bảo vệ cá
II) Chuẩn bị:
1) Giáo viên:
- Tranh ảnh một số loài cá sống trong các điều kiện sống khác nhau
- Bảng phụ ghi nội dung bảng (SGK tr.111)
2) Học sinh:
- Đọc trước bài 
- Tranh ảnh về các loại cá
3) Phương pháp:
- Vấn đáp kết hợp hoạt động nhóm và làm việc với SGK
III) Tiến trình lên lớp:
1) ổn định lớp :	7A:	 7B:
	7C:	7D:
	7E:
2) Kiểm tra bài cũ: -Hãy kể tên các thành phần trong bộ não của cá chép?
3) Bài mới:
* Hoạt động 1: Sự đa dạng về thành phần loài và đa dạng về môi trường sống
* Đa dạng về thành phần loài
- GV yêu cầu HS đọc thông tin ? hoàn thành bài tập sau
- GV chốt lại đáp án đúng
- GV tiếp tục cho HS thảo luận:
+ Đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt lớp cá sụn và lớp cá xương?
* Đa dạng về môi trường sống
- GV yêu cầu HS quan sát H34.1-7 SGK ? hoàn thành bảng SGK tr.111
- GV treo bảng phụ. gọi HS lên chữa bài
- GV chốt lại bằng bảng chuẩn
- GV cho HS thảo luận
+ Điều kiện sống ảnh hưởng tới cấu tạo ngoài của cá như thế nào?
- Mỗi HS tự thu thập thông tin hoàn thành bài tập
- Các thành viên trong nhóm thảo luận thống nhất đáp án
- Đại diện nhóm lên điền bảng ? Các nhóm khác nhận xét bổ sung
- Căn cứ bảng HS trình bày đặc điểm cơ bản phân biệt 2 lớp: là bộ xương
- HS quan sát hình đọc kĩ chú thích hoàn thành bảng
- HS điền bảng lớp nhận xét bổ sung
- HS đối chiếu sữa chữa sai sót nếu có
I) Sự đa dạng về số lượng, thành phần loài và đa dạng về môi trường sống
* Đa dạng về số lượng loài: trên thế giới có khoảng 25415 loài cá
* Đa dạng về thành phần loài
- Số lượng loài cá lớn
- Cá gồm:
+ Lớp cá sụn: Bộ xương bằng chất sụn
+ Lớp cá xương: Bộ xương bằng chất xương
* Đa dạng về môi trường sống
- Điều kiện sống khác nhau đã ảnh hưởng đến cấu tạo và tập tính của cá
* Hoạt động 2: Đặc điểm chung của cá
- GV cho HS thảo luận đặc điểm …?
- GV gọi 1-2 HS nhắc lại đặc điểm chung của cá
- Cá nhân nhớ lại kiến thức bài trước thảo luận nhóm 
- Đại dịên nhóm trình bày đáp án nhóm khác bổ sung 
- HS thông qua các câu trả lời rút ra đặc điểm chung của cá
II) Đặc điểm chung của cá
- Cá là động vật có xương sống thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nước:
+ Bơi bằng vây hô hấp bằng mang
+ Tim 2 ngăn, 1 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi
+ Thụ tinh ngoài 
+ Là động vật biến nhiệt
* Hoạt động 3: Vai trò của cá
- GV cho HS thảo luận:
+ Cá có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống con người?
+ Mỗi vai trò lấy VD minh họa
+ Để bảo vệ và phát triển nguồn lợi cá ta cần phải làm gì?
*GV giáo dục HS ý thức bảo vệ các loài cá trong tự nhiên và gây nuôi các loài cá có giá trị.
- HS thu thập thông tin SGK và hiểu biết của bản thân trả lời 
- Một vài HS trình bày lớp bổ sung.
III) Vai trò của cá:
1- trong tự nhiên : 
- Là thức ăn cho các loài khác vd: cá to hơn , mực ..
2- Đời sống con người: 
- Cung cấp thực phẩm 
- Nguyên liệu chế biến thuốc chữa bệnh 
- Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp
- Diệt bọ gậy, sâu bọ có hại.
IV) Củng cố:
- GV yêu cầu HS nhắc lại những nội dung chính của bài bằng hệ thống câu hỏi…
V) Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi và kết luận SGK
- Đọc mục em có biết
- Chuẩn bị ếch đồng, kẻ bảng SGK tr.114
VI) - Rút kinh nghiệm : 
\
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP
I/TRẮC NGHIỆM:
Hãy đánh dấu X vào đầu các câu sau mà theo em là đúng nhất :
1.Ruoät khoang naøo sau ñaây soáng ôû nöôùc ngoït?
 a.Söùa	b.Thuyû töùc
 c.Haûi quyø	d.San hoâ
 2.Soáng kí sinh ôû ruoät ngöôøi laø?
 a.Saùn laù maùu	b.Saùn daây
 c.Saùn baø traàu	d.Saùn laù gan
 3/Trùng sốt rét truyền bệnh qua:
	a/Ăn uống	b/Muỗi Anophen đốt
	c/Ruồi	d/Muỗi thường
 4/Sâu bọ nào sau đây gây hại cho cây trồng:
	a/Chuồn chuồn	b/Ve sầu
	c/Châu Chấu	d/Muỗi 
 5/.Trai di chuyeån baèng?
 a.Vaây bôi	 b.Söï kheùp môû voû trai
 c.Chaân trai laø phaàn loài cuûa cô theå	d.Caùc daây chaèng
 6/.Saûn phaåm naøo döôùi ñaây coù giaù trò laøm thuoác?
 a.Voû ngheâu	b.Voû oác
 c.Voû soø	 d.Mai möïc
 7/Lôïi ích lôùn nhaát cuûa ñoäng vaät thaân meàm trong ñôøi soáng con ngöôøi:
 a.Cung caáp nguyeân lieäu laøm thuoác	b.Cung caáp saûn phaåm laøm ñoà mó ngheä
 c.Cung caáp thöïc phaåm	d.Cung caáp ñaù voâi cho xaây döïng
	c/Thân trai	d/Chân trai
 8/Khi mổ giun sẽ thấy giữa thành cơ thể và thành ruột có một khoang trống chứa dịch.Đó là:
	a/Dịch ruột	b/Thể xoang
	c/Dịch thể xoang	d/Máu của giun
 9/Khi ăn,ốc sên thò cái gì ra ngoài để lấy thức ăn?
	a/Tua miệng	b/Tua đầu
	c/Lưỡi bào	d/Thực quản
 10/.Saâu boï naøo sau ñaây duøng laøm thuoác chöõa beänh:
 a.Ve saàu	 b.Boï ngöïa
 c.Ong maät 	 d.Böôùm
 11/.Loaøi giaùp xaùc soáng ñaøo hang ôû bôø ruoäng ,bôø möông laø:
 a.Toâm huøm	b.Cua ñoàng
 c.Cua nheän	d.Gheï
 12/Những động vật thuộc lớp giáp xác, là nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao như:
	a/Tôm, cua,cá, ghẹ, mực, tép	b/Tôm,cua,ghẹ,tép,ruốc
	c/Tôm, tép,trai,ốc,mực	d/Cua,cá,mực,trai,ốc
 13/Các phần của cơ thể thân mềm được dùng làm dược liệu như:
	a/Vỏ trai	b/Vỏ bào ngư, vỏ mực
	c/Túi mực	d/Vỏ sò
 14/.Maét cuûa chaâu chaáu laø:
 a.Maét keùp	 b.Maét ñôn
 c.Maét keùp, maét ñôn	 d.Khoâng coù maét
 15/.Chöùc naêng cuûa nuùm tuyeán tô laø:
 a.Hoâ haáp	 b.Sinh ra tô nheän
 c.Sinh saûn	d.Baét moài
 16/.Loaøi saâu boï gaây haïi cho caây luùa laø:
 a.Raày naâu	b.Muoãi
 c.Moái	 d.Ve saàu
 17/Sán nào thích nghi với lối sống tự do thường sống dưới nước vùng ven biển nước ta?
	a/Sán lá gan	b/Sán lông
	c/Sán dây	d/Sán bã trầu
 18/Loài nào của ngành ruột khoang gây ngứa và độc cho con người?
	a/Thủy tức	b/Sứa
	c/San hô	d/Hải quỳ
 19/.Ñoäng vaät naøo sau ñaây kí sinh ôû gan, maät traâu ,boø:
 a.Saùn laù maùu	b.Saùn baõ traàu
 c.Saùn laù gan	 d.Saùn daây
 20/.Truøng kieát lò khaùc truøng bieán hình ôû choã naøo trong caùc ñaëc ñieåm sau ñaây:
 a.Chæ aên hoàng caàu	 b.Khoâng aên hoàng caàu
 c.Coù chaân giaû daøi	d.Khoâng coù haïi
 21/Vỏ trai được hình thành từ:
 a/Lớp sừng	b/Bờ vạt áo
 c/Thân trai	d/Chân trai
 22/Khi nuôi tôm,người ta thường cho tôm ăn vào lúc nào?
	a/Sáng sớm	b/Trưa
	c/Chạng vạng tối	d/Khuya
 23/Triệu chứng của bệnh kiết lị là:
	a/Đau bụng	b/Đi ngoài
	c/Đau bụng,đi ngoài phân có lẫn máu và chất nhày	d/Đau đầu
 24/Con gì sau đây sống cộng sinh với tôm ở nhờ mới di chuyển được?
	a/Thủy tức	b/Sứa
 c/San hô	d/Hải quỳ
 II/TỰ LUẬN: 
Câu 1:
Kể tên các ngành động vật không xương sống đã học.Trong những ngành đó ngành nào được chia thành các ngành nhỏ, các lớp nhỏ,mỗi ngành ,mỗi lớp cho 1 ví dụ minh hoạ?
 Câu 2:
 Vì sao lại xếp mực bơi nhanh cùng ngành với ốc sên bò chậm chạp?
Câu 3 
Trình bày đặc điểm chung,những lợi ích và tác hại của ngành chân khớp? mỗi lợi ích và tác hại cho 1 ví dụ minh hoạ?
Câu 4
 Trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của nhện?
 Câu 5: Trình bày vai trò của Ruột khoang đối với con người và sinh giới? 
 Câu 6: Trình bày vòng đời của Sán lá gan? Giải thích vì sao trâu bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều? 
 Câu 7: Trình bày cấu tạo ngoài của Châu Chấu? Giải thích tại sao hệ tuần hoàn ở Sâu bọ đơn giản khi hệ thống ống khí phát triển? 
Tuần:18-19	NS:14/12/2013
Tiết :35-36-37	ND:17/12/2013
	 21/12/2013
	 24/12/2013
 Ôn tập học kì I
I) Mục tiêu bài học:
	1/Kiến thức:
- HS được củng cố kiến thức trong phần ĐVKXS về: Tính đa dạng của ĐVKXS. Sự thích nghi của ĐVKXS với môi trường. ý nghĩa thực tiễn của ĐVKXS trong tự nhiên và trong đời sống con người.
	2/Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng phân tích tổng hợp, kĩ năng hoạt động nhóm
3/Thái độ:
- GD ý thức yêu thích bộ môn.
II) Chuẩn bị:
1) Giáo viên:
- Bảng phụ ghi nội dung bảng1,2 
2) Học sinh:
- Ôn lại kiến thức phần ĐVKXS
3) Phương pháp:
- Vấn đáp kết hợp hoạt động theo nhóm
III) Tiến trình lên lớp:
1) ổn định lớp :	7A:	7B:
	7C:	7D:
	7E:
2) Kiểm tra bài cũ:
3) Bài mới:
* Hoạt động 1: Tính đa dạng của ĐVKXS
- GV yêu cầu HS đọc đặc điểm của các đại diện đối chiếu hình vẽ ở bảng 1 SGK tr.99? làm bài tập.
+ Ghi tên ngành vào chỗ trống.
+ Ghi tên đại diện vào c