Giáo án Sinh học 7 - Học kỳ I (Chương trình giảm tải)

o tiến hoaso với ngành động vật trước?
5-Hướng dẫn về nhà 
- Học bài trả lời câu hỏi trong SGK
 Đọc mục “ Em có biết?”
IV/ RÚT KINH NGHIỆM:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày dạy: 
7A //.
7B //.
7C //.
Tiết: 16
BÀI 16. THỰC HÀNH: MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN ĐẤT 
I/ MỤC TIÊU:
HS nhận biết được lòai giun khoang, chỉ rõ được cấu tạo ngoài (đốt, vòng tơ, đai sinh dục) và cấu tạo trong( một số nội quan).
Tập thao tác mổ ĐVKXS, cách sử dụng kính lúp và dụng cụ thực hành
GD ý thức tự giác, kiên trì và tinh thần hợp tác trong giờ TH.
II/ CHUẨN BỊ:
GV: bộ đồ mổ, tranh câm hình 16.1; 16.3
HS: chuẩn bị giun đất
III/ PHƯƠNG PHÁP:
 Thực hành – quan sát
IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức lớp:
KT sĩ số: ( 1p)
 2/ Phát triển bài:
 Mở bài : ( 2P)
Hoạt động 1: Tìm hiểu thêm về cấu tạo ngoài
Yêu cầu: QS được đđ cấu tạo ngoài của giun đất như ở tiết trước đã giới thiệu
TG
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
NỘI DUNG
16p
. Y/c hs N/C ‚
+ Trình bày cách xử lí mẫu vật.
.GV kiểm tra, nhắc nhở các nhóm.
+ Quan sát các đốt, vòng tơ.
+ Xác định mặt lưng và mặt bụng
+ Tìm đai sinh dục.
. Cho hs n.xét.
. GV n.xét, kl
. hs N/C ‚
+ Đại diện nhóm trình bày cách xử lí.
+ Nhóm đặt giun lên giấy quan sát bằng kính lúp
+ Quan sát vòng tơ -> kéo giun thấy lạo xạo.
+ Dựa vào màu sắc để xác định mặt lưng, mặt bụng 
+ Đai sinh dục: phía đầu, kích thước bằng 3 đốt, hơi thắt lại màu vàng nhạt.
. hs n.xét
I/ CẤU TẠO NGOÀI:
. Quan sát các vòng tơ ở mỗi đốt.
. Xác định mặt lưng, mặt bụng.
. Tìm đai sinh dục bằng kính lúp(đốt 14,15,16) ở phần đầu giun.
. Mặt bụng đai sinh dục có 1 lỗ sinh dục cái đốt 18,có 2 lỗ sinh dục đực mút đầu là lỗ miệng, mút đuôi là hậu môn
Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo trong
Yêu cầu : Hs biết được thao tác mổ và quan sát nội quan của giun đất
1
2
3
4
21p
. Y/c các nhóm q. sát h16.2, đọc £( II).
. Thực hành mổ giun đất
. GV kiểm tra các nhóm bằng cách:
+ Gọi đại diện nhóm mổ: đúng và trình bày các thao tác mổ.
* Quan sát cấu tạo trong:
. GV hướng dẫn:
+ Dùng kéo nhọn, kẹp tách nội quan
+ Dựa vào hình 16.3 nhận biết các bộ phận của hệ tiêu hóa.
+ Gạt ống tiêu hóa sang bên để q. sát hệ TK màu trắng ở bụng.
. GV q. sát hướng dẫn các nhóm.
. GV kl
. các nhóm q. sát h16.2, đọc £( II).
. Các nhóm tiến hành TH
+ Đại diện nhóm TH
+ HS tiến hành tách nội quan
+ HS nhận biết các bộ phận
+ HS tiến hành.
. C ác nhóm theo dõi, chú ý
II/ CẤU TẠO TRONG:
. Quan sát cơ quan tiêu hóa gồm: miệng, hầu, thực quản, diều, dạ dày cơ, ruột tịt.
. Quan sát hệ TK gồm: hạch não, chuỗi hạch bụng, vòng hầu.
. Các mạch máu trong hệ tuần hoàn
 3/ Củng cố: ( 1p)
 Gọi hs trình bày các thao tác mổ giun đất
 4/ Nh ận x ét : ( 3p)
GV nhận xét giờ TH, đánh giá những ưu và nhược điểm các nhóm
Y/ Cho v ệ sinh lớp
 5/ Dặn dò : (1p)
Viết thu hoạch theo nhóm
Xem trước bài 17
V/ RÚT KINH NGHIỆM:
Ngày dạy: 
7A //.
7B //.
7C //.
Tiết: 17
 BÀI 17: MỘT SỐ GIUN ĐỐT KHÁC 
I/ MỤC TIÊU:
HS chỉ ra được một số đặc điểm của các đại diện giun đất phù hợp với lối sống.
Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, tổng hợp kiến thức
Giáo dục ý thức bảo vệ động vật
II/ CHUẨN BỊ:
 Tranh hình SGK
III/ PHƯƠNG PHÁP:
 Quan sát, so sánh
IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức lớp:
KT sĩ số: ( 1p)
 2/ Phát triển bài:
 Mở bài : ( 2P)
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của giun đỏ
 Yêu cầu : hiểu được đặc điểm của giun đỏ
TG
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
NỘI DUNG
16p
. Cho hs đọc £ ( I).
. Hướng dẫn hs quan sát h17.1 
. Chia nhóm hs
. Y/c hs trả lời . 
? Giun đỏ sống ở nơi nào
? nêu cấu tạo của giun đỏ
 gọi hs trình bày.
. Cho hs n.x ét
. GV n.x ét, kl
. hs đọc £ ( I).
. hs quan sát h17.1 
. HS hoạt động nhóm.
. hs trình bày.
. hs n.xét
I/ GIUN ĐỎ:
 .
 - Thường sống thành búi ở cống rãnh, đầu cắm xuống bùn
- Thân phân đốt với các mang tơ dài, luôn uốn sóng để hô hấp
- Là thức ăn cho cá cảnh
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của Đỉa
 Yêu cầu : Biết được lối sống của Đỉa 
1
2
3
4
21p
 . Cho hs đọc £ ( I).
. Hướng dẫn hs quan sát h17.2 
. Chia nhóm hs
. Y/c hs trả lời . 
? Đỉa sống kí sinh ở đâu
? nêu cấu tạo của Đỉa
? Đỉa di chuyển như thế nào
 gọi hs trình bày.
. Cho hs n.x ét
. GV n.x ét, kl
GDMT:
 . hs đọc £ ( I).
. hs quan sát h17.2 
. HS hoạt động nhóm.
. hs trình bày.
. hs n.xét
II/ ĐỈA:
 - Sống kí sinh ngoài
 - Ống tiêu hoá phát triển thành giác bám và nhiều ruột tịt để hút và chúa máu hút từ vật chủ
 - Di chuyển kiểu lượn sống
Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm của Rươi
 Yêu cầu : Biết được lối sống của Rươi 
1
2
3
4
21p
 . Cho hs đọc £ ( I).
. Hướng dẫn hs quan sát h17.3 
. Chia nhóm hs
. Y/c hs trả lời . 
? Đỉa sống ở môi trường nào
? Cơ thể rươi cấu tạo như thế nào
? Rươi có vai trò gì
 gọi hs trình bày.
. Cho hs n.x ét
. GV n.x ét, kl
Từ các kiến thức đã học cho HS hoàn thành bảng màu xanh trong SGK
 . hs đọc £ ( I).
. hs quan sát h17.3 
. HS hoạt động nhóm.
.
 hs trình bày.
. hs n.xét
HS hoàn thành bảng
III/ RƯƠI:
 - Sống ở môi trường nước lợ
 - Cơ thể phân đốt và chi bên có tơ phát triển
 - Đầu có mắt, khướu giác và xúc giác
 - Là thức ăn của cá và người
 3/ Củng cố: ( 1p)
 Gọi hs đọc khung màu hồng
 4/ KT – đánh giá: ( 4p)
 Đánh dấu x vào các câu đúng
 a/ Đỉa sống ở nước ngọt, mặn lối sống tự do
 b/ Giun đỏ sống ở nước ng ọt, lối sống định cư
 Đáp án : b 
 5/ Dặn dò - nhận xét: (1p)
Học bài, trả lời câu hỏi sgk, chuẩn bị kiểm tra 1 tiết
Nhận xét tiết học
V/ RÚT KINH NGHIỆM:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngày dạy: 
7A //.
7B //.
7C //.
Tiết: 18
KIỂM TRA 1 TIẾT
I/ MỤC TIÊU:
 1/ Biết:
Con đường xâm nhập của trùng sốt rét, nơi kí sinh của giun dẹp
Cách bắt mồi của Thủy tức, hình thức sinh sản của giun đất.
Cấu tạo ngoài, di chuyển, sinh sản của giun đất
 2/ Hiểu:
Đặc điểm chung ngành giun dẹp, giun đốt.
Hình thức hô hấp của giun đất.
những đặc điểm của sán lá gan thích nghi đời sống kí sinh
 3/ Vận dụng:
 Nêu được biện pháp phòng bệnh giun kí sinh
II/ CHUẨN BỊ:
GV: lập ma trận , soạn đề kiểm tra
HS: học bài
III/ MA TRẬN :
ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN: TỔ CHUYÊN MÔN
Ngày dạy: 
7A //.
7B //.
7C //.
Tiết: 19
CHƯƠNG IV: NGÀNH THÂN MỀM
 BÀI 18: TRAI SÔNG
I/ MỤC TIÊU:
HS biết được vì sao trai sông được xếp vào ngành thân mềm.
Giải thích được đặc điểm cấu tạo của trai thích nghi với đời sống ẩn mình trong bùn cát.
Nắm được đặc điểm dinh dưỡng, sinh sản của trai.
Hiểu rõ khái niệm áo, cơ quan áo.
Rèn kĩ năng quan sát, hoạt động nhóm
II/ CHUẨN BỊ:
 Tranh hình bài 18
III/ PHƯƠNG PHÁP:
 Quan sát, đàm thoại, hoạt động nhóm
IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức lớp:
KT sĩ số: ( 1p)
 2/ Phát triển bài:
 Mở bài : ( 2P)
Hoạt động 1: Tìm hiểu hình dạng, cấu tạo của trai.
 Yêu cầu : HS nêu được hình dạng và cấu tạo của trai
TG
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
NỘI DUNG
14p
. Cho hs đọc £ ( I.1)
. Hướng dẫn hs quan sát h18.1,18.2.
. Trình bày cấu tạo ngoài của vỏ trai.
. Cho hs n.xét.
. GV n.xét,kl.
. Cho hs đọc £ ( I.2) 
. Hướng dẫn hs quan sát h18.3.
. Chia nhóm hs.
1/ Để mở vỏ trai quan sát bên trong
2/ Mài mặt ngoài vỏ trai
. Cho hs n.xét.
. GV n.x ét,kl.
. hs đọc £ ( I.1)
. hs quan sát h18.1,18.2.
. n. dung
. hs n.xét.
. hs đọc £ ( I.2) 
. hs quan sát h18.3.
. HS hoạt động nhóm
1/ Cắt dây chằng ở phía lưng, cắt 2 cơ khép vỏ -> vỏ trai sẽ mở ra. Trai chết thì vỏ mở do tính tự động của trai.
2/ Vì lớp sừng bằng chất hữu cơ bị ma sát -> mùi khét.
. hs n.xét. 
I/ HÌNH DẠNG,CẤU TẠO
 1/ Vỏ trai:
 . Gồm 2 mảnh gắn với nhau nhờ bản lề ở phía lưng và 2 cơ khép vỏ điều chỉnh đóng mở.
 . Vỏ gồm lớp sừng bọc ngoài, lớp đá vôi ở giữa và lớp xà cừ ở trong.
 2/ Cơ thể trai:
 . Cơ thể có 2 mảnh vỏ bằng đá vôi che chở bên ngoài.
 . Mặt ngoài: áo trai tạo thành khoang áo, có ống hút và ống thoát nước.
 . Ở giữa: 2 tấm mang ở mỗi bên.
. Phía trong: thân trai, chân
trai hình lưỡi rìu.
Hoạt động 2: Tìm hiểu di chuyển, dinh dưỡng ở trai
 Yêu cầu : Hs hiểu được khả năng di chuyển và cách dinh dưỡng của trai
1
2
3
4
13p
. Cho hs đọc £ ( II)
. Hướng dẫn hs quan sát h18.4.
. Y/c hs trả lời ‚: quan sát h 18.4, giải thích cơ chế
. Cho hs n.xét.
. GV n.x ét, kl.
. Cho hs đọc £ ( II)
. Hướng dẫn hs quan sát h18.3,4.
. Y/c hs trả lời ‚: 
1/ Dòng nước qua ống hút vào khoang áo
2/ Trai lấy mồi ăn
. Cho hs n.xét.
. GV n.xét, kl.
. hs đọc £ ( II).
. hs quan sát h18.4.
. hs trả lời ‚: ống hút nước, ống thoát nước; chân trai thò ra thụt vào kết hợp đóng mở để di chuyển.
. hs n.xét.
. hs đọc £ ( II).
. hs quan sát h18.3,4.
. hs trả lời ‚: 
1/ Đem thức ăn đến miệng và oxi đến mang trai.
2/ Dinh dưỡng thụ động.
. hs n.xét.
II/ DI CHUYỂN:
 Chân trai thò ra thụt vào kết hợp đóng mở vỏ để di chuyển.
II/ DINH DƯỠNG:
. Ăn động vật nguyên sinh và vụn hữu cơ, dinh dưỡng thụ động.
. Oxi trao đổi qua mang
Hoạt động 3: Tìm hiểu sinh sản
 Yêu cầu: HS hiểu được quá trình phát triển của trai
1
2
3
4
9p
. Cho hs đọc £ ( IV).
. Y/c hs trả lời ‚: 
1/ Ý nghĩa của giai đoạn trứng
2/ Ý nghĩa của giai đoạn ấu trùng
. Cho hs n.xét.
. GV n.x ét, kl.
. GD hs bảo vệ đv có ích
. hs đọc £ ( IV).
. hs trả lời ‚: 
1/ Bảo vệ trứng và ấu trùng khỏi bị đv khác ăn, tăng lượng oxi.
2/ Được bảo vệ, di chuyển đi xa.
. hs n.xét.
IV/ SINH S ẢN:
 . Trai phân tính
 . Trứng phát triển qua