Giáo án Sinh học 6 - Tiết 13+14

Tuần 7
Tiết 13 SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄ
I. MỤC TIÊU 
 - Trình bày được vai trị của lơng hút, cơ chế hút nước và muối khống
 - RÌn kü n¨ng thao t¸c, tiÕn hµnh thÝ nghiƯm. BiÕt vËn dơng kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ b­íc ®Çu gi¶i thÝch mét sè hiƯn t­ỵng trong thiªn nhiªn.
 - Yªu thÝch m«n häc
II. CHUẨN BỊ 
_ Tranh phãng to h×nh 11.1; 11.2 ( Sgk)
_ ChuÈn bÞ thÝ nghiƯm tr­íc ë nhµ vµ cho biÕt kÕt qu¶.
III. PHƯƠNG PHÁP: đàm thoại, vấn đáp, thảo luận nhĩm
VI.TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
 1. ỉn ®Þnh líp:
 2. KiĨm tra: 
Câu hỏi
Đáp án
 Nêu vai trò nước và muối khoáng đối với cây ?
 Vì sao bón đủ phân, đúng loại, đúng lúc sẽ cho nâng suất cao ?
_ RƠ c©y chØ hÊp thơ n­íc vµ muèi kho¸ng hoµ tan trong n­íc.
Để đảm bảo cho sự sống và phát triển cây khơng chỉ cần nước mà cịn cần các loại muối khống như: muối đạm, muối lân, kali.
 Nhu cầu muối khống cũng khác nhau đối với mỗi loại cây
Giúp cây cĩ đủ chất để nuơi cây, cây phát triển tốt, sinh trưởng tốt
 3. Nội dung bài mới 
Cây rất cần nước và muối khoáng. Vậy cây hút nước và muối khoáng bằng con đương này ? những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây nào ?
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
NỘI DUNG
 Treo tranh H 11.2 SGK. Gọi học sinh lên dán chú thích tranh 
 GV treo bài tập điền từ lên bảng. Yêu cầu 1 HS lên chỉ tranh vẽ con đường hút nước và muối khoáng hòa tan từ đất vào cây. 1 HS lên điền từ vào bài tập 
 Bộ phận nào chủ yếu của rễ làm nhiệm vụ hút nước và muối khoáng hòa tan ? 
 Tại sao sự hút nước và muối khoáng của rễ không thể tách rời nhau?
 GV treo bảng phụ với nội dung sau, yêu cầu HS thảo luận để điền vào bảng
Lo¹i ®Êt
ĐỈc ®iĨm
¶nh hưëng
§Êt ®åi nĩi
§Êt ®á bazan
Phï sa, ®ång b»ng
 Đất trồng đã ảnh hưởng tới sự hút nước và muối khoáng như thế nào? Cho ví dụ
 Ở địa phương chúng ta, đất trồng thuộc loại nào ?
 GV treo bảng phụ với nội dung sau, yêu cầu HS thảo luận để điền vào bảng
C¸c yÕu tè
Sù ¶nh hưëng
NhiƯt ®é thÊp
NhiƯt ®é cao
Mưa nhiỊu
 Thời tiết, khí hậu ảnh hưởng như thế nào đến sự hút nước và muối khoáng của cây 
Nước và muối khống hịa tan trong đất, được.hấp thụ, chuyển qua.......tới
 Rễ mang các.cĩ chức năng hút nước và muối khống hịa tan trong đất
Lo¹i ®Êt
ĐỈc ®iĨm
¶nh hưëng
§Êt ®åi nĩi
§Þa h×nh dèc
Gi÷ nưíc kÐm
Xãi mßn, rưa tr«i
MÊt nưíc vµ chÊt dinh dưìng.
C©y khã hĩt ®ưỵc
§Êt ®á bazan
Mµu n©u ®á, ®á vµng
Níc vµ chÊt dinh dưìng kh¸
Hĩt ®ỵc níc vµ chÊt dinh dưìng
C©y c«ng nghiƯp
Phï sa, ®ång b»ng
Do phï sa s«ng båi ®¾p
NhiỊu níc vµ chÊt dinh dưìng
ThuËn lỵi
C©y cho n¨ng suÊt cao
C¸c yÕu tè
Sù ¶nh hưëng
NhiƯt ®é thÊp
Sù hĩt nưíc vµ chÊt dinh dưìng cđa c©y bÞ ngưng trƯ
NhiƯt ®é cao
C©y tho¸t nưíc nhiỊu, ph¶i hĩt nhiỊu nưíc. NÕu kh«ng ®đ c©y sÏ kh« hÐo.
Mưa nhiỊu
§Êt ngËp nưíc, rƠ c©y chÕt, kh«ng thĨ hĩt nưíc vµ chÊt dinh dưìng.
II/ SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHỐNG CỦA RỄ
 1. Rễ cây hút nước và muối khống
 - Rễ mang các lông hút có chức năng hút và muối khoáng hòa tan trong đất.
 - Nước và muối hòa tan trong đất được lông hút hấp thụ, chuyển qua võ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây.
 2. Những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây .
 a) Các loại đất trồng khác nhau
 b) Thời tiết khí hậu
 - Các yếu tố bên ngồi như thời tiết, khí hậu, các loại đất khác nhau..cĩ ảnh hưởng tới sự hút nước và muối khống của cây.
 - Cần cung cấp đủ nước và muối khống thì cây trồng mới sinh trưởng và phát triển tốt.
 4. Cũng cố: dùng tranh câm H 11.2, cho HS điền mũi tên và chú thích hình.
 Đọc phần tổng kết mục “Em có biết”
 5. Dặn dò : trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/39. giải ổ chữ / 39. chuan bị : củ khoaimì, cà rốt, cành trầu không, tầm gửi, dây tơ hồng.
Tiết 14 BIẾN DẠNG CỦA RỄ 
I. MỤC TIÊU 
 - Phân biệt được các loại rễ biến dạng và nêu chức năng của chúng
 - Quan sát, so sánh, phân tích
 - Bảo vệ cây xanh
II/ CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên : Tranh, mẫu một số loại rễ biến dạng
2. Học sinh : : củ cà rốt, củ cải, củ mì, cây tầm gửi, cành trầu không
 - sưu tầm các tranh, ảnh về các loại rễ biến dạng 
III. PHƯƠNG PHÁP: đàm thoại, vấn đáp, thảo luận nhĩm
VI.TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
 1. ỉn ®Þnh líp:
 2. KiĨm tra: 
Câu hỏi
Đáp án
Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu hấp thụ nước và muối khoáng ?
Chỉ trên tranh vẽ con đường hấp thụ nước và muối khoáng hòa tan từ đất vào cây ?
 Vì sao bộ rễ cây thường ăn sâu, lan rộng, số lượng rễ cây nhiều?
Rễ mang các lông hút có chức năng hút và muối khoáng hòa tan trong đất.
 - Nước và muối hòa tan trong đất được lông hút hấp thụ, chuyển qua võ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây.
 3. Nội dung bài mới :
 Trong thực tế, rễ khơng chỉ cĩ chức năng hút nước và muối khống hịa tan, mà ở một số cây, rễ cịn cĩ chức năng khác nữa nên hình dạng, cấu tạo của rễ , thay đổi làm biến dạng. Vậy cĩ những loại rễ biến dạng nào? Chúng cĩ chức năng gì?
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
NỘI DUNG
 GV kiểm tra mẫu vật của HS đã chuẩn bị từ trước.
GV yêu cầu cả nhóm đặt mẫu vật lại với nhau .
- Quan sát mẫu vật, tranh => hãy phân loại chúng thành các nhóm riêng dựa vào các đặc điieemr sau:
 - Rễ trên mặt đất
 - Rễ trên thân cây
 - Rễ trên cây chủ
 - Hình dạng, màu sắc, cấu tạo của các loại rễ biến dạng
 -Chức năng của từng loại rễ biến dạng
 Sau đĩ Gv treo bảng phụ để HS hồn thành vào bảng
Quan sát hình và làm bài tập trong sgk
 Tại sao phải thu hoạch cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa ?
 Vậy cĩ mấy loại rễ biến dạng? Đĩ là những loại nào?
Các nhóm quan sát mẫu vật => trao đổi, thảo luận 3 phút để phân loại (dựa vào hinh thái, màu sắc, cách mọc,)
Tên biến dạng
Tên cây
Đặc điểm 
Chức năng
Rễ củ
Cây cải củ
Cây cà rốt
Rễ phình to
Dự trữ cho cây khi ra hoa tạo quả
Rễ mĩc
Rễ phụ mọc từ thân và cành trên mặt đất
Rễ thở
Sống trong điều kiện thiếu Kk, rễ mọc ngược lên
Giác 
mút
Rễ biến đổi thành giác mút đâm vào thân hoặc cành khác
Mét sè lo¹i c©y cã rƠ biÕn d¹ng
©y s¾n
y tÇm gưi
C©y trÇu kh«ng
C©y bơt mäc
Tên biến dạng
Tên cây
Đặc điểm 
Chức năng
Rễ thở
Bơt mäc, m¾m, bÇn
Sống teong điều kiện thiếu Kk, rễ mọc ngược lên
LÊy «xi cung cÊp cho c¸c phÇn rƠ díi ®Êt
Rễ mĩc
TrÇu kh«ng, hå tiªu, v¹n niªn thanh
Rễ phụ mọc từ thân và cành trên mặt đất
Giĩp c©y leo lªn
Rễ củ
Cây cải củ
Cây cà rốt
Rễ phình to
Dự trữ cho cây khi ra hoa tạo quả
Giác mút
T¬ hång, tÇm gưi
Rễ biến đổi thành giác mút đâm vào thân hoặc cành khác
LÊy thøc ¨n tõ c©y chđ
- 
4 . Củng cốù 
+ Hãy đánh dấu (X ) vào ô vuông những câu đúng 
 Rễ cây trầu không, cây hồ tiêu là rễ móc
 Rễ cây khoai tây, khoai mì, cây su hào là rễ củ 
 Rễ cây bàng, cây mắm, cây bụi mọc là rễ thở
 Cây tầm gửi, dây tơ hồng có giác mút
Đáp án : Câu a, b, c
5. Dặn dò 
Trả lời câu 1,2 SGK/42
- Làm bài tập SGK / 42
- Chuẩn bị mẫu vật cho bài sau : Kí duyệt, ngày tháng năm
 Cành dâm bụt, cành hoa hồng, PHT
ngọn bí đỏ, cây bìm bìm, cây cỏ mầm trầu,
 cây rau má, cây mồng tơi, mướp,.
- Sưu tầm tranh ảnh về các loài thân