Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 32: Miêu tả trong văn bản tự sự

Ngày soạn: 23/9/2014 
Ngày giảng: 9A: / /2014
	 9B: / /2014
Tiết 32
MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
A. Mục tiêu cần đạt
Kiến thức 
- Sự kết hợp của các phương thức biểu đạt trong 1văn bản.
- Vai trò, tác dụng của miêu tả trong văn bản tự sự.
2. Kĩ năng
- Phát hiện và phân tích được tác dụng của miêu tả trong văn bản tự sự.
- Kết hợp kể chuyện với miêu tả khi làm bài văn tự sự.
3. Thái độ: - Học tập nghiêm túc
B. Chuẩn bị: 
1. GV: Bài soạn, một số ví dụ mẫu.
2. HS: Đọc trước bài, tìm hiểu các ví dụ trong SGK.
C. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
- Kỹ năng tư duy, hỏi ý kiến, giao tiếp...
D. Các hoạt động dạy – học
1/ Ổn định tổ chức: 1'	9A:.............................9B:.................................
2/ Kiểm tra bài cũ: 5' 
 Thế nào là một văn bản tự sự. ? Những yếu tố kết hợp trong văn bản tự sự?
3. Bài mới:
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài
* Hoạt động 2: HDHS Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự 
- Mục tiêu: hs chỉ ra được các yếu tố miêu tả trong đoạn trích và nêu tác dụng của chúng.
- Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, phân tích mẫu.
- Thời gian: 20p
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
- Cho HS đọc đoạn trích.
? Đoạn trích kể về chuyện gì? 
? Các sự việc được kể ra như thế nào?
? Nếu chỉ kể lại các sự việc  chỉ được trần thuật đơn thuần như vậy thì câu chuyện ntn.
 HS : Khô khan.
GV Nếu chỉ kể như trên thì câu chuyện thật khô khan, kém hấp dẫn. Nói cách khác, kể như trên mới trả lời được câu hỏi việc gì xảy ra ? Chứ chưa trả lời được câu hỏi. Việc đó xảy ra ntn ?
? Đoạn trích trên rất hấp dẫn và sinh động ? Em hãy cho biết tại sao đoạn trích lại hấp dẫn sinh động như vậy.
 HS Trao đổi, phát biểu: Đoạn trích 
 hấp dẫn sinh động vì có các yếu 
 tố miêu tả làm rõ câu hỏi ntn
? Em hãy chỉ ra những yếu tố miêu tả trong đoạn trích.
 HS: Phát hiện.
? Yếu tố miêu tả có vai trò ntn trong văn tự sự.
So sánh bài kể của 1 bạn ở SGK với đoạn trích ở văn bản?
+ Đoạn kể của 1 bạn: sự việc chính đầy đủ nhưng không sinh động vì chỉ kể các sự việc.
+ Đoạn trích ở SGK: sinh động hơn nhờ có miêu tả các chi tiết.
? Qua so sánh nhận xét ở trên, em thấy trong VB tự sự có cần yếu tố miêu tả không? Vì sao?
 Gv Kết luận: Trong văn bản tự sự, miêu tả làm cho câu chuyện hấp dẫn, gợi cảm, sinh động.
I- Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự 
1- Ví dụ: đoạn trích sgk/91.
2- Nhận xét:
a) Đoạn văn kể chuyện vua Quang trung đánh trận đồn Ngọc Hồi.
- Sự việc diễn ra :
1. Vua Quang Trung cho ghép ván lại, cứ mười người khiêng một bức rồi tiến sát đồn Ngọc Hồi.
2. Quân Thanh bắn ra, không trúng người nào sau đó phun khói lửa.
3. Quân của vua Quang Trung khiêng ván nhất tề xông lên mà đánh.
4. Quân thanh chống đỡ không nổi, tướng nhà Thanh là Sầm Nghi Đống thắt cổ chết. Quân Thanh đại bại.
Nhân có gió Bắc ... hại mình, Quân Thanh chống không nổi... Quân Tây Sơn thừa thế..)
b) Các chi tiết miêu tả:
- “Nhân có gió Bắc, quân Thanh bèn dùng ống......tự làm hại mình”
- “Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy toán loạn, giày xéo lên nhau mà chết’’.
- “Quân Tây Sơn thừa thế...đại bại”
-> miêu tả làm cho đoạn trích được kể trở nên sinh động, hấp dẫn.
c) Nhận xét – so sánh 2 đoạn kể:
* Ghi nhớ: (SGK)/92
* Hoạt động 3 : HDHS Luyện tập
- Mục tiêu: Xác định sự việc nhân vật, con người được mieu tả trong một đoạn văn tự sự. Kể lại một sự việc có vận dụng miêu tả
- Phương pháp: Thực hành,thảo luận.
- Thời gian: 15p’
Gv hướng dẫn hs làm bài tại lớp
HS: Đọc, xác định yêu cầu
 Suy nghĩ, làm bài, trình bày
 Nhận xét, bổ sung
 GV: Nhận xét, đánh giá 
Dựa vào đoạn trích. Cảnh ngày xuân, hãy viết một đoạn văn kể về việc chị em Thuý Kiều đi chơi xuân trong buổi chiều ngày thanh minh. Trong khi kể - Chú ý: Không gian, thời gian, màu sắc, âm thanh....
- Hoạt động của con người
II- Luyện tập
 Bài tập 1
a) Đoạn 1: Chị em Thuý kiều:
+ Tả người: dùng hình ảnh thiên nhiên gợi tả 2 chị em ở nhiều nét đẹp.
- Thuý Vân: Hoa cười, ngọc thốt.
- Thuý Kiều: làn thu thuỷ, nét xuân sơn
-b) Đoạn 2: Cảnh ngày xuân:
+ Tả cảnh:
- “Ngày xuân con én đưa thoi.
- Cỏ nonbông hoa”
* Tác dụng: chân dung nhân vật tươi đẹp. Cảnh ngày xuân tươi sáng.
Bài tập 2
Một buổi sáng mùa xuân, bầu trời trong xanh thoáng đãng, ba chị em Thúy Kiều trẩy hội du xuân.....
4. Củng cố
- Gv khái quát bài học, khắc sâu kiến thức về vai trò của miêu tả trong văn tự sự.
 5. Hướng dẫn về nhà
 - Về nhà học thuộc ghi nhớ, hoàn thiện các làm bài tập còn lại
 - Chuẩn bị bài: Trau dồi vốn từ
* Rút kinh nghiệm