Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 104

Ngày soạn : 
Ngày dạy : 
 Tiết 104: LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH
I/.Mức độ cần đạt:
-Cuừng coỏ chaộc chaộn hụn nửừa nhửừng hieồu bieỏt veà caựch laứm baứi vaờn laọp luaọn chửựng minh.
 -Bieỏt vaọn duùng nhửừng hieồu bieỏt ủoự vaứo vieọc vieỏt ủoùan vaờn chửựng minh cuù theồ 
II/. Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1.Kiến thức : - Phương phỏp lập luận chứng minh .
- Yờu cầu đối với một đoạn văn chứng minh .
2.Kĩ năng : 
- Rốn kỹ năng viết đoạn văn chứng minh.
3.Thái độ: Tớch cực học tập
III. Chuẩn bị
1. Thầy: bài giảng, bảng phụ
2. Trò: Soạn bài
IV. Tổ chức dạy và học
Bước 1: ổn định lớp
Bước2. Kieồm tra bài cũ (5 P)
- Mục tiờu: Kiểm tra kiến thức cũ của HS về văn chứng minh
- Phương ỏn: Kiểm tra lý thuyết và BT trắc nghiệm
 ? Nêu cách làm bài văn chứng minh ? 
 H1? Phần mở bài một bài văn nghị luận chứng minh thường làm nhiệm vụ gì ?
 A. Nêu rõ luận điểm cần chứng minh.
 B. Liên kết đoạn văn đã viết ở trên với đoạn văn sẽ viết ở dưới
 C. Nêu ra những dẫn chứng để chứng minh cho luận điểm mà đoạn văn sẽ làm sáng tỏ.
 D. Cả A, B, C đều sai. 
H2? Trong phần thân bài của bài văn chứng minh, người viết cần phải làm gì ?
 A. Nêu lý lẽ và dẫn chứng để chứng tỏ luận điểm là đúng đắn.
 B. Chỉ cần nêu các dẫn chứng được sử dụng trong bài viết.
 C. Chỉ cần gọi tên luận điểm được chứng minh.
 D. Nêu ý nghĩa của luận điểm đã được chứng minh. 
H3? Lời văn phần kết bài nên hô ứng với lời văn của phần nào ?
 A. Thân bài C. Cả thân bài và mở bài	
 B. Mở bài D. A, B, C đều sai.	 
Bước 3: tổ chức dạy và học bài mới
Hoạt động 1 : Tạo tâm thế ( Giới thiệu bài )
Phương pháp : Vấn đáp, thuyết trình.
- Thời gian : 1 phút
 Từ đề bài phần kiểm tra bài cũ dẫn vào cách làm bài và vai trò của yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản biểu cảm
Hoạt động 2, 3, 4 : Tìm hiểu bài ( Đọc, quan sát và phân tích, giải thích các ví dụ, khái quát) 
 - Phương pháp : Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình...
Kĩ thuật : Khăn trải bàn, động não
Thời gian : 25 phút 
 Hoạt động của thầy
HĐ của trũ
Kiến thức cần đạt
Ghi chỳ
*Hướng dẫn học sinh nhắc lại những kiến thức cơ bản về văn chứng minh.
? Em hãy nhắc lại yêu cầu đối với một đoạn văn chứng minh ?
 ?Khi viết cần chú ý điều gì?
 ?Đoạn văn có cấu tạo ntn?
- Đoạn văn không tồn tại độc lập, riêng biệt mà chỉ là một bộ phận của bài văn. 
Khi viết một đoạn văn cần cố hình dung đoạn đó nằm ở vị trí nào của bài văn có thể mới viết được thành phần chuyển đoạn.
? Lí lẽ và dẫn chứng trong đoạn ntn?
- Các lý lẽ (hoặc dẫn chứng) phải được sắp xếp hợp lý.
* GV hướng dẫn HS dựng đoạn theo 2 cách diễn dịch và qui nạp ( chủ yếu là theo cách diễn dịch ).
- Câu văn giới thiệu luận điểm hoặc chuyển đoạn.
- Nêu rõ luận điểm.
- Lần lượt nêu từng luận điểm nhỏ.
- Lần lượt chứng minh- chú ý phân tích kĩ 1 vài dẫn chứng cho là tiêu biểu.
- Khái quát tổng hợp luận điểm.
* Tổ chức choHS hoạt động theo nhóm.
? Nhắc lại các bước làm bài văn chứng minh 
- Hướng dẫn học sinh tìm ý cho phần thân bài.
- Mỗi HS đọc đoạn văn đó chuẩn bị cho cỏc bạn trong tổ nghe và gúp ý.
- Đọc và sửa chữa chung trước lớp một số đoạn văn.
 ? Nêu luận điểm ?
? Với luận điểm ấy, em cần đưa những dẫn chứng nào để minh hoạ ? Dẫn chứng phải trình bày theo trình tự nào ?
* Luận điểm 1: Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có.
- Văn chương mở ra trước mắt em những vùng đất giàu đẹp hữu tình trên mọi miền đất nước mà em chưa bao giờ được đặt chân tới, giúp em thêm yêu quê hương đất nước mình.
+ Dẫn chứng: Bài ca Côn Sơn; Đường vô xứ Huế quanh quanh ... ; Nhà Bè nước chảy chia hai - Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.
- Văn chương cho em biết yêu thương con người, yêu thương đồng bào, biết cảm thông, chia sẻ với họ khi gặp khó khăn, hoạn nạn.
+ Dẫn chứng: Bầu ơi ...;
Lá lành đùm lá rách ; Nhiễu điều phủ lấy giá gương ... ; Bánh trôi nước ...
?ở LĐ 2 (đề 3) chia thành những luận điểm nhỏ nào ?
* LĐ 2: Văn chương luyện những tình cảm ta sẵn có.
- Gia đình là tình cảm thiêng liêng, quý báu đối với mỗi một con người. Cảm ơn văn chương đã vun đắp cho ta thêm sâu nặng tình cảm ấy:
+ Có những bài ca dao ca ngợi công ơn to lớn của cha mẹ “Công cha như núi ...”
+ Có những bài ca dao ghi nhớ công ơn của ông bà tổ tiên: “Ngó lên nuộc lạt ...”
+ Có những bài ca sâu nặng tình nghĩa anh chị em ruột thịt “Anh em như thể ...”
+ Có những câu tục ngữ nói về tình cảm họ hàng: “Một giọt máu đào ...”
-HS nhắc lại các bước làm bài văn chứng minh.
-Hs nghe
- Trao đổi thống nhất trong nhúm học tập của mình.
- Các nhúm trao đổi chia sẻ kết quả.
- HS nộp phiếu
- HS nhận xét ,bổ sung
- HS nghe
I. Nội dung:
- Viết đoạn văn chứng minh ngắn.
- Cần có câu chủ đề nêu rõ luận điểm của đoạn văn.
- Các lý lẽ (hoặc dẫn chứng) phải được sắp xếp hợp lý.
II. Luyện tập:
1. Tỡm ý cho phần thõn bài
- Đề 2.
* Luận điểm 1: Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có.
+ Dẫn chứng: Bài ca Côn Sơn 
+Dẫn chứng: Bầu ơi ...;
* Luận điểm 2: Văn chương luyện những tình cảm ta sẵn có.
+ Những bài ca dao ca ngợi công ơn to lớn của cha mẹ …
 * HĐ3:Luyện tập 
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề
- Kỹ thuật : Các mảnh ghép
- Thời gian : 10’
Hoạt động của thầy
HĐ của trũ
Kiến thức cần đạt
Ghi chỳ
*HĐ3: Học sinh trình bày bài.
-GV yeõu caàu moói nhoựm ( toồ ) cửỷ ngửụứi ủaùi dieọn leõn trỡnh baứy ( moói toồ 2HS tửụng ửựng vụựi 2 ủeà ủaừ cho )
- GV chỉ định các em trình bày bài trước lớp
- GV nhận xét, sửa chữa cho điểm.
-GV treo baỷng phuù coự ủoaùn vaờn ủeồ HS tham khaỷo.
- Mỗi nhóm đại diện trình bày.
- Nhận xét
- Rỳt KN
2. Trỡnh bày bài 
ẹoaùn vaờn tham khaỷo. Saựch toỏt laứ nhửừng cuoỏn saựch phaỷn aựnh chớnh xaực qui luaọt cuỷa tửù nhieõn cuỷa ủụứi soỏng xaừ hoọi. Chuựng giuựp con ngửứơi hieồu roừ veà baỷn thaõn mỡnh ủeồ coự yự thửực ủuựng veà nghúa vuù cuỷa mỡnh trong ủụứi soỏng. Moọt cuoỏn saựch toỏt phaỷi giuựp cho caực daõn toọc hieồu bieỏt nhau, gaàn guừi nhau hụn . Noự phaỷi ca ngụùi sửù coõng baống vaứ tỡnh hửừu nghũ giửừa caực daõn toọc. Noự phaỷi khieỏn cho con ngửụứi theõm tửù haứo veà mỡnh, khieỏn cho taõm hoàn con ngửụứi trụỷ neõn trong saựng hụn, phong phuự hụn, ủoọ lửụùng hụn.
Bước 4. Giao bài và hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài ở nhà (3’)
a.Hướng dẫn HS học bài:
- Hoùc ghi nhụự, 
- Taọp vieỏt caực ủoaùn vaờn chửựng minh ngaộn cho nhửừng ủeà baứi coứn laùi .
b. Hướng dẫn HS chuẩn bị bài:
- Soaùn baứi: OÂn taọp vaờn nghũ luaọn (SGK/66)
 +ẹoùc baứi, keỷ trửụực baỷng keõ vaứo taọp vaứ ủieàn caực thoõng tin theo yeõu caàu 
 ( caực thoõng tin ủaừ hoùc) và trả lời cỏc cõu hỏi trong SGK/67.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Kiến thức cần đạt
Ghi chỳ
-GV yeõu caàu HS trỡnh baứy phaàn chuaồn bũ ụỷ nhaứ 
+Toồ (1) ủeà 2 ; Toồ (2) ủeà 4
+Toồ (3) ủeà 5 
-GV kieồm tra vaứ neõu nhaọn xeựt phaàn chuaồn bũ cuỷa HS
*GV nhaộc laùi nhửừng yeõu caàu vieỏt ủoùan vaờn chửựng minh
-GV yeõu caàu HS nhaộc laùi nhửừng yeõu caàu ủoỏi vụựi moọt vaờn baỷn chửựng minh 
-GV nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa HS
-Hỡnh dung ủoùan vaờn naốm ụỷ vũ trớ naứo trong baứi ủeồ vieỏt ủửụùc phaàn chuyeồn ủoùan.
-Caàn coự caõu chuỷ ủeà neõu roừ luaọn ủieồm cuỷa ủoùan , caực yự, caực caõu khaực laứm saựng toỷ luaọn ủieồm.
-Caực lyự leừ, daón chửựng, phaỷi ủửụùc saộp xeỏp hụùp lyự ủeồ quaự trỡnh laọp luùaõn chửựng minh ủửụùc roừ raứng maùch laùc.
HOAẽT ẹOÄNG 2: Toồ chửực HS hoùat ủoọng nhoựm
-GV yeõu caàu HS nhaộc laùi yeõu caàu chuaồn bũ ụỷ nhaứ 
-GV toồ chửực cho HS thaỷo luaọn nhoựm ( moói toồ 1 nhoựm )
+Hoùc sinh ủoùc ủoùan vaờn, cuỷa mỡnh cho baùn cuứng nhoựm nghe 
+Caực em coứn laùi trong nhoựm laộng nghe , neõu nhaọn xeựt , boồ sung hoaứn chổnh kieỏn thửực ; cửự theỏ taỏt caỷ HS trong nhoựm laàn lửụùc ủoùc baứi laứm cuỷa mỡnh 
-GV lửu yự HS : Khi goựp yự caàn phaỷi caờn cửự vaứo nhửừng lớ thuyeỏt vửứa ủửụùc nhaộc laùi theo phaàn lớ thuyeỏt gụùi yự treõn.
-HOAẽT ẹOÄNG 3: Hoùc sinh trỡnh baứy ủoùan vaờn 
-GV yeõu caàu moói nhoựm ( toồ ) cửỷ ngửụứi ủaùi dieọn leõn trỡnh baứy ( moói toồ hai HS tửụng ửựng vụựi hai ủeà ủaừ cho )
-GV hửụựng daón HS trỡnh baứy trửụực lụựp 
-GV hửụựng daón vaứ toồ chửực cho caỷ lụựp nhaọn xeựt , ruựt kinh nghieọm veà phửụng phaựp vieỏt ủoaùn vaờn chửựng minh .
-GV nhaọn xeựt ruựt kinh nghieọm cho hoùc sinh.
-GV treo baỷng phuù coự ủoaùn vaờn ủeồ HS tham khaỷo 
-GV hửụựng daón HS tỡm hieồu ủoaùn vaờn
-HS mụỷ taọp baứi soaùn ra trửụực maởt ủeồ cho GV kieồm tra 
-HS taựi hieọn , gụùi tỡm , trỡnh baứy 
-HS laộng nghe.HS tieỏp thu kieỏn thửực 
-HS hoaùt ủoọng nhoựm, theo hửụựng daón cuỷa GV 
- Hs trình bày
- Cỏ nhõn trỡnh bày
- Hs tham khảo đoạn văn
I .CHUAÅN Bề BAỉI ễÛ NHAỉ
*Caực ủeà ủaừ cho SGK trang 65- 66
II. THệẽC HAỉNH TREÂN LễÙP
 -Moói HS ủoùc ủoaùn vaờn ủaừ chuaồn bũ cho caực baùn trong toồ nghe vaứ goựp yự .
-ẹoùc vaứ sửỷa chửừa chung trửụực lụựp moọt soỏ ủoaùn vaờn 
ẹoaùn vaờn tham khaỷo. Saựch toỏt laứ nhửừng cuoỏn saựch phaỷn aựnh chớnh xaực qui luaọt cuỷa tửù nhieõn cuỷa ủụứi soỏng xaừ hoọi. Chuựng giuựp con ngửứơi hieồu roừ veà baỷn thaõn mỡnh ủeồ coự yự thửực ủuựng veà nghúa vuù cuỷa mỡnh trong ủụứi soỏng. Moọt cuoỏn saựch toỏt phaỷi giuựp cho caực daõn toọc hieồu bieỏt nhau, gaàn guừi nhau hụn . Noự phaỷi ca ngụùi sửù coõng baống vaứ tỡnh hửừu nghũ giửừa caực daõn toọc. Noự phaỷi khieỏn cho con ngửụứi theõm tửù haứo veà mỡnh , khieỏn cho taõm hoàn con ngửụứi trụỷ neõn trong saựng hụn, phong phuự hụn, ủoọ lửụùng hụn.
Bước 4. Giao bài và hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài ở nhà (3’)
a.Hướng dẫn HS học bài:
- Hoùc ghi nhụự,
- Taọp vieỏt caực ủoaùn vaờn chửựng minh ngaộn cho nhửừng ủeà baứi coứn laùi .
b. Hướng dẫn HS chuẩn bị bài:
- Soaùn baứi: "Tỡm hiểu chung về văn lập luận giải thớch":
 + Đọc trước những văn bản SGK, xem nội dung ghi nhớ.
 + Trả lời cõu hỏi gợi ý.