Giáo án Ngoại khóa GDCD: Hãy bảo vệ bản thân, bạn bè và gia đình (lớp 8 tiết 32, 33)

n kỹ năng để có thể ứng phó với các tình huống trong thực tiễn
- Hiểu được tình hình buôn bán, nghiện ma túy hiện nay
II. Tài liệu và phương tiện :
- Phiếu bài tập “Ai có thể bị ma túy lôi kéo”
- Giấy màu, kéo, hồ 
- Các mảnh giấy nhỏ (5 x 6cm) để tiến hành trò chơi
- Giấy A0 cho các nhóm
III. Các họat động 
Khởi động : Trò chơi “Nếu thì” 
- Chia cả lớp thành 2 nhóm bằng nhau, nhóm thứ nhất sẽ là nhóm “A”, nhóm thứ hai là nhóm “B”. Trò chơi dựa trên cấu trúc câu có hai mệnh đề ”nếu – thì” trong câu tiếng Việt, ví dụ Nếu trời nắng thì nghỉ học – Chủ đề của trò chơi ngày hôm nay là ma túy. Phát cho mỗi người một mảnh giấy nhỏ yêu cầu viết vào đó một mệnh đề liên quan tới ma túy. Nhóm “A” viết mệnh đề bắt đầu bằng “nếu”, nhóm “B” viết các mệnh đề bắt đầu bằng “thì”
- Sau đó mời 2 bạn đại diện của 2 nhóm lên đọc các mệnh đề của mỗi bên, ghép lại thành một câu xem câu đó có nội dung phù hợp hay không .
* Hoạt động 1 : Củng cố kiến thức : “Ai có thể bị ma túy lôi kéo ?” 
- Mục tiêu : Nhắc lại cho học sinh nguy cơ bị ma túy lôi kéo
- Đồ dùng dạy học : Phiếu bài tập
- Cách tiến hành :
Bước 1 : HS làm phiếu bài tập “Ai có thể bị ma túy lôi kéo ?”
Bước 2 : Thảo luận nhóm 5 người về kết quả bài tập
Bước 3 : Giáo viên tổng hợp ý kiến học sinh, và dẫn đắt các em cùng thảo luận  lớp : “Tại sao tuổi trẻ lại dễ bị ma túy lôi kéo ?”
Kết luận : Nếu mất cảnh giác, chủ quan  ai cũng có thể bị ma túy lôi kéo. Tuổi trẻ dễ bị lôi kéo nhất vì các em chưa đủ kinh nghiệm sống để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, dễ bị bạn bè lôi kéo, dễ bị kích động muốn chúng tỏ bản lĩnh của mình, thiếu thông tin, hiểu biết và kỹ năng để có thể tự bảo vệ.
* Hoạt động 2 : Tình hình buôn bán sử dụng ma túy 
- Mục tiêu : Giúp học sinh biết được tình hình buôn bán và sử dụng ma túy hiện nay
- Đồ dùng dạy học : “Phiếu vấn đề” cho 4 nhóm
- Cách thực hiện : 
Bước 1 : Chia lớp thành 4 nhóm thảo luận các phiếu vấn đề của nhóm mình
Bước 2 : Các nhóm đọc vấn đề của nhóm mình trước lớp và tóm tắt kết quả thảo luận của nhóm, các nhóm khác bổ sung
Bước 3 : Giáo viên tổng hợp nội dung chính của hoạt động 
Kết luận : Tình hình buôn bán và sử dụng ma túy ở nuớc ta càng ngày càng gia tăng, điều đó có nghĩa là nguy cơ ma túy tấn công mỗi người cũng tăng lên. Mỗi người có trách nhiệm phòng tránh ma túy cho chính mình và người khác. Học sinh cũng có vai trò và trách nhiệm trong công tác phòng tránh ma túy.
* Hoạt động 3 : Hãy nói không với ma túy ! 
- Mục tiêu : Giúp mỗi học sinh đưa ra quyết tâm cá nhân để phòng tránh ma túy 
- Đồ dùng : Giấy màu cho mỗi người
- Cách thực hiện  :
Bước 1 : Mỗi người hãy đặt bàn tay mình lên trên tấm giấy màu và vẽ bàn tay vào tờ giấy đó, suy nghĩ và viết vào từng ngón tay khẩu hiệu hành động thể hiện thông điệp “hãy nói không với ma túy”.
Bước 2 : Trao đổi ý kiến về thái độ và nguyên tắc sống của mình  với một người bạn trong lớp. Sau đó mời một số bạn đọc cho cả lớp cùng nghe về các nguyên tắc sống của mình
Bước 3 : Giáo viên tổng kết ý kiến thảo lụân của học sinh
 Để góp phần tránh ma túy, chúng ta cần :
- Tìm hiểu về tác hại của ma túy, các nguyên nhân thường dẫn đến sử dụng ma túy và nói cho các bạn khác cùng biết.
- Có ý thức cảnh giác về các tình huống nguy cơ dẫn đến sử dụng ma túy 
- Kiên quyết cự tuyệt sự rủ rê của bạn bè, không hút, hít, tiêm chích, thử bất kỳ loại ma túy.
- Từ chối không tham gia tàng trữ, vận chuyển, buôn bán ma túy.
- Báo cho người có trách nhiệm về những hiện tượng buôn bán sử dụng ma túy 
PHIẾU BÀI TẬP
AI CÓ THỂ BỊ MA TÚY LÔI KÉO
(Dùng cho hoạt động 1)
Hãy đánh dấu vào những người có thể bị ma túy lôi kéo
1
Người lớn đã đi làm
13
Lái xe tải
2
Người có nhiều  tiền
14
Lái xe taxi
3
Người bị cô đơn
15
Người buôn bán ở chợ
4
Người có nhiều nỗi buồn
16
Người buôn bán ở cửa hàng
5
Thanh niên chưa có vợ
17
Bộ đội
6
Người đi làm thuê
18
Công an
7
Công nhân
19
Lính cứu hỏa
8
Cán bộ nhà nước
20
Thợ may
9
Người từ 18 tuổi trở nên
21
..
10
Trẻ con 10 tuổi
22
..
11
Phụ nữ ở nhà nội trợ
 23
..
12
Sinh viên đại học
24
..
PHIẾU BÀI TẬP
(Dùng cho hoạt động 2)
“VẤN ĐỀ NÀY NÓI LÊN ĐIỀU GÌ ?”
Vấn đề cho nhóm 1 
Trong 8 năm qua, tòa án nhân dân các cấp đã xét xử 25.635 vụ, 36.876 người phạm tội liên quan đến ma túy. Trong đó :
Tử hình : 201 người, tù chung thân : 249 người, tù từ 10-20 năm : 4.246 người
Những con số này nói lên điều gì ?
Vấn đề cho nhóm 2 
Người nghiện ở lứa tuổi thanh niên tăng nhanh, số người nghiện dưới 30 tuổi chiếm 70%. Thậm chí có cả trẻ em dưới 10 tuổi đã nghiện ma túy.
Những con số này nói lên điều gì ?
Vấn đề cho nhóm  3
Nhà nước đã tổ chức cai nghiện cho trên 124.977 lượt người, tỷ lệ số người sau nghiện bỏ được chỉ khoảng 10-15%, có nơi chỉ 5% hoặc tái nghiện 100%, có người đi cai nghiện 8-10 lần vẫn mắc nghiện
Con số này nói lên điều gì ?
Vấn đề cho nhóm 4 
Năm 2000, cả nước có 100.000 người nghiện ma túy. Nếu một ngày 1 người nghiện ma túy hút một liều herôin giá 100.000 đồng thì một ngày cả nước tiêu phí hơn 10 tỉ đồng. Nếu đem số tiền này xây dựng trường học thì mỗi năm xây được khoảng 1000 trường khang trang hiện đại
Con số này nói lên điều gì ? Số tiền này có thể được dùng vào việc gì khác ?
THÔNG TIN CƠ BẢN DÀNH CHO GIÁO VIÊN
1. Ma tuý là gì ?
Ma tuý là từ chỉ các chất gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi đưa vào cơ thể dưới bất kỳ hình thức nào (uống, hút, hít, tiêm chích ) sẽ gây ức chế hoặc kích thích mạnh hệ thần kinh, làm giảm đau, gây ảo giác dẫn tới thay đổi một hoặc nhiều chức năng cơ thể ( về sinh lý và tâm lý) , làm cho người sử dụng nó có ham muốn không kềm chế được, phải gia tăng liều luợng để thoả mãn các cơn thèm khát ngày càng tăng, từ đó sức khỏe ngày càng suy kiệt, nhân cách suy thoái, tiền bạc khánh kiệt 
Các chất ma tuý thường dùng là thuốc phiện, cần sa, heroin, cocain, moocphin, seduxen .
2. Các loại ma tuý : Ma túy có hai loại chính là ma túy có nguồn gốc thừ thực vật và ma túy được tổng hợp từ các loại hoá chất.
- Ma túy thực vật được chế biến ra từ các cây tự nhiên như :
+ Từ nhựa cây thuốc phiện, có trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc nước ta.
+ Từ lá, hoa, quả  cây cần sa (còn gọi là bồ đà, cây gai dầu) được ở trồng một số tỉnh giáp ranh biên giới Việt Nam – Campuchia và ở Tây Nguyên.
+ Từ lá cây coca, chế ra chất Cathinon, có nhiều ở Châu Phi
- Các loại ma tuý tổng hợp từ hóa chất độc hại thuốc nhóm Amphetamin, Methamphetamin, các chất ma tuý hướng thần độc hai hơn thuốc phiện 500 lần.
3. Sử dụng ma túy có thể dẫn ngay đến nghiện ma túy 
Có một số loại ma tuý nếu dùng đúng liều lượng, đúng lúc, đúng bệnh chúng sẽ có chức năng chữa bệnh chẳng hạn seduxen gây ngủ, dolargan có tác dụng giảm đau Tuy nhiên, nếu dùng với mục đích tiêu khiển, tự ý tăng liều lượng, tăng thời gian sử dụng, không theo chỉ dẫn của bác sĩ sẽ dẫn đến nghiện. bởi vì trong cơ thể con người, bình thường tuyến yên vẫn tiết ra một lượng endoorphin có tác dụng giảm đau khi cơ thể đau đớn. khi đưa ma tuý vào cơ thể, ma túy sẽ thay thế dần endoorphin. Tuyến yên ngày càng tiết ít endoorphin, do vậy người nghiện phải tăng liều sử dụng am tuý để bù lượng endoorphin bị giảm, nếu không cơ thể sẽ bị đau đớn khi vận động hoặc va chạm  tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến nghiện ma túy. Khi đã nghiện ma túy thì tuyến yên không tiết chất endoorphin nữa nên cơ thể cứ phải lệ thuộc vào  ma tuý với liều dùng ngày càng cao hơn.
4. Tác hại của ma tuý :
Ma túy gây tác hại cho cá nhân người sử dụng, cho gia đình và xã hội
- Đối với cá nhân : sức khỏe của người nghiện bị suy kiệt, không thể làm ra tiền. Từ đó, người nghiện tìm mọi cách để có tiền mua thuốc như ăn cắp, ăn trộm, phạm tội.
- Đặc biệt với những người tiêm chích, nếu sử dụng chung bơm kim tiêm (tiêm chích chung), họ có nguy cơ bị nhiễm HIV/AIDS.
- Đối với gia đình và cộng đồng : gia đình có người nghiện phải chịu nhiều nỗi bất hạnh : kinh tế khánh kiệt, gia đình bất hòa 
- Xã hội phải tốn tiền để chữa chạy cho người nghiện, trật tự an toàn XH bị ảnh hưởng, các tội phạm hình sự gia tăng, sức lao động của cộng đồng suy yếu 
5. Tình hình buôn bán sử dụng ma túy 
- Theo báo cáo của Cảnh sát phòng chống tội phạm về ma túy, 6 tháng đầu năm 2001, số tội phạm về ma túy bị bắt giữ và số người nghiện đều tăng so với cuối năm 2000. Hà Nội bắt 900 vụ : 1075 đối tượng, tăng 24% so với năm 2000
- Đến 30-06-2001 thành phố HCM có 8125 người nghiện ma túy trong đó tuổi từ 18-35 là 6780 người – (chiếm 79,6%)
- Giáo viên có thể bổ sung thêm số liệu tại An Giang 
Người 
 1996
1997
1998
1999
2000
Số người nghiện ma túy
69.000
72.000
86.000
107.000
110.000
Số HS-SV nghiện ma túy
2.800
2.600
2.460
2.221
1.270
Số tội phạm bị bắt
6.651
14.000
18.000
22.000
(Theo nguồn của UBQG về phòng chống tội phạm ma túy, mại dâm)
6. Những con đường thâm nhập của ma túy vào truờng học
Theo nhiều số liệu thống kê có thể thấy những con đường ma túy thâm nhập vào trường học như sau:
- Nhóm bạn bè : là hình thức thâm nhập nhanh, đơn giản nhất do yếu tố tâm lý lan tỏa số đông
- Các hàng quán xung quanh khu vực nhà trường : các quán này thường là nơi tụ tập của các nhóm học sinh, do đó dễ là nơi tàng trữ, tiêu thụ ma túy do lợi nhuận
- Tổ chức buôn bán ma túy : bằng con đường sử dụng các tay, chân là những con nghiện tại trường hoặc từ ngòai vào rủ rê, lôi kéo tìm mọi cách tổ chức bán và tổ chức hút, hít, chích.
- Các tác động xã hội và gia đình khác đã ảnh hưởng tới suy nghĩ và lối sống của cá nhân
7. Cùng giúp nhau phòng tránh ma túy
Mỗi cộng đồng đều có những vấn đế về ma túy. Trước hiểm họa ma túy, mỗi người chúng ta đều có trách nhiệm bảo vệ mình và  người thân khỏi hiểm họa này thông qua các việc làm cụ thể. Những việc làm đó có thể là cùng giúp nhau tìm hiểu về ma túy, phát hiện và tố giác các hành vi tàng giữ ma túy, thông tin tuyên truyền trong mỗi gia đình về vấn đề ma túy.
8. Phòng chống HIV/AIDS
Học sinh và Thanh thiếu niên  cần hiểu rõ nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS qua việc sử dụng chung bơm kim tiêm chích ma túy. B