Giáo án môn Sinh học Lớp 9 - Tiết 1, Bài 1: Menđen và di truyền học

Chương I. DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
 CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN
Tiết:1:Bài 1. MENĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC.
 1. Mục tiêu: 
 a. Về kiến thức: 
- Học sinh trình bày được mục đích, nhiệm vụ và ý nghĩa của di truyền học.
- Hiểu được công lao to lớn và trình bày được phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen.
- Hiểu và ghi nhớ một số thuật ngữ và kí hiệu trong di truyền học.
 b. Về kỹ năng. 
 - Rèn kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
- Phát triển tư duy phân tích, so sánh.
 c. Về thái độ. Xây dựng ý thức tự giác trong học tập.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. GV: -Tranh phóng to hình 1.2 SGK
 -Chân dung của Menđen.
 -Bảng phụ
b. HS: Nghiên cứu kiến thức SGK.
3. Tiến trình giảng dạy:
a. Kiểm tra bài cũ: (thông qua).
b. Giảng bài mới:
- Mở bài (1’): Di truyền học tư duy mới hình thành từ đầu thế kỉ XX nhưng chiếm một vị trí quan trọng trong sinh học Menđen -người đặt nền móng cho di truyền học.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Hoạt động 1: Di tuyền học. (15’)
+Mục tiêu: Hiểu được mục đích và ý nghĩa của di truyền
.
 -GV: Nêu 2 hiện tượng di truyền và biến dị, sau đó giải thích rõ ý trong SGK.
-HS: Nghiên cứu thông tin SGK.
I.Di truyền và biến dị:
-GV: Nêu lên khái niệm di truyền.
-HS: Ghi bài.
a.Di truyền : Là hiện tượng truyền đạt các tính trạng của bố mù, tổ tiên cho các thế hệ con cái
-GV: Treo bảng phụ chuẩn bị sẳn và yêu cầu hs thực hiện so sánh sự giống nhau và khác nhau của bản thân với bố mẹ về các tính trạng
-GV: Các sự khác biệt trên người ta gọi là biến dị
-?: Biến dị là gì ?
-HS: So sánh và rút ra kết quả và trả lời về sự khác biệt 
-HS: Trả lời.
b.Biến dị: Là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác về nhiều chi tiết.
-GV: Khẳng định: Di truyền là ngành khoa học nghiên cứu về di truyền và biến dị ở sinh vật.
-HS: Nghe và ghi bài.
-Di truyền học là ngành khoa học nghiên cứu về di truyền và biến dị ở sinh vật.
Hoạt động 2: Menđen người đặt nền móng cho di truyền học. (10’)
+Mục tiêu: Hiểu và trình bày được phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen: Phương pháp thế phân tích các thế hệ lai.
-GV: Nêu khái quát về cuộc đời của Menđen, người đầu tiên vận dụng phương pháp khoa học vào việc nghiên cứu di truyền học.
-HS: Ghi khái quát tiểu sử của Menđen.
 I. Menđen- người đặt nền móng cho Di truyền học 
 -GrêgoMenđen (1822 -1884), ngừơi đầu tiên vận dụng phương pháp khoa học vào nghiên cứu di truyền.
 -GV: Nói lên nội dung nghiên cứu của ông.
 -HS: Ghi bài
-Nội dung cơ bản là phương pháp phân tích thế hệ lai:
+Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản, rồi theo dõi sự di truyền riêng lẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ.
+Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được.Từ đó rút ra quy luật di truyền các tính trạng.
Hoạt động 3: Một số thuật ngữ và kí hiệu cơ bản của di truyền học.(10’)
+ Mục tiêu: Học sinh nắm được các kí hiệu và một số thuật ngữ cơ bản của di truyền học
-GV: Nêu một số thuật ngữ và cho hs ghi.
-HS: Lắng nghe và ghi bài.
1.Một số thuật ngữ:
a.Tính trạng: Là những đặc điểm về hình thái, cấu tạo, sinh lí của một số cơ thể.
b.Cặp tính trạng tương phản: 
Là trạng thái biểu hiện khác nhau của cùng một loại tính trạng.
c.Nhân tố di truyền: Quy định các tính trạng của sinh vật.
d.Giống (hay dòng) thuần chủng: Là giống có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống thế hệ trước.
-GV: Nói một số kí hiệu và cho hs ghi:
-HS: Lắng nghe và ghi bài.
2.Một số kí hiệu:
-P: Bố mẹ hay thế hệ xuất phát.
-F: Thế hệ con.
F1: Con ở thế hệ thứ nhất.
F2: Con ở thế hệ thứ hai.
-G: Giao tử.
-GP: Giao tử của P.
-GF:Giao tử của F1.
- ♂Giống đực
- ♀ giống cái
c. Củng cố (6’)
-Kết luận chung: HS đọc kết luận cuối bài.
-GV: Dùng câu hỏi 1 và 2 SGK để củng cố.
d. Dặn dò (3’)
-Về làm bài và học bài.