Giáo án môn Sinh học Lớp 7 - Tiết 14, Bài 14: Một số giun tròn khác và đặc điểm chung của ngành giun tròn

Ngày soạn:
02/10/2011
Ngày giảng:
Sinh
7
A
:
04/10/2011
Sinh
7
D
:
06/10/2011
Tiết 14BÀI 14: MỘT SỐ GIUN TRÒN KHÁC 
VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN TRÒN
1. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, HS phải:
 a. Kiến thức:
 - Mở rộng hiểu biết về các Giun tròn (giun đũa, giun kim, giun móc câu,...) từ đó thấy được tính đa dạng của ngành Giun tròn.
- Nêu được khái niệm về sự nhiễm giun, hiểu được cơ chế lây nhiễm giun và cách phòng trừ giun tròn.
 b. Kĩ năng:
 - Rèn kĩ năng quan sát, phân tích, tổng hợp, so sánh
 - Kĩ năng tự nghiên cứu và hoạt động nhóm
 c. Thái độ:
 - Giáo dục ý thức vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường
2. Chuẩn bị của GV & HS
 a. Chuẩn bị của GV
 Tranh vẽ H14.1 – 14.4 SGK, bảng phụ
 b. Chuẩn bị của HS
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ (5’)
Câu hỏi
 - Trình bày cấu tạo dinh dưỡng di chuyển của giun đũa?
 Đáp án .
 Cơ thể thuân nhọn hai đầu, bên ngoài có lớp vỏ cuticun bao bọc làm cho cơ thể luân căng tròn bên trong là lớp biểu bì và trong cùng là lớp cơ thẳng, cơ thể chưa có khoang chính thức, cơ quan tiêu hoá dạng búi chỉ, ống tiêu hoá thẳng. Di chuyển bằng co duỗi cơ thể.
 b. Dạy bài mới
Đặt vấn đề: Ngành giun tròn có những đại diện nào ? Ngành giun tròn có đặc điểm nào ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em trả lời được câu hỏi này ?
Hoạt động 1: (14’)
Tìm hiểu một số giun tròn khác.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin, quan sát H14.1-4 SGK, thảo luận nhóm trả lời câu hỏi:
-?: Kể tên các loài giun tròn kí sinh ở người?
-?: Các giun tròn này có hình thức sống ntn?
-?: Trình bày vòng đời của giun kim?
-?: Giun kim gây cho trẻ em những phiền phức gì?
-?: Do thói quen nào của trẻ em mà giun kim khép kín được vòng đời nhanh nhất.?
-?: Giun tròn kí sinh trong cơ thể người gây ra những hâu quả gì?
-?: Chúng ta cần có biện pháp gì để phòng tránh bệnh giun kí sinh?
- HS tự đọc thông tin, quan sát H14.1-14.4, và trả lời các câu hỏi theo yêu cầu của GV.
-HS: Giun kim, giun móc, giun tóc và giun chỉ 
-HS: TL→
-HS: Quan sát hình vẽ SGK để trả lời vòng đời của giun đũa....
-HS: Ngứa hậu môn.
-HS: Gãi ngứa ở hậu môn. Mút tay.
-HS: Liên hệ thực để để TL→
-HS: TL→ 
I. Một số giun tròn khác.
- Đa số giun tròn kí sinh như: Giun kim, giun móc, giun tóc, giun chỉ..
- Giun tròn kí sinh ở cơ ruột (người, động vật), rễ thân quả (thực vật) gây nhiều tác hại.
- Cần giữ vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân và vệ sinh ăn uống để tránh bệnh giun kí sinh. Thường xuyên rửa tay. Cắt móng tay, móng chân sạch sẽ.
Hoạt động 2: Đặc điểm chung (16’)
+ Mục tiêu: Thông qua các đại diện HS nêu được đặc điểm của ngành
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV yêu cầu trao đổi nhóm hoàn thành bảng 1: đặc điểm của ngành giun tròn.
- GV kẻ sẵn bảng 1 để HS chữa bài
- GV thông báo kiến thức đúng trong bảng để các nhóm tự sửa chữa.
- GV cho HS tiếp tục thảo luận tìm đặc điểm chung của ngành giun tròn.
- GV yêu cầu HS tự rút ra kết luận .
- HS đọc SGK trao đổi nhóm thống nhất ý kiến hoàn thành các nội dung của bảng.
- Đại diện các nhóm ghi kết quả vào bảng 1 nhóm khác nhận xét bổ sung.
-HS: Sửa chữa nếu cần.
-HS: Yêu cầu nêu được:
+ Hình dạng cơ thể .
+ Cấu tạo đặc trưng của cơ thể .
+ Nơi sống .
- Đại diện nhóm trình bày kết quả nhóm khác bổ sung.
II. Đặc điểm chung
- Cơ thể hình trụ có vỏ cuticun.
- Khoang cơ thể chưa chính thức.
- Cơ quan tiêu hóa dạng ống, bắt đầu từ miệng kết thúc ở hậu môn.
Phiếu học tập: Đặc điểm của ngành giun tròn
 Đại diện
 Đặc điểm
Giun đũa
Giun kim
Giun móc câu
Giun rễ lúa
Nơi sống
Ruột non người
Ruột già người
Tá tràng
Rễ lúa
Cơ thể hình trụ thuôn hai đầu
x
x
Lớp vỏ cuticun thường trong suốt
x
x
x
Kí sinh chỉ ở một vật chủ
x
x
x
x
Đầu nhọn, đuôi tù
x
x
c. Củng cố - Luyện tập (8’)
- HS đọc ghi nhớ SGK
- Nêu các biện pháp phòng tránh giun tròn kí sinh?
- Chọn các cụm từ sau điền vào chỗ trống: tự do, giun tròn, từ miệng, chưa chính thức, hình trụ
Giun đũa, giun kim, giun móc câu  thuộc ngành (1) , có các đặc điểm chung như: cơ thể (2) thường thuôn hai đầu, có khoang cơ thể (3), cơ quan tiêu hoá bắt đầu (4) và kết thúc ở hậu môn. Phần lớn số loài giun tròn sống kí sinh. Một số nhỏ sống (5)
1: Giun tròn; 2: hình trụ; 3: chưa chính thức; 4: từ miệng; 5: tự do
 d. Hướng dẫn HS học ở nhà (2’)
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
 - Đọc mục “ Em có biết”
 - Chuẩn bị bài 15: Giun đất