Giáo án môn Sinh học 9 - Tiết 1: Menđen và di truyền học

CHƯƠNG I : CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MEN-ĐEN
Trọng tâm chương:
	- Mục đích nhiệm vụ ý nghĩa của di tuyền học. Hiểu và ghi nhớ một số thuật ngữ trong di truyền học.
	- Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen. Hiểu và ghi nhớ các khái niệm kiểu hình, kiểu gen, thể đồng hợp, thể dị hợp. Hiểu và phát biểu được nội dung các qui luật của Menđen.
	- Hiểu và trình bày được nội dung, mục đích ứng dụng của phép lai phân tích. Ý nghĩa của qui luật phân li trong đời sống sản xuất.
	- Hiểu và phân biệt được sự di truyền trội không hoàn toàn với di truyền trội hoàn toàn.
	- Vận dụng lí thuyết vào làm bài tập trắc nghiệm khách quan.
Tiết PPCT : 01 MEN-DEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
Ngày dạy : 
1/ Mục tiêu :
	a- Kiến thức :
- HS trình bày được mục đích, nhiệm vụ và ý nghĩa của di truyền học.
- Hiểu được công lao và trình bày được phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen.
- Hiểu và ghi nhớ một số thuật ngữ và kí hiệu trong di truyền học.	
	b- Kĩ năng :
- Rèn kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
- Phát triển tư duy phân tích so sánh.
c- Thái độ :
- Xây dựng ý thức tự giác và thói quen học tập môn học.
	2/ Chuẩn bị :
	a- Giáo viên : Tranh phóng to hình 1.2
	b- Học sinh : sách, vở học bài.
	3/ Phương pháp dạy học :
	- Trực quan, vấn đáp – tìm tòi.
	- Trao đổi nhóm.
	4/ Tiến trình :
	4.1 Oån định tổ chức :
	Kiểm tra sỉ số HS. Dụng cụ học tập.
	4.2 Kiểm tra bài cũ : không kiểm tra.
4.3 Giảng bài mới :
	 Di truyền học tuy mới hình thành từ đầu thế kỉ XX nhưng chiếm một vị trí quan trọng trong sinh học. Menđen – người đặt nền móng cho di truyền học.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
I/ HOẠT ĐỘNG 1: Di Truyền Học
* Mục tiêu : Hiểu được mục đích và ý nghĩa của di truyền học.
- GV yêu cầu HS làm bài tập mục tr.5 : Liên hệ bản thân mình có những điểm giống và khác với bố mẹ?
+ HS trình bày những đặc diểm của bản thân khác và giống bố mẹ về chiều cao, màu mắt 
- GV giải thích :
. Đặc điểm giống bố mẹ hiện tượng di truyền
. Đặc điểm khác bố mẹ hiện tượng biến dị
- Thế nào là di truyền và biến dị?
- HS nêu được hai hiện tượng di truyền và biến dị
-Gv tổng kết lại và giải thích rõ ý “ biến dị và di truyền là hai hiện tượng song song. Gắn liền với quá trình sinh sản”.
- GV yêu cầu HS trình bày nội dung và ý nghĩathực tiển của di truyền học?
+ HS sử dụng tư liệu SGK để trả lời.
II/ HOẠT ĐỘNG 2 :
* Mục tiêu :hiểu và trình bày được phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen – phương pháp phân tích các thế hệ lai.
- Gv giới thiệu tiểu sử của Menđen
+ Một HS đọc tiểu sử tr7 cả lớp theo dõi
- GV giới thiệu tình hình nghiên cứu di truyền ở thế kỷ XIX và phương pháp nghiên cứu của Menđen.
- GV yêu cầu HS quan sát hình 1.2 , nêu nhận xét về đặc điểm của từng cặp tính trạng đem lai.
+ HS quan sát và phân tích hình 1.2 nêu được sự tương phản của từng cặp tính trạng.
- GV yêu cầu HS nghcứu thông tin nêu phương pháp nghcứu của Menđen?
+HS đọc kĩ thông tin SGK trình bày được nội dung cơ bản cuả phương pháp phân tích các thế hệ lai.
+ Một vài HS phát biểu, lớp bổ sung.
- GV nhấn mạnh thêm tính chất độc đáo trong phương pháp nghcứu của Menđen và giải thích vì sao Menđen chọn đậu Hà Lan làm đối tượng nghcứu?
 III/ HOẠT ĐỘNG 3 :
* Mục tiêu : ( không )
- GV hướng dẫn HS nghcứu một số thuật ngữ.
+ HS tự thu nhận thông tin ghi nhớ kiến thức
- GV yêu cầu HS lấy ví dụ minh hoạ cho từng thuật ngữ
+ HS lấy các ví dụ cụ thể.
- GV giới thiệu một số kí hiệu.
+ HS ghi nhớ kiến thức.
I- DI TRUYỀN HỌC
- Di truyền học nghiên cứu bản chất và tính qui luật của hiện tượng di truyền biến dị.
- Di truyền học đề cặp đến cơ sở vật chất, cơ chế và tính qui luật của hiện tượng di truyền biến dị.
- Di truyền học cung cấp cơ sở khoa học cho chọn giống, có vai trò quan trọng trong y học, đặc biệt là trong công nghệ sinh học
II/ Menđen – NGƯỜI ĐẶT NỀN MÓNG CHO DI TRUYỀN HỌC:
Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về một hoặc 1 số cặp tính trạng rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó ở con cháu.
III/ MỘT SỐ THUẬT NGỮ VÀ KÍ HIỆU CƠ BẢN CỦA DI TRUYỀN HỌC:
1- Thuật ngữ :
- Tính trạng: là những đặ điểm về hình thái, cấu tạo, sinh lí của một cơ thể.
- Cặp tính trạng tương phản: là hai trạng thái biểu hiện trái ngược nhau của cùng một loại tính trạng.
- Nhân tố di truyền: quy định các tính trạng của sinh vật.
-Giống (dòng) thuần chủng: là giống có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau sẽ giống thế hệ trước. 
2- Kí hiệu
P : bố mẹ
X : kí hiệu phép lai
G : giao tử
0: giao tử cơ thể đực
0+ : giao tử cơ thể cái
F : thế hệ con.
4.4 Củng cố luyện tập :
 - Trình bày nội dung phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen?
 - Tại sao Menđen lại chọn các cặp tính trạng tương phản để thực hiện phép lai?
 - Hãy lấy các ví dụ ở người để minh hoạ cho khái niệm “Cặp tính trạng tương phản”.
4.5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
 - Học bài theo nội dung SGK.
 - Hoàn thành bảng 2 tr.8 vào vở bài tập.
 - Đọc trước bài 2.
 5- Rút kinh nghiệm:
--------------›&š-------------