Giáo án môn Sinh học 9 - Cả năm - Năm học 2008-2009

 khuẩn, gen được chuyển do gắn vào thể truyền (plasmit) nờn vẫn cú khả năng tỏi bản độc lập với NST dạng vũng của vật chủ (E. coli)
Trong tế bào động vật, gen được chuyển chỉ cú khả năng tỏi bản khi nú được gắn vào NST của tế bào nhận
Kĩ thuật gen gồm 3 khõu ứng với 3 phương phỏp (chủ yếu)
Chuyển tiếp:
? Nêu tóm tắt các bước tạo chủng VK E.coli sản xuất ra insulin?
GVMR: E.coli đẻ nuụi cấy, sinh sản rất nhanh (sau 30 phỳt lại nhõn đụi), tăng sinh khối nhanh. Do vậy, E. coli được dựng để cấy gen mó hoỏ hoocmụn insulin của người trong sản xuất, thỡ giỏ thành insulin để chữa bệnh đỏi thỏo đường rẻ đi nhiều. E. coli cũn được chuyển từ xạ khuẩn để nõng cao hiệu quả sản xuất chất khỏng sinh
Khõu 2: Phương phỏp tạo ADN tỏi tổ hợp (ADN lai). ADN của tế bào cho và phõn tử ADN làm thể truyền được cắt ở vị trớ xỏc định, ngay lập tức ghộp đoạn ADN của tế bào cho vào ADN thể truyền
Khõu 3: Chuyển đoạn ADN tỏi tổ hợp vào tế bào nhận, tạo điều kiện cho gen đó ghộp thể hiện
II. Ứng dụng cụng nghệ gen
1. Tạo ra cỏc chủng vi sinh vật mới
Sản xuất các loại sản phẩm sinh học có giá trị cao.
Gv: nờu vấn đề: Vd: chuyển gen quy định tổng hợp b- caroten vào tế bào cõy lỳa, tạo giống lỳa giàu vitamin A, chuyển một gen từ giống đậu của Phỏp vào tế bào cõy lỳa, làm tăng hàm lượng sắt trong gạo lờn 3 lần....
Hs: theo dừi, ghi nội dung chớnh vào vở
Gv: yờu cầu hs đọc sgk, thảoluận nhúm để nờu lờn được cỏc thành tựu chuyển gen vào động vật- Người ta đó chuyển được gen sinh trưởng ở bũ vào lợn, giỳp hiệu quả tiờu thụ thức ăn cao hơn, ớt mỡ lợn hơn bỡnh thường, nhưng cũng cú tỏc động phụ cú hại cho người tiờu dựng (tim nở to, loột dạ dày, viờm da...); chuyển được gen tổng hợp hoocmụn sinh trưởng và gen chịu lạnh từ cỏ Bắc Cực vào cỏ hồi và cỏ chộp....
Gv: yờu cầu hs nghiờn cứu sgk, trả lời cõu hỏi sau:
? Cụng nghệ sinh học là gỡ, gồm những lĩnh vực nào
? Tại sao cụng nghệ sinh học là hướng được ưu tiờn đầu tư và phỏt triển 
Hs nghiờn cứu sgk, thảo luận nhúm, đại diện trả lời.
2. Tạo giống cõy trồng biến đổi gen
Đưa nhiều gen quy định tớnh trạng quý (năng suất, hàm lượng dinh dưỡng cao, khả năng chống chịu tốt)
3. Tạo động vật biến đổi gen:
Bổ sung vào C nhận kn tổng hợp một số chất.
Tạo ra con vật có chỉ tiêu sinh lí gần với con người, KT cq tương tự giống với con người.
III. Khỏi niệm Cụng nghệ sinh học 
- Là ngành cụng nghệ sử dụng tế bào sống và cỏc quỏ trỡnh sinh học tế bào để tạo ra cỏc sản phẩm sinh học cần thiết cho con người
- Các lĩnh vực công nghệ sinh học gồm: Cụng nghệ lờn men, cụng nghệ tế bào, cụng nghệ enzim, cụng nghệ chuyển nhõn và chuyển phụi, cụng nghệ sinh học xử lớ mụi trường, cụng nghệ gen
- Cụng nghệ sinh học được coi là hướng ưu tiờn đầu tư và phỏt triển. Vỡ giỏ trị sản lượng của một số chế phẩm cụng nghệ sinh học trờn thế giới năm 1998 đạt 40 – 65 tỉ đụ la Mĩ, dự kiến 2010 sẽ đạt 1000 tỉ đụ la Mĩ
C- Kiểm tra - đánh giá: 01 học sinh đọc TT khung, ECB. Chọn cõu trả lời đỳng:
1. Cỏc lĩnh vực trong cụng nghệ sinh học hiện đại là:
Cụng nghệ lờn men để sản xuất cỏc chế phẩm vi sinh dựng trong chăn nuụi trồng trọt và bảo quản*
Cụng nghệ tế bào thực vật và động vật,ụng nghệ chuyển nhõn và chuyển phụi* 
Cụng nghệ sinh học xử lớ mụi trường*
Cụng nghệ chất tế bào (lai chất tế bào của 2 loại khỏc nhau)
Cụng nghệ enzim protein để sản xuất axit amin từ nhiều nguồn nguyờn liệu, chế tạo cỏc chất cảm ứng sinh học và thuốc phỏt hiện chất độc*
Cụng nghệ gen (là cụng nghệ cao) quyết định sự thành cụng của cuộc cỏch mạng sinh học*
2. Trong công nghệ sinh học , đối tượng thường được dùng làm nhà máy sản xuất các sản phẩm sinh học là:
VR	*B. VK E. coli	C. Plasmit	D. Thể thực khuẩn.
3.MĐ của KTG là:
Gây ĐBG B. Gây ĐBNST C.Tạo BD tổ hợp. *D. Điều chỉnh, sửa chữa, tạo gen lai.
D. Hướng dẫn học bài ở nhà: + Học và làm các bài tập SGK. Sưu tầm tranh ảnh về thành tựu gây ĐB nhân tạo.
Ngày soạn: 20/9 /2008.
TIẾT 34 . ễN TẬP: DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
 I. Mục tiờu: Hs cú khả năng:
 1. Kiến thức: 
Hệ thống hoỏ, chớnh xỏc hoỏ và khắc sõu kiến thức đó học
Trỡnh bày những kiến thức đó học
Vận dụng kiến thức, kĩ năng trong giải quyết cỏc tỡnh huống xảy ra trong thực tế
2. Kĩ năng: 
- Rốn kỹ năng phõn tớch, so sỏnh, tổng hợp và khỏi quỏt hoỏ
II. Phương tiện:
Bảng phụ
Đèn chiếu đa năng. 
III. Tiến trỡnh bài giảng
Gv – Hs
Gv yờu cầu hs tỡm cỏc cụm từ phự hợp điền vào ụ trống để hoàn thành bảng 40.1 sgk
Lần lượt 3 hs lờn hoàn thành nội dung bảng 40.1 sgk
Bảng
Bài 40. ễn tập: Di truyền và biến dị
I. Túm tắt cỏc định luật di truyền
Tờn định luật
Nội dung
Giải thớch
í nghĩa
Phõn li
F2 cú tỉ lệ kiểu hỡnh xấp xỉ 3 trội: 1 lặn
Phõn li và tổ hợp của cặp gen tương ứng
Xỏc định trội thường là tốt
Trội khụng hoàn toàn
F2 cú kiểu hỡnh xấp xỉ 1 trội: 2 trung gian: 1 lặn
Phõn li và tổ hợp của cặp gen tương ứng
Tạo kiểu hỡnh mới (trung gian)
Di truyền độc lập
F2 cú tỉ lệ kiểu hỡnh bằng tớch tỉ lệ của cỏc tớnh trạng hợp thành
Phõn li và tổ hợp tự do của cỏc cặp gen tương ứng
Tạo biến dị tổ hợp
Di truyền liờn kết
Ở cỏc loài giao phối tỉ lệ đực : cỏi xấp xỉ 1: 1
Cỏc gen liờn kết cựng phõn li với NST trong phõn bào
Tạo sự di truyền ổng định của cả nhúm tớnh trạng cú lợi
Di truyền giới tớnh
Phõn li và tổ hợp của cỏc cặp NST giới tớnh
Điều khiển tỉ lệ đực/ cỏi
Gv yờu cầu hs tỡm cỏc cụm từ phự hợp điền vào ụ trống để hoàn thành bảng 40.2 sgk
Lần lượt 3 hs lờn hoàn thành nội dung bảng 40.2sgk
II. Những diễn biến cơ bản của NST qua cỏc kỡ trong nguyờn phõn và giảm phõn
Cỏc kỡ
Nguyờn phõn
Giảm phõn I
Giảm phõn II
Kỡ đầu
NSt kộp đúng xoắn, đớnh vào thoi phõn bào ở tõm động
NST kộp đúng xoắn. Cặp NST tương đồng tiếp hợp theo theo chiều dọc và bắt chộo
NST kộp co lại, thấy rừ số lượng NST kộp (đơn bội)
Kỡ giữa
Cỏc NST kộp co ngắn cực đại và xếp thành 1 hàng ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào
Từng cặp NST kộp xếp thành 2 hàng ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào
Cỏc NST kộp xếp thành 1 hàng ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào
Kỡ sau
Từng NST kộo tỏch nhau ở tõm động thành 2 NST đơn phõn li về 2 cực tế bào
Cỏc cặp NST kộp tương đồng phõn li độc lập về 2 cực của tế bào
Từng NST kộp tỏch nhau ở tõm động thành 2 NST đơn phõn li về 2 cực tế bào
Kỡ cuối
Cỏc NST đơn trong nhõn với số lượng bằng 2n như ở tế bào mẹ
Cỏc NST kộp trong nhõn với số lượng n kộp = ẵ tế bào mẹ
Cỏc NST đơn trong nhõn với số lượng bằng n (NST đơn)
Gv yờu cầu hs tỡm cỏc cụm từ phự hợp điền vào ụ trống để hoàn thành bảng 40.3 sgk
Lần lượt 2 hs lờn hoàn thành nội dung bảng 40.3 sgk
III. Bản chất và ý nghĩa của cỏc quỏ trỡnh nguyờn phõn, giảm phõn và thụ tinh
Cỏc quỏ trỡnh
Bản chất
í nghĩa
Nguyờn phõn
Giữ nguyờn bộ NST 2n, 2 tế bào con được tạo ra đều cú bộ NST 2n như tế bào mẹ
Duy trỡ ổn định bộ NST qua cỏc thế hệ tế bào
Giảm phõn
Làm giảm số lượng NST đi một nửa. Cỏc tế bào con cú số lượng NST (n) = ẵ tế bào mẹ (2n)
Gúp phần duy trỡ ổn định bộ NST qua cỏc thế hệ cơ thể ở những loài sinh sản hữu tớnh và tạo biến dị tổ hợp
Thụ tinh
Kết hợp 2 bộ NST đơn bội (n) thành bộ NST lưỡng bội (2n)
Gúp phần duy trỡ ổn định bộ NST qua cỏc thế hệ cơ thể ở những loài sinh sản hữu tớnh và tạo ra nguồn biến dị tổ hợp
Gv yờu cầu hs tỡm cỏc cụm từ phự hợp điền vào ụ trống để hoàn thành bảng 40.4 sgk
Lần lượt 2 hs lờn hoàn thành nội dung bảng 40.4 sgk
IV. Cấu trỳc và chức năng của ADN, ARN và protờin
Đại phõn tử
Cấu trỳc
Chức năng
ADN
Chuỗi xoắn kộp
4 loại nucleotit A, T, G, X
Lưu giữ thụng tin di truyền
Truyền đạt thụng tin di truyền
ARN
Chuỗi xoắn đơn
4 loại nucleotit A, U, G, X
Truyền đạt thụng tin di truyền
Vận chuyển axit amin
Tham gia cấu trỳc ribụxụm
Prụtein
Một hay nhiều chuỗi đơn
20 loại axit amin
Cấu trỳc cỏc bộ phận của tế bào
Enzim xỳc tỏc quỏ trỡnh trao đổi chất
Hoocmụn điều hoà quỏ trỡnh trao đổi chất
Vận chuyển, cung cấp năng lượng
Gv yờu cầu hs tỡm cỏc cụm từ phự hợp điền vào ụ trống để hoàn thành bảng 40.5 sgk
Lần lượt 3 hs lờn hoàn thành nội dung bảng 40.5 sgk
V. Cỏc dạng đột biến
Cỏc loại đột biến
Khỏi niệm
Cỏc dạng đột biến
Đột biến gen
Những biến đổi trong cấu trỳc của ADN thường tại một điểm nào đú
Mất, thờm, chuyển, thay thế một cặp nucleotit
Đột biến cấu trỳc NST
Những biến đổi trong cấu trỳc của NST
Mất, lặp, đảo, chuyển đoạn
Đột biến số lượng NST
Những biến đổi về số lượng trong bộ NST
Dị bội thể và đa bội thể
C. Kiểm tra - đánh giá:
Giải thớch sơ đồ: ADN đ m ARN đ prụtein đ tớnh trạng
Giải thớch mụi quan hệ giữa kiểu gen, mụi trường và kiểu hỡnh. Người ta vận dụng mối quan hệ này vào thực tiễn sản xuất ntn
Vỡ sao nghiờn cứu di truyền người cú phương phỏp thớch hợp, Nờu những điểm cơ bản của cỏc phương phỏp nghiờn cứu đú
Sự hiểu biết về Di truyền học tư vấn cú tỏc dụng gỡ
Trỡnh bày những ưu thế của cụng nghệ tế bào
Vỡ sao núi kĩ thuật gen cú tầm quan trọng trong sinh học hiện đại
Vỡ sao gõy đột biến nhõn tạo thường là khõu đầu tiờn của chọn giống
Vỡ sao tự thụ phấn và giao phối gần đưa đến thoỏi hoỏ giống, nhưng chỳng vẫn được dựng trong chọn giống
Vỡ sao ưu thế lai lại biểu hiện cao nhất ở F1, sau đú giảm dần qua cỏc thế hệ
Nờu những điểm khỏc nhau của hai phương phỏp chọn lọc cỏ thể và chọn lọc hàng loạt
D. Hướng dẫn học bài ở nhà: Học bài và làm đề cương kĩ, tiết sau thi học kì I
Ngày soạn: 18 / 9 / 2007	
Tiết 35- Thi học kì I. Môn : Sinh học 9.
Năm học 2007- 2008.
I.Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- HS nắm được các kiến thức cơ bản trọng tâm của HKI về các qui luật di truyền, biến dị.
2. Kĩ năng:
- Có kĩ năng làm bài loại câu hỏi tư duy, tổng hợp, phân tích 
- Có kĩ năng làm bài loại câu hỏi trắc nghiệm.
3. Thái độ:
- Rèn thái độ tích cực tự giác trong làm bài kiểm tra.
II. Đề thi ( Trang bên)
Gồm 4 mã đề từ 971-974 gồm 2 phần:
+ Trắc nghiệm khách quan:4.5 điểm.
+ Tự luận: 5,5 điểm.
Đề thi học kỳ 1 – khối 9. Năm học 2008-2009
 Môn thi: Sinh học. Thời gian làm bài: 45 phút 
Trường THĐề số: 971
cs uy nỗ ********** —à– **********
Họ và tên học sinh:..
Lớp: . 
I.Trắc nghiệm khách quan( 4,5 điểm)
Chọn câu trả lời đúng nhất:
Câu1