Giáo án môn Ngữ văn khối 8 - Trường THCS Vân Hoà

g vµ nghÖ thuËt ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cho nÒn VH giai ®o¹n nµy.
Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn h/s lËp b¶ng hÖ thèng kiÕn thøc.
? Tõ ®Çu HKI ®Õn nay em ®· ®­îc häc nh÷ng t¸c phÈm truyÖn kÝ VN nµo?
Yªu cÇu h/s th¶o luËn theo nhãm . Mçi nhãm mét bµi theo nh÷ng néi dung b¶ng sau:
Tªn v¨n b¶n,
tªn t¸c gi¶.
N¨m s¸ng t¸c.
ThÓ lo¹i
Néi dung
§Æc s¾c nghÖ thuËt
T«i ®i häc
Thanh TÞnh
1941
TruyÖn ng¾n
Nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng vÒ ngµy ®Çu tiªn ®i häc 
-Tù sù xen tr÷ t×nh. KÓ chuyÖn kÕt hîp víi mt¶ vµ b/c¶m. Sö dông h/¶ so s¸nh 
Trong lßng mÑ 
(Nguyªn Hång)
(1938)
1940
Håi kÝ
Nçi ®au cña chó bÐ må c«i vµ t×nh yªu th­¬ng mÑ m·nh liÖt cña bÐ Hång khi xa mÑ, khi ®­îc n»m trong lßng mÑ 
- Tù sù xen tr÷ t×nh.
- KÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
- Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh, liªn t­ëng ®éc ®¸o.
Tøc n­íc vì bê 
(Ng« TÊt Tè).
1939
TiÓu thuyÕt
V¹ch trÇn bé mÆt bÊt nh©n, tµn ¸c cña chÕ ®é TD nöa PK, tè c¸o chÝnh s¸ch thuÕ khãa nÆng nÒ v« nh©n ®¹o.
Ca ngîi phÈm chÊt cao quÝ vµ søc m¹nh tiÒm tµng cña ng­êi phô n÷ VN tr­íc CM.
- Ngßi bót hiÖn thùc ch©n thùc, sinh ®éng.
- Kh¾c häa nh©n vËt chñ yÕu qua ng«n ng÷ , hµnh ®éng 
trong thÕ t­¬ng ph¶n víi nh©n vËt kh¸c .
- X©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê cã cao trµo vµ gi¶i quyÕt hîp lÝ .
L·o H¹c
( Nam Cao)
1943
TruyÖn ng¾n
Sè phËn ®au th­¬ng vµ phÈm chÊt cao quÝ cña ng­êi n«ng d©n trong XHVN tr­íc CMT8. 
- Thµnh c«ng trong viÖc miªu t¶ vµ ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ.
- C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn, linh ho¹t, võa ch©n thùc võa ®Ëm chÊt triÕt lÝ vµ tr÷ t×nh.
- Ng«n ng÷ ch©n thùc, gi¶n dÞ ®Ëm ®µ chÊt n«ng th«n 
Gv treo phÇn th¶o luËn cña c¸c nhãm. Hs ®äc phÇn bµi lµm cña m×nh.
? Gäi h/s nhãm kh¸c nhËn xÐt ?
Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn h/s so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau vÒ néi dung t­ t­ëng vµ h×nh thøc NT cña ba v¨n b¶n 2, 3, 4.
? Yªu cÇu h/s th¶o luËn theo nhãm? (Nhãm bµn).
G/v: Cã thÓ nãi nh÷ng ®iÓm gièng nhau cña ba v¨n b¶n nªu trªn ®Òu lµ ®Æc ®iÓm chung nhÊt cña dßng v¨n xu«i hiÖn thùc n­íc ta tr­íc CM - dßng v¨n b¾t ®Çu kh¬i nguån tõ nh÷ng n¨m 20, ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ rùc rì vµo nh÷ng n¨m 30 vµ ®Çu nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kØ XX víi tªn tuæi cña nh÷ng nhµ v¨n: Ph¹m Duy Tèn,NguyÔn C«ng Hoan, Ng« TÊt Tè, Vò Träng Phông, Nam Cao,T« Hoµi,Bïi HiÓn T×nh.
? Em hiÓu håi kÝ lµ g×? H·y nh¾c l¹i?
G/v:Thùc ra sù kh¸c nhau nµy còng chØ rÊt t­¬ng ®èi vµ chÝnh nhê ®ã t¹o nªn sù ®a d¹ng, ®a diÖn hÊp dÉn cña VH hiÖn thùc phª ph¸n.
H/®éng3:H­íng dÉn luyÖn tËp.
?Trong c¸c v¨n b¶n 2, 3 vµ 4 em thÝch nhÊt nh©n vËt nµo, ®o¹n v¨n nµo? V× sao?
H×nh thøc: Lµm c¸, nh©n tr×nh bµy tr­íc líp.
a, Gièng nhau: 
- VÒ thÓ lo¹i: ®Òu lµ v¨n tù sù, lµ truyÖn kÝ hiÖn ®¹i (®­îc s¸ng t¸c vµo thêi k× 1930, 1945).
- §Ò tµi, chñ ®Ò: §Òu lÊy ®Ò tµi vÒ con ng­êi vµ cuéc sèng XH ®­¬ng thêi cña t¸c gi¶; ®Òu ®i s©u miªu t¶ sè phËn cùc khæ cña nh÷ng con ng­êi bÞ vïi dËp.
- Gi¸ trÞ t­ t­ëng: ®Òu chan chøa tinh thÇn nh©n ®¹o (yªu th­¬ng tr©n träng nh÷ng t×nh c¶m, nh÷ng phÈm chÊt ®Ñp ®Ï, cao quÝ cña con ng­êi, tè c¸o nh÷ng g× tµn ¸c, xÊu xa).
- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: ®Òu cã lèi viÕt ch©n thùc, gÇn gòi víi ®êi sèng gi¶n dÞ, c¸ch kÓ chuyÖn, miªu t¶ ng­êi, t©m lÝ rÊt cô thÓ, hÊp dÉn.
b, Kh¸c nhau: 
+ ThÓ lo¹i: håi kÝ - tiÓu thuyÕt - truyÖn ng¾n.
+ Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: tù sù xen tr÷ t×nh, tù sù.
Gîi ‏‎ý: 
- §ã lµ ®o¹n v¨n.... trong v¨n b¶n ...... cña t¸c gi¶.
- LÝ do yªu thÝch: 
a,VÒ néi dung t­ t­ëng:
b,VÒ h×nh thøc nghÖ thuËt:
c, LÝ do kh¸c:
II. So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau vÒ néi dung t­ t­ëng vµ h×nh thøc NT cña ba v¨n b¶n 2, 3, 4 .
Håi kÝ: Lµ mét thÓ cña kÝ ë ®ã ng­êi viÕt kÓ l¹i nh÷ng chuyÖn, nh÷ng ®iÒu chÝnh m×nh ®· tr¶i qua , ®· chøng kiÕn.
III. LuyÖn tËp.
4. Cñng cè vµ luyÖn tËp:	GV treo b¶ng phô
* Nèi ND ë cét A víi ND thÝch hîp ë cét B ®Ó ®­îc nhËn ®Þnh chÝnh x¸c vÒ chñ ®Ó cña c¸c VB truyÖn kÝ.	
A
B
1. T«i ®i häc.
 a. nãi lªn t×nh c¶nh ®¸ng th­¬ng cña em bÐ må c«i cha, t×nh c¶m s©u s¾c cña em dµnh cho ng­êi mÑ bÊt h¹nh.
2. Trong lßng mÑ.
 b. Nãi vÒ 1 ng­êi n«ng d©n cïng khæ bÞ chµ ®¹p vµ ®Ì nÐn th¸i qu¸ ®· uÊt øc vïng lªn.
3. Tøc n­íc vì bê.
 c. Nãi vÒ 1 l·o n«ng d©n bÞ ®ãi ®· tù tö b»ng b¶ chã.
4. L·o H¹c.
 d. Nãi vÒ t©m tr¹ng håi hép, x¶m gi¸c bì ngì trong lßng 1 em nhá ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng.
§¸p ¸n:
1 – d.
2 – a.
3 – b.
4 – c.
5. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ:
 -Häc bµi.+Tr¶ lêi c©u hái SGK/104
-ChuÈn bÞ bµi: “Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000”:Tr¶ lêi c©u hái SGK.
- ¤n l¹i néi dung t­ t­ëng, NT cña c¸c v¨n b¶n trªn. 
- BT: ViÕt mét ®o¹n v¨n håi t­ëng l¹i buæi ®Çu tiªn em ®Õn tr­êng.
- Gi¶i thÝch ‏‎ý nghÜa x©u thµnh ng÷: ''Tøc n­íc vì bê''. C©u thµnh ng÷ Êy ®­îc chän lµm nhan ®Ò cho ®o¹n trÝch cã tháa ®¸ng kh«ng? V× sao? 
 Ngµy so¹n:20/10/2012
 Ngµy gi¶ng:23/10/2012 TiÕt: 39-v¨n b¶n
THÔNG TIN VỀ
NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000
a. môc tiªu.Gióp h/s: 
1. KiÕn thøc:- ThÊy ®­îc t¸c h¹i, mÆt tr¸i cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng, tù m×nh h¹n chÕ sö dông bao b× ni l«ng vµ vËn ®éng mäi ng­êi cïng thùc hiÖn khi cã ®iÒu kiÖn.
-ThÊy ®­îc tÝnh thuyÕt phôc trong c¸ch thuyÕt minh vÒ t¸c h¹i cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng còng nh­ tÝnh hîp lÝ cña nh÷ng kiÕn nghÞ mµ v¨n b¶n ®Ò xuÊt.
-Tõ ®ã, cã nh÷ng suy nghÜ tÝch cùc vÒ c¸c viÖc t­¬ng tù trong vÊn ®Ò xö lÝ r¸c th¶i sinh ho¹t, mét vÊn ®Ò vµo lo¹i khã gi¶i quyÕt nhÊt trong nhiÖm vô b¶o vÖ m«i tr­êng. 
2. KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng ®äc , t×m hiÓu vµ ph©n tÝch mét v¨n b¶n nhËt dông.
3. Th¸i ®é:- Gi¸o dôc HS cã nh÷ng suy nghÜ tÝch cùc vÒ vÊn ®Ò xö lÝ r¸c th¶i sinh ho¹t.
4. Träng t©m: ThÊy ®­îc t¸c h¹i, mÆt tr¸i cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng, tù m×nh h¹n chÕ sö dông bao b× ni l«ng vµ vËn ®éng mäi ng­êi cïng thùc hiÖn khi cã ®iÒu kiÖn.
b. chuÈn bÞ .
 G/v: Gi¸o ¸n, tranh ¶nh minh häa, t×m hiÓu nguån gèc cña b¶n th«ng tin.
 H/s: Tr¶ lêi c©u hái SGK, s­u tÇm tranh ¶nh theo h­íng dÉn cña gi¸o viªn.
c. Ph­¬ng ph¸p d¹y häc:
Ph­¬ng ph¸p ®äc diÔn c¶m, ph­¬ng ph¸p gîi më, ph­¬ng ph¸p nªu vÊn ®Ò.
d. lªn líp.
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KiÓm tra bµi cò.
-HS1: Em h·y nh¾c l¹i kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông? Tõ líp 6 ®Õn nay em ®· ®­îc häc nh÷ng v¨n b¶n nhËt dông nµo?
-VD : Sµi Gßn t«i yªu ....
3. Bµi míi. Giíi thiÖu bµi: Nguån « nhiÔm m«i tr­êng quan träng nhÊt lµ r¸c th¶i, bao gåm r¸c th¶i c«ng nghiÖp vµ r¸c th¶i sinh ho¹t. Tr¸ch nhiÖm xö lÝ r¸c th¶i c«ng ngiÖp thuéc vÒ c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, c¸c c¬ quan nhµ n­íc. R¸c th¶i sing ho¹t g¾n chÆt víi ®êi sèng mçi ng­êi nªn cÇn cã sù hiÓu biÕt tèi thiÓu vÒ nã ®Ó cïng tham gia xö lÝ nã mét c¸ch cã hiÖu qña. ChÝnh v× vËy, n¨m 2000 lÇn ®Çu tiªn VN tham gia ''Ngµy Tr¸i ®Êt'' d­íi sù chñ tr× cña bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng, 13 c¬ quan nhµ n­íc vµ tæ chøc phi chÝnh phñ ®· nhÊt trÝ chän mét chñ ®Ò thiÕt thùc , phï hîp víi hoµn c¶nh VN, gÇn gòi víi mäi ng­êi mµ cã ‏‎ý nghÜa to lín ®ã lµ: Mét ngµy c¶ n­íc kh«ng dïng bao b× ni l«ng.
Ho¹t ®éng G
Ho¹t ®éng H
ND cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn h/s ®äc, t×m hiÓu chó thÝch, bè côc.
G nªu yªu cÇu ®äc: râ rµng, m¹ch l¹c , chó ‏‎ý ph¸t ©m chÝnh x¸c c¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n.
Gäi h/s ®äc bµi.
? Hái ®¸p chó thÝch: 1, 4, 5, 6, 7? (Häc sinh yÕu)
G/v nãi thªm vÒ chó thÝch 2
? V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? H·y cho biÕt v¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n g×, ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×?
Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn h/s t×m hiÓu v¨n b¶n.
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin sgk.
? Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n cho biÕt v¨n b¶n nµy chñ yÕu nh»m thuyÕt minh cho sù kiÖn nµo?
? Hµng ngµy em cã sö dông bao b× ni l«ng trong sinh ho¹t cña m×nh kh«ng? (®ùng ®å ®¹c khi ®Õn tr­êng, ®ùng thøc ¨n khi ®i chî) Sö dông nã cã nh÷ng mÆt lîi nµo? (Häc sinh yÕu)
? Dïng bao b× ni l«ng cã nh÷ng mÆt lîi nh­ ®· nªu trªn. Nh­ng c¸i h¹i th× rÊt nhiÒu, vËy nh÷ng c¸i h¹i cña bao b× ni l«ng lµ g×? C¸i h¹i nµo lµ c¬ b¶n nhÊt. V× sao? 
c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt .
G/v lÊy vµi dÉn chøng ghi trªn b¶ng phô:
-Mçi n¨m cã h¬n 400.000 tÊn p«-li-ª-ti-len ....
-T¹i v­ên thó quèc gia C« bª ë Ên §é ...
? Em h·y lÊy dÉn chøng ë VN b»ng vèn hiÓu biÕt thùc tÕ? 
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh cña ®o¹n v¨n nµy?
? C¸c thuyÕt minh nh­ vËy cã t¸c dông g×?
? VËy viÖc xö lÝ bao b× ni l«ng hiÖn nay trªn thÕ giíi vµ VN cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo?
G/v: HiÖn nay ë VN chóng ta ®· vµ sÏ cã sù thay thÕ ni l«ng b»ng c¸c tói tù tiªu (chÊt liÖu) h¹n chÕ l­îng r¸c th¶i do tói ni l«ng g©y ra.
Tãm l¹i: viÖc xö lÝ vÊn ®Ò bao b× ni l«ng hiÖn nay vÉn ®ang lµ mét vÇn ®Ò phøc t¹p vµ ch­a triÖt ®Ó. So s¸nh toµn diÖn th× dïng ni l«ng lîi Ýt h¹i nhiÒu. VËy trong khi ch­a lo¹i bá ®­îc hoµn toµn bai ni l«ng chØ cã thÓ ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ viÖc dïng lo¹i bao b× nµy.
G/v giíi thiÖu tranh minh häa.
 Gäi h/s ®äc ®o¹n v¨n cßn l¹i.
? V¨n b¶n ®· nªu ra nh÷ng biÖn ph¸p g×? (Häc sinh yÕu)
? C¸c biÖn ph¸p ®ã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc kh«ng?
? Muèn thùc hiÖn ®­îc cÇn cã thªm nh÷ng ®iÒu kiÖn g×?
? C¸c biÖn ph¸p mµ t¸c gi¶ nªu ra ®· gi¶i quyÕt tËn gèc vÊn ®Ò ch­a. V× sao?
?Em h·y liªn hÖ th­c tÕ viÖc sö dông bao b× ni l«ng cña b¶n th©n vµ cña gia ®×nh m×nh?
G/v: Mét hé gia ®×nh chØ sö dông mét bao b× ni l«ng/ngµy th× c¶ n­íc cã tíi 25 triÖu bao b× ni l«ng bÞ vøt ra m«i tr­êng mçi ngµy, trªn 9 tØ bao b× ni l«ng mçi n¨m.
-Yªu cÇuHS ®äc th«ng tin sgk.
? V¨n b¶n nµy ®· nªu lªn nh÷ng nhiÖm vô g×? NhiÖm vô Êy ®­îc cô thÓ hãa b»ng hµnh ®éng g×?
?T¹i sao t¸c gi¶ l¹i nªu nhiÖm vô chung tr­íc, hµnh ®éng cô thÓ sau? 
? §Ó nªu ra n÷ng nhiÖm vô nµy, ng­êi viÕt dïng kiÓu c©u g×? ViÖc dïng kiÓu c©u ®ã cã t¸c dông g×?
? Em sÏ dù ®Þnh g× ®Ó nh÷ng th«ng tin nµy ®i vµo ®êi sèng, biÕn thµnh nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ? 
? V¨n b¶n trªn lµ v¨n b¶n thuyÕt minh. VËy ®Ó thuyÕt minh vÊn ®Ò râ rµng cã søc thuyÕt phôc cÇn ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu g×? 
Gäi h/s ®äc ghi nhí.
Ho¹t®éng3:H­íngdÉnluyÖn tËp.
V¨n b¶n ''Th«ng tin vÒ ngµy Tr¸i §Êt.... '' chñ yªu sö dông ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?
A. Tù sù.
B. NghÞ luËn.
C. ThuyÕt minh.
D. BiÓu c¶m.
3h/s ®äc nèi.
L¾ng nghe.
§äc v¨n b¶n.
Tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
§äc vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt.
Tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
Tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
(Hs th¶o luËn theo