Giáo án môn Ngữ văn 6 năm học 2014 - 2015

c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em.
Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp:
- ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî...
- B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh...
 Bµi 3: 
- Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh n­íng, b¸nh hÊp, b¸nh nhóng...
- Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh...
- TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp...
- H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng...
Bµi 4:
- Miªu t¶ tiÕng khãc cña ng­êi
- Nh÷ng tõ cã t¸c dông miªu ta ®ã: nøc në, sôt sïi, r­ng røc... 
B5 :Thi t×m nhanh c¸c tõ l¸y
* GV cho ®¹i diÖn c¸c tæ lªn t×m 
Bµi 5: - T¶ tiÕng c­êi: khóc khÝch, s»ng sÆc, h« hè, ha h¶, hÒnh hÖch...
- T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng...
- T¶ d¸ng ®iÖu: Lõ ®õ, l¶ l­ít, nghªnh ngang, ng«ng nghªnh, th­ít tha...
 4. Cñng cè: Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n
 5. H­íng dÉn vÒ nhµ 
 - Häc bµi, thuéc ghi nhí.
 - Hoµn thiÖn bµi tËp.
 - T×m sè tõ, sè tiÕng trong ®o¹n v¨n: lêi cña vua nhËn xÐt vÒ hai thø b¸nh
 cña Lang liªu
 - So¹n: Giao tiÕp, v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t.
 ---------------------------------------------------------------
 TiÕt 4 Ngµy so¹n :
Giao tiÕp,v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc BiÓu ®¹t .
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Bước đầu biết về giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt
- Nắm được mục đích giao tiếp, kiểu văn bản và phương thức biểu đạt.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
 1. Kiến thức
 - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ: giao tiếp, văn bản, phương thức biểu đạt, kiểu văn bản.
 - Sự chi phối của mục đích giao tiếp trong việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn bản.
 - Các kiểu văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luận, thuyết minh và hành chính công vụ.
 2. Kỹ năng:
 - Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp.
 - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào phương thức biểu đạt.
 - Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn phương thức biểu đạt ở một đoạn văn bản cụ thể.
 *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC
 - Giao tiếp ứng xử : Biết các phương thức biểu đạt và sử dụng văn bản theo những phương thức biểu đạt khác nhau phù hợp với mục đích giao tiếp.
 - Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt.
* GDMT: Liên hệ, dùng văn nghị luận thuyết minh về môi trường.
3.Thái độ:
Lòng say mê tìm hiểu, học hỏi.
III. ChuÈn bÞ	
 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi
 + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
 + B¶ng phô
 2. Häc sinh: + So¹n bµi
IV. C¸c b­íc lªn líp:
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KTBC
3. Bµi míi.
 H§1. Khëi ®éng
 C¸c em ®· ®­îc tiÕp xóc víi mét sè v¨n b¶n ë tiÕt 1 vµ 2. VËy v¨n b¶n lµ g×? §­îc sö dông víi môc ®Ých giao tiÕp nh­ thÕ nµo? TiÕt häc nµy sÏ gióp c¸c em gi¶i ®¸p nh÷ng th¾c m¾c ®ã.
Ho¹t ®éng cña thÇy-trß
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 2: H×nh thµnh kh¸i niÖm giao tiÕp v¨n b¶n vµ ph­¬ng tghøc biÓu ®¹t 
? Khi ®i ®­êng, thÊy mét viÖc g×, muèn cho mÑ biÕt em lµm thÕ nµo?
? §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo?
* GV: C¸c em nãi vµ viÕt nh­ vËy lµ c¸c em ®· dïng ph­¬ng tiÖn ng«n tõ ®Ó biÓu ®¹t ®iÒu m×nh muèn nãi. Nhê ph­¬ng tiÖn ng«n tõ mµ mÑ hiÓu ®­îc ®iÒu em muèn nãi, b¹n nhËn ®­îc nh÷ng t×nh c¶m mµ em g­Ø g¾m. §ã chÝnh lµ giao tiÕp.
? Trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp?
* GV chèt: ®ã lµ mèi quan hÖ hai chiÒu gi÷a ng­êi truyÒn ®¹t vµ ng­êi tiÕp nhËn.
? ViÖc em ®äc b¸o vµ xem truyÒn h×nh cã ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao?
- Quan s¸t bµi ca dao trong SGK (c)
? Bµi ca dao cã néi dung g×?
* GV: §©y lµ vÊn ®Ò chñ yÕu mµ cha «ng chóng ta muèn göi g¾m qua bµi ca dao nµy. §ã chÝnh lµ chñ ®Ò cña bµi ca dao.
? Bµi ca dao ®­îc lµm theo thÓ th¬ nµo? Hai c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nhau nh­ thÕ nµo?
* GV chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chñ ®Ò thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c vµ diÔn ®¹t trän vÑn ý.
? Cho biÕt lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu tr­ëng trong buæi lÔ khai gi¶ng n¨m häc cã ph¶i lµ lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao?
- §©y lµ mét v¨n b¶n v× ®ã lµ chuçi lêi nãi cã chñ ®Ò, cã sù liªn kÕt vÒ néi dung: b¸o c¸o thµnh tÝch n¨m häc tr­íc, ph­¬ng h­íng n¨m häc míi.
? Bøc th­ em viÕt cho b¹n cã ph¶i lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao?
? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n?
 Hs ®äc ghi nhí
I.t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n vµ ph­¬ng th­c biÓu ®¹t:
1. V¨n b¶n vµ môc ®Ých giao tiÕp:
 a. Giao tiÕp:
- Giao tiÕp lµ mét ho¹t ®éng truyÒn ®¹t, tiÕp nhËn t­ t­ëng, t×nh c¶m b»ng ph­¬ng tiÖn ng«n tõ
 b. V¨n b¶n
* VD:
- VÒ néi dung bµi ca dao: Khuyªn chóng ta ph¶i cã lËp tr­êng kiªn ®Þnh
- VÒ h×nh thøc: VÇn ªn
 + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc b¸t, cã sù liªn kÕt chÆt chÏ:
 -> Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chñ ®Ò thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c vµ diÔn ®¹t mét ý trän vÑn
- Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu tr­ëng-> lµ mét d¹ng v¨n b¶n nãi.
- Bøc th­: Lµ mét v¨n b¶n v× cã chñ ®Ò, cã néi dung thèng nhÊt t¹o sù liªn kÕt -> ®ã lµ d¹ng v¨n b¶n viÕt.
* V¨n b¶n: lµ mét chuçi lêi nãi miÖng hay bµi viÕt cã chñ ®Ò thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c, vËn dông ph­¬ng thøc biÓu ®¹t phï hîp ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých giao tiÕp
* Ghi nhí: T17/sgk
2. KiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t:
 a. VD:
TT
KiÓu VB ph­¬ng thøc biÓu ®¹t
 Môc ®Ých giao tiÕp
 VÝ dô
1
Tù sù
Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc
TruyÖn: TÊm C¸m
2
Miªu t¶
T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù vËt, con ng­êi
+ Miªu t¶ c¶nh
+ C¶nh sinh ho¹t
3
BiÓu c¶m
Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc.
4
NghÞ luËn
Bµn luËn: Nªu ý kiÕn ®¸nh gi¸.
+ Tôc ng÷: Tay lµm...
+ Lµm ý nghÞ luËn
5
ThuyÕt minh
Giíi thiÖu ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, ph­¬ng ph¸p.
Tõ ®¬n thuèc ch÷a bÖnh, thuyÕt minh thÝ nghiÖm
6
Hµnh chÝnh
c«ng vô
Tr×nh bµy ý míi quyÕt ®Þnh thÓ hiÖn, quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm gi÷a ng­êi vµ ng­êi.
§¬n tõ, b¸o c¸o, th«ng b¸o, giÊy mêi.
- GV treo b¶ng phô
- GV giíi thiÖu 6 kiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÕu ®¹t.
- LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? 
? ThÕ nµo lµ giao tiÕp, v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t?
- 6 KiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnh, c«ng vô.
- Líp 6 häc: vb¶n tù sù, miªu t¶.
 Ghi nhí: (SGK - tr17)
Ho¹t ®éng 5: III. LuyÖn tËp:
1. Chän c¸c t×nh huèng giao tiÕp, lùa chän kiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t phï hîp
- Hµnh chÝnh c«ng vô
- Tù sù
- Miªu t¶
- ThuyÕt minh
- BiÓu c¶m
- NghÞ luËn
2. C¸c ®o¹n v¨n, th¬ thuéc ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?
a. Tù sù
b. Miªu t¶
c. NghÞ luËn
d. BiÓu c¶m
®. ThuyÕt minh
3. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù v×: c¸c sù viÖc trong truyÖn ®­îc kÓ kÕ tiÕp nhau, sù viÖc nµy nèi tiÕp sù viÖc kia nh»m nªu bËt néi dung, ý nghÜa.
4 . Cñng cè : - V¨n b¶n lµ g× ?
 - KiÓu v¨n b¶n vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ? 
 5. H­íng dÉn häc tËp:
Häc bµi, thuéc ghi nhí.
Hoµn thiÖn bµi tËp.
Lµm bµi tËp 3, 4, 5 S¸ch bµi tËp tr8.
------------------------------------------------------------------------
* Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 6 ®Çy ®ñ chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng 
 * TÝch hîp ®Çy ®ñ kü n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 
 * Gi¶m t¶i ®Çy ®ñ chi tiÕt .
 *Liªn hÖ ®t 0168.921.8668
 HỌC KÌ 2 
 Tiết 73 	 Ngày soạn. 
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
“Trích Dế Mèn phiêu lưu kí” 
 - Tô Hoài -
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên.
- Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
 1. Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi.
- Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo.
- Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích.
 2. Kỹ năng:
- Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả.
- Phân tích các nhân vật trong đoạn trích.
*- Kĩ năng sống:
 + Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác.
 + Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện.
3.Thái độ:
- Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả.
III. CHUẨN BỊ
Giáo viên: Soạn bài- đọc sách tham khảo
Học sinh: soạn bài
IV. LÊN LỚP
 1. Ổn định tổ chức 
 2. Kiểm tra bài cũ : - Kiểm tra bài cũ (Kiểm tra vở soạn)
 3. Bài mới: 
 HĐ 1: Giới thiệu bài : Tô Hoài là nhà văn chuyên viết chuyện ngắn cho thiếu nhi. Các tác phẩm của ông đều mang màu sắc tưởng tượng phong phú. Dế mèn phiêu lưu kí cũng là một trong những tác phẩm như vậy. Truyện vô cùng hấp dẫn nên đã được chuyển thành phim và dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. 
 HĐ2
Hướng dẫn HS đọc
- đ1: - Giọng hào hứng, kiêu hãnh, to, vang.
 - Nhấn mạnh ở các động từ, tính từ miêu tả.
- đ2: - Chú ý giọng đối thoại:
 + DMèn: trịnh thượng, khó chịu
 + DChoắt: yếu ớt, rên rẩm
 + Chị Cốc: đáo để, tức giận.
- đ3: đọc chậm, buồn, sâu lắng (bi thương)
? Giới thiệu đôi nét về Tô Hoài?
? Hãy kể tên một số tác phẩm văn học của ông?
- Võ sĩ bọ ngựa; Đàn chim quý; Cá đi ăn thề 
- Vợ chồng A Phủ; Người ven thành
? Hãy tìm xuất xứ đoạn trích? 
? T/P sáng tác theo thể loại nào?
? Giải thích từ Mẫm: Đầy đặn, mập mạp... 
? Bố cục của bài được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần?
? Phần nội dung kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn có những sự việc chính nào? 
- Dế Mèn coi thường Dế Choắt
 - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt.
 - Sự ân hận của Dế Mèn.
? Truyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Và được kể ở ngôi thứ mấy? 
 HĐ3
? Cho biết nội dung chính của phần 1
? Hình ảnh của chú Dễ Mèn được miêu tả qua những nét cụ thể nào?
? Những chi tiết nào miêu tả hình dáng(ngoại hình) của Dế Mèn?
? Vậy theo em Dế Mèn có vẻ đẹp như thế nào?
? Đẹp cường tráng là đẹp ntn?- Đẹp - Khoẻ mạnh
? Vẻ đẹp cường tráng còn được thể hiện ntn trong từng hành động của chú Dế? Hãy tìm những từ ngữ miêu tả hành động của Dế Mèn?
Thảo luận:
? Em hãy cho biết trình tự và cách miêu tả của tg?
- Lầ