Giáo án môn Lịch sử 8 - Tiết 52: Sử địa phương phong trào đấu tranh của nhân dân Sơn La nửa sau thế kỷ xix đầu thế kỷ XX

Ngày soạn : 15/5/2009 
Ngày dạy : 19/5/2009 Dạy lớp 8A
Ngày dạy : 19/5/2009 Dạy lớp 8b
Tiết 52 
Sử địa phương
PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
SƠN LA NỬA SAU THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX
 1 . Mục tiêu bài học 
 - Giúp H nắm được những nét cơ bản của lịch sử địa phương Sơn La trước cách mạng tháng Tám , đặc biệt về phong trào đấu tranh chống pháp của nhân dân Sơn La .
 - Thêm tự hào về mảnh đất nơi các em đã sinh ra , đang sống và học tập , rèn luyện và mong muốn được đóng góp công sức của mình xây dựng quê hương Sơn La 
 2 . Chuẩn bị 
a . Thầy : Nghiên cứu tài liệu + soan Giáo án 
b . Trò : Sưu tầm những mẩu chuyện về phong trào chống pháp của nhân dân Sơn La trước cách mạng tháng Tám 
3. Tiến trình tiết dạy 
* Ổn định tổ chức : Kiểm tra sĩ số : 8A : 8B : 
 a . Kiểm tra bài cũ : Không 
* / Giới thiệu bài : Tây Bắc đất rông , hiểm trở , TDP biến Tây Bắc thành địa bàn cai trị lâu dài , chúng tìm mọi cách duy trì nền kinh tế nguyên thủy , tụ cung , tụ cấp , kìm hãm sự phát triển kinh tế công thương nghiệp của tây bắc , nhân dân Tây Bắc phải sống trong cảnh đói nghèo , kiệt quệ triền miên , ý chí căm thù và tinh htần đoàn kết của nhân dân tây bắc càng thêm sâu sắc .
 b . Dạy bài mới 
T 
?
T
?
T
?
T
?
T
T
Từ những năm 70 của TK XIX nhân dân Sơn La cùng với nhân dân Tây Bắc , vùng Thập Châu , dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Quang Bích liên tục khởi nghĩa chống thực dân Pháp Xâm lược , phong trào đấu tranh của nhân dân Sơn La đặc biệt phát triển mạnh mẽ kể từ khi Pháp xâm lược Sơn La và thiết lập tại đây ách cai trị của chúng .
- 1 - 1888 khi quân Pháp vừa đặt chân đến Sơn la , chúng đã vấp phải sựb kháng cự mạnh mẽ của nghĩa quân Mường La tại pháo đài Bản cá ( xã Chiềng An - thị xã Sơn La ) , Trong cuốn Quán Tố mướng ( Chuyện Bản Mường ) của Mường la tường thuật trận đánh này như sau : " Lính tây chết ngổn ngang như cây gỗ ngả trên nương "
Trận dánh này của nghĩa quân Mương La nói lên điều gì ?
Ỏ Mộc Châu có phong trào đấu tranh của Sa Văn Nọi Và Hà Văn Pấng 
 Hà Văn pấng được nhân dân địa phương gọi là vua La Hay , ông dã từng tham gia nghĩa quân Cần Vương đánh Pháp ở vùng Vĩnh Phúc , được nhân dân ủng hộ , ông đóng quân ở thung lũng La Hay , Thực dân Pháp phải tốn nhiều công sức mới dẹp được phong trào này .
- Đầu năm 1889 nổ ra phong trào Quan Sinh do Côn Sằn , thủ lĩnh dân tộc Dao lãnh đạo tại Phù Yên , nghĩa quân Quan Sinh gồm đông đảo nhân dân địa phương trong đó có rất nhiều phụ nữ tham gia , nghĩa quân hoạt động mạnh ở Phù Yên và sang cả Vĩnh Phú - đến giữa tháng 3-1889 phong trào bị dập tắt .
- 1897 ở Mường La , Phù Yên đã nổ ra một số cuộc đấu tranh vũ trang của thủ lĩnh và nhân dân địa phương , tiêu biểu là cuộc bạo động của Bô khụt ở Mường Bú ( Mường La ) và Quàng Văn nhàng ở Phù Yên 
Có những cuộc đấu tranh tiêu biểu nào nổ ra cuối thế kỷ XIX ?
Sang đầu thế kỷ XX phong trào chống Pháp của nhân dân Sơn La phát triển mạnh với nhiều hình thức khác nhau .
- Năm 1909 nổ ra cuộc nổi dậy của tù nhân nhà tù Sơn La do Cai Khọt lãnh đạo , ông là người thái , quê ở Than Uyên - Nghĩa Lộ , ông đã đi lính cho Pháp và đóng đến chức cai , vì căm thù giặc sâu sắc nên ông đã tìm cách lấy trộm mìn trong kho của Pháp để chế tạo vũ khí ,bị lộ , pháp đã bắt ông với tội mưu phản nhà nước bảo hộ và giam ông vào nhà tù Sơn La , ở trong tù , Cai khọt đã bàn với anh em tù nhân kế hoạch phá tù , vượt ngục , ông đã chỉ huy anh em tù nhân giết lính gác , cướp kho súng , chiếm trại lính , dinh chánh sứ và kho bạc khiến pháp vô cùng tức giận 
Em có suy nghĩ gì về tinh thần đấu tranh chống pháp của cai Khọt ?
Trong thời gian từ 1914-1916 ở khắp các châu trong tỉnh nổi lên phong trào đấu tranh hưởng ứng nghĩa quân Lường Sáng và Hòng sáng . Hai ông đã tập hợp nhân dân đứng lên chống pháp , phong trào hưởng ứng nghĩa quân lường sáng phát triển mạnh ở các huyện Mường la , sông Mã , mai Sơn , Thị Xã , nghĩa Quân hoạt động mạnh , gây cho Pháp nhiều tổn thất , dặc biệt là trận đánh chiếm đồi Khau cả , vây hãm quân Pháp trong Trại lính , sau khi được giải vây , quân pháp đã đàn áp dã man những người khởi nghĩa , tuy thất bại nhưng cuộc khởi nghĩa đã tô đậm tinh thần yêu nước , tinh thần đấu tranh quật khởi của nhân dân Sơn La ngay từ khi đảng chưa ra đời .
- Sau đó là cuộc nỏi dậy của đồng bào H' Mông ở vùng cao do Pa chay lãnh đạo ,từ chỗ nỏi dậy mang tính tự phát , phong trào đã phát triển nhanh chóng khắp vùng rẻo cao Tây Bắc và kéo dài suốt 4 năm với sự hưởng ứng đông đảo của đồng bào vùng cao và chiến thuật đánh du kích của nghĩa quân Pa Chay đã gây cho quân pháp nhiều thiệt hại , đến đầu năm 1922 phong trào bị pháp đập tắt 
 Ngoài hình thức đấu tranh vũ trang , nhân dân Sơn la còn đấu tranh bằng những hình thức nào ?
Tiêu biểu nhất là phong trào " Chiêu dân tống 
thẻ " ( Phong trào chống thuế ) phát triển mạnh mẽ ở các huyện .
Tổng kết bài : Những cuộc đấu tranh chống pháp của nhân dân cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX vẫn còn một số hạn chế , đó là : Mang tính tự phát , đậm màu sắc mê tín , nhưng điều quan trọng nhất là những phong trào này thể hiện lòng yêu đất nước , bản mường , tinh thần đấu tranh không khuất phục của nhân dân các dân tộc sơn la 
1 . Phong trào đấu tranh của nhân dân Sơn la chống thực dân pháp xâm lược cuối thế kỷ XIX : Từ 1858 -1895 
-1- 1888 Nghĩa quân Mường La kháng cự mạnh mẽ quân Pháp tại pháo đài Bản Cá ( xã chiềng an - thị xã sơn la )
- Đầu năm 1889 nổ ra phong trào Quan Sinh : Nghĩa quân hoạt động mạnh ở Phù Yên và sang cả Vĩnh Phú .
- cuộc bạo động vũ trang ở Muường Bú 1897 do thủ lĩnh Bô Khụt lãnh đạo .
- Phù yên : có cuộc bạo động của Quàng Văn Nhàng 
2 . Phong trào đấu tranh đầu thế kỷ XX 
- năm 1909 nổ ra cuộc nổi dậy của tù nhân nhà tù Sơn La do cai khọt lãnh đạo .
- Trong thời gian tù 1914-1916 ở khắp các châu trong tỉnh nổi lên phong trào hưởng ứng nghĩa quân Lường Sáng và Hồng Sáng 
+ Nghĩa quân hoạt động mạnh gây cho pháp nhiều tổn thất .
- Cuộc nổi dậy của đồng bào H' Mông do Pa Chay lãnh đạo gây cho pháp nhiều thiệt hại .
- Phong trào đấu tranh chính trị cũng diễn ra mạnh mẽ .
 * Củng cố : Hãy nêu và phân tích mặt tích cực và hạn chế của phong trào chông Pháp của nhân dân Sơn La cuối TK XIX đầu TK XX ?
III . Hướng dẫn học ở nhà 
 - Ôn tập toàn bộ những nội dung đã học