Giáo án môn Hóa học 11 - Tiết 48: Sự ăn mòn kim loại

	Ngaøy soaïn: 1/12/09 Tieát 48	 SÖÏ ĂN MÒN KIM LOẠI
A.MỤC TIÊU
 *Sau khi học xong bài này HS hiểu được:
 -Hiểu được thế nào là ăn mòn kim loại.
 -Hiểu được bản chất,điều kiện xáy ra ăn mòn hóa học,ăn mòn điện hóa.
 -Hiểu được các biện pháp bảo vệ kim loại không bị ăn mòn và biết vận dụng một số biện 
 pháp thông thường bảo vệ kim loại trong đời sống và sản xuất. 
B.ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
C.THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG
CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS
NỘI DUNG
*Hoạt động 1:
GV : sắt thép để lâu ngày các em thấy có hiện tượng gì?
HS: bị gỉ sét
GV: đó là do có sự ăn mòn hóa học
*Hoạt động 2:
-HS đọc SGK để hiểu rõ:
+Ăn mòn hóa học là gì?
+Sự ăn mòn hóa học thường xảy ra ở đâu?
-Vậy trong đời sống có gặp hiện tượng ăn mòn hóa học kim loại không?
+Dùng hộp nhôm đựng xà phòng.
+Dùng hũ nhôm đựng giấm.
*Hoạt động 3:
-HS đọc KN trong SGK : ăn mòn điện hóa.
-Nếu có điều kiện:
+GV làm thí nghiệm pin điện hóa theo SGK hoặc
+Cho HS xem mô phỏng pin điện hóa.
-Sau khi xem thí nghiệm pin điện hóa(hoặc mô phỏng pin điện hóa):
+HS nghiên cứu kỹ lại phần “thí nghiệm ăn mòn điện hóa” trong SGK.
-Đây là nội dụng khó,GV cần dẫn dắt,diễn giảng HS mới hiểu rỏ kiến thức.
-GV giải thích kiểu sơ đồ điện cực như sau để HS dể hiểu hơn.
Giải thích: 
Cực âm: thanh Zn Cực dương: thanh Cu
 Zn → Zn2+ + 2e 2H+ +2e → H2↑
Kết quả: thanh Zn bị ăn mòn theo kiểu điện hóa.
GV nhấn mạnh: trong pin điện hóa(ăn mòn điện hóa):
 Cực âm: Cực dương:
 (anot) (catot)
Kim loại mạnh hơn Kim loại yếu hơn 
 Kim loại Phi kim
 Kim loại Hợp chất
bị oxi hóa (nhường e) xảy ra sự khử
tức là bị ăn mòn theo 
kiểu điện hóa
GV: yêu cầu HS rút ra đk ăn mòn điện hóa.
-HS đọc kỹ cơ chế ăn mòn điện hóa.
-GV hướng dẫn HS viết các quá trình oxi hóa và khử xảy ra ở các điện cực.
*Hoạt động 4
 HS đọc SGK,nêu tác hại của sự ăn mòn kim loại và các phương pháp chống ăn mòn kim loại.
I.Khái niệm
Sự ăn mòn kim loại là sự phá hủy kim loại kim loại hoặc hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường xung quanh.
-Đó là một quá trình hóa học hoặc quá trình điện hóa.
-Bản chất của sự ăn mòn kim loại: kim loại bị oxi hóa thành ion dương.
 M→ Mn+ + ne
II.Hai dạng ăn mòn kim loại
1.Ăn mòn hóa học
Ăn mòn hóa học là quá trình oxi hóa-khử,trong đó các electron của kim loại được chuyển trực tiếp đến các chất trong môi trường.
Máy móc dùng trong các nhà máy hóa chất , những thiết bị của lò đốt , nồi hơi, các chi tiết của động cơ đốt trong bị ăn mòn do tác dụng trực tiếp với hóa chất hoặc với hơi nước ở nhiệt độ cao. Nhiệt độ càng cao,kim loại bị ăn mòn càng nhanh.
2.Ăn mòn điện hóa học
a) Khái niệm về ăn mòn điện hóa học
*Thí nghiệm
Nhúng thanh kẽm và thanh đồng không tiếp xúc với nhau vào cốc đựng dung dịch H2SO4 loãng. Nối thanh kẽm và thanh đồng bằng dây dẫn cho đi qua một vôn kế.Kim vôn kế quay, chứng tỏ có dòng điện chạy qua. Thanh Zn bị mòn dần, ở thanh Cu có bọt khí thoát ra.
*Giải thích : ở điện cực âm(anot), kẽm bị ăn mòn theo phản ứng :
 Zn → Zn2+ + 2e
Ion Zn2+ đi vào dd,còn elec tron theo dây dẫn sang điện cực Cu.
Ở điện cực dương (catot) ion H+ của dd H2SO4 nhận electron biến thành nguyê tử H rồi thành phân tử H2 thoát ra:
 2H+ + 2e → H2↑
*Khái niệm
Ăn mòn điện hóa là quá trình oxi hóa-khử,trong đó kim loại bị ăn mòn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dòng electron chuyễn dời từ cực âm đến cực dương.
b) Điều kiện xảy ra ăn mòn điện hóa học
-Các điện cực phải khác chất nhau, có thể là cặp 2 kim loại khác nhau hoặc cặp kim loại với phi kim.
-Các điện cực phải tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau qua dây dẫn.
-Các điện cực cùng tiếp xúc với dd chất điện li.
c) Ăn mòn điện hóa học hợp kim của sắt(gang,thép) trong không khí ẩm
Gang,thép là hợp kim Fe-C gồm những tinh thể sắt tiếp xúc với những tinh thể C(graphit).Không khí ẩm có hòa tan CO2,O2,tạo ra lớp dd chất điện li phủ lên bề mặt gang,thép,làm xuất hiện vô số pin điện hóa mà Fe là cực âm,C là cực dương.
-Ở cực âm xảy ra sự oxi hóa : Fe → Fe2+ + 2e
-Ở cực dương xảy ra sự khử : O2 + 2H2O +4e → 4OH-
Ion Fe2+ tan vào dd chất điện li có hòa ta oxi.tại đây,ion Fe2+ tiếp tục bị oxi hóa dưới tác dụng của ion OH- tạo ra gỉ sắt có thành phần chủ yếu là Fe2O3.nH2O
III.Chống ăn mòn kim loại 
Có nhiều phương pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn.Phổ biến hơn cả là phương pháp bảo vệ bề mặt và bảo vệ điện hóa
1.Phương pháp bảo vệ bề mặt
Dùng những chất bền vững với môi trường để phủ ngoài bề mặt những đồ vật bằng kim loại như bôi dầu mở,sơn,mạ,tráng men,Sắt tây là sắt được tráng thiếc,tôn là sắt được tráng kẽm.
2.Phương pháp điện hóa
Nối kim loại cần bảo vệ với một kim loại hoạt động mạnh hơn để tạo thành pin điện hóa và kim loại hoạt động hơn bị ăn mòn,kim loại kia được bảo vệ.
*CỦNG CỐ : 
 GV cho ví dụ,yêu cầu HS viết cơ chế và giải thích
 nêu hiện tượng trong các trường hợp ăn mòn kim loại.
TH1:Vỏ tàu biển bằng thép(phần vỏ tàu chìm trong nước).
TH2: Ống thép dẫn nước dẫn dầu dẫn khí trong lòng đất
*DẶN DÒ: Laøm caùc BT SGK vaø SBT