Giáo án môn Hóa học 11 - Bài 33: Ankan

Trường THPT Cao Lãnh 1 GSTT Dự: Võ Khoa Nam
GV Dạy: Nguyễn Thị Kim Thắm Ngày Soạn GA: 16/01/2010
Lớp : 11Cba1 Ngày dự giờ : 22/01/2010
 Bài 33 : Ankan 
I. MỤC TIÊU :
	1. Kiến thức :
 * Hs biết 
 - Sự hình thành liên kết và cấu trúc không gian của ankan 
 - Gọi tên các ankan với mạch chính không quá 10 nguyên tử C 
 * Hs hiểu :Cách viết đồng phân và cách gọi tên ankan .
	2. Kỹ năng :
 Viết CTPT , công thức cấu tạo và phương trình phản ứng của các ankan
	3. Trọng tâm :
 - Biết viết đồng đẳng, đồng phân của ankan.
 - Biết gọi tên cac ankan với mạch chính không quá 10 cacbon ..
 II. PHƯƠNG PHÁP :
 Hoạt động nhóm – đàm thoại 
III. CHUẨN BỊ :
Bảng tên gọi 10 ankan không phân nhánh đầu tiên trong dãy đồng đẵng các ankan .
Mô hình phân tử propan ; n-butan và isobutan 
Bảng 6.2 SGK
Bộ dụng cụ điều chế CH4 
Hoá chất : CH3COONa rắn ; NaOH rắn , CaO rắn 
IV. THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG :
	1. Kiểm tra: (5 phút)
 * Định nghĩa đồng đẳng , cho ví dụ ?
 * Cho một số ví dụ về các hợp chất HC có thể gặp trong cuộc sống ? 
	2. Bài mới :
TG
Nội dung
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
5’
10’
5’
15’
I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp,:
1. Đồng đẳng ankan :
- mêtan , etan , propan  hợp thành dãy đồng đẳng gọi là dãy đồng đẳng của mêtan .
- Gồm các hợp chất CnH2n+2 (n>1)
- Ankan là những hiđrôcacbon no, mạch hở, trong phân tử chỉ có liên kết đơn.(parafin)
2. Đồng phân 
 a. Đồng phân mạch C (thẳng , nhánh)
 + C4H10:
 + C5H10:
- Chú ý: từ C4H10 trở đi có đồng phân mạch cacbon 
 b. Bậc của Cacbon 
 H H H H H
 ½ ½ ½ ½ ½ 
H - CI – CII –CII – CII – CI – H 
 ½ ½ ½ ½ ½
 H H H H H
 Ankan không phân nhánh
 H H CH3 CH3 H
 ½ ½ ½ ½ ½
H – CI – CII – CIII –CIV – CI – H 
 ½ ½ ½ ½ ½
 H H H CH3 H
 Ankan phân nhánh
- Bậc của nguyên tử C ở phân tử ankan bằng số nguyên tử C liên kết trực tiếp với nó
- Ankan không phân nhánh chỉ chứa C bậc I , II 
- Ankan phân nhán trong phân tử chứa C bậc III , IV.
4/ Danh pháp : (Theo IUPAC )
 a/ Ankan mạch không phân nhánh
tên ankan = tên C mạch chính + an
 CH4 : Metan C6H14 : Hexan 
C2H6 : Etan C7H16 : Heptan
C3H8 : Propan C8H18 : Octan
C4H10 : Butan C9H20 : Nonan
C5H12 : Petan C10H20 : Dekan
 Tên gốc ankyl : 
 Đổi đuôi an thành yl 
 CnH2n+2 CnH2n+1 
 ( ankan) ( gốc ankyl)
- CH3-: metyl
- CH3-CH2-: etyl
.........................
 + Halogen: -Cl, - Br, -T
 + Nitro: - NO2
 + Amino: -NH2
b/ Ankan có nhánh :
- Chọn mạch C dài nhất làm mạch chính.
- Đánh số thứ tự sao cho vị trí nhánh nhỏ nhất.
-Đọc tên theo mẫu.
 ++ 
 Ví dụ :
CH3 – CH – CH2 – CH3 
 ½ 
 CH3 2-metylbutan
 CH3
 ½
CH3 – C – CH – CH2 – CH3 
 ½ ½
 CH3 C2H5 
3-etyl-2,2-dimetyl pentan
Hoạt động 1 : vào bài 
Thế nào là HC no ? có mấy loại HC no ? 
Hoạt động 2 :
-Nhắc lại khái niệm đồng đẵng 
-Yêu cầu hs viết công thức phân tử một số đồng đẵng của CH4 rồi suy ra công thức tổng quát và khái niệm dãy đồng đẵng của metan . 
Hoạt động 3:
- Hướng dẫn hs viết công thức cấu tạo của chất hữu cơ có công thức phân tử C4H10 và C5H12 
- Gv hướng dẫn hs rút ra khái niệm về bậc C
GV: Hướng dẫn hs biêt bậc của cacbon :
Hoạt động 4:
- Yêu cầu HS luyện tập gọi tên các ankan không phân nhánh .
- Từ CTCT ® tên gọi 
Hoạt động 5:
Cho HS gọi tên các đồng phân của C5H12
® Rút ra cách gọi tên ankan có nhánh ?
*- Lưu ý : - Nếu có nhiều nhóm thế giống nhau:2,3,4 dùng tiếp đầu ngữ đi, tri,tetra thay cho việc lập lại tên nhóm thế
- Nếu có nhiều nhóm thế khác nhau thì đọc theo mẫu tự a, b, c
HS viết công thức phân tử một số đồng đẵng của CH4 rồi suy ra công thức tổng quát và khái niệm dãy đồng đẵng của metan . 
HS viết công thức, nhận xét và rút ra kết luận: 
- HS nhận xét rút ra kết luận về khái niệm bậc của nguyên tử C 
- HS nắm được cách gọi tên 10 ankan không nhánh đầu tiên và tên gốc ankyl tương ứng 
- HS rút ra đặc điểm tên ankan có đuôi an và tên gốc ankyl có đuôi yl
HS gọi tên các đồng phân của C5H12 
® HS nhận xét rút ra cách gọi tên ankan có nhánh 
® HS áp dụng gọi tên một số ankan mạch nhánh
	3. Củng cố : (5 phút)
 * Một người gọi tên hợp chất hữu cơ A là : 2 - etyl - 3 - metyl butan , đúng hay sai ?
 a. Đúng b. Sai 
 * Viết công thức cấu tạo thu gọn của chất sau :
 3 – etyl – 2,2,4 – trimetylheptan
 * Các hợp chất dưới đây hợp chất nào là ankan ?
 a. C7H14 b. C6H10 c. C8H18 d. không có 
	4. Bài tập về nhà :
 1 ® 5 / 139 / sgk 
Nhận xét của GSTT
Giáo viên hướng dẫn Giáo sinh thực hiện
 Nguyễn Thị Kim Thắm	 Võ Khoa Nam