Giáo án môn Hình học 9 - Trường THCS An Phúc B

ày chứng minh.
Chuẩn bị:
Giáo viên: Bài soạn, thước thẳng, compa, máy chiếu, bản trong
Học sinh: Làm bài tập ở nhà, đọc trước bài mới, thước thẳng, compa, bản trong
Tiến trình lên lớp:
1, ổn định tổ chức:
2, Kiểm tra bài cũ:
Hs1: Phát biểu các định lý về mối liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây?
3, Dạy học bài mới:
HĐ của thầy
HĐ của trò
Ghi bảng
-GV qui ửụực xeựt 2 ủtr (O,R) vaứ (O’,r)( R>=r)
a) 2 ủtr caột nhau 
GV ủửa hỡnh veừ 90 sgk leõn baỷng vaứ ? coự nhaọn xeựt gỡ veà ủoọ daứi ủoaùn noỏi taõm vaứ caực baựn kớnh R ,r
-ẹoự chớnh laứ yeõu caàu ?1 
b) hai ủtr tieỏp xuực nhau 
?khi ủoự tieỏp ủieồm vaứ 2 taõm quan heọ ntn?
?Neỏu (O) vaứ (O’) tieỏp xuực ngoaứi thỡ ủoaùn OO’quan heọ ntn vụựi 2 bkớnh ? 
? khi tieỏp xuực trong thỡ ntn?
-GV ủửa hỡnh 93sgk leõnmaứn hỡnh 
?neỏu (O) vaứ (O’) ụỷ ngoaứi nhau thỡ ủoaùn noỏi taõm OO’ so vụựi R+r ntn?
Tửụng tửù vụựi trửụứng hụùp ủửùng nhau ; ủoàng taõm 
-GV yeõu caàu hs ủoùc baỷng toựm taột sgk /121 
GV ủửa hỡnh 95;96 sgk leõn baỷng giụựi thieọu .hỡnh 95 coự d1;d2 tieỏp xuực vụựi caỷ hai ủtr ta goùi laứ tieỏp tuyeỏn chung cuỷa 2 ủtr 
? Hỡnh 96 coự tieỏp tuyeỏn chung cuỷa hai ủtr khoõng ?
Caực tieỏp tuyeỏn chung ụỷ hai hỡnh treõn ủoỏi vụựi ủoaùn noỏi taõm OO’ khaực nhau theỏ naứo ?
-Gv giụựi thieọu tieỏp tuyeỏn chung trong ,ngoaứi 
-Yeõu caàu HS laứm ?3 
-GV ủửa hỡnh 98 sgk leõn baỷng giaỷi thớch tửứng hỡnh
-HS nhaọn xeựt tam giaực OAO’ coự 
OA-O’A<OO’<OA+O’A (bủt tam giaực )
HS neõu heọ thửực 
-tieỏp ủieồm vaứ 2 taõm cuứng naốm treõn moọt ủửụứng thaỳng 
+tieỏp xuực ngoaứi thỡ Anaốm giửừa O vaứ O’
+tieỏp xuực trong thỡ O’ naốm giửừa A vaứ O 
OO’=OA+AB+BO’
OO’=R+AB+r>R+r
*OO’=R-r-BA<R-r
* ủoàng taõm OO’=0
- HS tieỏp nhaọn vaứ quan saựt 
-ễÛ hỡnh 96 coự m1;m2 cuừng laứ tieỏp tuyeỏn chung cuỷa (O) vaứ (O’) 
-Tieỏp tuyeỏn chung ụỷ hỡnh 95 khoõng caột ủoaùn noỏi taõm , hỡnh 96 hai tt chung caột ủoaùn noỏi taõm 
-HS laứm ?3 
-HS laỏy moọt soỏ VD coự lieõn quan ủeỏn vũ trớ cuỷa 2 ủtr 
+ẹúa vaứ lớp xe ủaùp 
1) Heọ thửực giửừa ủoaùn noỏi taõm vaứ caực baựn kớnh:
a) Hai ủửụứng troứn caột nhau 
 A
 0 0’
 R r
R- r<OO’< R+r B
b)Hai ủtr tieỏp xuực nhau
OO’=R+r OO’=R-r
c)Hai ủửụứng troứn khoõng giao nhau 
+ Ngoaứi nhau :OO’>R+r
+ẹửùng nhau :OO’<R-r
+ẹoàng taõm OO’=0
* Baỷng toựm taột : SGK/121
2)Tieỏp tuyeỏn chung cuỷa hai ủửụứng troứn 
 d1
 O O’
 d2
d1 vaứ d2 laứ tieỏp tuyeỏn chung ngoaứi m2
 m1
 O O’
m1vaứ m2 laứ tieỏp tuyeỏn chung trong (caột OO’)
4, Củng cố luyện tập:
- Gv chiếu bảng ở bài tập 17 sgk, yêu cầu hs suy nghĩ điền vào chổ trống
- Tiếp tục chiếu hình vẽ của bài tập 18, hướng dẫn hs làm
Chú ý: yêu cầu hs vận dụng các hệ thức liên hệ để tìm ra vị trí
5, Hướng dẫn về nhà
- GV hệ thống chốt lại kiến thức chính của bài, nhấn mạnh khái niệm và định lý về tiếp tuyến của đường tròn
- Học và nắm chắc ba vị trí của đường thẳng và đường tròn. Làm các bài tập 18-20 sgk
- Chuẩn bị thước thẳng, compa, bảng phụ cho tiết sau 
Ngày dạy: 15/12/2007 Lớp 9A; 24/11/2007 Lớp 9C
Tiết 31
 Luyện tập
Mục đích yêu cầu:
Kiến thức: Học sinh nắm được ba vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn, các khái niệm cát tuyến, tiếp tuyến, tiếp điểm. Hiểu được định lý về tính chất của tiếp tuyến. Nắm được các hệ thức liên hệ giữa bán kính và khoảng cách từ tâm đến đường thẳng ứng với từng vị trí tương đối.
Kỹ năng: Học sinh có kỹ năng nhận biết các vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn. Vận dung để giải một số bài tập. Rèn luyện kỹ năng vẽ hình.
Thái độ: Có thái độ học tập nghiêm túc, tự giác, cẩn thận chính xác khi vẽ hình
Chuẩn bị:
Giáo viên: Bài soạn, thước thẳng, compa, máy chiếu, bản trong
Học sinh: Đọc trước bài mới, thước thẳng, compa, bản trong
Tiến trình lên lớp:
1, ổn định tổ chức:
2, Kiểm tra bài cũ:
Hs1: Phát biểu các định lý về mối liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây?
3, Dạy học bài mới:
HĐ của thầy
HĐ của trò
Ghi bảng
Baứi 38 sgk 
GV ủửa ủeà baứi vaứ hỡnh veừ leõn baỷng 
?Coự caực ủtr(O’,1cm)tieỏp xuực ngoaứi (O,3cm) thỡ OO’=? 
Vaọy caực taõm O’ naốm treõn ủửụứng naứo ? 
?Coự caực ủtr(I,1cm)tieỏp xuực trong (O,3cm) thỡ OI =? 
Vaọy taõm I naốm treõn ủửụứng naứo ?
Baứi 39 sgk/123 
-GV hửụựng daón HS veừ hỡnh 
a) Chửựng minh BAÂC =900 
-GV gụùi yự aựp duùng tớnh chaỏt hai tieỏp tuyeỏn caột nhau 
b)Tớnh soỏ ủo goực OIO’
-Vaọn duùng t/c hai tieỏp tuyeỏn caột nhau vaứ hai goực keà buứ 
c)Tớnh BC bieỏt OA=9cm ,O’A=4cm 
GV :haừy tớnh IA
-OO’= R+r=4cm
O’ naốm treõn ủtr(O;4cm)
-OI=R-r=2cm
-Taõm I naốm treõn ủửụứngtroứn (O;2cm)
-HS veừ hỡnh theo sửù hửụựng daón cuỷa GV 
-HS nhaộc laùi tớnh chaỏt hai tieỏp tuyeỏn caột nhau 
HS vaọn duùng c/m
-Moọt hs ủửựng leõn traỷ lụứi 
HS vaọn duùng heọ thửực lửụùng ủeồ tớnh 
Baứi 38 
 * caực ủtr(O’,1cm)tieỏp xuực ngoaứi (O,3cm) thỡ OO’=R+r=3+1=4 vaọy
 Taõm O’ naốm treõn ủtr(O;4cm)
*ự caực ủtr(I,1cm)tieỏp xuực trong (O,3cm) thỡ OI =R-r=3-1=2cm
Taõm I naốm treõn ủửụứngtroứn (O;2cm)
Baứi 39 sgk 
 B I 
 I
 O O’
a)Theo tớnh chaỏt hai tieỏp tuyeỏn caột nhau ,ta coự : IB=IA; IC=IA
=> IA=IB=IC=BC/2 => Tam giaực ABC vuoõng taùi A vỡ coự trung tuyeỏn AI=BC/2
b) Coự IO laứ phaõn giaực BIA,coự IO’laứ phaõn giaực AIC (theo t/c hai tieỏp tuyeỏn caột nhau ).Maứ BIA keà buứ vụựi AIC => OIO’=900 
c) Trong tam giaực vuoõng OIO’ coự IA laứ ủửụứng cao => IA2=OA.AO’(heọ thửực lửụùng trong tam giaực vuoõng )IA2 =9.4=> IA=6cm => BC=2.IA=12cm 
Baứi 40 sgk/123 Baứi toaựn ủoỏ 
GV hửụựng daón HS xaực ủũnh chieàu quay cuỷa caực baựnh xe tieỏp xuực nhau :
Neỏu 2 ủửụứng troứn tieỏp xuực ngoaứi thỡ hai baựnh xe quay theo hai chieàu khaực nhau 
-Neỏu hai ủửụứng troứn tieỏp xuực trong thỡ hai baựnh xe quay cuứng chieàu 
-GV veừ chieàu quay minh hoaù cuỷa tửứng baựnh xe 
-GV hửụựng daón HS ủoùc phaàn veừ chaộp noỏi trụn 
Baứi 40 sgk/123 Baứi toaựn ủoỏ 
-HS theo doừi vaứ tieỏp thu 
-HS veừ chieàu quay cuỷa tửứng baựnh xe 
-Keỏt quaỷ :
+ Hỡnh 99a;99b heọ thoỏng baựnh raờng chuyeồn ủoọng ủửụùc 
+ Hỡnh 99c heọ thoỏng baựnh raờng khoõng chuyeồn ủoọng ủửụùc 
- Hs ủoùc phaàn ủoùc theõm
Veừ chaộp noỏi trụn /sgk/124
4, Củng cố luyện tập:
- Gv chiếu bảng ở bài tập 17 sgk, yêu cầu hs suy nghĩ điền vào chổ trống
- Tiếp tục chiếu hình vẽ của bài tập 18, hướng dẫn hs làm
Chú ý: yêu cầu hs vận dụng các hệ thức liên hệ để tìm ra vị trí
5, Hướng dẫn về nhà
- GV hệ thống chốt lại kiến thức chính của bài, nhấn mạnh khái niệm và định lý về tiếp tuyến của đường tròn
- Học và nắm chắc ba vị trí của đường thẳng và đường tròn. Làm các bài tập 18-20 sgk
- Chuẩn bị thước thẳng, compa, bảng phụ cho tiết sau 
Ngày dạy: 08/12/2007 Lớp 9A; 13/12/2007 Lớp 9C
Tiết 32
 Ôn tập chương II
Mục đích yêu cầu:
Kiến thức: Học sinh nắm được ba vị trí tương đối của hai đường trònăínm được các tính chất của đường nối tâm và đoạn nối tâm qua định lý và chứng minh được định lý đó.
Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng vẽ hình tương ứng với các vị trí tương đối. Nhận biết các vị trí tương đối của hai đường tròn thông qua một số tình huống trong thực tế. Vận dụng tính chất của hai đường tròn cắt nhau, tiếp xúc nhau để giải một số bài tập. 
Thái độ: Có thái độ học tập nghiêm túc, tự giác, cẩn thận chính xác khi vẽ hình và trình bày chứng minh.
Chuẩn bị:
Giáo viên: Bài soạn, thước thẳng, compa, máy chiếu, bản trong
Học sinh: Đọc trước bài mới, thước thẳng, compa, bản trong
Tiến trình lên lớp:
1, ổn định tổ chức:
2, Kiểm tra bài cũ:
Hs1: Nêu các vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn? Viết các hệ thức liên hệ giữa d và R trong từng trường hợp?
3, Dạy học bài mới:
*HS1:Noỏi moói oõ ụỷ coọt traựi vụựi moói oõ ụỷ coọt phaỷi ủeồ ủửụùc khaỳng ủũnh ủuựng 
1)ủtroứn ngoaùi tieỏp moọt tam giaực 
7)laứ giao ủieồm caực ủửụứng phaõn giaực trong cuỷa tam gớac 
2) ủtroứn noọi tieỏp moọt tam giaực
8)Laứ ủtroứn ủi qua 3 ủổnh cuỷa tam giaực 
3)taõm ủoỏi xửựng cuỷa ủtroứn 
9)Laứ giao ủieồm caực ủửụứng trung trửùc cuỷa tam giaực 
4)truùc ủoỏi xửựng cuỷa ủtroứn 
10)Chớnh laứ taõm cuỷa ủtroứn 
5)taõm ủtroứn noọi tieỏp tam giaực
11)laứ baỏt kyứ ủửụứng kớnh naứo cuỷa ủửụứng troứn 
6)Taõm ủtroứn ngoaùi tieỏp tam giaực
12)Laứ ủtroứn tieỏp xuực vụựi caỷ 3 caùnh cuỷa tam giaực 
* HS2:ẹieàn vaứo oõ troỏng ủeồ ủửụùc caực ủũnh lyự 
1) Trong caực daõy cuỷa ủtroứn ,daõy lụựn nhaỏt laứ ..
2)Trong moọt ủtroứn :
+ ủửụứng kớnh vuoõng goực vụựi moọt daõy thỡ ủi qua .
+ ủửụứng kớnh ủi qua trung ủieồm cuỷa moọt daõy . Thỡ .
+ Hai daõy baống nhau thỡ  Hai daõy . Thỡ baống nhau .
+Daõy lụựn hụn thỡ  taõm hụn. Daõy  taõm hụn thỡ . hụn 
?Neõu caực vũ trớ tửụng ủoỏi cuỷa ủthaỳng vaứ ủtroứn ,soỏ ủieồm chung vaứ caực heọ thửực tửụng ửựng? 
HĐ của thầy
HĐ của trò
Ghi bảng
Baứi 41: sgk/128 
Gv ủửa ủeà baứi leõn maứn hỡnh 
-Gv hửụựng daón hs veừ hỡnh 
?ẹửụứng troứn ngoaùi tieỏp tam giaực vuoõng HBE coự taõm ụỷ ủaõu ?
Tửụng tửù vụựi ủửụứng troứn ngoaùi tieỏp tam giaực vuoõng HCF ?
GV hoỷi :
a) Haừy xaực ủũnh vũ trớ tửụng ủoỏi cuỷa (I) vaứ (O) ?
cuỷa (K) vaứ (O) 
cuỷa (I) vaứ (K) ?
?b) Tửự giaực AEHF laứ hỡnh gỡ ?haừy chửựng minh 
c) chửựng minh ủaỳng thửực 
AE.AB=AF.AC
Gv coự theồ c/m hai tam giaực ủoàng daùng 
 AE.AB=AF.AC 
Gv nhaỏn maùnh ủeồ chửựng minh moọt heọ thửực tớch ta thửụứng duứng heọ thửực lửụùng trong tam giaực vuoõng hoaởc c/m hai tam giaực ủoàng daùng 
lụựn nhaỏt –Vaọy AH lụựn nhaỏt khi naứo 
-HS tỡm hieồu ủeà baứi 
-HS veừ hỡnh theo hửụựng daón cuỷa GV 
-Taõm laứ trung ủieồm caùnh huyeàn BH
-trung ủieồm caùnh huyeàn HC
- HS duứng heọ thửực ủeồ chửựng minh 
-HS laứ hỡnh chửừ nhaọt 
c/m : chửựng minh tửự giaực coự 3 goực vuoõng 
-Caựch 1: duứng heọ thửực lửụùng trong tam giaực vuoõng 
-Caựch 2 : c/m hai tam giaực ủoàng daùng 
d) ta caàn c/m ủth ủoự ủi qua moọt ủieồm cuỷa ủtr vaứ vuoõng goực vụựi baựn kớnh taùi ủieồm ủoự 
C2: c/m GEI=GHI (c.c.c) =>GEI=GHI =900
e) HS laứm theo goùi yự cuỷa GV 
c2: EF=AH maứ AH=EF coự ủoọ daứi lụựn nhaỏt =AO ú H truứng O 
a) vũ trớ tửụng ủoỏi cuỷa (I) vaứ (O)
ta co