Giáo án Lịch sử lớp 9 - Tiết 37 đến tiết 68

ào ? 
? Những biểu hiện nào chứng tỏ họ Nguyễn ở Đàng trong đi vào con đường suy yếu và mục nát? 
(Chính quyền nặng nề, phức tạp về số lượng quan lại tăng, mua quan, bán tước) 
? Tập đoàn Trương Phúc Loan đã hoành hành, tham nhũng như thế nào ? 
( HS dọc phần in nghiêng SGK) 
? Đoạn trích khiến em hình dung như thế nào về bọn quan lại thống trị? 
? Đời sống nhân dân lúc này ra sao? 
(địa chủ chiếm ruộng đất, nhân dân phải nộp tô thuế) 
? Đời sống của người dân Đàng trong có gì khác với nhân dân Đàng ngoài? 
? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn sẽ dẫn tới
Những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác? 
(nỗi bất bình , oán giận của các tầng lớp nhân dân ngày càng cao đối với chính quyền họ Nguyễn đ họ sẽ vùng dậy đấu tranh. ) 
? Phong trào đấu tranh của nhân dân Đàng trong giai đoạn này như thế nào ? 
( phát triển mạnh , có rất nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra, nổi bật là khởi nghĩa chống Lía) 
- HS đọc phần chữ in nghiêng SGK.
? Cho biết một vài nét tiểu sử về chàng Lía? 
? Chủ trương là gì? kết quả .
? Nhân dân đã hưởng ứng như thế nào ? 
? Cuộc khởi nghĩa thấy bại nhưng có ý nghĩa như thế nào ? (tinh thần đấu tranh của nhân dân chống chính quyền Nguyễn + báo trước cơ bão táp)
Hoạt động 2 . 
? Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ vào thời gian nào? Do ai lãnh đạo? 
? Giải thích về thân thế 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ
? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì? 
(xây thành luỹ, lập kho tàng, luyện nghĩa quân).
? Nghĩa quân đã giương cao khẩu hiệu gì tác dụng của nội dung khẩu hiệu đó?
? Khi mới dựng cờ khởi nghĩa, nghĩa quân lập căn cứ ở đâu
GV chỉ bản đồ giải thích căn cứ Tây Sơn thượng đạo. 
? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại đưa đại bản doanh xuống Tây Sơn hạ đạo? địa thế? 
(lực lượng mạnh đ mở rộng căn cứ khởi nghĩa đ địa thế hiểm yếu) 
? Lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa ? 
(Đồng bào Chăm, BaNa, người dân nghèo, thợ thủ công, thương nhân) 
- HS đọc "một số giáo sĩ phương Tây" 
? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn. 
(Lực lượng đông, có trang bị vũ khí, bênh vực quyền lợi cho dân nghèo)
? Vì sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩa Tây Sơn? 
(Chán ghét chế độ nhà Nguyễn) 
? Theo em cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì? 
(Địa thế: hiểm yếu, rộng lớn) 
Thời cơ: Chính quyền Nguyễn suy yếu, lòng dân căm giận đ khởi nghĩa được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân.
1. Xã hội Đàng trong nửa sau
TK XVIII
a. Tình hình xã hội.
- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu, mục náy. 
- Qaan lại tăng, ăn chơi, đàn áp bóc lột nhân dân thậm tệ 
- Nhân dân: mất ruộng, tô thuế nặng nề ị cuộc sống cơ cực .
* Tiêu biểu là khởi nghĩa của chàng Lía
- Chủ trương: "Lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo đ nhân dana hưởng ứng
- Kết quả: Thất bại.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ .
a. Lãnh đạo:
- Xuân 1771, 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa . 
- Khẩu hiệu: Lấy của người giàu chia cho dân nghèo.
b) Căn cứ:
Tây sơn Thượng Đạo (An Khê - Gia Lai)
- Tây Sơn hạ đạo ( Kiên Mĩ- Tây Sơn – Bình Định) 
c) Lực lượng . 
- Dân nghèo, đồng bào dân tộc.
3. Củng cố: 	- XH Đàng trong nửa sau TK XVIII? 
	- Giới thiệu căn cứ Tây Sơn (lược đồ)? 
4. Hướng dẫn học ở nhà .
 	 - Học bài theo câu hỏi SGK.
	- Đọc tài liệu về phong trào Tây Sơn.
	- Đọc chuẩn bị trước phần II: TS lật đổ chính quyền họ Nguyễn
*************************************************
Ngày giảng 7A......./......./ 2010 .
 7B......./......./ 2010 . 
Bài 25: 	 Phong trào tây sơn ( Tiếp ) 
Tiết 52: II . Tây Sơn lật đổ chính quyền họ NGuyễn và đánh tan
quân xâm lược Xiêm .
I- Mục tiêu bài học : Giúp học sinh nắm được: 
	1. Kiến thức: 
	- Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước.
	- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.
2. Tư tưởng: Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc đ những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.
3. Kỹ năng: Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ. 
II- Chuẩn bị: Tài liệu tham khảo . 
III - Hoạt động dạy và học: 
1. ổn định : 7A.......................................................7B...............................................................
 * Kiểm tra: 
 Nêu xa hội Đàng trong nửa sau thế kỉ XVIII.
2. Bài mới: 
Hoạt động của thầy và trò .
Nội dung .
Hoạt động 1
HS đọc mục 1
? Chiến thắng đầu tiên sau khi nghĩa quân Tây Sơn mở rộng căn cứ xuống đồng bằng là gì? 
GV kể: Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt, bị nhốt vào cũi rồi sai nghĩa quân khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn. Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra, phối hợp với quân Tây Sơn tiến công từ ngoài vào. Chỉ trong 1 đêm nghĩa quân đã hạ thành Quy nhơn. 
? Em có nhận xét gì về trận đánh thành Quy Nhơn của nghĩa quân? 
(Táo bạo, dũng cảm, thông minh, bất ngờ nên địch bị động) 
(GV đính niên đại 1773 trên địa danh Quy nhơn ở bản đồ) 
-? Thành Quy Nhơn thuộc về tay nghĩa quân đã có ý nghĩa gì? ( uy thế của nghĩa quân tăng lên nhanh chóng) 
? Kết quả nghĩa quân kiểm soát được 1 vùng rộng lớn từ đâu đến đâu? ( Quảng Nam đến Bình Thuận .) 
? Biết tin Tây Sơn nổi dậy chúa Trịnh có hành động gì ? (Đánh chiếm Phú Xuân ( Huế) 
? Tình hình nghĩa quân Tây Sơn lúc này như thế nào ?
? Vì sao Nguyễn Nhạc phải hoà hoãn với quân Trịnh? 
(nghĩa quân ở giữa có nguy cơ bị bao vây đ kế sách hoà trịnh - diệt Nguyễn) 
-? Sau khi hoà hoãn với họ Trịnh nghĩa quân đã lật đổ chính quyền họ Nguyễn như thế nào ? 
* GV đính niên đạt 1783 vào Gia Định trên lược đồ. 
? Theo em vì sao cuộc khởi nghĩa lan nhanh và giành được thắng lợi? ý nghĩa?
(Sức mạnh của nhân dân + lòng căm thù giai cấp PK + sự đoàn kết dân tộc)
Hoạt động 2
HS đọc mục 2 SGK
? Nguyên nhân nào khiến quân Xiêm sang xâm lược nước ta? 
? Quân Xiêm kéo vào nước ta như thế nào ? 
- GV chỉ lược đồ H57
Quân Xiêm: - 2 vạn quân thuỷ độ bộ lên Rạch Giá (kiên Giang) 
? 3 vạn quân bộ xuyên qua Chân Lạp tiến xuống Cần Thơ . 
? Thái độ của quân Xiêm như thế nào ? khi vào nước ta? (1785 quân Xiêm chiếm được Gia Đinh ) nhân dân vô cùng căm thù quân xâm lược)
GV: Khi tiến vào Gia Định Nguyễn Huệ đã chọn Mỹ Tho làm địa bản doanh và chọn nơi làm trận địa? GV chỉ bản đồ địa danh Mỹ Tho và Khúc sông Rạch Gầm - Xoài mút. 
? Vì sao Nguyễn Huệ lại chọn đoạn sông này. 
? Trình bày thế trận của Nguyễn Huệ theo bản đồ chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút? 
(thuỷ quân giấu trong các nhánh sông và sau Cù Lao - Bộ Binh mai phục hai bên bờ và trên Cù Lao). - Nguyễn Huệ đã dùng kế nhử địch như thế nào ?
GV: Diễn biến .
?Quân ta đã tấn công quân giặc như thế nào ? (GV tường thuật trên lược đồ) 
 Kết quả? ý nghĩa lịch sử? 
(là một trong những trận thuỷ chiến lớn nhất) 
GV: Sử triều Nguyễn ghi nhận điều gì về quân Tây Sơn .
1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn . 
* Hạ thành Quy Nhơn 
- Tháng 9/1773 nghĩa quân hạ thành Quy Nh- Năm 1774 mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận. ơn.
- Nghĩa quân ở vào tình thế bất lợi, phải tạm hoà hoãn với quân Trịnh để tiêu diệt quân Nguyễn. 
* Tiêu diệt quân Nguyễn: 
- Từ 1776 - 1783 nghĩa quân 4 lần đánh vào Gia Định, giết được chúa Nguyễn (1777) Nguyễn ánh chạy thoát đ chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ.
2. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài mút (1785)
a. Nguyên nhân:
- Nguyễn ánh sang cầu cứu quân Xiêm đ Vua Xiêm thực hiện âm mưu chiếm Gia Định.
b. Diễn biến
- Tháng 1/1785 Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm - Xoài mút làm trận địa .
-19-1-1785 ta đã dùng mưu nhử địch vào trận địa mai phục.
- Thuỷ binh ta từ Rạch Gầm - Xoài Mút và Cù Lao Thới Sơn đồng loạt xông thẳng vào đội hình địch. 
* Kết quả : 
- Quân Xiêm tan tác, bị tiêu diệt gần hết. 
c. ý nghĩa: 
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Xiêm
- Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân
 3. Củng cố: 
 Tường thuật trận chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút 
 4.Hướng dẫn học ở nhà. 	
 Học bài - tường thuật trận CT trên lược đồ. 
	Đọc trước phần III - TS lật đổ chính quyền họ Trịnh. 
******************************************************
Ngày giảng 7A......../........./ 2010 .
 7B......../........./ 2010 . 
 Bài 25: 	 	 Phong trào tây sơn 
Tiết 53: 	III - Tây Sơn lật đổ chính quyền họ trịnh .
I- Mục tiêu: 
	1. Kiến thức:
	 - Mốc niên đại gắn liền với hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyền vua Lê, chúa Trịnh. 
2. Tư tưởng: 
Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn. 
3. Kỹ năng: 
Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ. 
II- Chuẩn bị: 
 	 Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và nước ngoài. 
Trò: Phiếu học tập - bút dạ 
III - Hoạt động dạy - học: 
1. ổn định : 7A...................................................7B............................................................
Kiểm tra: 
Dùng lược đồ để thuật lại chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút? Nêu ý nghĩa của sự kiện đó? 
2. Bài mới: 
Hoạt động 1 .
GV : Sau khi diệt 5 vạn quân Xiêm nghĩa quân Tây Sơn đã tính đến việc gì? 
- Bấy giờ quân Trịnh đóng ở Phú Xuân có thái độ như thế nào ? 
- 1786 Nguyễn Huệ đã tiến đánh thành Phú Xuân như thế nào ? Kết quả? 
1. Hạ thành Phú Xuân - tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh. 
a. Hạ thành Phú Xuân 
* GV chỉ lược đồ: trình bày diễn biến trận đánh thành Phú Xuân. 
(Thuỷ quân Tây Sơn lợi dụng lúc nước thuỷ triều lên cao về đêm rồi cho thuyền tiến sát vào thành, đại bác ở các chiến thuyền bắn phá kịch liệt vào thành, bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trịnh - Quân Trịnh bị tiêu diệt nhanh chóng)
- Việc Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân có ý nghĩa gì? 
- Tháng 6/1786 quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân. 
đ Toàn bộ Đàng trong đã thuộc về Tây Sơn 
- Hạ xong thành Phú Xuân Nguyễn Huệ đã quyết định như thế nào ? 
* Tiến quân ra Bắc diệt họ Trịnh.
- Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa "Phù lê diệt Trịnh" 
- Nêu danh nghĩa "Phù Lê diệt Trịnh"
(tập hợp dân chúng ủng hộ mình) 
- Hãy nêu những hành động của Nguyễn Huệ trong cuộc tấn công ra Bắc Hà lần 1 (1786) 
- Giữa năm 1786 Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long lật độ họ Trịnh. 
* GV chỉ trên lược đồ cuộc tấn công ra