Giáo án Lịch sử lớp 9 - Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945 - 1946) (tiếp)

o cuộc kháng chiến chống TDP sẽ xảy ra.
2. Tư tưởng, tình cảm: 
- Căm thù bọn TDP, TGT và bè lũ tay sai.
- Biết ơn công lao to lớn của Đảng, CTHCM đã khôn khéo lái con thuyền cách mạng vượt qua hiểm trở, nghềnh thác.
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện kỹ năng phân tích, những chủ trương và đối phó của ta để thấy được tính chất vừa cương quyết vừa linh hoạt mền dẻo trong chủ trương, biện pháp ấy.
- Đánh giá và nhận định sự kiện.
II. Chuẩn bị :
1. Giáo viên:
+ Tranh ảnh (sgk )
+ Tư liệu và phục vụ cho bài học.
2. Học sinh: Đọc và trả lời -sgk
III. Tiến trình Dạy và học.
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Tình hình nước ta sau cách mạng tháng 8 thành công gặp những khó khăn nào? Đảng và chính phủ ta đã giải quyết được những khó khăn nào.
3. Bài mới.
* Giới thiệu bài: 
Một khó khăn lớn đang đe doạ đến vận mệnh cả 2 miền Nam Bắc của TQ. Đảng và chính phủ ta đã giải quyết những khó khăn này như thế nào để giữ vững được cách mạng non trẻ vừa thành lập đẩy lùi được âm mưu của kẻ thù....
* Dạy và học bài mới: 
Hoạt động của thầy, trò
Kiến thức
- Gv nêu: Đất nước ta sau cách mạng tháng tám ở cả 2 miền đều bị nạn ngoại xâm đe doạ à Đối phó với nạn ngoại xâm là 1 nhiệm vụ hết sức khẩn trương song lại vô cùng phức tạp và khó khăn, nó không chỉ phụ thuộc vào sự nỗ lực chủ quan của chúng ta mà còn phải lệ thuộc vào điều kiện khách quan....
? Cho biết âm mưu của thực dân Pháp.
+ Được sự che chở và giúp sức của đội quân Anh.
+ TDP đánh úp trụ sở uỷ ban nhân dân Nam Bộ và cơ quan tự vệ Thành Phố Sài Gòn.
=> TDP là kẻ cố gắng đeo bám mục đích của mình là cướp VN bằng mọi cách. 
? ND ta đã chiến đấu chống TDP quay trở lại như thế nào.
+ Triệt nguồn tiếp tế lương thực của địch trong thành phố.
+ Tổng bãi công, bãi thị, bãi khoa.
+ Dựng chướng ngại vật và chiến luỹ trên đường phố.
+ Một loạt nhà máy kho tàng của địch ở Sài Gòn bị đánh phá.
+ Điện nước bị cắt.
+ Lực lượng vũ trang của ta đột nhập sân bay Tân Sơn Nhất, đốt cháy tàu địch trên sông Sài Gòn, phá khám lớn ....
? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân và dân Sài Gòn.
? Đến tháng 10/1945 tình hình Nam Bộ có gì thay đổi.
- Đầu tháng 10/1945, Tướng Lơ-cléc đến Sài Gòn cùng nhiều đơn vị bộ binh và xe bọc thép từ Pháp tăng viện, cùng với sự hỗ trợ của quân Anh và Nhật. 
? Trước sự hỗ trợ của quân Anh, Nhật , quân Pháp đã làm gì.
-Quân Pháp phá vòng vây xung quanh Sài Gòn- Chợ lớn, đánh chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
* GV: Cuộc kháng chiến tại đây lúc đầu gặp nhiều khó khăn, lợi dụng chỗ yếu của ta, TDP đánh rộng ra nhanh chóng. Trước cuộc c/đ không ngang sức, lực lượng kháng chiến của ta rút khỏi các đô thị, tổ chức kháng chiến ở nông thôn, các nơi có địa thế hiểm trở (Đầm lầy, Rừng núi) xây dựng căn cứ Đồng Tháp Mười, U Ninh, Thạch Phú, Bến Tre, Miền Tây Nam Bộ. Tại đây ta t/c kháng chiến bất ngờ sau lưng địch thỉnh thoảng đột nhập vào thành phố gây cho địch nhiều thiệt hại. Tiêu biểu nhất là tấm gương Lê Văn Tám tẩm dầu vào thân mình làm bó đuốc sống lao vào đốt kho xăng của giặc ngay giữa Sài Gòn.
? Trước cuộc chiến đấu không cân sức này Đảng, chính phủ, CTHCM đã có chủ trương gì.
+ Tích cực đối phó với âm mưu mở rộng chiến tranh ra cả nước của TDP.
+ Hàng vạn thanh niên nô nức lên đường nhập ngũ. Hầu hết các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Tây Bắc đều thành lập từ 1 à 2 trung đội gửi vào Nam giết giặc.
+ Quỹ nuôi quân, quỹ Nam Bộ kháng chiến, hội mẹ chiến sĩ lần lượt được ra đời.
+ Nhân dân Bắc Bộ và Trung Bộ thường xuyên góp tiền bạc, quần áo, thuốc men.... ủng hộ đồng bào Nam Bộ.
- Gv giới tiêu kênh hình 44: "Đoàn quân Nam Tiến" vào Nam Bộ kháng chiến: 
?Quan sát H 44, em thấy có những hình ảnh nào? Qua đó em có nhận xét gì.
- Bức ảnh ghi lại hình ảnh của những chiến sĩ giải phóng ,nét mặt ai cũng toát lên vẻ quyết tâm, sẵn sàng hiến dâng cuộc đời mình cho cuộc chiến đấu của đồng bào Nam Bộ.
=> Bức ảnh nói lên tinh thần yêu nước, ý chí tất cả vì nền độc lập, thống nhất tổ quốc của dân tộc.
=> Vì vậy TDP không thực hiện được âm mưu mở rộng chiến tranh xâm lược cả nước ngay khi chiếm đánh Nam Bộ.
? Khi kéo vào MB nước ta, quân TGT có âm mưu và hành động gì.
* GV phân tích: 20 vạn quân tưởng, với danh nghĩa quân ĐMinh vào MB nước ta giải giáp quân Nhật. Nhưng trên thực tế chúng cùng bọn tay sai phản động chống phá cách mạng, đòi ta đáp ứng nhiều yêu sách kinh tế, chính trị của chúng.
VD: Đòi mở rộng chính phủ; gạt những Đảng viên cộng sản ra khỏi chính phủ lâm thời......
? Hãy nêu rõ các biện pháp đối phó của ta đối với quân Tưởng và bọn tay sai.
? Vì sao Đảng ta lại hoà hoãn, nhân nhượng với Tưởng, sự hoà hoãn, nhân nhượng đó có đúng không?
* Thảo luận nhóm-2’
- Đảng và chính phủ thực hiện chủ trương hoà hoãn, nhân nhượng với quân Tưởng ,đã đẩy lùi được từng bước âm mưu về chiến tranh, quân sự của quân đội Tưởng và tay sai để bảo vệ quyền lợi DT.
- Đảng ta nhận định Pháp chưa đưa quân ra MB, nhưng trước sau chúng sẽ đánh chiếm nước ta và điều đó sẽ xảy ra. Cho nên Đảng và chính phủ ta chấp nhận 1 số yêu sách đó để tập trung mũi nhọn vào cuộc kháng chiến chống Pháp ở MN.
=> Sự hoà hoãn, nhân nhượng đó là chủ trương, sách lược đúng đắn của Đảng, chính phủ và Việt Minh (Sự nhân nhượng này chỉ là tạm thời, trong giới hạn cho phép)
? Bên cạnh chính sách hoà hoãn, nhân nhượng Đảng, chính phủ còn có chủ trương gì.
? Em có nhận xét gì về đối sách của ta đối với quân tưởng và bọn tay sai.
=> Đây là biện pháp đối phó vừa mềm dẻo, (nhượng cho Tưởng 1 số quyền lợi) vừa kiên quyết (Bác bỏ những yêu sách vi phạm chủ quyền dân tộc) ta đã bảo vệ được chính quyền cách mạng, giữ được thế ổn định ở MB. Làm thất bại âm mưu thủ tiêu chính quyền cách mạng của chúng.
-GV : Sau khi chiếm đóng các đô thị ởNam Bộ và cực Nam Trung Bộ, TDP chuẩn bị tiến quân ra Bắc để thôn tính nước ta.
? Tưởng và Pháp đã có âm mưu gì để chống phá cách mạng nước ta .
? Nội dung cơ bản của hiệp ước Hoa- Pháp (28/2/1946)
=> Hiệp ước Hoa Pháp đặt nhân dân ta trước 2 con đường.
Một là: Cầm vũ khí đấu tranh.
Hai là: Đàm phán với Pháp.
? Đứng trước 2 con đường này, Đảng ta đã lựa chọn con đường nào? vì sao 
- Chúng ta hoà hoãn để có thời gian chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài.
- CTHCM thay mặt chính phủ VNDC CH kí với đại diện chính phủ Pháp là Xanh-tơ-ni - bản hiệp định sơ bộ (6/3/1946)
- Giáo viên : "Hiệp định sơ bộ" Là hiệp định thoả thuận 1 số điểm trước khi đi tới hiệp định chính thức.
? Tại sao ta chuyển từ đánh Pháp sang hòa hoãn, nhân nhượng Pháp để rồi kí hiệp định sơ bộ.
- Do Pháp và Tưởng bắt tay câu kết với nhau. Theo đó quân Pháp ra Bắc để quân Tưởng rút về nước. Trong tình hình đó, nếuta đánh Pháp ở miền Bắc khi quân Tưởng chưa rút quân về nước thì tưởng sẽ đứng về phía Pháp đánh lại ta. Nhưng nếu hòa hoãn với Pháp thì chẳng những ta tránh được cuộc chiến đấu bất lợi, mà còn thực hiệ được mục tiêu đuổi quan Tưởng ra khỏi nước ta.
? Trình bày nội dung hiệp định sơ bộ 6/3/1946
? Sau hiệp định sơ bộ 6/3/1946, thái độ của Pháp ra sao.
- Pháp vẫn gây xung đột ở Nam Bộ 
? Trước tình hình đó, ta đã có chủ trương gì.
-CTHCM kí với chính phủ Pháp bản tạm ước ngày 14/9/1946.
- "Tạm ước": Là điều ước tạm thời trong khi chưa có điều ước chính thức giữa 2 hoặc nhiều nước.
? Cho biết nội dung của bản tạm ước 14/9/1946.
(Nhượng thêm cho Pháp 1 số quyền lợi kinh tế văn hoá ở VN).
? Hiệp định sơ bộ và tạm ước kí với Pháp có ý nghĩa gì. (sgk - 132)
+ Hiệp định sơ bộ và tạm ước là sách lược mềm dẻo, đúng đắn của Đảng và Bác Hồ, tránh cùng 1 lúc phải đối phó với nhiều kẻ thù, đẩy nhanh 20 vạn quân Tưởng ra khỏi nước ta, đồng thời có thêm thời gian chuẩn bị cho cuộc kháng chiến sắp tới.
+ Việc kí hiệp định hoà hoãn chứng tỏ thiện chí hoà bình, đáp ứng mong muốn của nhân dân Pháp và nhân dân thế giới không muốn chiến tranh xảy ra. Do đó ta tranh thủ được sự đồng tình ủng hộ của nhân dân Pháp và nhân dân thế giới..... 
IV. Nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống TDP trở lại xâm lược.
* Âm mưu của Pháp.
- 23/9/1945 TDP tấn công Sài Gòn, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ 2.
* Nhân dân Nam Bộ kháng chiến.
- Quân dân Sài Gòn - Chợ lớn anh dũng đánh trả bằng mọi vũ khí có sẵn trong tay với nhiều hình thức phong phú.
- 10/1945 Pháp đánh chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
- Đảng phát động phong trào ủng hộ Nam Bộ kháng chiến.
V. đấu tranh chống quân Tưởng và bọn phản cách mạng.
* Âm mưu của quân Tưởng..
- Dùng nhiều thủ đoạn khiêu khích phá hoại ta.
- Sử dụng tay sai lật đổ chính quyền cách mạng từ bên trong.
* Chủ trương và sách lược của Đảng.
- Hoà hoãn với Tưởng và thoả mãn 1 số yêu sách của chúng về chính trị và kinh tế.
- Ban hành 1 số sắc lệnh trấn áp bọn phản cách mạng, bác bỏ những yêu sách vi phạm chủ quyền dân tộc.
VI. Hiệp định sơ bộ (6/3/1946) và tạm ước Việt Pháp (14/9/1946)
- Pháp - Tưởng kí hiệp ước Hoa - Pháp (28/2/1946) để chống phá cách mạng nước ta.
=> Đảng ta chủ trương hòa hoãn với Pháp,kí hiệp ước sơ bộ(6/3/1946) nhằm đuổi 20 vạn quân Tưởng về nước.
*. Nội dung hiệp định sơ bộ 6/3/1946.
(sgk - 102)
- Ngày 14/9/1946 Chủ Tịch HCM kí với Pháp bản tạm ước Việt -Pháp.
 *Nội dung: (sgk - 102)
4. Củng cố :
 Gv : sơ kết bài học.
-Thuận lợi và khó khăn của CM ta trong những năm đầu.
- Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng tađã đưa những chủ trương biện pháp đúng đắn để xây dựng và bảo vệ chính quyền, đấu tranh chống nạn ngoại xâm và nội phản.
? Nhân dân Bắc Bộ và Trung Bộ đã ủng hộ cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Nam Bộ như thế nào.
- Tích cực chuẩn bị đối phó nếu Pháp mở rộng chiến tranh ra cả nước.
- Thanh niên nhập ngũ vào Nam đánh giặc.
- Quyên góp tiền gạo, quần áo, thuốc men gửi vào Nam.
Bài tập: Hãy nối ô bên trái với ô bên phải sao cho đúng:
Mục đích kí hiệp định sơ bộ (6/3/1946)
Có thời gian XD và C2 L2, chuẩn bị cuộc kháng 
chiến chống TDP.
MĐích tạm ước Việt Pháp (14/9/1946)
Gạt 20 vạn quân Tưởng về nước, tranh thủ thời gian 
chuẩn bị lực lượng.
5 – Dặn dò :
 - Về nhà học bài cũ đầy đủ. Biết phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử của bài.
- Bài tập v